درس عدالت، نوع‌دوستي و مهرورزي به ديگران

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

امروز چهارشنبه، 14 اسفند روز آغاز هفته احسان و نيکوکاري و مصادف با فرمان امام خميني (ره) مبني بر تشکيل کميته امداد در سال 1357 است که براي ايجاد رفاه و برقراري تسهيلاتي در امر کمک رساني به محرومان جامعه داير شد. هفته احسان و نيکوکاري همه ساله به منظور جذب کمکها و هداياي مردم به خانواده هاي محروم و نيازمند برگزار مي شود و جمع آوري و توزيع اين کمکها توسط کميته امداد امام خميني (ره) صورت مي گيرد. ايرانيان تا آنجا که در تاريخ حيات اجتماعي انسان‌ها ثبت شده ، انسان‌هاي عاطفي بوده‌اند و هيچ‌گاه حس انسان‌دوستي و همدلي با همگنان را از خويش دور نکرده‌اند. مردم مهربان و نيکوکار کشورمان در هفته احسان و نيکوکاري دست‌هاي پر محبت و عاطفه‌ خويش را بر سر خانواده‌هاي نيازمند و کودکانشان مي‌کشند و حتي فراتر از توانايي مالي خويش، ياريگر هموطنان کم بضاعتشات مي شوند. هيچ مهم نيست ميزان اين کمک چقدر است بلکه مهم آن است که بسياري از مردم در اين همايش اجتماعي شرکت مي‌جويند. در اين همايش اجتماعي صرف‌نظر از هدايايي که جمع مي‌شود، به لحاظ معنوي ، اجتماعي و فرهنگي کارکردهاي ويژه‌اي فرصت نمايش مي يابند. برخي تصور مي‌کنند اگر بخواهند احسان و نيکوکاري کنند بايد مبالغ مادي را از مخارج زندگي‌شان هزينه کنند، اما اين‌گونه نيست. ما مي‌توانيم با هديه‌ اجناس و اقلام اضافه‌اي که در سال حتي يکبار هم از آنها استفاده نمي‌کنيم، دراين همايش خودجوش نوع‌دوستي مشارکت جوييم. و چقدر زيباست که اين کارها را با نيت الهي و دور از خودنمايي انجام دهيم و اين خصلت را در عمل و در روح فرزندان‌مان نهادينه کنيم. روانشناسان بر اين عقيده اند، آن لحظاتي که موجب خوشحالي کسي مي شويم بي‌گمان از لذت‌بخش‌ترين لحظات عمرمان است. همين لذت است که خيلي‌ها حاضرند براي بدست آوردن آن، از مال و امکانات خود بگذرند و «احسان» واژه‌اي براي توصيف اين کار است. چقدر لذت‌بخش است، خوشحالي آن کودک محروم و نيازمند، وقتي که مانند ديگر هم سن و سالان خود، در آستانه عيد نوروز، لباس و کفش نو دارد، در خانه‌شان شيريني و آجيل و ميوه است و پدر هم توانسته مقداري پول نو تهيه کند و براي عيدي، لاي قرآن بگذارد. براي ترغيب و تشويق مردم به احسان و نيکوکاري، خداوند در آيات بسياري در قرآن کريم، با بيان آثار و نقش احسان در زندگي دنيوي و اخروي بشر و همچنين پاداش هايي که بر آن مترتب مي شود، مي کوشد تا راه و روش مردم را به اين سو گرايش دهد. فلسفه اصلي نيکوکاري و نيکي به ديگران، رابطه‏اي دقيق و ظريف با «ساخته شدن» و تربيت انسان دارد. فلسفه دستور به احسان و نيکوکاري، انسان سازي است ؛ چرا که انسان‏ها در سايه فضيلت‏هايي چون گذشت، بخشش، ايثار و همدلي، روح انساني مي‏يابند و انسان شدن، نهايت کمال معنوي است. خداي متعال پرداخت صدقه و احسان اين‏گونه را، موجب پاکيزگي و تزکيه انسان معرفي فرموده و خطاب به پيامبر گرامي اسلام صلي‏الله‏عليه‏و‏آله مي‏فرمايد:«اي رسول، از مؤمنان صدقات را دريافت دار تا به آن نفس‏هاي ايشان را مطهر و پاکيزه سازي». نوعدوستي و کمک به همنوع از ديدگاه آيين الهي و جهاني اسلام امري ذاتي و فطري است. در واقع خداي متعال تمايل به کمک کردن به همنوعان را به صورت يک شناخت در قلب هر بشري الهام کرده است . به اين اعتبار، عمل نيکوکاري به صورت نور الهي در قلب و سرشت انسان وجود دارد. هنگامي که انسان کار نيکويي براي همنوعش انجام مي دهد در وجود خود احساس شور و شعف خاصي مي کند زيرا احسان و انفاق، سازنده انسان و تقويت‌کننده روحيه‌ از خود گذشتگي و مقدمه و مهيا کننده فضيلت ايثار در انسان است. در ميان شيعيان، مولاي متقيان اميرالمومنين علي(ع) و اهل بيت معظمش (ع)، برترين اسوه احسان و ايثار هستند که با وجود روزه‌داري، غذاي خويش را به مسکين و يتيم و اسير مي‌بخشيدند. مگر نه اين است که الگوي زندگي مسلمانان، ائمه‌ي معصومين (ع) هستند؟! اعطاي قدرت و منزلت اجتماعي نيز از ديگر کارکردهاي احسان به ويژه در حوزه عمل اجتماعي است. کسي که به ديگري چيزي مي بخشد تا نيازش را برآورده سازد يا با کمک و ياري به شخصي، کمکش مي کند تا به خواسته هاي خود پاسخ درست و مناسب دهد، در چشم و دل مردم جا باز مي کند و محبوب آنها مي شود. اين گونه است که شخص نيکوکار با محبوبيت در ميان مردم، از منزلت و اعتبار اجتماعي نيز بهره مند خواهد شد. گسترش و تقويت هرچه بيشتر فرهنگ احسان و انفاق، کمک به همنوع، انسجام اجتماعي و تقويت سرمايه اجتماعي برون گروهي نمونه‌هايي از ديگر کارکردهاي احسان است. احسان به ديگران و انفاق به همنوعان، خلأهاي اجتماعي را که به واسطه نيازمندي حاجتمندان به وجود آمده است نيز از بين مي‏برد. بياييم همان‌طور که تاکنون اين‌گونه بوده‌ايم باز هم وقتي پيرمرد يا پيرزن سالخورده‌اي را مي‌بينيم نمي‌تواند از عرض خيابان عبور کند به کمکش بشتابيم. در اتوبوس‌هاي عمومي و مترو جاي‌مان را به پيش‌کسوتان بدهيم و بي‌ترديد روزي مي‌رسد که ما نيز نيازمند کمک معنوي ديگران شويم. اگر روشندلي در حال عبور از معبري است دست او را بگيريم و چند قدمي با او هم‌کلام شويم. در روز جشن و شادي، تلاش کنيم تا همگان شاد باشند و با مشارکتي هر چند اندک در جشن هفته احسان و نيکوکاري، بکوشيم تا آغاز سال نو براي همگان همراه با نشاط و شادابي و سرزندگي باشد. اينها اعمالي است که به نهادينه شدن کمالات اخلاقي در ما کمک مي‌کند، همانگونه که اگر در کاري که به ما محول شده است با جديت تلاش کنيم و هميشه فکر کنيم ما آن طرف ميز هستيم و همان‌طور که دوست داريم با ما برخورد شود با ديگران برخورد کنيم. چرا فکر مي‌کنيم هميشه مشکلات و ناملايمات براي همسايگان ما اتفاق مي‌افتد و هيچ روزي نمي‌رسد که ما نيز نيازمند کمک ديگران شويم يا آن سوي ميز قرار گيريم؟ بدون شک، با همين اعمال به ظاهر کوچک ولي در باطن بزرگ، به خودمان درس عدالت، نوع‌دوستي و مهرورزي به ديگران مي‌دهيم و ،با کمک هم جامعه‌اي شاداب را مي سازيم و بدون شک شادابي جامعه، شادابي ما و خانواده‌ ماست. به راستي که در ايام پيش از شروع سال نو که انتظار و اميد و نوزايش در دلها جان مي گيرد، کمک به نيازمندان از هر زمان ديگري زيباتر است و احسان، همراه با آغاز طراوت بهاري، روح احسانگر را طراوت مي بخشد. /1001

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 423]