بوستون گلوب از افزايش تمايل آمريكايي‌ها گزارش مي‌كند ايجاد تاسيسات بين‌المللي غني‌سازي در خاك ايران؟

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بوستون گلوب از افزايش تمايل آمريكايي‌ها گزارش مي‌كند ايجاد تاسيسات بين‌المللي غني‌سازي در خاك ايران؟
طرح ساخت يك كارخانه غني‌سازي اورانيوم در خاك ايران كه به صورت بين‌المللي اداره شود،‌ مورد توجه اعضاي عالي‌رتبه احزاب‌جمهوري خواه و دموكرات در كنگره و نيز متخصصان منع اشاعه قرار گرفته است.

به گزارش ايسنا، روزنامه بوستون گلوب نوشت: اين طرح كه دانشمندان «موسسه تكنولوژي ماساچوست» حدود سه سال قبل آن را ارائه و دولت بوش آن را رد كرده بود، تغيير اساسي در سياست آمريكا را طلب مي‌كند. بر اساس اين طرح آمريكا به جاي سعي در متوقف كردن تلاش‌هاي ايران براي غني‌سازي اورانيوم، بايد به ساخت تاسيسات غني‌سازي اورانيوم در داخل ايران كه به صورت بين‌المللي اداره شده و جايگزين تاسيسات فعلي ايران شود،‌ كمك كند.
حاميان اين طرح مي‌گويند كه چنين برنامه‌اي تاكيد ايران به غني‌سازي اورانيوم در خاك خودش را مورد توجه قرار مي‌دهد و در همين حال از خطر انحراف مواد به سوي تسليحاتي شدن جلوگيري مي‌كند.
سه سال قبل وقتي كه اين پيشنهاد براي اولين بار مطرح شد، به طور گسترده‌اي غيرقابل تصور در نظر گرفته شد. مقامات دولت آمريكا گفتند كه تحريم‌هاي سخت‌تر و تهديد حملات نظامي‌ايران را به توقف برنامه غني‌سازي اورانيوم وادار خواهد كرد.
اما اكنون، در حالي كه به نظر مي‌رسد ايران در آستانه مهارت يافتن در فناوري غني‌سازي قرار دارد، درخواست تلاش براي بين‌المللي كردن تاسيسات ايران در كنگره و ميان متخصصان منع اشاعه به عنوان مصالحه‌اي آبرومندانه هر روز مورد توجه بيشتري قرار مي‌گيرد.
مقامات ايراني بار ديگر ساخت يك كارخانه بين‌المللي غني‌سازي را در داخل ايران، ماه گذشته در نامه‌اي به سازمان ملل پيشنهاد كردند؛ اما از گفتن اينكه آيا چنين تاسيساتي جايگزين يا تكميل‌كننده تاسيسات آنان باشد، خودداري كردند.
محمد خزاعي، سفير ايران در سازمان ملل، ماه گذشته در مصاحبه‌اي گفت: درباره جزئيات اين برنامه بايد مذاكره شود.
توماس پيكرينگ، سفير آمريكا در سازمان ملل در دوران رياست‌جمهوري بوش پدر، ماه مارس در مقاله‌اي از اين ايده حمايت كرد. جيم والش، متخصص منع اشاعه در موسسه تكنولوژي ماساچوست و همچنين ويليام لورز، رييس انجمن سازمان ملل كه نشست‌ها با مقامات ايراني را سازماندهي مي‌كند، او را در نوشتن اين مقاله همكاري كردند. اين سه كارشناس بيش از يك سال گفت‌وگوهاي غيررسمي‌ با كارشناساني از وزارت امور خارجه و سازمان انرژي اتمي‌ايران زمان صرف كردند.
جان تامسون، سفير سابق انگليس در سازمان ملل كه اكنون در موسسه ماساچوست فعاليت دارد و جفري فوردن، فيزيكدان اين موسسه و بازرس تسليحاتي سابق در عراق بيش از دو سال براي تحقيقاتي جداگانه درخصوص تكنولوژي لازم براي حفاظت از چنين تاسيسات بين‌المللي از جمله تجهيزاتي كه دانشمندان ايراني نتوانند كنترل آن را به دست گيرند يا از چگونگي فعاليت آن آگاه شوند، زمان صرف كردند.
سناتور دموكرات دانيل فينستين از ايالت كاليفرنيا، چاك هاگل،‌ جمهوري خواه و از ايالت نبراسكا اعلام كرده‌اند كه اين طرح بايد بررسي شود. ادوارد ماركي، نماينده دموكرات مجلس نمايندگان آمريكا فراتر رفت و اين طرح را يك راه حل خلاق، متفكرانه و موثر خواند.
جان مك كين، كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا، باراك اوباما، سناتور دموكرات و كانديداي انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا هر دو استفاده از كنسرسيوم‌هاي بين‌المللي براي توليد سوخت هسته‌اي را به عنوان راهي براي خروج اين محصول از دست كشورهاي غير قابل پيش‌بيني حمايت كرده‌اند، اما هيچ كدام نگفته‌اند كه از قرار دادن چنين تاسيساتي در ايران حمايت مي‌كنند.
بر اساس اين گزارش، ستاد تبليغات مك كين گفته است كه تاسيسات مستقر در ايران «هدف پادمان‌هاي شفاف و حساب شده بين‌المللي قرار نخواهد گرفت» اما مشاوران اوباما چنين گزينه‌اي را رد نكرده‌اند.
بروزف سيرينسيون، متخصص منع اشاعه كه به صورت غيررسمي‌مشاور اوباما است، گفت:‌ اين گزينه اول هيچ كسي نيست؛ اما مي‌تواند مصالحه‌اي باشد كه در نهايت به آن برسيم.
ژوزف رييس صندوق پالگشرز، موسسه منع اشاعه در سانفرانسيسكو است و بودجه‌هاي گفت‌وگوهاي پيكرينگ و دستيار وي با مقام‌هاي ايراني را فراهم كرده است.
كنسرسيوم‌هاي بين‌المللي براي توليد سوخت نيروگاه‌هاي هسته‌اي از چند دهه قبل آغاز شده است. در سال 1973، فرانسه، بلژيك، اسپانيا و سوئد يك شركت سهامي ‌مشترك غني‌سازي اورانيوم با نام «اوروديف» را تشكيل دادند و يك سال بعد ايران يك‌ميليارد دلار را براي دريافت 10‌درصد سهام اين شركت هزينه كرد، اما بعد از انقلاب اسلامي‌ 1979 ايران‌، اين معامله لغو و اين سرمايه مسدود شد.
روسيه پيشنهاد كرده است كه تامين اورانيوم غني شده رآكتور ايران را براساس توافقي كه تضمين مي‌كند هيچ سوختي به سوي اهداف تسليحاتي منحرف نمي‌شود، به عهده بگيرد؛ اما ايران از اين امر سر باز زده و تاكيد مي‌كند نمي‌تواند به خارجي‌ها اعتماد ‌كند.
مقامات سازمان انرژي اتمي‌ ايران در اوايل سال 2005 ايده قرار دادن تاسيساتي درون ايران را بررسي كردند؛ يك سال بعد محمود احمدي‌نژاد، رييس‌جمهور ايران در سخنراني در سازمان ملل از ديگر كشورها دعوت كرد به تاسيسات غني‌سازي ايران بپيوندند، مقامات آمريكايي اين را نپذيرفتند.
تابستان همان سال موسسه تكنولوژي ماساچوست، تحقيق درباره چگونگي طراحي تاسيساتي را بررسي كرد كه بتواند مانع از آن شود كه ايران كنترل آن را به عهده گيرد، سپس والش و پيكرينگ گفت‌وگوهاي‌شان را با مقامات ايراني آغاز كردند.
والش گفت: فكر مي‌كنم بخش‌هايي از تاسيسات ايران باز و بخش‌هاي ديگر باز نيستند.
نوردن و والتن در ابتدا با واكنش سه مقامات آمريكايي و ديگر كارشناسان هسته‌اي رو به رو شدند. آنها مي‌گويند، در آن زمان ايران فقط 164 سانتريفوژ داشت و به نظر مي‌رسيد با مسلط شدن بر غني‌سازي اورانيوم در سطوح بالا فاصله زيادي دارد، اما اكنون در حالي كه ايران بيش از 3500 سانتريفيوژ دارد و به‌رغم تحريم‌ها و فشارهاي بين‌المللي اين ايده دوباره مورد توجه قرار گرفته است.
فوردن گفت: وقتي براي اولين بار در اين باره حرف زديم، كنگره كاملا خصمانه با آن برخورد كرد، اما اكنون اين ايده مورد توجه جدي‌تري واقع شده است.
سيرنيسنيونه در ارتباط با اين ايده مخالف بود، اما اكنون مي‌گويد كه ارزش بررسي كردن را دارد.
وي گفت:‌ گزينه‌اي كه از همه بيشتر ترجيح داده مي‌شود، نبودن سانتريفيوژ در ايران است، اما چنين چيزي مدت‌ها است كه غيرممكن شده است.
وي ادامه داد: موضع آنها قويتر شده و ما ضعيف‌تر شده‌ايم؛ هرچقدر اين توافق ديرتر انجام شود، قيمت آن بالاتر مي‌رود.
با اين حال بسياري نسبت به اين ايده ابراز ترديد مي‌كنند. استفان ريدميكر كه دستيار وزير امور خارجه آمريكا در امور منع اشاعه است، در اين باره ‌گفت كه اين طرح پاداشي به رفتار بد ايران است.
اما ديگران مي‌گويند كه اين طرح ممكن است در نهايت و در صورتي كه استراتژي فعلي با شكست روبه‌رو شود، بهترين گزينه باشد.
دريل كيمبل، مدير اجرايي انجمن كنترل تسليحات گفت كه خيلي زود است از تلاش براي متقاعد كردن ايران به توقف برنامه‌اش دست برداريم، اما در بلند مدت احتمال دارد چنين چيزي ممكن شود؛ در هر صورت اين پيشنهاد مي‌تواند بهترين گزينه در دسترس باشد.
پنجشنبه 23 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 304]