محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان میشوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستورانها و کافهها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیههای کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1826614083
چـهار سـال جـنجـالـي زنـدگي
واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: چـهار سـال جـنجـالـي زنـدگي
اختلاف در مورد گستره نوجواني يعني زمان شروع و پايان آن باعث شده است كه در جوامع مختلف سنين نوجواني متفاوت باشد. با توجه به تغييرات مختلف جسماني، رواني، اجتماعي و... انسان در طول زندگي، دوران زندگي به مراحلي تقسيمبندي شده است كه هر دوره از ابعاد مختلف با دوره قبل و دوره بعد از خود تفاوتهايي دارد. عموميترين تقسيم با توجه به سن انجام گرفته است و بر طبق اين تقسيمبندي دوره زندگي به مراحلي همچون قبل از تولد، نوزادي، كودكي، جواني، ميانسالي و پيري تقسيم شده است. نوجواني در زندگي هر فرد دورهاي است كه با پايان كودكي شروع ميشود و در ابتداي بزرگسالي پايان مييابد.
شروع و پايان نوجواني چندان مشخص نيست و بسته به افراد و جوامع گوناگون متغير است. البته تعيين سن شروع نوجواني نسبت به پايان آن سادهتر است. پايان نوجواني با توجه به فرهنگ هر جامعه و سني كه فرد ميتواند وظايف و مسئوليتهاي يك بزرگسال را بر عهده بگيرد، متفاوت است و در حدود بيست سالگي است. با توجه به مطالب بالا ميتوان دوره نوجواني را از دوازده سالگي تا تقريباً هجده يا بيست و يك سالگي در نظر گرفت. در اين مقاله منظور از نوجوان دانشآموزان مدارس راهنمايي و متوسطه است، هر چند ممكن است تعدادي از دانشآموزان مدارس ابتدايي و دانشجويان دانشگاه نيز به عنوان نوجوان شناخته شوند.
به طور كلي مخاطب و منظور ما از نوجوان بيشتر افرادي هستند كه در اين دو مقطع مشغول به تحصيلاند يا در اين سنين قرار دارند. دوره نوجواني همراه با تغييرات عمده جسماني، اخلاقي و اجتماعي است. در اين دوره رشد جسماني نوجوان كامل شده و از نظر شناختي و هوشي نيز رشد كرده و در پايان از نظر عاطفي نيز با ثباتتر ميشود.
در اواخر اين دوره و براي ورود به بزرگسالي نوجوان بايد بتواند تصميمات مهمي در مورد زندگي خويش بگيرد، بهعنوان مثال به سؤالات اساسي در مورد هويت خويش پاسخ دهد، يعني به ايدئولوژي و خطمشي ثابتي در زندگي برسد، قادر به انتخاب همسر آينده خود بر طبق معيارهاي واقعگرايانه باشد و در شغل كارآيي خود را نشان دهد.
* تغييرات جسماني
تجربه مشتركي كه تمام نوجوانان جهان پشت سر ميگذارند، تغييراتي است كه همزمان به رشد سريع قد، وزن، قيافه ظاهري و نهايتاً بلوغ آنان منجر مي شود. بلوغ مرحلهاي از زندگي فرد است كه در طي آن فرد به تكامل جنسي ميرسد و در نتيجه قادر به توليدمثل ميشود و معمولاً چهار سال طول ميكشد.
اغلب نوجوانان به تغييراتي كه در خود ميبينند حساس شده و ذهن خويش را به شدت درگير اين تغيير ميكنند. تماشاي تصوير خويش در آينه يكي از اشتغالات عمده نوجوانان است. پسران همواره آرزوي قيافهاي جذاب و حالتي بدني شبيه به ورزشكاران را دارند و دختران خواهان زيبايي هر چه بيشتر و تناسب بدني هستند. دختران در مقايسه با پسران نسبت به قيافه ظاهري خود حساسيت بيشتري دارند و يكي از دلايل بالاتر بودن ميزان افسردگي در دختران در مقايسه با پسران همين مورد است.
* تغييرات شناختي
همراه با تغييرات جسمي در نوجوانان، تغييرات عمدهاي نيز در حيطه شناختي آنان رخ ميدهد. پياژه روانشناس معروف، دوره نوجواني را رسيدن به تفكر انتزاعي ميداند. در نتيجه رسيدن به تفكر انتزاعي و صوري نوجوان قابليت تجسم احتمالات نامحدود را پيدا ميكند و نه تنها به آنچه «هست» ميانديشد بلكه به آنچه «ميتواند» باشد، نيز فكر ميكند. اكنون ديگر تفكر نوجوان مثل دورههاي قبل محدود به اينجا و اكنون نيست، بلكه او قابليت تازهاي در درك مفاهيم انتزاعي، فرضيه آزمايي و تجسم احتمالات نامحدود پيدا ميكند. به خاطر همين تغييرات نوجوانان جذب مسايل فلسفي و سياسي ميشوند. آنان قادر به تجسم دنياي آرماني خويش ميشوند و به همين خاطر ممكن است به اين انديشه برسند كه افرادي مثل والدين، معلمان و يا مسئولان حكومتي كه در گذشته مورد قبول و تحسين آنان بودند، ديگر افراد بينقصي نيستند. آنان به شدت درگير بحثهاي سياسي، مذهبي، فلسفي، اجتماعي و اقتصادي ميشوند و به قول فرويد به فلسفه روي ميآورند. يكي ديگر از ويژگيهاي شناختي نوجوانان خودمحور بودن آنان است. خودمحور بودن به اين معناست كه نوجوان خود را موجودي خاص ميپندارد. همچنين تجارب زندگي خويش را منحصر به فرد تلقي ميكند. نوجوان خود را فردي استثنايي ميداند، به همين خاطر خطرپذيري وي افزايش مييابد. نوجوانان به خاطر همين طرز تفكر بيشتر در معرض خطراتي مثل اعتياد به موادمخدر و خطرات اينترنتي قرار دارند.
* تغييرات اخلاقي
يكي از تكاليف مهم هر جامعه انساني اين است كه به فرزندان آن جامعه يك سري از قوانين و معيارها را بياموزد. به طوري كه آنان قادر باشند قضاوت كنند كه چه چيزي درست و چه چيزي نادرست است. البته جوامع معيارهاي مختلفي در مورد درست، نادرست و بايدها و نبايدها دارند ولي چيزي كه در همه جوامع مشترك است، وجود معيارهاست.
اخلاق را ميتوان به سه مولفه استدلال اخلاقي، رفتار اخلاقي و احساسات اخلاقي تقسيم كرد. تحقيقات و مطالعات انجام شده درخصوص رشد اخلاقي بيشتر به مورد اول يعني استدلال اخلاقي اشاره دارد. رشد اخلاقي كه معيارش استدلالهاي اخلاقي فرد است، با رشد شناختي ارتباط نزديكي دارد.
نظريه پياژه و گلبرگ در مورد رشد اخلاقي بر مبناي استدلال در كودكان و نوجوانان استوار شده است. بر طبق نظريه كلبرگ، رشد اخلاقي از سه سطح پيش عرفي، عرفي و پس عرفي تشكيل شده است.
در سطح پيش عرفي استدلالهاي اخلاقي فرد بيشتر بر مبناي فرار از تنبيه و كسب پاداش است. در سطح عملي اخلاقي محسوب ميشود كه باعث تحسين و تأييد از سوي ديگران شود و در مرحله بعدي به حفظ نظم اجتماعي منجر شود و بالاخره در سطح سوم كه كلبرگ آن را اخلاق واقعي ميداند، متوجه نارساييهاي قوانين بشري ميشود، ولي در عين حال قانون را ـ چون حامي منافع اكثريت افراد جامعه است ـ لازم ميداند و در مراتب پيشرفتهتر شخص براساس شناختي كه از موازين اخلاقي دارد، شخصاً اصولي را انتخاب كرده و در موقعيتي به آنها پايبند است. در اين سطح ديگر فرد اعمال اخلاقي را به خاطر فرار از تنبيه يا كسب پاداش يا تحسين و تأييد ديگران انجام نميدهد بلكه براساس ايمان و عقيده خويش اخلاق را دروني كرده است و وجدان اخلاقي فرد بر تمام رفتارها و زندگي او حاكم است و ناظر خارجي لازم ندارد. عمدهترين تحول اخلاقي در نوجوانان انتقال آنها از اخلاق پيش عرفي به سطح عرفي و حتي گاهي پس عرفي است.
بسياري از نوجوانان به معيارهاي اخلاقي والدين و مراجع قدرت حساساند و معتقدند كه قوانين در جهت حفظ نظم اجتماعي تدوين شده است. پارهاي از نوجوانان، ارزشهاي اخلاقي جامعه را دروني ساخته و به آن پايبند شدهاند. البته صرف وجود انگيزه قوي در اين جهت به منزله آن نيست كه نوجوانان در هر شرايطي به تناسب اعتقادات اخلاقي خود عمل كند. بحث رشد اخلاقي نوجوانان به علت ارتباط نزديك آن با بحث آسيبشناسي اينترنت و چگونگي برخورد با نوجوانان بايد با دقت بيشتري مورد توجه قرار بگيرد، زيرا موضع ما در برابر نظريات اخلاقي موجود و يا وجود يك ديدگاه شخصي، طرز رفتار ما را با نوجوان و اينترنت تعيين خواهد كرد. بهعنوان مثال چنانچه ما نوجوانان را افرادي بدانيم كه پايبندي چنداني به مسايل اخلاقي ندارد و آسيبپذيري آنها در اين زمينه زياد است، بيشتر به رفتارهاي كنترلي خواهيم پرداخت تا ارشاد و راهنمايي و استدلال.
* تغييرات اجتماعي
انسان موجودي اجتماعي است. درون يك خانواده متولد ميشود و در جامعه رشد ميكند.
مهمترين عامل اجتماعي شدن در زندگي هر انسان، تجارب دوران كودكي وي در محيط خانواده است.
پس از سپري شدن سالهاي اوليه زندگي، عوامل ديگري در رشد و تحول اجتماعي فرد تاثير دارند. از اين عوامل ميتوان به مدرسه، محله زندگي، نهادهاي اجتماعي، مذهبي و رسانههاي گروهي اشاره كرد. در سالهاي اخير شبكه جهاني اينترنت با امكانات متعدد براي تعامل افراد با يكديگر به عاملي ديگر براي اجتماعي شدن افراد تبديل شده است. اغلب افراد دوره نوجواني را بهعنوان دوره بحران هويت تصور ميكنند.
دورهاي كه در آن نوجوان تلاش ميكند به سؤالاتي اساسي از قبيل «من كيستم؟»، «شغل آينده من چيست؟»، «رشته تحصيلي من چه خواهد بود؟»، «ارزشهاي مذهبي، اخلاقي و فلسفي من چه خواهند بود؟» و... پاسخ دهد. اريك اريكسون يكي از روانشناسان معروف است كه در زمينه هويتيابي در نوجواني مطالعات و تحقيقات گستردهاي انجام داده است.
اريكسون تمام دوره زندگي افراد را به مراحلي تقسيم كرده است كه فرد در هر مرحله تكليفي را بر عهده دارد. تكليف فرد در دوره نوجواني حل بحران «هويت در برابر سردرگمي نقش» است.
اگر نوجوان بتواند به سؤالات مطرح شده در بالا پاسخ بدهد به انسجام هويت ميرسد، چون ارزشها را خود انتخاب كرده و نسبت به اهداف يا افراد خاصي احساس وفاداري ميكند. نوجواناني كه بحران هويت را با موفقيت پشت سر بگذارند، انعطافپذيرند و در برخورد با مسايل زندگي با فكر و درايت عمل ميكنند، اعتماد به نفس بالايي دارند و تحت شرايط فشارزا مقاومت خوبي از خود نشان ميدهند. آنان افرادي نسبتاً مستقلاند و در روابط اجتماعي، علاوه بر داشتن اعتماد به نفس، شوخطبع بوده و ظرفيت بالايي براي ايجاد روابط صميمي با ديگران دارند. رابطه نوجوان با والدين در اين دوران شكل تازهاي پيدا ميكند.
از آنجا كه نوجوان به دنبال كسب استقلال هر چه بيشتر از والدين و ساير بزرگسالان است و از طرف ديگر اين استقلال و خودمختاري نوجوان امروز و كودك ديروز به راحتي به رسميت شناخته نميشود، طبعاً تعارضاتي گاه خفيف و گاه شديد بين آنان روي ميدهد.
از آنجا كه نوجوان ديگر مثل دوره كودكي والدين خود را افرادي بينقص نميبيند، در اتخاذ تصميمهاي زندگي كمتر به آنان متكي است و سعي ميكند كه شخصاً براي زندگي خود تصميمهاي مناسبي اتخاذ كند.
در حل تعارضات به وجود آمده ميان خانواده و نوجوان، والديني موفقتر خواهند بود كه مقررات مورد نظر خود را در زندگي همراه با استدلالهاي منطقي با نوجوانان در ميان بگذارند، درباره انتظارات و خواستههاي خود توضيحات قانعكنندهاي ارايه دهند و در عين حال با آنان رابطه صميمي و حمايتكنندهاي داشته باشند. خانوادهاي كه بيش از حد سختگيرانه و مستبدانه عمل كند و يا سهلگيري زيادي از خود نشان دهند، بيشتر با فرزند نوجوان خود مشكل خواهد داشت. بخش ديگري از جريان رشد اجتماعي به رابطه نوجوانان با همسالان برميگردد.
صميميت همسالان و والدين در طول دوران نوجواني افزايش مييابد ولي در عين حال توازن اين الگو در نوسان است. در اواسط دوره نوجواني، همسالان (پسران تا حدودي زودتر از دختران) به تدريج بهعنوان منبع اصلي صميميت و حمايت اجتماعي از والدين پيشي ميگيرند. هر چند ممكن است اختلافاتي در معيارها و ارزشهاي گروه همسالان با والدين وجود داشته باشد ولي اين ارزشها و معيارها لزوماً مخالف يكديگر نيستند.
در ســالهاي اوليه نوجواني، نوجوانان افرادي را بهعــنوان دوست انتخاب ميكنند كه تا حدودي به آنان شــباهت داشته باشند.
به تدريج اين ملاكها تغيير ميكند و آنها دوستاني را برميگزينند كه از لحاظ نگرشها، علايق، ارزشها و شخصيت به خود آنان شبيه باشند.
گروههاي دوستان در دختران معمولاً دو يا سه نفري است ولي در پسران اين گروهها وسيعتر است. اين گروهها عمدتا از افراد مشابه يا مورد تأييد از نظر سن، جنس، علايق و سرگرميِها در اوقات فراغت و... تشكيل ميشوند و به كانون فعاليتهاي اجتماعي نوجوانان مبدل ميشوند.
* نوجوان و اوقات فراغت
هنگامي كه در مورد اوقات فراغت سخن گفته ميشود، عدهاي فقط از مسئولان ميخواهند كه امكانات ورزشي و تفريحي و كتابخانهها و... را گسترش دهند و به كودكان و نوجوانان هم توصيه ميكنند در اوقات بيكاري و بعد از درس به دنبال ورزش و كتاب خواندن بروند.
هر چند توصيههاي رايج درست هستند ولي كافي و كامل نيستند. در مورد مسئولان بايد گفته شود كه آنان بايد امكانات مختلف ورزشي، هنري، تفريحي، مطالعاتي و... را براي پر كردن اوقات فراغت مردم جامعه خويش فراهم سازند و در اين مورد بايد از تكبعدي نگريستن بپرهيزند و براي پر كردن اوقات فراغت فقط به ورزش كردن توصيه نكنند و امكانات بسيار متنوعي را فراهم سازند.
زيرا نوجوانان علايق و سلايق مختلفي دارند. درست است كه ورزش و فعاليتهاي وابسته به آن محبوبيت زيادي دارد ولي از طرف ديگر عدهاي از نوجوانان ممكن است به فعاليتهاي هنري گرايش بيشتري نشان دهند و در اين زمينه استعداد داشته باشند، پس بايد در انتخاب نوع فعاليت در اوقات فراغت نيز دست نوجوانان باز باشد تا آناني كه فعاليتهاي اجتماعي و گروهي را ترجيح ميدهند، چنين فعاليتهايي را انجام دهند و كساني كه به فعاليت در گروههاي كوچك علاقهمندند به آنان روي آورند.
شنبه 25 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اطلاعات]
[مشاهده در: www.ettelaat.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 317]
-
گوناگون
پربازدیدترینها