از آبگرم سرعين تا منارجنبان نصف جهان

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
از آبگرم سرعين تا منارجنبان نصف جهان

كشور ايران داراي جاذبه هاي گردشگري بسيار متنوعي است كه در گزارش زير به برخي از اين جاذبه ها در استان هاي آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي، اردبيل و اصفهان اشاره مي شود. آذربايجان شرقي: آذربايجان شرقي استان بخشى از قلمرو تمدن عيلامى بوده است که در حدود سه هزار سال قبل از ميلاد بوجود آمده و تا سال 640 قبل از ميلاد به حيات اجتماعى خود ادامه داده است. ايلام در کتيبه هاى بابلى« آلا مئو» يا « آلام» آمده است که به قولى به معناى کوهستان يا کشور طلوع خورشيد است. وجود آثار باستانى از دوره ساسانى نيز نشان ميدهد که اين منطقه در آن زمان ازاهميت ويژه اى برخوردار بوده است. قلعه والى، تنگ بهرام چوبينه، شهر تاريخى ماداکئو و آثار تاريخى برجاى مانده از دوران ساسانى نظير شهر باستانى دره شهر ، تپه تاريخى پشت قلعه، آتشکده سياهکل، از مهمترين جاذبه تاريخى ايلام محسوب ميشود.استان ايلام از استانهاى عشاير نشين کشور است و شرايط جغرافيايى و اقليمى آن شرايط مناسبى براى ييلاق و قشلاق عشاير فراهم آورده است. تا سه دهه پيش حدود پنجاه درصد مردم اين استان بصورت عشايرى زندگى ميکردند. حضور عشاير کرد، لر و عرب در اين استان و صنايع دستى آنها جلوه فرهنگى ويژه اى به اين استان مي دهد. مناطق حفاظت شده ارسباران:منطقه حفاظت شده ارسباران با وسعت 72 هكتار در كناره هاي جنوبي رود ارس د رشهرستان كليبر واقع شده و به عنوان مكان ذخيره بيوسفر در يونسكو به ثبت رسيده است و از ارزش هاي خاص گياهي و جانوري برخوردار است. پناهگاه حيات وحش كيامكي:پناهگاه حيات وحش كيامكي با وسعت 84000 هكتار و به ارتفاع 700 متر از سطح دريا از كناره هاي رود ارس تا ارتفاع 3347 متري در كوهستان كيامكي شهرستان مرند گسترده شده است . تالاب قره قشلاق:منطقه تالابي قره قشلاق دركناره هاي جنوب شرقي درياچه اروميه قرار دارد و به لحاظ شرايط خاص طبيعي زيستگاه بسيار مناسبي براي پرندگان آبزي و كنار آبزي و علف چر مانند ميش و مرغ است . اين تالاب به عنوان تالاب بين المللي شناخته شده است . تالاب قوري گل:اين تالاب در 40 كيلومتري غرب تبريز واقع شده و از نظر شرايط زيستگاهي براي پرندگان براي پرندگان آبزي بخصوص اردك سرسفيد بسيار مناسب است و به عنوان تالاب بين المللي به ثبت رسيده است . جزيره اسلامي:جزيره اسلامي در ساحل شرقي درياچه اروميه است . توان بسيار بالاي زيستگاهي حيات وحش و مرتبط با پارك ملي اين جزيره درياچه اروميه را از اهميت زيست محيطي ويژه اي برخوردار كرده است . پارك هاي ملي:جزاير استان آذربايجان شرقي محدود به درياچه اروميه و رودخانه ارس است . نظر به اهميت جهانگردي جزيره هاي درياچه اروميه و تبديل آنها به پارك هاي ملي مورد اشاره قرار مي گيرند : 1 – جزيره اسلامي ( شاهي ) ، 2 - جزيره قويون داغي ( كبودان ) ،3 – جزيره اشك ، 4 – جزيره آرزو ، 5 – جزيره اسپير . منابع طبيعي درياچه اروميه:درياچه اروميه بزرگترين آبگير داخلي و يكي از درياچه هاي مهم ايران است كه درشمال غرب فلات ايران و غرب آذربايجان شرقي از شمال به جنوب كشيده شده و از نظر طبيعي آذربايجان را به دو بخش شرقي و غربي تقسيم كرده است. اين درياچه به دليل تنوع بيولوژيكي به عنوان پارك ملي در فهرست آثار بين المللي ميراث طبيعي به ثبت رسيده است. در سواحل درياچه اروميه چندين بندر به منظور حمل و نقل مسافر و بار تأسيس شده است كه مهمترين آنها عبارت اند از : 1 – بندرشرفخانه در شمال شرقي درياچه و در 30 كيلومتري شبستر 2 – بندر آق گنبد در ساحل غربي جزيره اسلامي ( شاهي ) و در سمت شرقي درياچه واقع شده است . 3 – بندر رحمان لو نيز از بنادر مهم ساحل شرقي درياچه است . قوري گول:درياچه و آب راكد قوري گول دركنار جاده تبريز – بستان آباد در فاصله 45 كيلومتري شرق تبريز در ميان ارتفاعات شرقي گردنه ي «شبلي » واقع شده است . اين مكان به اشكال مختلف ناميده مي شود ؛ مردم محل ، اين مكان را « قوري گول» به معني استخر خشك مي نامند ، اما برخي ديگر آن را «دوري گول » به معني استخر آب زلال و برخي «قويي گول » به معني استخر گودال ژرف و عميق ناميده اند . درازا و پهناي اين درياچه چهار كيلومتر در چهار كيلومتر و مساحت آن 16 كيلومتر مربع است و حداكثر عمق آن به 13 متر مي رسد. تالاب و مرداب:استان آذربايجان شرقي داراي تالاب هاي كوچك و بزرگ متعدد و زيبايي است كه عمدتاً در محدوده شهرستان مراغه و هشترود واقع شده اند . مهمترين اين تالاب ها عبارت ند از : تالاب هاي آلما گلي ، قبادلو ، ماهي آباد ، يانيق گلي ، بزوحق گلي ، قوشاگلي ، زولبين گلي ، يوسفلو ، ديب ديز و خرمالو . چشمه هاي آب گرم:آذربايجان شرقي از كانون هاي مهم آب معدني و آب گرم محسوب مي شود . در اقصي نقاط اين استان چشمه هاي متعدد آب گرم با خواصي ويژه وجود دارند كه طي ساليان دراز مورد استفاده مردم بوده است . مهم ترين اين چشمه ها عبارت ند از : چشمه الله حق ، آب رس ، تاپ تاپان ، ورجوي ، گشايش ، و چشمه هاي سراب و صوفيان به ويژه چشمه آب معدني كندوان . آبشار عيش آباد ، شبستر:ارتفاع اين آبشار حدود 15 متر است و در قسمت كوهستاني ميشو غربي در جوار روستاي عيش آباد شبستر واقع شده است . حدود 300 متر مربع وسعت دارد و در جوار كوه و دره منظر بديعي از زيبايي طبيعت را به نمايش گذاشته است. آبشار آسياب خرابه ، جلفا:آسياب خرابه يكي از زيباترين مناظر ديدني آذربايجان شرقي است ، قبلاً در اين محل يك باب آسياب بادي وجود داشت كه با استفاده از اين آبشار كار مي كرد . اما در حال حاضر خرابه اي بيش از اين آسياب باقي نمانده است. به همين دليل به نام آسياب خرابه معروف شده است. اين تفرج گاه در حدود 27 كيلومتري علمدار گرگر ( هادي شهر ) قرار دارد و در نوار مرزي ايران و جمهوري آذربايجان در 5 كيلومتري روستاي منجن آباد در حاشيه رود ارس واقع شده است. آب اين چشمه زيبا و زلال از كوه ميامكي ، يكي از كوه هاي بلند بين منطقه ديزمار غربي ارسباران و شهرستان مرند و بخش زنوز سرچشمه مي گيرد. در مظهر چشمه ي اين آسياب درختان انجير بسيار روييده و آب به صورت آبشاري زيبا به سمت دره جريان مي يابد . تمام سطوح ديواره ي آبشار پوشيده از خزه و گياهان آبزي است و مناظر دل انگيزي را پديد آورده است . جنگل ها و بيشه ها:علاوه بر پوشش گياهي متنوعي كه در فضاهاي جلگه اي ، دره اي و كوهستاني استان وجود دارد ، جنگل هاي متراكمي نيز نقاط مختلف استان را پوشانده است . در شمال ارسباران دره ارس و بخش ورزگان شهرستان اهر ، كوه هاي قازان داغي و قندران باشي واقع شده است كه پوشيده از درختان جنگلي و مراتع كوهستاني است . كوه هاي « گؤيچه بئل » پوشيده از درختان نيمه جنگلي است و مراتع سرسبز و خرم است و در جنوب غربي اهر واقع شده است . اين مكان كوهستاني محل ييلاق ايلات «" قره خانلو » و «مددلو» است. بيشترين گونه هاي درختي كه در جنگل هاي اهر مشاهده مي شود ، بلوط و ممرز است. جنگل هاي شهرستان هاي مراغه و هشترود نيز ا زنظر درجه اهميت در مرتبه بعدي قرار دارند . اين جنگل ها كه از وسعت كمتري نسبت به جنگل هاي ارسباران برخوردار است عمدتاً از درختچه گز تشكيل شده است. كوه ها و قله ها:آذربايجان از نظر تيپولوژي كوه هاي ايران از اهميت خاصي برخوردار است ؛ سه رشته مهم و اصلي ايران يعني البرز ، زاگرس و مركزي در اين منطقه به هم پيوسته اند و فلات كوچك و مرتفعي را پديد آورده اند. آذربايجان غربي: اروميهشهرستان اروميه در جلگه اي در کنار درياچه لاجوردي اروميه قرار دارد. اين شهرستان از شمال به شهرستان سلماس، از جنوب به شهرستان نقده، از شرق به درياچه اروميه و از غرب به مرز ترکيه محدود است. کرانه غربي درياچه اروميه را در قديم «گيلزان» مي ناميدند. گروهي معتقدند که نام باستاني اين شهر و درياچه آن «چي چيست» و «چي چستا» است. سريانيان آن راه «اورميا»، ارمني ها «اورمي»، اعراب «ارميه» و «ايرانيان ارومي» نوشته اند. اين شهرستان با 5298 کيلومتر مربع مساحت و داراي پنج بخش به نام هاي «سيلوانه»، "صوماي برادوست»، « انزل»، « نازلو» و « مرکزي » و سه شهر است. مراکز ديدني: مسجد جامع اروميه، مسجدسردار، مسجد مناره، مسجد اعظم اروميه، امامزاده برکشلوي اروميه، زيارتگاه عرب باغي، زيارتگاه مهدي القدم، بقعه ديزج تکيه، امامزاده قريب حسن، سه گنبد، کليساي ننه مريم، کليساي مارگيوکيس، کليساي آشوري مادت خنه، کليساي ماردانيال، کليساي آشوري مار صبر شيوع، کليساي موانا، کليساي مارتوما، کليساي پطور سوپوليس، کليساي قره باغ، کليساي سير اروميه، کليساي شرق آشوري، کلسياي کليميان، مدرسه هدايت، مدرسه بيست و دو بهمن، خانه انصاري، ساختمان شهرباني، ساختمان ستاد لشگر، شهرداري اروميه، يخچال دو قوز پله (نه پله)، پل باراندوز چاي، پل چنقرانلوي اروميه، بازار سنتي اروميه، قلعه تاريخي بردوک، قلعه اسماعيل آقا، قلعه تاريخي دم دم، مقبره تاريخي روستاي تم تمه، مقبره روستاي خانقاه، مقبره صخره اي قارلي دام، غار هارون و مارون، غار مير داوود، غار تم تمه، تپه باستاني گوي تپه، تپه باستاني کرد لرتپه تاريخي موانا، موزه تاريخ طبيعي اروميه، موزه آثار تاريخي اروميه، درياچه اروميه سنگ مشت عثمان در داخل درياچه اروميه و ... اشنويهشهرستان اشنويه از شمال به شهرستان اروميه، از جنوب به شهرستان پيرانشهر، از شرق به شهرستان نقده و از غرب با دو کشور ترکيه و عراق همسايه است و به همين دليل داراي اهميت نظامي و استراتژيکي ويژه اي است. شهرستان اشنويه منطقه اي کوهستاني و جلگه اي است. اين شهرستان داراي دو بخش «مرکزي» و «نالوس» است. مراکز ديدني: مرقد شيخ عبدالعزيز، کتيبه معروف کله شين (موجود در موزه اروميه)، تپه مورا، کرد چوپکا تپه کوچک، دژ قلاتگاه، قبور سلاطين سيتي سکايي، آرامگاه تومولوس سه گردان، کتيبه عين الروم و ... بوکانبوکان بر سر راه مياندوآب به سقز واقع شده است و در جنوب استان آذربايجان غربي قرار دارد. اين شهرستان از شمال با شهرستان مياندوآب، از شرق با شهرستان شاهين دژ، از غرب با شهرستان مهاباد، از جنوب با استان کردستان و از جنوب غربي شهرستان سر دشت همسايه است. نزديک ترين شهر به آن سقز است که در فاصله سي و پنج کيلومتري بوکان قرار دارد. بوکان حد فاصل دو استان آذربايجان غربي و کردستان است. رودخانه معروف سيمينه رود از آن مي گذرد. اين شهرستان داراي دو بخش« سيمينه» و «مرکزي » و يک شهر است و تا مرکز استان دويست و بيست و شش کيلومتر فاصله دارد. مراکز ديدني: تپه سه گردان در روستاي قالايچي، استخر بوکان، مسجد جامع بوکان، مسجد جامع حماميان، قلعه سردار، قلعه قره کند، سد قديمي قورميش، گنبدسردار، کور خانه، قلعه داش کن کسن و... پيرانشهراين شهرستان از شمال به شهرستان نقده، از جنوب به شهرستان سردشت، از شرق به شهرستان مهاباد و از غرب به مرز عراق محدود است. شهرستان پيرانشهر داراي 2178 کيلومتر مربع مساحت، دو بخش و يک شهر است. اين شهرستان با مرکز استان صد و چهل و شش کيلومتر فاصله دارد. آب و هواي شهرستان پيرانشهر سردسيري است. پيرانشهر به دليل عواملي چون موقعيت نظامي، موقعيت ارتباطي (اين شهرستان درمسير راه هاي اشنويه به سردشت و نقده به سردشت واقع است و از طريق تمرچين در غرب به عراق مربوط مي شود) و موفقيت اقتصادي (علاوه بر دامپروري و کشاورزي داراي کارخانه قند نيز است) حايز اهميت است. مراکز ديدني: تپه قلات شين آباد، تپه قلات موت آباد، تپه قلات جلديان، تپه کرد مرقد و ... تکاباين شهرستان از شمال با استان آذربايجان شرقي، از شرق با استان زنجان، از جنوب با استان کردستان و از غرب با شهرستان شاهين دژ و مياندوآب همسايه است. مساحت اين شهرستان 2186 کيلومتر مربع و شامل دو بخش و يک شهر است. اين شهرستان تا مرکز استان سيصد و يازده کيلومتر فاصله دارد. از توليدات مهم اين شهرستان فرش معروف "افشار" است. مراکز ديدني: تخت سليمان، سنگ اژدها، کوه ميان تهي (زندان سليمان)، تخت بلقيس، چشمه هاي آب گرم، چمن متحرک بدرلو، پل ساروق، تپه باستاني تخ تخ، دژسارو قورقان، کليساي قيزجه، چهار طاقي ساساني، بقعه ايوب انصاري، غارغيب آباد، غار کهريز، يخچال قديمي اوغول بيگ، تأسيسات آبي سنگر و ... چالدرانشهرستان چالدران در شمال غربي ايران و بين شهرستان هاي خوي در جنوب و ماکو در شمال قرار دارد. اين شهرستان از غرب به کشور ترکيه محدود است و صد و پنجاه کيلومتر مرز مشترک با آن دارد. آب و هواي آن معتدل کوهستاني و داراي تابستان هاي خنک و زمستان هاي سرد است. اين شهرستان با شصت هزار نفر جمعيت داراي دو بخش به نام هاي «مرکزي» و «زردشت» است و تا مرکزاستان دويست و بيست و چهار کيلومتر فاصله دارد. مراکز ديدني: قره کليسا (کليساي طاطائوس)، مقبره سيد صدرالدين وزير شاه اسماعيل صفوي، آرامگاه شهداي جنگ چالدران با عثماني ها، مقبره يا سکونت گاه صخره اي فرهاد و شيرين، کليساي مريم مقدس ، کليساي زور زور، چشمه معدني شگفتي و.. خويشهرستان خوي در شمال غربي ايران در دشتي نسبتاً وسيع دارد و از شمال به ماکو، از شرق به مرند، از جنوب به سلماس و از مغرب به کشور ترکيه منتهي مي شود. اين شهرستان 5461 کيلومتر مربع مساحت دارد و داراي پنج بخش و سه شهر به نام هاي خوي، قره ضياالدين، فيرورق و دوازده دهستان است. مجموع روستاهاي تابعه خوي سيصد و هفت روستا است. آب و هواي اين شهرستان به علت وجود کوه هاي حصار مانند که مانع نفوذ بادهاي سرد زمستاني است، در زمستان نسبت به شهرهاي تبريز و اروميه گرم تر است. ولي در تابستان بادهاي گرم سبب گرمي هواي اين شهر مي شود. مراکز ديدني: مسجد مطلب خان، مسجد سيدالشهدا، مسجد حاج بابا، مسجد شيخ، مسجد سايل، مسجد ملاحسن، امامزاده سيد بهلول مقبره سيد يعقوب، مقبره سيد التاج الدين خوبي، بقعه هفت برادران ربط، مسجد چورس، مناره شمس تبريزي، دروازه سنگي خوي، بازار سنتي خوي، پل خاتون، پل قطور، پل کسيان، کليساي سورپ سرگيس، کليساي مهلذان، کليساي قريس، کليساي قديمي محله يديلر، دژاورارتوبي بسطام، بقعه ذهبيه خوي، خانه کبيري، موزه خوي، قلعه کوراوغلي، گور دخمه چيرکندي، حمام قديمي قره ضياالدين، يخچال چورس، قلعه بلورآباد قره ضياالدين، کاروانسراي خان، مسجد داش آغليان، مسجد خان، کليساي فناي خوي، آرامگاه ميريعقوب، آرامگاه آقا ميرهادي، کاروانسراي ميرزا هاشم، حمام ايل، حمام محمد بيگ، ساختمان دبيرستان حکيميه، ساختمان شهرداري، جاده معروف ابريشم، پارک فيرورق، کاروانسراي شاه عباسي جاده قطور و... اردبيل اردبيل شهري تاريخي است که آثاري همچون آرامگاه شيخ صفي الدين اردبيلي نشان از اهميت آن در گذشته و حال دارد. آب و هوايي سردسير با زمستان هاي پر برف و سرد و تابستان هاي خنک از ويژگي هاي خاص اين شهر زيبا به شمار مي آيد. مناطق طبيعي و ديدني فراواني در اين شهر و اطراف آن وجود دارد که از ميان آنها مي توان به کوه سبلان ، گردنه حيران درياچه شورابيل، درياچه نئور و آبهاي معدني سرعين اشاره کرد. سبلانکوه سبلان در 40 کيلومتري جنوب غربي اردبيل و 25 کيلومتري جنوب شرقي مشکين شهر قرار دارد. طول سلسله کوه سبلان را 60 کيلومتر و پهناي آن را 45 کيلومتر تخمين مي زنند. اين سلسله کوه سه قله معروف دارد که قله اصلي آن که به سلطان معروف است (به گويش محلي، سلطان ساوالان) 4811 متر از سطح دريا ارتفاع دارد و دو قله ديگر آن هرم و کسري نام دارند. سبلان پس از دماوند، معروفترين کوه آتشفشاني خاموش ايران است که بر اثر فعاليت هاي آتشفشاني، مخروط قله آن شکل گرفته و در دهانه مخروطي آتشفشان، درياچه اي بسيار زيبا و بيضي شکلي به اقطار تقريبي 140 و 80 متر به وجود آمده که عمق آن در کناره ها کم و در وسط نامعلوم است. از ديواره هاي جنوبي و جنوب غربي آن رودهاي اهرچاي و آجي چاي جريان دارند که به رود ارس و درياچه اروميه مي ريزند. سبلان را سه شهر سراب، اردبيل، مشگين شهر و بيش از يکهزار آبادي در ميان گرفته اند. از هر سه شهر مذکور مسيرهاي کوهنوردي و راهپيمايي براي قله سبلان وجود دارد ولي بهترين و مناسب ترين مسير، مسيري است که از طريق اردبيل «قوتور سويي» به قله سبلان منتهي مي شود. گردنه حيرانمسير رويايى و زيباى گردنه حيران از يک سو مشرف به کوه هايى است پوشيده از جنگل هاى انبوه و از سوي ديگر مشرف به دره اى زيبا و ديدني که رود خانه اي بزرگ از ميان آن عبور مى کند و تعيين کننده مرز ايران و آذربايجان مي باشد.گردنه حيران تقريباً بيشتر مواقع در زير ابرى از مه پنهان است. دره ها و کوهپايه هاى پوشيده از گل ها و گياهان جنگلى و مرتعى و با چشم انداز زيبايى از کندوهاى عسل نخستين مناظري هستندکه به چشم هر بيننده اى مى آيد و آن را فريفته خود مى کند. درياچه نئوردرياچه نئور در 48 کيلومتري جنوب شرقي اردبيل بطرف خلخال در يکي از دره هاي کوهستان، در ارتفاع دوهزارو 500 متري از سطح دريا با مساحتي بالغ بر 210 هکتار و عمق متوسط پنج متر يکي از زيباترين و ديدني ترين درياچه هاي ايران بشمار مي رود. وسعت درياچه گردشگري نئور را 420 هکتار است که اين درياچه به علت شرايط ويژه اقليمي و قرار گرفتن در ارتفاعات کوههاي باغرو محل مناسبي براي پرورش ماهي قزل آلاي رنگين کمان است . ماهيان قزل آلاي رنگين کمان درياچه نئور به علت قرار گرفتن اين درياچه درارتفاعات دو هزار و 500 متري کوههاي باغرو - شرايط اقليمي منطقه و تغذيه از سخت پوستي به نام گاماروس جزو لذيذترين ماهيان سردآبي و طبيعي کشوراست . درياچه شورابيلدرياچه شورابيل در نزديکي اردبيل قرار دارد. آب اين درياچه قبلا بسيار شور بوده که امروزه با افزودن شدن آب شيرين از شوري آن کاسته شدهاست ، به طوريکه نوعي ماهي در آن پرورش داده مي شود. اين درياچه داراي امکانات تفريحي، ورزشي و فرهنگي بسياري است از جمله: قايقراني، دو ميداني، دوچرخه سواري، هتل هاي مجهز و زيبا، مجموعه شهر بازي، رستوران در وسط درياچه که مي تواند مورد استفاده گردشگران قرار گيرد. سرعينشهر سرعين در 25 کيلومتري غرب اردبيل در دامنه کوه سبلان با داشتن دهها دهنه آب معدني گرم و سرد- مجتمع آب درماني سبلان - حمام طبيعي شفا و مناظرطبيعي دل انگيز از نقاط مهم گردشگري کشور محسوب مي شود . چشمه هاي آبگرم سرعين که با دما - خاصيت و ويژگي هاي درماني خاصي از دل زمين مي جوشند همه ساله در فصل تابستان مسافران و گردشگران بسياري را ازگوشه و کنار کشور و خارج از ايران به سوي خود جذب مي کنند. ازچشمه هاي آبگرم اين شهر مي توان به آبگرم گاوميش گلي - قهوه سويي - ساري سو- قره سو- پهنلي سو - آب گرم چشم - و مجتمع هاي آبدرماني سبلان - بش باجيلار و حمام طبيعي شفا اشاره کرد. همچنين دو استخر آب سرد هم در فاصله پنج کيلومتري سرعين در دره اي با چشم انداز زيبا موسوم به ويلا دره وجود دارد که آب آنها مانند نوشابه گاز داربوده و گردشگران ضمن نوشيدن آب آنها در استخر آبگرم نيز آب تني مي کنند. اصفهان: غار نياسر كاشان:اين غار از عجايب و نوادر آثارباستاني است. درحدود 1800 تا 2000 سال قبل در دل کوه کرکس و برفراز تپه هاي آهکي مشرف بر نياسر کاشان و احتمالاً با مقاصد آييني و مذهبي به صورت تونل سنگي پرپيچ و خم با ابزارهاي ابتدايي کنده شده است. غار نياسر کاشان شامل مجموعه زيرزميني و پيچيده اي است که از راهروهاي تنگ و طولاني و اتاق ها و چاه هاي متعددي تشکيل شده و دسترسي به اعماق آنها بدون بهره گيري از وسايل پيشرفته امروزي ممکن نيست. اين غار که به ”سوراخ رئيس“ يا ”غار ويس“ شهرت دارد قرن ها نامکشوف ماند و در هيچ يک از متون تاريخي و آثار تحقيقي قرون اخير و رغم ذکر ساير بناهاي تاريخي منطقه نظير آتشکده نياسر (بنا شده توسط اردشير بابکان مؤسس سلسله ساسانيان ) مورد اشاره قرار نگرفته است. از شگفتي هاي اين غار انسان ساخت بودن آن است. کمبود هوا در هيچ نقطه اي از آن احساس نمي شود و حتي در عميق ترين نقاط آن عمل تهويه به طور طبيعي انجام مي گيرد. يکي از فرضيات درمورد منشاء تاريخي اين غار بيانگر اين است که درساخت آتشکده نياسر از سنگ هاي تراشيده شده حاصل از کندن غار استفاده شده است. احتمالاً زمان حفر غار پيش از احداث آتشکده بوده است. کاخ عالي قاپو:کاخ عالي قاپو‌ که‌ در گذشته آن را دولتخوانه‌ مبارکه‌ نقش‌ جهان و قصر دولتخوانه ‌مي خواندند نمونه ‌منحصر به‌ فردي‌ از معماري‌ کاخ‌هاي‌ عهد صفوي‌ است ‌و داراى تزئينات نفيسي مانند مينياتورهاي‌ هنرمندانه‌ رضاعباسي‌،نقاش‌ معروف‌ عهد شاه‌عباس‌، نقاشي‌هاي‌ گل‌ و بوته‌، شاخ‌ و برگ‌، اشکال‌ وحوش‌ و طيور و گچ‌ بري هاي‌ زيباي‌ به‌ شکل‌ انواع‌ جام‌ و صراحي‌ در تاق‌ها و ديوارها مي باشد. بناى اصلى عالى قاپو از شش طبقه تشکيل شده است. در طرفين در ورودى عمارت شش طبقه دو سکوى سنگى وجود دارد. کتبه‏ اى نيز در بالاى اين در قرار دارد که قسمتى از آن با گذشت زمان از بين رفته است. تپه هاي سيلك كاشان:سيلک نام اولين تمدن شهرنشيني ايران مرکزي در کاشان است که در سه کيلومتري جنوب غربي کاشان واقع گشته است .قديمي‏ترين خاستگاه تمدن بشري را سيلک در کاشان عنوان مي‏کنند يعني اولين جايي که شهرنشيني شکل گرفت آنجا که آريايي‏ها اوليه تمدن شهرنشيني را ايجاد کردند. 60 سال پيش يک هيات فرانسوي به سرپرستي رومن گريشمن تحقيقاتي انجام داد و 2 سال بر روي تپه‏هاي سيلک تقحيق کرد آثار جالب توجهي چون ظروف سفالي و فلزي از دل اين تپه‏ ها به دست آمد. متاسفانه بخش عمده‏اي از آثار اين تپه‏ ها به خارج از کشور منتقل شده و در موزه لوور پاريس نگهداري و بخش ديگر در موزه ملي ايران باستان و مقدار ناچيزي در موزه ملي ايران باستان و مقدار ناچيزي در موزه باغ فين قرار دارد. و از جواهرات اين تمدن کهن هم در يک مجموعه شخصي در توکيو نگهداري مي شود . (واقعا جوهرات زيبائي هستند که متاسفانه تصويري از آنها دردسترس نداشتم تا در وبلاگ قرار بدهم ) .آثار به دست آمده بيانگر اين است که چند هزار سال قبل در سيلک ذوب فلزات و صنعت ريخته‏گري وجود داشت و مردم آن زمان با اين حرفه آشنا بودند و دوکهاي گلي و سنگي مربوط هزاره‏هاي دوم و سوم قبل از ميلاد پيدا شده، بيانگر آن است که سيلک از قديمي‏ترين محل‏هاي ريسندگي نخ و بافت پارچه بوده است. قدمت اين تپه‏ ها به 7هزار سال مي‏رسد. ميدان نقش جهان:مساحت اين ميدان حدود 85 هزار متر مربع مى‏باشد. در دوره شاه‏ عباس و جانشينان او اين ميدان محل بازى چوگان و رژه ارتش و چراغانى و محل نمايشهاى مختلف بوده است. دو دروازه‌ سنگي‌ چوگان‌ در شمال‌ و جنوب‌ اين‌ميدان‌ تعبيه‌ شده ‌است‌.طول اين ميدان از شمال به جنوب بالغ بر 500 متر و عرض آن در حدود 150 متر است. به عقيده عموم سياحان خارجى ميدان شاه يکى از بزرگترين ميدانهاى جهان است. ميدان نقش جهان شاهد بسيارى از خاطرات تاريخى ايران درچهار قرن اخير بوده است. خاطرات زندگى شاه عباس کبير و جانشينان او تا آخر عهد صفويه بااين ميدان بزرگ تاريخى به هم آميخته است . كليسا و موزه وانك:در ميان 14 کليساى بنا شده درمحله جلفا (جنوب زاينده رود )، کليساي سن سور که مشهور به کليساي وانک است از نظر معماري و تزيينات نقاشي از همه مشهور تراست . اين کليسا را آمنا پرکيچ (نجات دهنده) نيز مي ‌نامند. ساختمان آن در سلطنت شاه ‏عباس دوم در سال 1065 هجرى آغاز شده و در سال 1074 به اتمام رسيده است. اين کليسا تزئينات نقاشى، گل و بوته و کاشى‏کاريهاى جالب و تابلوهاى زيبائى از زندگانى حضرت مسيح(ع) را در بردارد و به غير از تابلوهاى نقاشى آن، که نفوذ صنعت نقاشى ايتاليا و هلند در آن پديدار است، نوع معمارى و تمام تزئينات ديگر آن ايرانى است. در جنب کليساى وانک , موزه جالب کوچکى بر اهميت کليساى مزبور افزوده است. اين موزه قديمى‏ترين کتابى را که در اصفهان به چاپ رسيده است در اختيار دارد و فرامين سلاطين ايران مجموعه جالبى است که در موزه مزبور ديده مى‏شود. شهر زيرزميني نوش آباد:شهر زير زميني نوش آباد، شهري سه طبقه است که طبقه اول آن در عمق 3 متري و طبقه سوم آن در عمق 16 متري از سطح زمين ساخته شده است. ارتفاع هر طبقه حدود 180 سانتي متر است. باستان شناسان با توجه به محدود بودن کاوش هاي خود در اين شهر زيرزميني هنوز وسعت دقيق اين شهر را نمي دانند اما با توجه به دالان هاي تو در توي اين شهر و فضاهاي مختلف تصور مي شود اين شهر داراي چندين هزار متر وسعت باشد. شهر نوش‌آباد در8 کيلومتري شهر کاشان جاي گرفته است اين شهر از جمله شهرهاي مهم تاريخي است که آثار بسيار زيادي را از جمله قلعه‌ها و مساجد در خود جاي داده اما تاکنون مورد توجه چنداني قرار نگرفته‌اند. مسجد شيخ لطف الله:اين مسجد كه يكي از زيباترين آثار تاريخي اصفهان است شاهكار كم نظيرير از كاشي كاري و معماري استادانه است كه طي 18 سال از 1011 تا 1028 هجري قمري در زمان شاه عباس اول به منظور تجليل از مقام شامخ شيخ لطف الله عاملي ساخته شده است .تاريخ اتمام اين بناي باشكوه و نام معمار آن استاد محمد رضا بنا اصفهاني در دو لوحه كوچك در داخل محراب به خط نستعليق سفيد بر زمينه كاشي لاجوردي آمده است معمار هنرمند مسجد مشكل اختلاف جهت قبله و سر در بنا را با دو چرخش نامحسوس به گونه اي طي مي كند كه شخص وقتي وارد شبستان د زير گنبد مي شود محراب درست رو به رويش قرار دارد اين تغيير جهت از بيرون مسجد هم نا پيدا است زيرا گنبد دايره شكل و بدون گلدسته فاقد جهت است . پل خواجو:اين پل به وسيله شاه عباس دوم در سال1060 هجري قمري بر روي رودخانه زاينده رود ساخته شد. طول اين پل 132 متر و عرضش 12 متر است ساختمان پل كه از سنگ و آجر مي باشد از نظر معماري و كاشي كاري حائز اهميت است. ايمن پل را به اسامي ديگري نيز ناميده اند .وجه تسميه آن به بابا ركن الدين اين است كه بر سر راه تكيه بابا ركن الدين عارف مشهور واقع شده بود، حسن آباد مي ناميدند به اين علت كه شالوده آن در عصر حسن بيك تركمان ريخته شد.شيراز گفته اند به خاطر آنكه مسافران شيراز درآن زمان از روي اين پل عبور مي كرده اند و بالاخره به اين سبب به پل خواجو نامبردار شده بود كه در محله خواجو قرار داشت. مسجد امام:بناي مسجد امام از ابنيه زمان شاه عباس اول صفوي است كه در فاصله سالهاي 1021 تا 1040 ه.ق ساخته شده است و ساختمان مسجد از لحاظ معماري و كاشي كاري و حجاري عظمت گنبد و مناره هاي بلند ان از شاهكارهاي قرن يازدهم هجري به شمار ميرود . تزئينات كاشي كاري مسجد در زمان جانشينان شاه عباس به تدريج كامل شده است. كتيبه سر در اصلي مسجد بري كاشي معرق و به خط ثلث عليرضا عباسي و مورخ به سال 1025 هجري مي باشد . در زير اين كتيبه ، كتيبه ديگري به خط ثلث نصب شده است كه معرف ا نام معمار بنا استاد علي اكبر اصفاني و مباشر ساختمان به نام محب علي بيك الله مي باشد و در سر در و جلو خان مسجد كتيبه هاي ديگري نيز جلب توجه مي نمايد . در نقره مسجد داراي اشعاري به فارسي از دوران شاه صفي است كه بنا به حساب حروف ابجد به سال1064 هجري قمري است . در دهليز زيباي مسجد سنگاب بزرك بالاي محراب كتيبه اي به خط محد صالح اصفهاني به تاريخ 1038 هجري نقز شده است . كتيبه هاي متعدد ديگري در چهل ستون شرقي و گنبد جنوبي و ساير قسمتهاي مسجد بر زوي كاشي معرق و خشت نوشته شده است . بروي سنگاب چهل ستون غربي كتيبه منظومي به خط نستعليق نقز گرديده است كه متعلق به زمان شاه سليمان صفوي و مورخ به سال 1095 هجري است . در اين مسجد فارمين متعددي نيز از دوره شاه عباس اول بر روي الواح سنگي نقر گرديده است . گنبد عظيم كاشي كاري و دو پوشه مسجد امام و دو مناره 48 متري داراي كتيبه هائي نيز مي باشد . تاريخ پايان كتيبه گنبد به سال 1037 ه.ق است بلندي گنبد در حدود 45 متر است . حدفاصل مابين دو جدار داخلي و خارجي كنبد دو پوشه تقريبا 15 متري مي باشد. سي و سه پل:اين پل داراي سي و سه چشمه است بنا به امر شاه عباس اول ساختمان آن در سال1011 هجري آغاز گرديد و يكي ازسرداران شاه عباس به نام الله ورديخان مامور اتمام اين پل شد . از اين رو به نام الله ورديخان نيز معروف شده است اين پل آجري داراي 300 متر طول و 14 متر عرض است0 كاخ چهلستون:كاخ چهلستون در زمان شاه عباس اول و دوم به سال 1057 هجري ساخته شده است .اين بنا داراي ايواني رفيع با 18 ستون و تالار آئينه و اطاق هايي در شمال وجنوب ساختمان مي باشد . در كليه بنا تزئينات فراوان اعم از آئينه كاري و گچ بري و نقاشي هاي عالي ديده مي شود . تالار بزرگ آن كه داراي سقف طلا كاري است به محل موزه سپاهان اختصاص دارد . تزئينات آئينه كاري و ايوان بزرگ از بناهاي شاه عباس دوم است . در دوران صفوي ايوان و روي ستونها آئينه كاري بوده است و هم چنين درهاي عالي منبت و خاتم آن شهرت داشته ، سقف ايوان چوبي داراي نقاشي هاي زيبا مي باشد ، در وسط باغ مصفاي اين كاخ استخر بزرگي نمايان است در تالار بزرگ گذشته از شيوه و اسلوب و نقش و نگار زرين ساختمان طاق هاي رفيع آن شش مجلس نقاشي دارد كه چهار مجلس ان به شرح زير مي باشد: 1- مجلس پذيراي شاه عباس اول از ولي محمد خان پادشاه تركمنستان ،2-مجلس بزم شاه طهماسب اول از همايون پادشاه هندوستان :3- جنگ شاه عباس با ازبكها 4- مجلس پذيراي شاه عباس دوم از پادشاه تركمنستان . مسجد جامع اصفهان:قدرت و بزرگي معماري سلجوقي بدون شك در مسجد جمعه اصفهان كه يكي از بزرگترين مساجد دنياست تجسم يافته است. از بركت موقع مركزي و زيبائي هاي طبيعيش از روزگاران پيش براي اصفهان عظمت مقدر شده بود . ناچار مسجد جمعه اش مي بايد بارز و برجسته باشد . به عنوان بنائي با اهميت در شهري كه در دوران هاي مختلف تاريخ به پايتختي ايران برگزيده شده بود ،مسجد جمعه اصفهان يك بناي سلجوقي خاص نيست ليكن آن قسمت هائي كه متعلق به روزگار سلجوقي است حتي تا امروز نيز شكوهمندترين بخش آن مي باشد در اين مسجد بزرگ در عرض 800 سال بيست بناي متمايز است كه تاريخ انها از سده پازدهم تا هجدهم است . در طول تاريخ درازش مسجد جمعه جنگها ديده و به كرات ويران و بازسازي شده است و تقريبا به صورت نيم خرابه در آمد با وجود اين همه چيز را تحمل كرد در اين مسجد در حدود سي كتيبه تاريخي وجود دارد كه هر چند هنوز كاملا مورد بررسي و تفسير قرار نگرفته است در شماره اسنادي است كه براي درك و ارزشيابي اشكال معماري باشكوه آن در دسترس پژوهندگان قرار دارد . حياطي چهار ايواني كه با رواقها و دهليزهاي دو طبقه بازي كه نماي آنها با كاشي هاي معرق در زمينه آجر نخودي رنگ پوشيده شده محصور است ايواني عميق كه از روكشي با معرق نيرومند زيور يافته به داخل شبستان گنبد دار وسيعي باز مي شود . منار جنبان:در سر راه اصفهان به نجف آباد قريه اي است كه ان را كارلادان ميگويند 0 امروزه اين روستا جزئي از اصفهان به شمار ميرود در اين قريه بنايي وجود دارد كه مزار يكي از صلحا وزهاد مشهور قرن 8 به نام عمو عبدالله كار لاداني است0 تاريخي كه بر فراز سنگ عمو عبدالله نوشته شده است ودر سال 716 هجري را نشان ميدهد مبين اين نكته است كه اين عارف بزرگ در زمان سلطان ايلخان (محمد خدابنده) ميزيسته است ايوان منارجنبان يكي از آثار تك ايواني ان دوران است 0 اما برخي از مورخين عقيده دارند كه منارهها بعد به ان اضافه شده است0 نكته اي كه باعق شهرت است اين است كه حركت دادن يك مناره نه تنها باعث حركت مناره ديگر نميشود بلكه تمام ساختمان مرتعش مي گردد0 بسياري از مهندسان درباره جنبش به اظهار نظر فني و مهندسي پرداخته اند اما برخي نيز مي گويند هيچ دليلي براي تحريك منارهها ارائه نشده است جهانگرداني كه به نقاط مختلف دنيا سفر كرده اند در مشاهدات خود مناره هاي را مشاخده كرده اند كه همين خصوصيات را دارا است اما قدر مسلم اينكه اصفهان وجه تمايزي با ساير منارههاي متحرك دارد و آن اين است كه گذشته از حركت منارهها ساير قسمت ها نيز حركت ميكند ارتفاع از سطح زمين 10 متر است و ارتفاع هر يك از منارهها 5/7 است در اين ايوان مزار عمو عبدالله قرار دارد /1001

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 3752]