فرياد آمريكاي لاتين گفت وگو با حبيب الله بهمني، كارگردان مستند «عقاب در گردباد»

واضح آرشیو وب فارسی:کيهان: فرياد آمريكاي لاتين گفت وگو با حبيب الله بهمني، كارگردان مستند «عقاب در گردباد»
حبيب يزديحبيب الله بهمني، مدرس و كارگردان سينما و تلويزيون به تازگي به سه كشور ونزوئلا، اكوادور و بوليوي براي ساخت مستند «عقاب در گردباد» سفر كرده است. منطقه اي كه پيش از اين مستندسازي از ايران به آنجا نرفته است و ما كمتر اطلاعي از تحولات فرهنگي، اجتماعي و سياسي كشورهاي اين منطقه داريم.پس از اين سفر گفت وگويي با بهمني، طراح، تهيه كننده و كارگردان اين مستند داشته ايم كه مي خوانيد:-چه شد كه آمريكاي لاتين را براي ساخت يك مستند انتخاب كرديد؟همانطور كه مي دانيد آمريكاي لاتين دچار تحولات سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي بسياري شده و اين مربوط به چند ماه و يا يك سال اخير نيست بلكه چندين سال است كه با آغاز تحولات سياسي در اين منطقه، تحولات ديگري نيز در عرصه هاي ديگر به وجود آمده و اين تعبير كارشناسان سياسي كه منطقه آمريكاي لاتين حياط خلوت آمريكاي شمالي محسوب مي شده، امروز تصوري است كه شكسته شده و اتفاقاتي افتاده و در حال وقوع است كه ديگر آمريكاي شمالي نمي تواند به آن منطقه به عنوان يك حياط خلوت نگاه كند.اين سوژه اي بود كه نظر من را جلب كرد تا از حقيقت ماجرا اطلاع پيدا كنم. ما به عنوان يك گروه مستندساز، هم دوست داشتيم اين واقعه را از نزديك ببينيم و هم اين موضوعي بود كه براي ايراني ها بكر است و اطلاعات ما از آن منطقه خيلي محدود است.-شما دقيقا چه موضوعي را انتخاب كرديد براي اينكه با يك مستند، منطقه آمريكاي لاتين و تحولات آن را به مردم ايران بشناسانيد؟موضوع دقيق ما اثبات اين فرضيه بود كه آيا آمريكاي شمالي در آمريكاي لاتين دچار چالش شده است يا خير و اگر دچار چالش شده، اين چالش دقيقا چيست؟ اين سوژه جالبي براي من بود كه آمريكايي كه امروز به اين سوي دنيا آمده و در اطراف ايران، در كشورهاي افغانستان و عراق جولان مي دهد، دقيقا در كنار مرزهاي خودش چه اتفاقي رخ مي دهد.البته در كنار اين موضوع، مسايل مردم شناسي، اقتصادي، فرهنگي و... را دنبال مي كرديم.-به چه كشورهايي سفر كرديد؟براي اين كار ما چند كشور را انتخاب كرديم؛ ونزوئلا، بوليوي، اكوادور و برزيل. بعد از تحقيقات اقدام به اخذ ويزا كرديم و چون كشورهاي بوليوي و اكوادور در ايران سفارت ندارند، ويزاي آنها را قرار شد در ونزئلا بگيريم و ويزاي برزيل هم چون بيش از دوماه وقت مي برد مجبور شديم با ويزاي ونزوئلا و سفر به آن كشور كارمان را آغاز كنيم.-در ونزوئلا چه تصاويري گرفتيد و يا با چه اقشاري صحبت كرديد و چه نتايجي گرفتيد؟در فرصت 20 روزه اي كه در كاراكاس، پايتخت ونزوئلا داشتيم با اقشار مختلف مردم ونزوئلا صحبت كرديم. با مسئولين دولتي، نمايندگان مجلس، افراد شاخص فرهنگي و مردم معمولي كوچه و بازار و در جمع بندي كارمان به نتايجي رسيديم كه بهتر است تا زمان پخش اين مستند منتظر بمانيم.-حادثه اي كه براي شما و گروه تان افتاد و اخبار آن منتشر شد دقيقا چه بود؟ در يك شب حدود ساعت 8.30 كنار ايستگاه اتوبوس و مترو بوديم و بعد از ضبط چند مصاحبه مردمي در حال برگشت به هتل بوديم كه مورد حمله يك گروه ناشناس قرارگرفتيم.-يعني اينقدر خيابان خلوت بود كه در اين ساعت به راحتي به شما حمله كردند؟نه، آن روز، جزو روزهاي كارناوال بود و اتفاقا خيلي شلوغ بود و بعضي ماسك هايي به صورتشان داشتند. ناگهان همهمه اي از ميان جمعيت بلند شد و ديدم كه همه مردم در حال فرار هستند و يك عده هم به سمت ما مي آمدند.-مشخصا به سمت شما مي آمدند؟ابتدا دقيقا مشخص نبود و ما فكر مي كرديم در آن شلوغي مسيري كه مي خواهند بروند به همين سمت است اما بعد فهميديم كه هدف شان دقيقا ما بوديم. ما دو دوربين داشتيم كه با يك دوربين خود من فيلمبرداري مي كردم و با دوربين ديگر آقاي بيطرفان فيلمبرداري مي كرد و آقاي طاهري هم به عنوان مترجم همراه ما بود. دوستان من زودتر متوجه شده بودند و فرار كردند اما من تا متوجه بشوم ديدم كه در محاصره آنها قرار گرفته ام و يك نفر از پشتم تلاش مي كرد دوربين من را بگيرد كه من ممانعت مي كردم. همان موقع بقيه آنها با مشت و لگد من را مي زدند و يك نفر از پشت بند دوربين را با چاقو بريد و دوربين را از دستم كشيدند.- چه تصاويري را با آن دوربين ضبط كرده بوديد؟آن دوربين 30GIG حافظه داشت و همه تصاويري را كه تا آن روز ضبط كرده بوديم داخل آن بود و من تصميم داشتم همان شب حافظه آن را تخليه كنم. در هرحال تلاش يك هفته اي ما داخل آن دوربين بود و من دلم براي آنها مي سوخت.در بين جمعيت دنبال آنها دويدم و مي خواستم هر طور شده دوربين را پس بگيرم و حدود صدمتري هم دويدم و به آنها رسيدم و داشتم از پشت دوربين راهم مي گرفتم كه درد زيادي را در كمرم احساس كردم. اول فكر كردم آجر يا سنگي به من پرت كردند و با وجود درد شديد دنبال دوربين دويدم ولي نفسم ديگر اجازه نمي داد و نتوانستم دوربين را بگيرم. آقاي طاهري و بيطرفان به من رسيدند و به هتل رفتيم كه تازه متوجه خون پشتم شدم و فهميدم كه چاقو خورده ام.آن شب به دليل وضعيت شلوغ خيابان ها نتوانستيم بيمارستان برويم و همانجا پانسمان شدم و فردا كه به بيمارستان رفتيم، دكتر گفت كه خدا رحم كرده چاقو به استخوان دنده خورده وگرنه شش هايم را سوراخ مي كرد.- متوجه شديد كه مقصود كساني كه به شما حمله كردند چه بود؟حدس ما اين بود كه قصدشان فقط دزديدن دوربين بوده و به ما هم گفته بودند كه خيلي بايد مواظب دزدها باشيد و ما هم مواظب بوديم اما بهرحال اين مسيري بود كه مي بايست پياده مي رفتيم و چاره ديگري نبود. پيگيري هاي سفارت ايران هم خيلي به نتيجه نرسيد و فقط روز آخر به ما گفتند كه از وزارت امور خارجه ونزوئلا مي خواهند شما را ببينند كه البته فرصتي براي ما نبود و بايد مي رفتيم.- با آن دوربين چه چيزهايي را ضبط كرده بوديد؟خوشبختانه چون ما با 2 دوربين كار مي كرديم، تصاويري كه در آن دوربين بود را داريم اما طراحي اين مستند براي مونتاژ از ابتدا براساس 2 دوربين بود و اين كمي براي من مشكل آفرين است اما به لطف خدا چيز زيادي را از دست نداديم.البته لحظات جالب توجهي در آن دوربين بود مثل زماني كه به مجلس ونزوئلا رفته بوديم و از قسمت خبرنگاران درحال تصويربرداري از صحن مجلس بوديم كه متوجه شديم رئيس مجلس اسامي ما را مي گويد و تمام نمايندگان بلند شدند، به طرف ما برگشتند و شروع كردند دست زدن. همه نمايندگان مجلس به احترام ايران و مردم ايران يك دقيقه براي ما دست زدند. اين صحنه براي من خيلي جالب بود كه اينقدر كشور ما در ذهن و روح منتخب مردم ونزوئلا مهم و قابل احترام است.- مردم ونزوئلا چقدر آقاي احمدي نژاد را مي شناختند و چه نظري داشتند؟از آقاي احمدي نژاد به عنوان يك چهره محبوب ياد مي كردند. مردم ونزوئلا رئيس جمهور كشورمان را به عنوان يك چهره ضدامپرياليستي خيلي قبول داشتند.- روحيه ضد امپرياليستي در مردم ونزوئلا هم بود؟در آنجا دو جناح وجود دارد؛ گروهي كه حامي دولت هستند كه اكثريت مردم را تشكيل مي دهند و روحيه به شدت ضدآمريكايي دارند. اما گروه ديگري هم هستند كه مخالف سياست هاي آقاي چاوز هستند و به نوعي گرايش به سياست هاي آمريكا دارند.- چه نظر و عكس العملي در رابطه با انرژي هسته اي ايران دارند؟هم مسئولين و هم مردم ونزوئلا ايران را به عنوان يك الگو مي دانند. هم ازنظر مسائل استقلال طلبانه سياسي و هم پيشرفت هاي علمي و تقاضاي حمايت ايران و انتقال تجربه هاي علمي و تكنولوژي را دارند و بسيار خوشحال هستند و حمايت مي كنند از انرژي هسته اي ايران به دليل اينكه ايران انحصار هسته اي را مي شكند و معتقدند در سال هاي آينده كه نفت به پايان مي رسد، هر كشوري كه بتواند انرژي خود را تأمين كند مي تواند به حيات خود ادامه دهد و آمريكا و كشورهاي غربي به اين دليل مخالفت مي كنند با انرژي هسته اي ايران چرا كه ترس از دست دادن انحصار انرژي هسته اي را دارند. مردم و مسئولين ونزوئلا معتقدند كه ايران دارد اين انحصار را مي شكند و براي همين از اين مسئله حمايت مي كنند.- رسانه هاي ونزوئلا چه پوششي روي اين مسايل دارند و چه تعاملي با دولت و مردم آن كشور دارند؟در ونزوئلا شبكه هاي متعددي فعاليت مي كنند ولي عمده آنها غيردولتي هستند و بخش زيادي از اين غيردولتي ها وابسته هستند و اهداف غرب را دنبال و تبيين مي كنند. سمت و سوي جو غالب رسانه هاي ونزوئلا در راستاي نيازهاي واقعي و آرمان هاي ظلم ستيزي و استقلال طلبي مردم ونزوئلا نيست و رسانه هايي كه نيازها و آرمان هاي واقعي مردم را دنبال مي كنند خيلي كم هستند اما همين اقليت بر ديدگاه مردم خيلي مؤثر هستند و با وجود هجوم شبكه هاي وابسته، مردم حقيقت را خيلي خوب مي فهمند. به طور مثال با وجود اطلاعات ناچيزي كه درمورد ايران داشتند اما اطلاعات و تحليل درستي داشتند و با وجود حجم زياد اخبار و برنامه هايي كه عليه ايران در شبكه هاي وابسته ونزوئلا است اما اكثر مردم آن كشور از حقيقت مطلع هستند و تحليل درستي دارند و اين را بگويم كه هميشه كميت رسانه اي تعيين كننده نيست چراكه انسان ها فطرت پاكي دارند كه مي توانند حق را از باطل تشخيص بدهند مگر اينكه فطرت آنها آلوده شده باشد. همين مردم ونزوئلا با وجود شبكه هاي گسترده و بسيار وابسته به سياست هاي آمريكا، هنگام انتخابات به كسي رأي مي دهند كه شعارهاي ضدآمريكايي دارد.- در ادامه سفرتان به كجا رفتيد. كشورهاي ديگر هم اينقدر پرماجرا بود؟بعد از ونزوئلا به اكوادور در منطقه غرب آمريكاي جنوبي رفتيم كه پايتخت آن كيتو، بعد از شهر لاپاز مرتفع ترين شهر دنياست و به خاطر اين ارتفاع از جو به خصوص آب و هوايي برخوردار است و اكسيژن كمتر از حد طبيعي است كه باعث مي شود آدم هاي تازه وارد مشكلاتي برايشان پيش بيايد و حداقل 6 ماه طول مي كشد تا بدن انسان به هواي آنجا عادت كند. ما اين مسئله را مي دانستيم اما باور نمي كرديم و وقتي به كيتو رفتيم يك هفته مريض شديم ولي كارمان را انجام داديم و اين در شرايطي بود كه نمي توانستيم كارهايمان را سريع انجام دهيم و حتي نمي توانستيم تند راه برويم و مي بايست آهسته حركت مي كرديم تا تنگي نفس نگيريم. اما بهر حال توانستيم با رده هاي مختلف مسئولين، سياستمداران، فرهنگيان و اقشار مختلف مردم اكوادور گفت وگوهايي داشته باشيم و تصاوير جالبي از آنجا ضبط كنيم. - در مجموع اكوادور را چگونه ديديد؟اكوادور كشوري است كه نه به شدت ونزوئلا اما با وجودي كه متأسفانه ايران هنوز سفارتي در اكوادور ندارد، ديدگاه هاي آنها نمونه ديگري از سياست هاي ضدآمريكايي آقاي چاوز، رئيس جمهور ونزوئلا است. اكوادور حلقه ديگري از زنجيره اي است كه در منطقه آمريكاي لاتين عليه سياست هاي آمريكا شكل گرفته است. كشور بوليوي هم همينطور است و رئيس جمهور اين كشور كه اولين رئيس جمهور بومي آنجاست حلقه ديگري از اين زنجير است و سياست همگوني از بعد ضدآمريكايي دارند. - نكته مهم همينجاست و حالا در مجموع مي خواهيم بدانيم شما به عنوان يك مستندساز كه به سه كشور ونزوئلا، اكوادور و بوليوي سفر كرده ايد، در كنار گوش آمريكا چه چيزي را مشاهده كرديد؟در واقع ما در كنار گوش آمريكا مردمي را ديديم كه آمريكا را بهشت برين نمي دانند و به اين نكته آگاهي پيدا كرده اند كه همه بدبختي هايشان از سياست هاي آمريكاست. كشورهاي همسايه آمريكا به اين كشور اعتماد ندارند و نه تنها اعتماد ندارند بلكه مخالف آن هستند. همسايگان آمريكا معتقدند اقتصاد آمريكا يك اقتصاد ظالمانه است و قدرت ايجاد عدالت در بين مردم را ندارد. مردم آمريكاي لاتين معتقدند كه مورد هجوم فرهنگ آمريكايي هستند و از اين مسئله رنج مي برند. اين ديدگاه مردم و فرهيختگان فرهنگي شاخص اين كشورهاست كه در دولت خودشان جايگاه و نقشي ندارند و تحت تأثير دولت نيستند بلكه روشنفكران جامعه خودشان هستند كه به اين حقيقت پي برده اند و اميدوارم كه در اين مستند توانسته باشم به خوبي منعكس كرده باشم. - در مجموع چقدر فيلم گرفته ايد و قرار است در چند قسمت پخش شود؟در مجموع بيش از 3200 دقيقه فيلم گرفته ايم و فكر كنم در 8 قسمت 30 دقيقه اي پخش شود. در همين جا هم لازم مي دانم از حمايت هاي مركز مستندسازي سيما تشكر كنم كه باعث شد اين مستند ساخته شود تا هم اطلاعات بكر و مفيدي به مردم ايران انتقال داده شود و هم اينكه نشان بدهيم كه ما در دنيا تنها نيستيم و اينطور كه رسانه هاي غربي تبليغ مي كنند ما منزوي نيستيم و بسياري از دل ها و نگاه هاي مردم دنيا با ما همراه است. - اگر يك مستندساز ديگر بخواهد به اين كشورها سفر كند چه موضوعي را به او پيشنهاد مي كنيد كه خودتان فرصت نكرديد درباره آن كار كنيد؟موضوعي كه خيلي براي من جالب بود و خودم دوست دارم درباره آن كار كنم، وضعيت دين در منطقه آمريكاي لاتين و نوع ارتباط مردم با خداست كه فكر مي كنم موضوع جذابي باشد.
پنجشنبه 23 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: کيهان]

[مشاهده در: www.kayhannews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 256]