واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
با کاهش قیمت نفت برخی از منتقدان دولت با انتقاداتی سعی بر این امر دارند تا نشان دهند دولت نهم در آمد مازاد حاصل از نفت را هزینه کرده این در حالی است که همین انتقاد هم به دولت قبل وارد است. ایده حساب ذخیره ارزی پس از کاهش قیمت نفت در سال 1377 یعنی هنگامی که نفت به بشکه ای8 تا 11دلار رسید توسط برخی از اقتصاد دانان یا به نوعی با کپی برداری از نسخه نروژی ، در قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی مقرر شدا از این پس( سال 1379 تا 1383 منظور سالهای قانون برنامه سوم توسعه) مازاد درآمد تعیین شده در بودجه در حساب ذخیره ارزی ریخته شود تا چنانچه نفت با بحران یا اگر با کاهش مواجه شد از این حساب برداشت شود.این موضوع بار دیگر در قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی یا به عبارتی در سالهای 1384 تا 1388 بازهم تکرار شد. در گزارشی به بررسی عملکرد دو دولت از حساب ذخیره ارزی پرداخته ایم، کارنامه دو دولت در برداشت 83 میلیارد دلاری از قلک 103 میلیارد دلاری حساب ذخیره ارزی طی هشت سال گذشته نشان دهنده برتری نسبی عملکرد دولت احمدی نژاد بر دولت خاتمی در 4 شاخص مورد بررسی است. در طی 8 سال گذشته یعنی از زمان تاسیس حساب ذخیره ارزی در سال 79 تا پایان سال 86 بیش از 103 میلیارد دلار به حساب ذخیره ارزی کشور واریز شده و بیش از 83 میلیارد دلار و 816 میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شده است که 16 میلیارد و 391 میلیون دلار آن در قالب تسهیلات به بخش خصوصی واگذار شده و 67 میلیارد و 425 میلیون دلار بابت مصارف دولتی مورد استفاده قرار گرفته است. بنابراین، طی این هشت سال 5/19 درصد از موجودی برداشت شده از حساب ذخیره ارزی به بخش خصوصی اختصاص یافته است که با سهم 50درصدی بخش خصوصی طبق قانون فاصله زیادی دارد. ضمن اینکه سهم بخش خصوصی از مجموع منابع حساب ذخیره ارزی طی این هشت سال حدود 5/15 درصد بوده است. طی این هشت سال بیش از 80 درصد منابع برداشت شده از حساب ذخیره ارزی به مصارف دولتی اختصاص یافته است. . طی این هشت سال بیش از 81 درصد از منابع واریزی به حساب ذخیره ارزی برداشت شده است. مجموع درآمد نفتی کشور طی هشت سال گذشته 327 میلیارد و 850 میلیون دلار بوده است که طی این سالها 5/31 درصد درآمد نفتی کشور به عنوان مازاد به حساب ذخیره ارزی کشور واریز شده است. تمامی آمار این گزارش از اسناد رسمی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که طی سالهای متمادی منتشر شده، استخراج گردیده است. مقایسه عملکرد دو دولت خاتمی و احمدی نژاد در 4 شاخص در این بخش عملکرد دو دولت در 4 شاخص درصد واریزی به حساب ذخیره ارزی از کل درآمد نفت، درصد کل برداشت از مجموع منابع حساب، سهم دولت از برداشتهای حساب و سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی کلی عملکرد دولت خاتمی در سالهای 79 تا 83 و دولت احمدی نژاد در سالهای 84 تا 86 نشان می دهد، دولت خاتمی طی 130 میلیارد و 255 میلیون دلار درآمد نفتی داشته است و 30 میلیارد و 303 میلیون دلار آن را به عنوان مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز کرده است که 2/23 درصد کل درآمد نفتی طی این سالها را شامل می شود. دولت احمدی نژاد نیز طی سه سال مورد بررسی 197 میلیارد و 595 میلیون دلار درآمد نفتی داشته و 73 میلیارد و 61 میلیون دلار آن را به حساب ذخیره ارزی واریز نموده که 9/36 درصد کل درآمد نفتی طی این سالها را شامل می شود. بنابراین در شاخص اول یعنی درصد مازاد درآمد نفتی واریز شده به حساب ذخیره ارزی عملکرد دولت احمدی نژاد بهتر از دولت خاتمی ارزیابی می شود. از مجموع 30 میلیارد و 303 میلیون دلار که در دولت خاتمی به حساب ذخیره ارزی واریز شده است، 20 میلیارد و 600 میلیون دلار یعنی بیش از 68 درصد آن برداشت شده است که سه میلیارد و 547 میلیون دلار یعنی 3/17 درصد سهم بخش خصوصی و 17 میلیارد و 53 میلیون دلار یعنی 7/82 درصد سهم مصارف دولتی بوده است. همچنین از مجموع 82 میلیارد و 838 میلیون دلار منابع واریزی به حساب ذخیره ارزی در دولت احمدی نژاد ، 63 میلیارد و 211 میلیون دلار یعنی بیش از 5/76 درصد آن برداشت شده است که 12 میلیارد و 844 میلیون دلار یعنی 3/20 درصد سهم بخش خصوصی و 50 میلیارد و 367 میلیون دلار یعنی 6/79 درصد سهم مصارف دولتی بوده است. بنابراین طی این سالها عملکرد دولت خاتمی در شاخص دوم یعنی درصد برداشت از منابع حساب ذخیره ارزی جمعا" به میزان 5/8 درصد بهتر از دولت احمدی نژاد بوده است ولی در شاخص سوم که سهم بخش خصوصی از منابع این حساب است، دولت احمدی نژاد با سهم 3/20 درصدی عملکرد بهتری نسبت به دولت خاتمی با سهم 3/17 درصدی داشته است. در شاخص چهارم نیز یعنی درصد برداشت دولتی از حساب ذخیره ارزی دولت احمدی نژاد با سهم 6/79 درصدی عملکرد بهتری نسبت به دولت خاتمی با سهم 7/82 درصدی داشته است. نکته قابل توجه اینکه کمتر بودن سهم دولت و بیشتر بودن سهم بخش خصوصی از حساب ذخیره ارزی به عنوان یک شاخص مثبت ارزیابی می شود. جزئیات دخل و خرج حساب ذخیره ارزی طی سالهای 79 تا 86 در نخستین سال تشکیل حساب ذخیره ارزی یعنی سال 1379 که 24 میلیارد و 280 میلیون دلار درآمد نفتی داشته ایم، مبلغ 5 میلیارد و 7/943 میلیون دلار به حساب ذخیره ارزی وارد شد اما در این سال برداشتی از حساب ذخیره صورت نگرفت و مانده پایان دوره نیز همان ارقام واریز شده به صندوق بود. در سال 1380 مانده اول دوره 5 میلیارد و 7/942 میلیون دلار بود و با 19 میلیارد و 339 میلیون دلار درآمد نفتی 2 میلیارد و 2/168 میلیون دلار نیز طی این سال به حساب ذخیره ارزی واریز شد. در این سال 814 میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که 121 میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و 7/655 میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است.مانده پایان دوره حساب ذخیره در پایان سال 80 بالغ بر 7میلیارد و 8/297 میلیون دلار بوده است. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی بانک مرکزی، مانده اول دوره حساب ذخیره ارزی در سال هشتادو یک 7میلیارد و 8/297 میلیون دلار بود و طی این سال با 22 میلیارد و 966 میلیون دلار درآمد نفت 5 میلیارد و 8/911 میلیون دلار دیگر به حساب وارد شد، طی این سال 5 میلیارد و 6/128 میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که 4/488 میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و 4میلیارد و 8/530 میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال 81 به 8 میلیارد و 82 میلیون دلار بالغ شد. مانده حساب ذخیره ارزی در ابتدای دوره سال 82 که 27 میلیارد و 355 میلیون دلار درآمد نفت داشتیم، به رقمی بالغ بر 8 میلیارد و 82 میلیون دلار رسید که با احتساب ورود 5 میلیارد و 8/797 میلیون دلار در این سال منابع حساب ذخیره ارزی به 13 میلیارد و 880 میلیون دلار بالغ شد. طی این سال 5 میلیارد و 5/436 میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که یک میلیارد و 9/91 میلیون دلار آن برای اعطای تسهیلات به بخش خصوصی 4هزار و 9/360 میلیون دلار بابت مصارف دولتی بوده است. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال 82 به 8میلیارد و 3/443 میلیون دلار رسید. مانده اول دوره حساب ذخیره ارزی در ابتدای سال 83 بیش از 8میلیارد و 3/443 میلیون دلار بود که طی دوره نیز 10میلیارد و 484 میلیون دلار به آن افزوده شد. در عین حال ما در این سال 36 میلیارد و 315 میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم. در این سال 9میلیارد و 6/427 میلیون دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که یک میلیارد و 4/847 میلیون دلار بابت اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و 7میلیارد و 1/508 میلیون دلار بابت مصارف بخش دولتی صرف شد. مانده حساب ذخیره ارزی در پایان سال 83 به 9میلیارد و 9/477 میلیون دلار رسید. رقم 9میلیارد و 9/477 میلیون دلار مانده نقد اول دوره سال 84 بود که 3 میلیارد و 582 میلیون دلار نیز مطالبات حساب در ابتدای سال 84 بوده است و طی این سال که 53 میلیارد و 820 میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، 13 میلیارد و 204 میلیون دلار به حساب ذخیره ارزی وارد شد. 11 میلیارد و 995 میلیون دلار در سال 84 از حساب ذخیره ارزی برداشت شد که 2 میلیارد و 313 میلیون دلار سهم اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و 9 میلیارد و 682 میلیون دلار برای مصارف دولتی بود. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال 84 به 10 میلیارد و 686 میلیون دلار و مطالبات حساب نیز به 5 میلیارد و 739 میلیون دلار رسید. در سال 85 که 62 میلیارد و 11 میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، 21 میلیارد و 831 میلیون دلار از مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز شد و 23 میلیارد و 273 میلیون دلار برداشت گردید که 17 میلیارد و 761 میلیون دلار سهم دولت و 5 میلیارد و 512 میلیون دلار نیز سهم بخش خصوصی بوده است. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال 85 به 9 میلیارد و 555 میلیون دلار و مطالبات حساب نیز به 11 میلیارد دلار رسید. سرانجام در سال 86 که 81 میلیارد و 764 میلیون دلار درآمد نفت داشته ایم، 38 میلیارد و 26 میلیون دلار از مازاد درآمد نفت به حساب ذخیره ارزی واریز شد و 27 میلیارد و 943 میلیون دلار برداشت گردید که 22 میلیارد و 924 میلیون دلار سهم دولت و 5 میلیارد و 19 میلیون دلار نیز سهم بخش خصوصی بوده است. مانده موجودی نقد حساب ذخیره ارزی در پایان سال 86 به 23 میلیارد و 175 میلیون دلار رسید که کمتر از 4 میلیارد دلار از بدهی بخص خصوصی به حساب ذخیره ارزی نیز در این سال به حساب برگشته است.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: راسخون]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 262]