ایران در رتبه چهارم جهان در بخش توسعه‌یافتگی

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
ایران در رتبه چهارم جهان در بخش توسعه‌یافتگی

جدیدترین گزارش سازمان ملل متحد، نشان می‌دهد جمهوری اسلامی ایران از نظر سرعت توسعه‌یافتگی در طی 30 سال در بین 179 کشور، در رتبه چهارم جهان قرار دارد. گزارش توسعه سازمان ملل از سال 2008 حاکی است، جمهوری اسلامی ایران با رشد 8/21 درصدی شاخص توسعه انسانی، در سال‌های پس از پیروزی انقلاب از نظر سرعت توسعه یافتگی در بین 179 کشور دنیا در رتبه چهارم جهان ایستاد. براساس این گزارش، کشور لیبی نیز از نظر میزان توسعه یافتگی هم‌رده ایران قرار دارد.گزارش توسعه انسانی یکی از مهمترین و معتبرترین گزارش‌های اقتصادی و اجتماعی در جهان است که هر ساله توسط دفتر توسعه سازمان ملل متحد (UNDP) منتشر می‌شود. این گزارش برای سال‌های 2008_2007 با عنوان "مبارزه با تغییر شرایط آب و هوایی، همکاری یکپارچه انسانی در دنیای تقسیم شده" منتشر شده است.در این گزارش شاخص توسعه انسانی (HDI) کشورها بر اساس معیارهایی چون امید به زندگی، کیفیت نظام آموزشی، درآمد واقعی و سرانه درآمد ملی محاسبه می‌شود که تمام شاخص‌های توسعه اقتصادی و اجتماعی در برآورد این شاخص دخیل است.در واقع این شاخصه‌ها، یکی از جامع‌ترین معیارها برای مقایسه توسعه‌یافتگی کشورها به شمار می‌رود به طوری که تمام دولت‌ها و سازمان‌های علمی و تحقیقاتی از این شاخص به عنوان معیار اصلی مقایسه کشورها استفاده می‌کنند. فقر درآمدی و انسانی کشورهای در حال توسعه نیز از جمله موارد مهمی است که در گزارش توسعه انسانی مورد توجه قرار گرفته است و در این میان شاخص فقر انسانی (HPI) از اهمیت زیادی برخوردار است. بررسی گزارش توسعه انسانی سازمان ملل در طی 30 سال اخیر بیانگر آن است که شاخص توسعه انسانی ایران که در سال 1980 میلادی 559/0 از یک بوده طی 30 سال با رشد 8/21 درصدی مواجه شده و به 777/0 از یک رسیده است. بنابراین گزارش، ایران از نظر شاخص توسعه انسانی طی سال‌های پس از انقلاب با 26 پله صعود مواجه شده و از رتبه 110 در سال 1979 به 84 در گزارش سال جاری میلادی ارتقاء پیدا کرده است. سرانه تولید ناخالص داخلی ایران نیز براساس شاخص برابری قدرت خرید در سال 1356 ، 2 هزار و 970 دلار بوده که طبق گزارش سال جاری، به 10 هزار و 31 دلار رسیده است. این آمار نشان از افزایش هفت هزار و 61 دلاری افزایش در سرانه تولید ناخالص داخلی است. همچنین امید به زندگی در ایران در سال 1356 کمتر از 57 سال بوده است که این رقم طی 30 سال گذشته بیش از 13 سال افزایش یافت و به 5/70 سال رسیده است. سازمان ملل، شاخص امید به زندگی در ایران را 759/0 اعلام کرده و امید به زندگی مردان ایرانی را 69 سال و زنان ایرانی را 1/72 سال گزارش کرده است. بر اساس گزارش توسعه انسانی سازمان ملل، نرخ باسوادی افراد بالای 15 سال در ایران در سال 1356 کمتر از 47 درصد بوده است که این رقم نیز طی سال‌های پس از انقلاب با افزایش قابل توجه مواجه شد و اکنون به بیش از 84 درصد جمعیت ایران رسیده است. در عین حال،‌ دسترسی به آب شرب و آشامیدنی سالم از 51 درصد کل جمعیت کشور در سال 1356 به بیش از 94 درصد در حال حاضر افزایش یافته است.نارسایی شاخص درآمد سرانه و رشد محصول ناخالص داخلی (GDP) در بیان رفاه جوامع، سبب شده شاخص‌های دیگری مورد توجه قرار گیرند که علاوه بر مولفه رشد اقتصادی، شامل مولفه‌های اجتماعی و انسانی نیز هستند.مقایسه رتبه شاخص توسعه انسانی در سال 2007 با رتبه آن در سال 2006 نشان می‌دهد ایران دوپله صعود کرده و این آمار نشان دهنده بهتر شدن وضعیت کشورمان از لحاظ اقتصادی و اجتماعی است.از حیث درآمد سرانه، ایران با درآمد سرانه ای معادل 7968 دلار براساس برابری قدرت خرید، فاصله قابل ملاحظه‌ای با کشورهایی چون نروژ با 41 هزار و 420 دلار و ایالات متحد با 41 هزار و 890 دلار دارد. البته درآمد سرانه ایران از درآمد سرانه کشورهایی مانند چین و هند بالاتر است.در این میان، شاخص توسعه انسانی (HDI)، شاخصی ترکیبی و از مهمترین شاخص‌ها برای مقایسه میزان توسعه یافتگی کشورها به شمار می‌رود.برای دستیابی به شاخص توسعه انسانی، اقتصاددانان از سه شاخص که بخش قابل ملاحظه‌ای از واقعیت‌های اقتصادی و اجتماعی موجود در یک جامعه را نشان می‌دهند، استفاده می‌کنند که شامل "زندگی طولانی و توام با سلامتی یا شاخص نرخ امید به زندگی" ، "دانش و میزان تحصیلات یا شاخص باسوادی" و "استانداردهای زندگی شایسته یا شاخص درآمد سرانه براساس برابری قدرت خرید (PPP)" است.بنابراین، این شاخص همچنان که رفاه جامعه را ارزیابی می‌کند، اثر سیاست‌های اقتصادی را نیز بر کیفیت زندگی مردم مورد سنجش قرار می‌دهد.شاخص 2008_ 2007 توسعه انسانی سازمان ملل، براساس آمارهای سال 2005 پایه گذاری شده و کشورهای مورد بررسی، در سه گروه توسعه انسانی بالا (HDI بالاتر از 8/0)، توسعه انسانی متوسط (HDI 0/799 تا 5/0) و توسعه انسانی پایین (HDI کمتر از 5/0) طبقه‌بندی شده‌اند.کشورهای ایسلند، نروژ و استرالیا به ترتیب با نرخ های 968/0 ،968/0 و 962/0 جایگاه اول تا سوم را در این سال کسب کرده‌اند. در مقابل، کشور سیرالئون با کسب رتبه 177 و نرخ HDI معادل 336/0 پایین‌ترین رتبه را به دست آورده است.براساس این گزارش، ایران با شاخص توسعه انسانی 725 درصد، رتبه 98 را به خود اختصاص داده و در گروه کشورهای دارای شاخص توسعه انسانی متوسط قرار گرفته است. این بررسی توسعه انسانی در جهان تصریح می‌کند که رشد تولید ناخالص داخلی سرانه ایران در افزایش شاخص توسعه انسانی این کشور موثر بوده است.درهم تنیدگی ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی توسعه، ضرورت رویکرد یکپارچه به این موضوع را مورد تاکید قرار می‌دهد. اگر افزایش تولید ناخالص داخلی در یک کشور با افزایش فقر، بیکاری و نابرابری همراه باشد، می‌توان نتیجه گرفت که توسعه به مفهوم واقعی در آن جامعه رخ نداده است.در سال 2007 ایران با صادرات 86 میلیارد دلاری کالا رتبه 37 صادرکننده جهان را به خود اختصاص داد و میزان صادرات ایران در این مدت 12 درصد رشد را نشان می‌دهد. این در حالی است که در همین مدت ایران با 46 میلیارد دلار واردات کالا، در رتبه 48 جهان قرار گرفت. همچنین ارزش صادرات محصولات کشاورزی ایران که در سال 2000 میلادی 932 میلیون دلار بوده، در سال‌های 2005، 2006 و 2007 میلادی به ترتیب به 27/2 میلیارد دلار، 91/2 میلیارد دلار و 51/3 میلیارد دلار افزایش یافته است. سهم محصولات کشاورزی در کل صادرات ایران نیز از 2/3 درصد در سال 2000 به 1/4 درصد در سال 2007 میلادی رسیده است.نکته مهم اینکه سهم محصولات کشاورزی از مجموع کالاهای وارداتی ایران که در سال 2000 میلادی 2/21 درصد بوده است، در سال 2007 میلادی به 3/11 درصد کاهش یافته که حاکی از نصف شدن سهم محصولات کشاورزی در سبد واردات است. این گزارش تاکید می‌کند: در حالی که در سال 2000 میلادی 6/18 درصد واردات ایران را مواد غذایی تشکیل می‌داد، دولت احمدی‌نژاد این نسبت را در سال 2007 میلادی به 4/8 درصد کاهش داده است که نشان دهنده افت شدید سهم مواد غذایی در سبد واردات است. در زمینه انرژی اتحادیه اروپا، ژاپن و چین در سال 2007 میلادی به ترتیب 6/16 میلیارد دلار، 4/12 میلیارد دلار و 6/11 میلیارد دلار انرژی از ایران وارد کردند و هر یک از این کشورها به ترتیب 5/2 درصد، 2/5 درصد و 1/11 درصد واردات انرژی خود را از ایران انجام داده‌اند. از سوی دیگر، واردات انرژی اروپا از ایران طی سال‌های 2000 تا 2007 به طور متوسط سالانه 14 درصد افزایش داشته و این رقم که در سال 2006 به 23 درصد رسید، در سال 2007 میلادی به چهار درصد کاهش یافت.نرخ رشد واردات که در سال‌های 2001 تا 2005 میلادی نیز بین 20 تا 28 درصد در نوسان بوده است که به یک باره در سال 2006 به طور کامل متوقف شد و به یک درصد رسید و در سال 2007 میلادی نیز شاهد رشد 13 درصدی واردات بودیم. /2759/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 451]