مصرف بي‌رويه دارو ، به خطر انداختن جان خود به خيال خام درمان

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: مصرف بي‌رويه دارو ، به خطر انداختن جان خود به خيال خام درمان
به گزارش خبرنگار ايرنا با لحظاتي توقف در داروخانه‌هاي شهر اردبيل و مشاهده افرادي كه پي در پي بدون داشتن نسخه پزشك براي تهيه داروهاي گوناگون مراجعه مي‌كنند مي‌توان به عمق معضل رواج مصرف بي‌رويه و خودسرانه داروها پي‌برد.

در دنيا داروهاي بدون نسخه درصدي از مصرف داروها را به خود اختصاص داده است و هر چند كه آمار دقيق و صحيحي از آن در دست نمي‌باشد، اما شواهد از بالا بودن اين رقم در جامعه ما حكايت مي‌كند.

دو ورق كپسول چرك خشك كن، چند ورق قرص مسكن استامينوفن ، يك عدد شربت ضد سرفه و ... از جمله داروهايي هستند كه مراجعان از متصديان نسخه پيچي در داروخانه‌ها طلب مي‌كنند.

گرايش روز افزون مردم به اين شيوه در درمان كه علاوه بر تحميل هزينه‌هاي سنگين مستقيم و غيرمستقيم به جامعه عوارض نامطلوبي در بدن انسان‌ها برجاي مي‌گذارد، در پاره‌اي موارد مصرف خودسرانه يك دارو نه تنها سبب بهبود بيماري نمي‌شود بلكه امكان تشديد آن و يا ابتلا فرد به يك بيماري خطرناك ديگر را به وجود مي‌آورد.

انواع مسكن‌ها و آنتي بيوتيك‌ها رتبه‌هاي اول را در مصرف خودسرانه و بي‌رويه دارو به خود اختصاص داده‌اند و به اعتقاد كارشناسان عوارض اين گونه داروها به ويژه در سالمندان ، كودكان و زنان باردار به لحاظ اينكه سامانه دفاعي بدن آنان ضعيف است بيشتر خواهد بود و اگر مصرف‌كننده دارو يك بيماري ديگر داشته باشد عوارض آن تشديد خواهد شد.

شايد بروز انواع بيماري‌ها و ناراحتي‌هاي جسمي و رواني كه در چند دهه قبل از آن‌ها خبري نبود امروزه علاوه بر علت‌هايي از قبيل شيوه نامناسب تغذيه ، نداشتن آرامش ، فقر حركتي ، آلودگي‌هاي زيست محيطي و تماس با مواد شيميايي خطرناك علت ديگري هم دارد و آن همين روي آوري مردم به استفاده خودسرانه از انواع داروهاي آرام بخش ، ضد درد و آنتي‌بيوتيك‌هاست.

يك بانوي سرپرست خانه كه براي تهيه استامينوفن به يكي از داروخانه‌هاي اردبيل مراجعه كرده است مي‌گويد: به خاطر سر درد مزمني كه گاه و بيگاه او را گرفتار مي‌كند از اين قرص مسكن استفاده مي‌كند.

او در پاسخ به سوال خبرنگار ايرنا كه چرا براي درمان بيماري خود به پزشك مراجعه نمي‌كند گفت : زير پوشش بيمه درماني نيست و به خاطر تنگدستي قادر به پرداخت هزينه معاينه پزشك نمي‌باشد.

جوان ديگري هم كه از داروخانه‌اي در اردبيل در حال خريد كپسول آمپي‌سيلين است، مي‌گويد : براي درمان گلو درد خود قصد خريد اين دارو را دارد.

علي قاسمي ، افزود : به لحاظ مشغله زياد وقت كافي براي مراجعه به پزشك ندارد و تهيه كپسول چرك خشكن را آسان‌ترين راه براي مداواي بيماري خود مي‌داند.

كارشناس مركز اطلاع رساني داروها و سموم دانشگاه علوم پزشكي اردبيل در اين زمينه مي‌گويد : داروها بطور كلي به دو دسته تقسيم مي‌شوند و دسته اول داروهايي هستند كه توسط پزشك تجويز مي‌شوند و ارايه آن‌ها بدون نسخه پزشك ممنوع است و يا با نسخه قبلي پزشك و در حد مصرف كوتاه مدت ، داروخانه‌ها مجازند آن‌ها را در اختيار بيمار قرار دهند.

دكتر افشيسن شاكر ، در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود : دسته دوم داروهاي موسوم به ‪ OTC‬هستند كه به نسخه پزشك نياز ندارند اما برخلاف تصور عامه مردم اين‌ها هم مانند ساير داروها مي‌توانند در مصرف‌كننده عوارض ايجاد كنند.

وي مي‌گويد : براي مثال قرص ، شربت و يا قطره استامينوفن كه در رديف داروهاي ساده قرار دارند و بطور گسترده مصرف مي‌شوند مي‌توانند عوارض زياد و خطرناكي براي انسان ايجاد كنند.

دكتر شاكر، گفت : بعضي داروها در صورتيكه دوز مصرفي آن‌ها زياد باشد مي‌توانند به سم تبديل شوند و به عبارتي سميت يك دارو را دوز آن مشخص مي‌كند.

وي افزود: اگر داروهاي بدون نسخه به شكل مناسب و يا با دوز مناسب مصرف نشوند عوارض خواهند داشت و اگر در منزل هم در شرايط نامساعد و جلوي نور آفتاب و گرما نگهداري شوند، خطرناك خواهند شد.

دكتر شاكر مي‌گويد: انواع بيماري‌ها علايم مشابهي دارند و افرادي كه قبلا يك دارو را براي بيماري مشخصي مصرف كرده‌اند با مشاهده علايم مشابه آن را براي بيماري فرد ديگري توصيه مي‌كنند.

او گفت : مصرف خودسرانه دارو سبب مي‌شود كه تشخيص بيماري از سوي پزشك به تاخير بيافتد و جان بيمار در معرض تهديد قرار گيرد.

به اعتقاد وي، هر چند كه در ابتدا مراجعه نكردن به پزشك و خريد دارو بطور مستقيم از داروخانه در ظاهر براي بيمار ارزان تمام مي‌شود اما در صورت بروز عوارض جانبي خطرناك هزينه سنگين را به بيمار و جامعه تحميل خواهد كرد.

وي افزود : همچنين مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك‌ها سبب افزايش مقاومت ميكروب‌ها در مقابل بيماري‌ها مي‌شود و آنتي بيوتيك‌ها كارآيي خود را از دست مي‌دهند و جامعه به آنتي بيوتيك‌هاي جديد نياز پيدا مي‌كند.

تداخلات دارويي ، شيوع عفونت‌هاي بيمارستاني براثر مصرف خودسرانه آنتي بيوتيك‌ها و اثرات منفي تجمع داروها در بدن در طولاني مدت از ديگر عوارض مصرف بي‌رويه داروها هستند.

كارشناسان دسترسي آسان مردم به دارو را به‌عنوان عامل اوليه مصرف بي‌رويه آن‌ها ذكر مي‌كنند و توصيه ديگران به خود درماني افراد ، ناآگاهي افراد از عوارض خطرناك مصرف خودسرانه داروها ، مشكلات مالي و اقتصادي بعضي از خانواده‌ها و نداشتن توان پرداخت هزينه مراجعه به پزشك ، نداشتن پوشش بيمه‌اي بعضي افراد ، نداشتن وقت كافي براي مراجعه به پزشك و الگو برداري از ساير افراد از عوامل ديگري هستند كه دست به دست هم داده و سبب مصرف خودسرانه دارو در جامعه مي‌شوند.

اين كارشناسان اطلاع‌رساني و فرهنگ‌سازي در زمينه مصرف اصولي داروها، خودداري ازتوجه به توصيه‌هاي افراد فاقد صلاحيت در امور پزشكي و دارويي، پافشاري نكردن به پزشكان براي تجويز چندين قلم دارو، رعايت تجويز منطقي دارو توسط پزشكان و خودداري داروخانه‌ها از تحويل داروهاي بدون نسخه به مراجعان را براي جلوگيري از ادامه روند مصرف بي‌رويه دارو در جامعه ضروري ذكر مي‌كنند.ك/‪۴‬
پنجشنبه 23 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 215]