چگونه بدون قطب‌نما گم نشويم؟

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: چگونه بدون قطب‌نما گم نشويم؟

راه- همشهري آنلاين-زهرا رفيعي:
فرض كنيد شما گم شده‌ايد و وسط ناكجا آباد ايستاده‌ايد و نمي‌دانيد چه بايد بكنيد. دو نكته مهم را در لحظه‌اي كه احساس مي‌كنيد گم شده‌ايد فراموش نكنيد:

اول اين كه آرامش خودتان را حفظ كنيد و ديگر اين كه عاقلانه فكر كنيد. شما مي‌توانيد مدت‌ها بدون غذا زندگي كنيد. فقط بايد آب پيدا كنيد.

اقدامات اوليه
در اين مطلب بيشتر از اين كه بخواهيم بدانيم چه مهارت‌هايي براي زنده ماندن لازم است، سعي مي‌شود نحوه يافتن راه بدون استفاده ازقطب‌نما را ياد بگيريم.

براي شروع بد نيست از يك ارتفاع بالا برويد و خوب اطراف را ببينيد. سعي كنيد تا ردي از عبور انسان را در حوالي خود پيدا كنيد. اگر چيزي پيدا نكرديد بهتر است تصميم بگيريد كه در كدام مسير بايد حركت كنيد.

اگر نقشه‌اي در دست نداريد سعي كنيد عوارض طبيعي اطرافتان را بر روي يك كاغذ بكشيد. شمال و جنوب را همان‌طور كه كمي پايين‌تر خواهيم گفت روي آن مشخص كنيد. اگر هم نقشه داريد مكان خود را تعيين كنيد.

يادتان باشد قرار نيست يبشتر از تواناييتان از ارتفاع بالا برود. اگر خسته بوديد بايد كمي استراحت كنيد و با كمي فكر كردن راه ديگري را براي جمع آوري اطلاعات جهت نجات بدست بياوريد.

آسمان آبي و ابر سفيد

با يك روش بسيار دقيق شروع مي‌كنيم. اين روش نياز به آسمان صاف و زمان زياد دارد. يكي از محاسن اين روش اين است كه احتياج به هيچ وسيله‌ خاصي (كه در طبيعت نيست) ندارد. يك شاخه درخت يك متري، دو قلوه سنگ يك اندازه و يك سنگ بزرگتر و چيزي كه شبيه به ريسمان برايتان عمل كند همه وسايلي است كه نياز داريد.

در طول روز قبل از ظهر شاخه يك متري را به صورت عمودي درون زمين فرو ببريد. زمين مورد استفاده براي اين روش بايد كاملا صاف باشد. در مرحله بعد در انتهاي سايه شاخه يك متري يكي از قلوه سنگ‌ها را قرار دهيد. ريسمان را در انتهاي ديگر چوب جايي كه به زمين فرو رفته است ببنديد. سنگ بزرگتر را به ريسمان گره بزنيد و از اين طريق يك دايره روي خاك ترسيم كنيد.

حالا نوبت صبر كردن است. آنقدر صبر كنيد كه هوا رو به تاريكي برود. در طول روز سايه‌ شاخه درخت بلند است هر چه به سمت ظهر مي‌رويد سايه‌ها كوتاهتر مي‌شود و بعد از ظهر روند بلند شدن سايه‌ها باز هم تكرار مي‌شود.

وقتي سايه در كوتاهترين حد خود قرار دارد بايد با يكي از قلوه سنگ‌ها در انتهاي سايه شاخه درخت نشانه(ظهر) قرار دهيد. سمتي كه شاخه سايه‌اش كوتاهتر است در نيم كره شمالي زمين، شمال را نشان مي‌دهد. به راحتي مي‌توان جنوب و شرق و غرب را پيدا كنيد. با تقسيم بندي مناطق بدست آمده مي‌توان ساعت درست كرد. اين روش بسيار سريع است و همه چيز را به صورت تقريبي به شما نشان مي‌دهد.

ستاره‌اي از سرزمين‌ سرد

در طول شب مي‌توانيد از طريق ستاره‌ها مسير خود را پيدا كنيد و در عين حال مواظب راه رفتن خود در تاريكي باشيد چرا كه هم ممكن است ليز بخوريد هم اين كه ستاره‌ها را گم كنيد و بي‌جهت دور خود بچرخيد.

وقتي در نيم كره شمالي گم شده‌ايد ستاره قطبي اولين چيزي است كه بايد پيدايش كنيد. يكي از ساده‌ترين راه‌هاي پيدا كردن آن، ديدن صورت فلكي دب اكبر(خرس بزرگ) است.

آن را به صورت يك ملاقه هم مي‌توان در آسمان يافت. اگر فاصله دو ستاره آخر اين صورت فلكي را 5 برابر كنيد به ستاره قطبي مي‌رسيد. ستاره قطبي خود اولين ستاره صورت فلكي دب اصغر يا خرس كوچك است. در نيم كره جنوبي بايد صورت فلكي صليب جنوبي را پيدا كيند از آنجايي كه من هرگز پايين‌تر از خط استوا نرفته‌ام نمي‌توانم در پيدا كردن آن توضيحي بدهم.

ديجيتال بهتر است يا آنالوگ

راه ديگر استفاده از ساعت مچي آنالوگ است. با استفاده از زمان مي‌توانيد جهت شمال يا جنوب را پيدا كنيد. ساعت را دقيقا روبروي خود نگه داريد. و عقربه ساعت شمار ( عقربه كوچكتر) هماني كه با رنگ قرمز در تصوير نشان داده شده است را به طرف خورشيد نشانه بگيريد. زاويه بين ساعت 12 و يك را به دو قسمت تقسيم كنيد. امتداد اين ميانه جنوب است. اين روش براي زماني خوب است كه در حوالي نيمروز قرار داريد.

اين روزها خيلي‌ها ساعت ديجيتال استفاده مي‌كنند. اگر شما هم مثل من ساعت آنالوگ نداريد، روي كاغذ يك ساعت عقربه‌دار نقاشي كنيد و طبق روش بالا عمل كنيد.

از روشي كه گفته شد مي‌توان در روز‌هاي ابري هم استفاده كرد. مهم پيدا كردن مكان خورشيد در آسمان است.

قطب نماي سوزني

اگر بخواهيد براي خود قطب‌نما درست كنيد احتياج به يك سوزن نازك و يك ليوان آب داريد. سوزن مي‌تواند روي آب شناور باشد اگر آن را به آرامي روي سطح آب قرار دهيد فقط بايد كمي صبوري به خرج بدهيد.

سه راه براي قرار دادن سوزن بر روي آب وجود دارد: سوزن را روي يك تك كاغذ قرار دهيد. چه كاغذ شناور بماند يا فرو برود هيچ مشكلي ايجاد نخواهد شد. اگر كاغذ در آب فرو برود سوزن روي آب شناور مي‌ماند. اگر روي سوزن كمي روغن بماليد كار برايتان آسان‌تر مي‌شود. سوزن را با جنگال هم مي‌توان به آرامي وارد آب كرد طوري كه غرق نشود.

چگونه يك قطب‌نماي سوزني بسازيم

قبل از اين كه سوزن را در آب بيندازيد با مالش دادن آن در يك جهت به آهن‌ربا، چاقو و يا ماليدن آن فقط در يك جهت به پارچه‌ ابريشمي يا پنبه‌اي، سوزنْ مغناطيسي يا قطبي درست كنيد. مانند سوزن قطب‌نما.

مثلاً با 30 بار مالش دادن سوزن به آهنربا از طرف خودتان به سمت بيرون، سوزن به اندازه‌ كافي خاصيت آهنربايي پيدا مي‌كند. همچنين مالش سر سوزن از پايين به بالا بر پارچه‌ ابريشمي باعث مي‌شود كه سر سوزن نقطه شمال را نشان دهد). حتي مي‌توانيد آن ‌را در يك جهت ميان موهاي سر خود بكشيد. توجه كنيد كه هميشه فقط در يك جهت مالش دهيد.

حال اگر آن‌ را روي يك چوب‌ پنبه يا پوشال كوچك قرار دهيد (سوزن را به چوب‌پنبه چسب بزنيد، يا درون آن فرو كنيد؛ يا در دو طرف سوزن چوب‌پنبه‌هايي كوچك فرو كنيد)، و روي آب (آب راكد يا ظرفي پر از آب) شناور كنيد، مانند يك قطب‌نما عمل مي‌كند، و سر سوزن رو به شمال مي‌چرخد.

بدون سايه بالا سر

اما اگر سايه‌اي در كار نبود با نشانه‌هايي كه در طبيعت است نيز مي‌توان راه را پيدا كرد.
اولين راه در جايي به دردتان خواهد خود كه تعداد زيادي درخت و گياه وجود داشته باشد.

شاخه‌هاي درختان بيشتر رو به جنوب كه آفتاب بيشتري دارد رشد مي‌كنند . البته در يك نگاه كلي مي‌توان پي به اين موضوع برد بنابراين درختان را به صورت تكي برانداز نكنيد.

خزه‌هايي كه روي تنه درختان رشد مي‌كند بيشتر گرايش به سمت شمالي درخت دارند تا سمت جنوب آن؛ پس سمت شمالي درخت رطوبت بيشتري دارد.

اگر با تنه برديده يك درخت مواجه شديد به خط‌هاي درون تنه توجه كنيد. سمت جنوب درخت كه بيشتر از آفتاب بهره‌مند است، بيشتر رشد مي‌كند.

در بهار برف سمت جنوبي كوه‌ها زود‌تر از سمت شمالي آنها آب مي‌شود. همچنين گياهاني كه سمت جنوبي كوهستان رشد مي‌كنند از گياهان سمت شمال ساقه‌هاي كلفت‌تري دارند. ميوه‌هاي سمت شمال ديرتر از سمت جنوب كوهستان مي‌رسند.

نشانه‌هاي موجود در طبيعت به تنهايي نبايد مورد استفاده قرار گيرد چرا كه اين نشانه‌‌ها با عوامل ديگر مثل باد تغيير مي‌كند.

حيوانات هم مي‌توانند در يافتن شمال و جنوب به ما كمك كنند. مثلا مورچه‌‌ها خاك لانه‌هايشان را در سمت جنوبي لانه مي‌ريزند تا شايد بعد از ظهر‌ها از سايه آن تل خاك استفاده كنند و سنجاب و داركوب لانه‌هايشان را در سمت شرقي درخت مي‌سازند.

تاريخ درج: 22 خرداد 1387 ساعت 09:49 تاريخ تاييد: 22 خرداد 1387 ساعت 18:01 تاريخ به روز رساني: 22 خرداد 1387 ساعت 17:53
چهارشنبه 22 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 540]