پير نقاشي

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: پير نقاشي

نقاشي- هانيبال الخاص هنرمندي است كه چندين نسل از هنرمندان نقاش ايران خود را مديون او مي‌دانند چرا كه در كلاس‌هاي او اولين درس‌هاي نقاشي را ياد گرفتند.

اين هنرمند پر كار از روز دوشنبه 20 خرداد آخرين تابلوهاي خود را در گالري الهه به نمايش گذاشته است. الخاص از جمله هنرمنداني است كه سال‌هاي سال تلاش كرد تا بيان هنري خود را حفظ كند و همين نكته را به شاگردان خود نيز آموزش دهد. يكي از معروف‌ترين جملات او اين گفته است كه « غرب را بي‌فرهنگانه تقليد نكنيد، آخرين ايسم مهم‌ترين يا بادوام‌ترين شيوه نيست.»

هانيبال الخاص سال ۱۳۰۹ از پدر و مادري آشوري در كرمانشاه به دنيا آمد. او نقاشي را از سنين نوجواني و در كلاس درس استاداني اغاز كرده كه ادامه‌دهنده راه كمال الملك در هنر نقاشي بودند. اولين استاد حرفه‌اي او جعفر پتگر بود كه به‌عنوان يك نقاش واقعگرا شهرت دارد. تحت‌تأثير همان آموزش‌ها بود كه الخاص به سمت نقاشي پرتره گرايش پيدا كرد و در دوران جواني آثار بسياري را با اين شيوه خلق كرد.

الخاص پس از آن سال‌ها راه آمريكا را در پيش گرفت تا طبيب شود اما گردش روزگار چنين بود كه باز هم او را در راه هنر قرار داد و موجب شد از « آرت انستيتو» سر دربياورد و به يادگيري هنر نقاشي به سبك و سياقي كاملا متفاوت از آنچه در ايران يادگرفته بود بپردازد. او بيش از يك دهه را در آن كشور سپري كرد و علاوه بر تحصيل به كار نيز پرداخت و حضور در فضاي حرفه‌اي را تجربه كرد اما پس از آن به ايران بازگشت و انتقال تجربيات خود به نسل‌هاي بعدي را آغاز كرد.

الخاص در مجموع ۳۵ سال به تدريس مشغول بود. او پنج سال در هنرستان پسران، شش سال در دانشكده مانتيسلو ايالت ايلينوي آمريكا با سمت مديرگروه و دانشيار، ۱۷ سال در دانشكده هنرهاي زيباي دانشگاه تهران و سال به‌طور موقت در دانشگاه آزاد اسلامي تدريس كرد.

خيلي‌ها اين هنرمند را به‌عنوان آغازگر طراحي فيگوراتيو در نقاشي نوگرا ايران مي‌شمارند. او ساليان سال به نقاشي به همين شيوه ادامه داد و بسياري از هنرمندان نسل‌هاي بعدي خود را تحت‌تأثير قرار داد. تا كنون بيش از ۱۰۰ نمايشگاه اختصاصي و بيش از ۲۰۰ نمايشگاه گروهي در ايران، اروپا، كانادا آمريكا و استراليا داشته ‌است. او سال گذشته در گفت‌وگويي درباره آخرين موضوع‌هايي كه براي نقاشي‌هاي خود انتخاب كرده، گفت:« من گاهي اوقات به موضوعي گير مي‌دهم؛ اين موضوعات كلي هستند مثلاً تاريخ يا مينياتور. تازگي‌ها مي‌خواهم كمي روي جنگ‌هاي زشت جهاني كار كنم. من در مورد حلبچه قبلاً كار كرده بودم.

حالامي خواهم به ناكازاكي، هيروشيما و همه جاهايي كه در آن جنگ رخ داده، بپردازم. اين قرار نيست با يك ديد تلخ باشد؛ با اين ديد كه مثلاً چطور آدمي تصميم مي‌گيرد كه عده‌اي را بكشد. حتي روي اتفاقات طبيعي‌اي كه مي‌افتد؛ سيل يا توفاني كه آدم‌هاي زيادي را مي‌كشد.

روي اين موضوعات دارم كار مي‌كنم. مقداري هم روي يك اسطوره آشوري به نام اينانا كه الهه عشق است كار كرده ام. روي موضوع رستم و سهراب هم دارم كار مي‌كنم. به نوعي آن را دستكاري كرده ام، چون دلم نمي‌خواهد رستم پسرش را بكشد. دوست دارم با هم آشتي كنند. روي موضوع كودكان ناقص الخلقه كه با حالت‌هاي خاصي به دنيا مي‌آيند هم مي‌خواهم كار كنم.»

الخاص به غيراز كار در دنياي نقاشي در عالم ادبيات نيز حضور دارد. او از سال 53 تا 57 به نوشتن نقد هنري در روزنامه‌ها مشغول بود و آثار بسياري درباره نمايشگاه‌هاي آن زمان در ايران نوشت. علاوه بر آن تا كنون براي ده‌ها كتاب روي جلد كشيده و براي اشعار بسياري دست به تصوير‌سازي‌ زده است. خود او در طول دوران فعاليتش چهار كتاب در آموزش هنري تاليف كرده‌است. علاوه بر اين به زبان آشوري، هزاران بيت، دوبيتي، هايكو، قصيده، منظومه و غزل سروده و ۱۵۰ غزل حافظ را به زبان آشوري، با حفظ وزن و قافيه و معنا و طنز، ترجمه كرده‌است. از نيما يوشيج، ايرج ميرزا، ميرزاده عشقي و پروين اعتصامي نيز آثاري را به آشوري برگردانده‌است.

يكي ديگر از فعاليت‌هاي الخاص در سال‌هاي پيش از انقلاب تاسيس گالري گيلگمش بود. در آن گالري آثار بسياري از هنرمندان نوگرا و مدرن ايراني به نمايش گذاشته شد. اين گالري به‌مدت دو سال فعال بود.

الخاص در نمايشگاه‌هايش با طنز و ابتكارهاي مختلف مانند: برپايي هپنينگ‌ها، انتخاب محيط انبار براي نمايشگاه، نمايش نقاشي‌هاي پر از هزليات عبيد زاكاني و مولوي كوشيده تا سليقه مخاطبان هميشگي و جزم‌انديش گالري‌ها را به هم بزند.

الخاص تاكنون به جز هزاران تابلوي كوچك و بزرگ، ۳۰۰ متر مربع نقاشي ديواري و سه پرده ۱۵ قطعه‌اي و ۴ پرده ۸ قطعه‌اي آفريده‌ و يكي از مهم‌ترين آثار هانيبال تابلوي ۱۵ قطعه‌اي آفرينش است.

تاريخ درج: 22 خرداد 1387 ساعت 13:16 تاريخ تاييد: 22 خرداد 1387 ساعت 14:36 تاريخ به روز رساني: 22 خرداد 1387 ساعت 14:35
چهارشنبه 22 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 373]