اگر خاموشي نمي‌خواهيم...!

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: اگر خاموشي نمي‌خواهيم...!

‌آفتاب داغ و سوزان برشهري كه ديگر ابتدا و انتهايش رابه درستي نمي توان تشخيص داد، مي‌تابد و گرماي تابستان، نفس‌ها را به شماره مي‌اندازد. همزمان، كولرهاي آبي وگازي بي وقفه كارمي كنندويخچال و فريزر و تلويزيون هم كه البته يكسره روشن‌اند.‌

هشدارهاي پي درپي مسئولان تامين برق و رسانه‌ها در مورد خاموشي‌هاي ناگزير، به دليل پيشي گرفتن مصرف بر توليد برق، انگار آن طوركه بايد و شايد موثر نبوده و اغلب شهروندان را به اين باور نرسانده است كه اگر مصرف برق‌شان را متعادل و منطقي نكنند، بايد در انتظار قطع برق باشند. آن وقت است كه جريان عادي زندگي مختل مي‌شود و با ازكار افتادن وسايل برقي، همه به دردسر مي‌افتند و شايد تازه باورشان ‌شود آنچه كه درمورد نابرابري توليدو مصرف برق گفته شده واقعيت داشته است، اما آيا امكان پيشگيري از خاموشي‌ها وجود ندارد و حتما بايد جريان برق درنقاط مختلف شهر قطع شود؟

پاسخ مسئولان به اين سوال، منفي است. آنان مي‌گويند تنها با رعايت برخي نكات ساده مي‌توان مصرف برق را كاهش داد و به برابري توليد، توزيع و مصرف آن كمك كرد، بدون آن كه نيازي به خاموشي‌ مكرر در روزهاي گرم وطولاني تابستان باشد.‌

استفاده از 20 نوع لوازم برقي خانگي ‌

تا سال‌هاي نه چندان دور، معدودي لامپ روشنايي وراديو، تنها وسايل برقي اغلب خانواده‌هاي ايراني محسوب مي‌شدند، اما باتغيير الگوي مصرف و ارتقاي سطح اقتصادي و رفاهي مردم، درحال حاضربيش از 20 نوع وسيله برقي در خانه‌ها به كار گرفته مي‌شوند كه مصرف برق را نسبت به سال‌هاي گذشته، به ميزان قابل توجهي افزايش داده‌اند.‌

درسال‌هاي اخير، مصرف انرژي درجهان سالانه 1 تا 2 درصد و در ايران 5 تا6 درصد رشد داشته و به عبارت ديگر، رشد مصرف انرژي درايران حدود 5 برابر ميانگين رشد مصرف آن درجهان بوده است. ‌

گفتني است درايران فقط در بخش‌هاي خانگي و تجاري، سالانه حدود 32 ميليارد كيلو وات ساعت برق مصرف مي‌شود كه براي توليدآن، حدود 64 ميليون بشكه نفت خام و حدود يك هزارو 728 ميليارد تومان (با احتساب هر بشكه نفت خام 30 دلار) هزينه مي‌شود اما با انجام راهكارهاي ساده، مي‌توان درمصرف برق 10درصد صرفه‌جويي كرد كه ارزش آن حدود 110 ميليارد تومان درسال مي‌شود.‌

به گفته كارشناسان وزارت نيرو، صنعت برق ايران درحال حاضر با حدود 50 هزار مگاوات ظرفيت نصب شده، از اين نظر در جهان، جايگاه هيجدهم ودرخاورميانه رتبه يكم رادارد. برخي از ويژگي‌هاي صنعت برق ايران درسال گذشته ازاين قرار بوده است :‌

* ‌ طول خطوط شبكه انتقال و فوق توزيع برق: به ترتيب حدود 40هزار و569 كيلومتر مدار و 57 هزار و 783 كيلومتر مدار

* ‌ تعداد مشتركان برق: حدود 21 ميليون و 513 هزار مشترك ‌

* ‌ طول خطوط شبكه توزيع برق: 598 هزارو 128 كيلومتر ‌

* ‌ تعداد روستاهاي داراي برق: حدود 51 هزارو44 روستا با 4 ميليون و 200 هزار خانوار جمعيت ‌

گفتني است كه درحال حاضر 100 درصدخانوارهاي شهري و بيش از 90 درصد خانوارهاي روستايي ازشبكه برق كشور استفاده مي‌كنند كه اين موضوع اهميت و حساسيت تلاش كارشناسان كشور را درتامين برق مصرفي جمعيت افزون بر 70 ميليون نفري ايران، نشان مي‌دهد.‌

عاقلانه مصرف كنيم ‌

بي گمان، برق براي آن توليد مي‌شود كه به مصرف برسد، اما اين مصرف در ايران نيز مانند ديگر نقاط جهان، بايد اصولي و عاقلانه باشد.‌

يكي ازكارهايي كه در زمينه فرهنگ سازي مصرف برق دركشور از سوي وزارت نيرو انجام شده، انتشار جزوه با نام است.‌

دراين جزوه آموزشي كه توسط دكتر مجيد صفاري‌نيا و عليرضا محمديه تهيه و تدوين شده، با اشاره به اين كه تعداد وسايل برقي خانگي مورد استفاده يك خانوار متوسط ايراني از 3 تا 4 وسيله مانند لامپ، يخچال و راديو به بيش از20 وسيله افزايش يافته واين روند همچنان رو به افزايش است، تاكيد شده كه استفاده ازاين وسايل اگرچه موجب رفاه بيشتر خانواده‌ها مي‌شود، امادرافزايش هزينه‌هاي زندگي آنان هم تاثير بسزايي دارد.‌

امروزه دركشورهاي پيشرفته، مقدار زيادي ازكل انرژي توليد شده، دربخش خانگي به مصرف مي‌رسدوميزان آن هم روبه افزايش است، زيرا پيوسته شمارخانواده‌هايي كه مي‌توانند لوازم برقي جديدي بخرند، بيشتر مي‌شود.

در اين شرايط حتي خريديك وسيله برقي جديد خانگي وروشن كردن اضافي يك لامپ در منزل، هم روي محيط زيست تاثير مي‌گذارد و عكس آن هم صادق است . كمااين كه به عنوان مثال، هركيلووات ساعت صرفه‌جويي در مصرف برق، حدود 500 گرم ازانتشارگازهاي آلاينده هوامي كاهد و همچنين استفاده از يخچال داراي برچسب مصرف انرژي با رتبه بالا، سالانه ازورودحدود 8 كيلوگرم دي اكسيد گوگرد به هوا، كه عامل اصلي باران‌هاي اسيدي است، جلوگيري مي‌كند.‌

ميانگين مصرف برق لوازم خانگي ‌

به طوركلي مصرف برق وسايل خانگي رامي توان از دوجنبه موردتوجه قرارداد: اول، براساس مصرف برق مورد نياز آنها و دوم مدت زمان استفاده از وسايل برقي خانگي. ميانگين مصرف برق وسايل خانگي، از اين قرار است: ماشين ظرف‌شويي وكولر گازي 2000 وات، اجاق برقي (يك المنت) 1800 وات، آبگرمكن برقي 1500 وات، آسانسور هر واحد 1300 وات، ماشين لباسشويي 1200وات، اتو و سشوار و سماور برقي 1000 وات، توستر 900 وات، جارو برقي 800 تا 1400 وات، چرخ گوشت 500 تا 1000 وات، كولرآبي 500 وات، آبميوه‌گيري، فريزر و يخچال 12 فوت 200 وات، تلويزيون 120 وات، چرخ خياطي و لامپ معمولي 100 وات، لامپ مهتابي 40 وات، هواكش 35 وات، لامپ كم مصرف 20 وات، ماشين ريش تراش و لوازم صوتي 10 وات . ‌

تقسيم‌بندي ديگروسايل برقي خانگي، تعدادساعت هايي است كه معمولا درطول سال ازآنها استفاده مي‌كنيم كه بامقايسه آن با استانداردهاي تعيين شده، كم يا زياد بودن زمان استفاده از وسايل برقي را معلوم مي‌كند. به عنوان مثال، اگر از تلويزيون به‌طور ميانگين 10 ساعت درشبانه روز استفاده كنيم، اين وسيله حدود 300 وات درماه برق مصرف مي‌كندكه بيش از استاندارد است وضرورت كاهش ساعات استفاده از تلويزيون دريك خانواده را نشان مي‌دهد.‌

درضمن، بعضي ازوسايل خانگي ماننديخچال وتلويزيون اگرچه مصرف برق كمي دارند، اماچون ساعات زيادي روشن هستند، درمجموع بخش عمده‌اي از انرژي مصرفي يك خانوار راتشكيل مي‌دهندو برخي ديگراگرچه پرمصرف هستند، چون زمان كوتاهي ازآنها استفاده مي‌شود، در مجموع انرژي مصرفي بخش خانگي، سهم زيادي ندارند.‌

بررسي كارشناسان نشان مي‌دهد كه خانواده‌هاي شهري به مراتب بيشترازخانواده‌هاي روستايي برق مصرف مي‌كنند كه دليل آن استفاده از وسايل برقي بيشتر و استفاده افزون از اين وسايل درشب است. علاوه برآن، تامين روشنايي معابر عمومي و رفت وآمدهاي شبانه درشهرها نيز مصرف برق را افزايش مي‌دهد.

مطالعه انجام شده درسال 1383 درمورد 6 هزارمشترك خانگي برق در تهران نشان داد كه 82 درصد شهروندان از راديو ضبط، 68 درصد ازچرخ گوشت برقي، 63 درصد از وسيله چندكاره، 69 درصد از ويديوكاست، 53 درصد از پلوپزبرقي، 50 درصداز رايانه، 28 درصدازماكروفر و 11 درصد از چاي‌ساز برقي استفاده مي‌كنند كه فراواني استفاده از اين وسايل در روستاها بسياركمتر است. ‌

استفاده درست ازوسايل برقي با توجه به عمر مفيدآنها نيز موجب كاهش مصرف انرژي مي‌شود. به‌طور مثال عمر متوسط يك ماشين رختشويي ساخت ايران حدود 1000 ساعت است. بنابراين اگرهفته‌اي 2 بار و هربار 1 ساعت ازآن با ظرفيت كامل استفاده شود، بدون آن كه مشكل چنداني ايجاد كند 10 سال عمرخواهدكرد. اما اگر 2 و 3 بار درهفته با ظرفيت نيمه كامل وهرباريك ساعت ازآن استفاده شود، عمر ماشين لباسشويي به 7 سال كاهش مي‌يابد.‌

‌ عمر متوسط تلويزيون هم حدود 20 هزارساعت است كه استفاده روزانه 7 ساعت از آن، 8 سال بهره برداري از تلويزيون را ممكن مي‌كند. اما اگر 10 ساعت در روز از تلويزيون استفاده شود، عمرآن به كمتراز 5/5 سال مي‌رسد.‌

‌عمر مفيد برخي ديگر از وسايل برقي خانگي ازاين قراراست : پلوپز 2 هزار و 500 ساعت، سماور برقي 5هزار ساعت، يخچال وفريزر 35 هزارساعت و پنكه 10 هزار ساعت. لازمه اين عمر مفيد، استفاده متعارف از وسايل ياد شده و رعايت دستورالعمل‌هاي توليدكنندگان آنها است.‌

پيك مصرف برق‌

يكي ازمواردي كه براي صرفه‌جويي درمصرف برق بايد مورد توجه قرار گيرد، ياساعات اوج مصرف برق است، كه در جزوه دراين خصوص تاكيدشده است: ازنيم ساعت قبل از اذان مغرب تا دو و نيم ساعت پس از آن، كه به آن ساعات اوج مصرف ياپيك مصرف برق مي‌گويند، بايد از استفاده همزمان وسايل برقي پرقدرت خانگي خودداري واين استفاده در صورت امكان به ساعات ديگري موكول شود تا فشاري بر شبكه سراسري برق وارد نيايد.‌

با اين كه الگوي صحيح مصرف انرژي و تمركز آن در بخش‌هاي صنعتي و توليدي از شاخص‌هاي كشورهاي صنعتي است و ساعات مصرف برق در آنها در روز اتفاق مي‌افتد اين ساعات در كشور ما، تابستان‌ها بين ساعات 19 تا 23 و زمستان‌ها 18 تا 22 است و دليل آن هم مصارف خانگي و تجاري، و نه توليدي و صنعتي است.

توصيه‌هاي كاربردي ‌

‌بخش خانگي و تجاري، عمده‌ترين مصرف‌كنندگان انرژي در ايران هستند. مصرف انرژي در اين بخش با رشد 5/7 درصد در دهه گذشته، 37 درصد از كل انرژي مصرفي را در كشور به خود اختصاص داده و بيشترين سهم حامل‌هاي استفاده شده در بخش ياد شده درسال 1380، شامل 52 درصد گاز طبيعي،36 درصد فرآورده‌هاي نفتي، 11 درصد برق و 1 درصد سوخت‌هاي جامد بوده است .‌

‌در كشور ما نزديك به يك‌پنجم برق توليد شده به مصرف روشنايي مي‌رسد كه از اين مقدار70 درصد فقط براي روشنايي منازل به كار مي‌رود. توصيه‌هاي كاربردي كارشناسان سازمان بهره‌وري انرژي ايران (وزارت نيرو) براي كاهش مصرف برق لوازم خانگي، درپي مي‌آيد.‌

* يخچال و فريزر: خريداري دستگاه‌هايي كه داراي برچسب مصرف انرژي و علامت استاندارد است، خودداري از باز و بسته كردن مكرر و بيهوده در يخچال و فريزر، پرهيزاز بيش ازحدپركردن يخچال و فريزر، تميزكردن مرتب شبكه لوله‌هاي پشت يخچال و فريزر، اطمينان ازسالم بودن لاستيك‌هاي در يخچال و فريزر، آب كردن مرتب برفك‌ها ، بررسي صداي طبيعي موتور يخچال و فريزر، حفظ فاصله 20 سانتي‌متري پشت يخچال با ديوار، قرار ندادن غذاي گرم در يخچال و انتخاب ظرفيت يخچال و فريزر با توجه به نياز خانواده.‌

* ماشين لباسشويي: استفاده كامل از ظرفيت ماشين لباسشويي در هر دوره شستشو، استفاده ازآب گرم لوله‌كشي شده، استفاده از تعداد دورهاي آب كشي كم و خشك كردن لباس‌ها در هواي آزاد، استفاده از ماشين لباسشويي درساعات غيرپيك مصرف برق، خريد ماشين لباسشويي داراي علامت استاندارد و برچسب مصرف انرژي، انتخاب برنامه شستشوي اقتصادي لباس به هنگام استفاده از دستگاه .‌* كولر: كانال‌كشي از كوتاه‌ترين مسير، عايق كاري كانال‌ها، عوض كردن سالانه پوشالها و سرويس كولر، استفاده نكردن از كولر در زمان و مكان‌هاي غيرضروري، استفاده از كولر داراي علامت استاندارد و برچسب مصرف انرژي، انتخاب كولر با توجه به ويژگي‌هاي مناطق آب و هوايي، خاموش كردن كولر به هنگام ترك منزل، استفاده نكردن از دور تند كولر در زمان پيك مصرف، بستن در و پنجره‌ها به هنگام استفاده از كولر.‌

* تلويزيون: خاموش كردن تلويزيون در مواقعي كه ازآن استفاده نمي‌شود، مانند وقت بازي يا حين انجام تكاليف مدرسه و هنگام برون‌رفت از اتاق به مدت طولاني.‌

* روشنايي: خودداري از روشن كردن لامپ‌هاي زياد در خانه، خاموش كردن لامپ‌ها به هنگام ترك اتاق‌ها ، تعويض لامپ‌هاي رشته‌اي با لامپ‌هاي مهتابي يا كم مصرف، استفاده نكردن از لوسترهاي بزرگ و پرهيز از روشن كردن تمامي ‌لامپ‌هاي لوستر به طور همزمان، كنترل سيم كشي منزل هر چند سال يك بار، تميزكردن لامپ‌ها، استفاده از نورهاي موضعي براي مطالعه، تعويض لامپ‌هاي نيمه‌سوخته مهتابي، استفاده از رنگ روشن در منازل و استفاده از نور طبيعي در روز.‌

به ياد داشته باشيد كه استفاده هم زمان از وسايل برقي خانگي و بخصوص وسايل پرمصرف مانند جارو برقي و ماشين لباسشويي در ساعات اوج پيك مصرف برق (نيم ساعت قبل از اذان تا دو ساعت و نيم بعد از آن)، بر شبكه سراسري برق فشار وارد مي‌آورد و از اين رو از اين وسايل تا حد ممكن بايد صبح‌ها و يا در ساعات غير از اوج مصرف استفاده شود.‌

پنجشنبه 23 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 199]