تهران يك كتابخانه‌ مادر مي‌خواهد

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
تهران يك كتابخانه‌ مادر مي‌خواهد

رئيس كتابخانه مجلس شوراي اسلامي با بيان اينكه كتابخانه مجلس در ايران قرار بود مانند كتابخانه كنگره آمريكا باشد، مي‌گويد در تهران به يك كتابخانه‌ مادر نياز داريم كه خيلي بزرگ‌تر از كتابخانه‌هاي فعلي باشد. رسول جعفريان در گفت‌وگو با خبرنگار فارس درباره سياست‌هاي كتابخانه‌‌اي در ايران، سختي دسترسي به منابع خطي و برنامه‌هاي كتابخانه مجلس شوراي اسلامي در آينده سخن گفت. جعفريان مي‌گويد دانشگاه‌ها در 30 سال اخير توسعه يافته‌اند ولي كتابخانه‌ها اينطور نبوده‌اند. به گفته وي، دانشگاه‌ها هر كدام براي خودشان كتابخانه‌اي درست كرده‌اند و اين مسأله اسباب خوشحالي است. با اين حال جعفريان معتقد است تجهيز اين كتابخانه‌ها با سياست خاصي دنبال نشده است.وي مي‌گويد به سياست‌گذاري كلان احتياج داريم. در تهران به يك كتابخانه‌ مادر نياز داريم كه خيلي بزرگ‌تر از كتابخانه‌هاي فعلي باشد.به گفته وي، شوراي عالي انقلاب فرهنگي يا دولت بايد در اين زمينه لايحه‌اي كلان بدهند و مجري آن هم هيئت امناي كتابخانه‌هاي كشور يا شورايي از مسئولان كتابخانه‌اي بزرگ باشد.جعفريان مي‌گويد الان وظايف كتابخانه‌هاي بزرگ تهران (ملي، مجلس، مركزي، ملك و دائرةالمعارف بزرگ اسلامي) با هم خلط شده و سياست‌گذاري كلان مي‌خواهند.وي گفت: عملاً نمي‌دانيم بايد چه‌كار كنيم و جواب چه كسي را بدهيم. آيا كتابخانه مجلس كتابخانه‌اي منطقه‌اي است يا ملي.از سوي ديگر به گفته وي، الان كسي نمي‌داند تكليف كتابخانه ديجيتال در ايران چه مي‌شود. وي مي‌گويد كتابخانه ديجيتال، مصوبه‌اي دولتي مي‌خواهد و جايي براي اين كار بايد مكلف شود.به گفته وي، اگر دولت اين كار را نكند رؤساي اين چند كتابخانه بايد جمع شوند و شورايي درست كنند و شرح وظايف همديگر را مشخص كنند. تاريخ، مسير كتابخانه مجلس را تغيير داد--------------------------------------------جعفريان مي‌گويد كتابخانه مجلس مسيري تاريخي‌ را طي كرده كه پايبندي به اين مسير باعث شده وضعيت منابع اين كتابخانه به شكل امروزي باشد.وي گفت: كتابخانه مجلس قرار بوده كتابخانه ملي كشور باشد، چيزي شبيه كتابخانه كنگره آمريكا. اما بعدها به دلايلي اين سياست‌گذاري‌ها عوض شد و دولت خودش با تأسيس كتابخانه‌ ملي در دهه 40 به فكر جاي ديگري افتاد.به گفته وي، در نتيجه اين سياست‌گذاري‌ها وظايف كتابخانه مجلس محدود شده و اين محدوديت‌ روي سياست‌گذاري داخلي اثر گذاشته است.جعفريان مي‌گويد در چند سال گذشته سياست‌گذاري كتابخانه مجلس به گونه‌اي بوده كه اين كتابخانه را تبديل كند به كتابخانه علوم انساني و كتاب‌هاي بخش‌هاي فني، پزشكي، رياضي و فيزيك از آن حذف شده‌اند.با اين حال به گفته وي، كتاب‌هاي حوزه‌هاي ادبيات، علوم سياسي، اقتصاد، جامعه‌شناسي براي اين كتابخانه تهيه مي‌شوند ولي با اين شرط كه مرجع باشند.جعفريان مي‌گويد كتابخانه مجلس در بخش ايرانشناسي بسيار ممتاز است و دليل آن هم به سياستگذاري مسؤلان كتابخانه مجلس سناي سابق برمي‌گردد.به گفته وي، اين سياست به گونه‌اي بوده كه كتاب‌هاي مربوط به ايران را كه در خارج چاپ مي‌شدند نگهداري شود و اين بخش در حال حاضر كتاب‌هاي بسيار نفيسي دارد.اما جعفريان مي‌گويد اين داستان مربوط به شكل كهنه قصه است و الان بخش ايرانشناسي، كتاب‌هاي چندان جديدي ندارد و سال گذشته تنها 600 عنوان كتاب لاتين به اين بخش اضافه شده است. كتابخانه مجلس برنامه مفصلي براي صد ساله شدنش ندارد-----------------------------------------------------------------كتابخانه مجلس شوراي اسلامي امسال طبق برخي اظهارات صد ساله مي‌شود.جعفريان مي‌گويد سابقه كتابخانه در ايران سابقه كهني است و ايران هميشه كتابخانه داشته است ولي كتابخانه مجلس به لحاظ فرم‌هاي امروزي شايد قديمي‌ترين كتابخانه موجود در كشور باشد.به گفته وي، به لحاظ فكر اوليه و گردآوري منابع امسال صدمين سال تأسيس كتابخانه مجلس است ولي افتتاح رسمي آن قدري ديرتر صورت گرفته است.جعفريان مي‌گويد ما اگر برنامه‌اي داشته باشيم برنامه مفصلي نخواهد بود.وي قصد دارد انرژي و نيروي همكارانش را صرف بازسازي داخل كتابخانه و به روز كردن آن كند چون به گفته وي، در دهه‌هاي گذشته به رغم تمام كارهايي كه صورت گرفته شأن و جايگاه كتابخانه مجلس حفظ نشده است.علت ديگر بي‌انگيزي رئيس كتابخانه مجلس شوراي اسلامي براي برگزاري برنامه‌هاي وسيع در اين زمينه مشخص نبودن تاريخ دقيق شروع فعاليت‌هاي اين كتابخانه است.جعفريان گفت: بين خودمان بحث‌هايي است كه چه سالي را به عنوان سال افتتاح كتابخانه بگيريم. حدود سال 74 به مناسبت هفتادمين سال تأسيس كتابخانه جشن گرفته شد و الان خيلي مشتاق نيستيم بعد از 13 سال يك مرتبه 15 سال روي آن بگذاريم و صد سالگي آن را جشن بگيريم.وي مي‌گويد البته شايد آن موقع لازم بود (دوستان) قدري تأمل مي‌كردند و با دقت بيشتري آن مراسم را برگزار مي‌كردند.جعفريان همچنين مي‌گويد امروز اگر مراسمي گرفته شود و افرادي دعوت شدند بايد آن‌ها را به بازديد ساختمان كتابخانه برد، ولي اين ساختمان به قدري ناجور، ناموزون و غير كتابخانه‌اي است كه شرمنده مي‌شويم.به گفته وي، جشن گرفتن در اين شرايط خلاف وضعيت فرهنگي‌اي است كه ايران در گذشته داشته است.‌ خيابان بهارستان پياده‌رو مي‌شود------------------------------------جعفريان مي‌گويد از روزي كه به كتابخانه مجلس رفته با آقاي لاريجاني صحبت كرده و وي هم قول داده دست كم بين 5 تا 10 هزار متر زمين براي احداث كتابخانه مجلس اختصاص داده شود.به گفته وي، خيابان جنوبي مجلس، جايي كه كميته امداد بوده و الان چاپخانه است براي احداث ساختمان جديد كتابخانه مجلس در نظر گرفته شده و علي لاريجاني نيز آن محل را بازديد كرده است.جعفريان مي‌گويد علاوه بر اينكه اين محل در جلسات هيئت رئيسه مجلس تصويب شده محمدباقر قاليباف نيز قول داده براي ساخت آن كمك كند.به گفته وي، طرح مقدماتي مجموعه بهارستان به گونه‌اي است كه قسمت‌هاي شمالي سياسي و قسمت‌هاي جنوبي آن فرهنگي باشد. ساختمان فعلي كتابخانه مجلس نيز تخريب مي‌شود تا مدرسه شهيد مطهري خودش را كاملاً نشان دهد.جعفريان گفت: ما دل بسته‌ايم كه تا 3، 4 سال ديگر مجلس صاحب يك كتابخانه بزرگ در بهارستان باشد. تعيين جايزه براي كسي كه سالم پا به كتابخانه بگذارد!-----------------------------------------------------------جعفريان درباره اينكه چه اندازه از كتابخانه مجلس استفاده مي‌شود و آيا اين ميزان شايسته اين كتابخانه هست يا نه؟ مي‌گويد بايد مشكلات كتابخانه مجلس را به لحاظ فني و جغرافيايي ديد و بر اساس آن مشكلات داوري كرد.وي مي‌گويد اگر كسي از خيابان بهارستان رد شد و سالم به آن طرف خيابان رسيد به او جايزه مي‌دهد و به گفته خودش، تاكنون يكي دو نفر از همكارانش دچار سانحه شده‌اند.اما رئيس كتابخانه مجلس شوراي اسلامي از اتفاقي در آينده حرف مي‌زند كه معلوم نيست چه وقت تحقق مي‌يابد. او مي‌گويد در طرح بهارستان، خياباني كه در ضلع غربي كتابخانه قرار دارد پياده‌رو مي‌شود.با اين حال به گفته جعفريان، تابستان روزانه 80 تا 100 نفر به كتابخانه مجلس مي‌روند و ثبت‌نام مي‌كنند و پاييز و زمستان نيز اين رقم به 350 نفر مي‌رسد.تاريخچه كتابخانه مجلس براي بار سوم نوشته مي‌شود------------------------------------------------------------جعفريان همچنين گفت: قصد داريم تاريخچه‌اي از كتابخانه مجلس بنويسيم.به گفته وي، نوشتن تاريخچه براي كتابخانه مجلس تاكنون دو بار صورت گرفته است؛ يك‌بار سال 1354 شمسي و يك‌بار هم سال 1374 شمسي.رئيس كتابخانه مجلس شوراي اسلامي مي‌گويد در خاطرات، منابع و اسناد موجود بايد جست‌وجوي بيشتري صورت گيرد تا تاريخچه جديدي نوشته شود. همه مي‌توانند از نسخه‌هاي خطي كتابخانه مجلس استفاده كنند-----------------------------------------------------------------------رسول جعفريان روزمعارفه‌اش در ساختمان ايرانشناسي كتابخانه مجلس از سخت‌گيري برخي كتابخانه نسبت به در اختيار گذاشتن منابع خطي به محققان انتقاد كرده بود.وي در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، بار ديگر تأكيد كرد كه دسترسي به نسخ خطي و نسخه‌هاي به اصطلاح «صندوقي» بايد آسان شود.جعفريان مي‌گويد برخي از كتابخانه‌هاي تهران نسخه‌اي را در اختيار مشتري خود قرار مي‌دهند و از او مي‌خواهند اگر آن را چاپ كرد آرم كتابخانه را نيز روي آن بزند يا مثلاً 100 نسخه از آن را به كتابخانه مذكور بدهد.به گفته وي، هم كتابخانه آستان قدس و هم كتابخانه مركزي دانشگاه تهران به خاطر آنچه وي آن را «سخت‌گيري» مي‌خواند از خود سابقه بدي گذاشته‌اند.جعفريان مي‌گويد كتابخانه مجلس اين انحصار را مي‌شكند و هر كس نسخه‌اي بخواهد مي‌تواند به كتابخانه مراجعه كند و از آن استفاده كند.با اين حال وي تأكيد مي‌كند كه اين كتابخانه به افراد اجازه نمي‌دهد با اسناد آن كار تجاري كنند. اما اجازه مي‌دهد روي آن‌ها هرگونه كار پژوهشي‌اي انجام دهند.كتابخانه دائرةالمعارف بزرگ اسلامي بي‌مانند است--------------------------------------------------------رسول جعفريان با ستايش از كتابخانه دائرة‌المعارف بزگ اسلامي ياد مي‌كند و مي‌گويد اين كتابخانه الان كتابخانه درجه يك كشور است.به گفته وي، كتابخانه دائرة‌المعارف بزگ اسلامي با توجه به سياست‌هايي كه در 25 سال گذشته داشته، نزديك 550 هزار جلد كتاب دارد كه بهترين‌ها هستند و اين به خاطر متولي خاصي است كه آنجا داشته است.جعفريان مي‌گويد اين كتابخانه بي‌مانند است و اصلاً نمي‌شود آن را مقايسه كرد.اما درباره كتابخانه‌اي كه خود اكنون رياستش را برعهده دارد چنين مي‌گويد: از 250 هزار جلد كتابي كه كتابخانه مجلس دارد 100 هزار جلدش درجه يك است و بسياري از كتابخانه‌ها از روي آن كپي مي‌كنند.به اعتقاد وي، كتابخانه مجلس و كتابخانه ملي بيشتر به حواشي پرداخته‌اند تا به اصل ماجرا.اما كتابخانه مجلس به گفته وي كه سه ماهي بيشتر نيست مسؤليتش را برعهده گرفته كتاب مفقودي ندارد. كتاب‌هاي ممنوعه ما زياد نيست-----------------------------------جعفريان مي‌گويد كتاب‌هاي ممنوعه در همه جاي دنيا هست و در ايران هم وجود دارد. اما دايره آن‌ها را بايد محدود كرد.وي كه چند سال پيش كتابخانه ايران و اسلام را در قم راه‌اندازي كرده بود مي‌گويد كتابخانه‌اش در قم حدود 92 هزار جلد كتاب دارد و تعداد همه كتاب‌هاي ممنوعه‌اش 50 جلد هم نمي‌شود.جعفريان با تأكيد مي‌گويد دوستانش در كتابخانه مجلس به خاطر فضاي تنگ هيچ وقت به فكر خريد كتاب عمده نبوده‌اند و به او گفته‌اند مخزن كتابخانه مجلس تا دو ماه ديگر بيشتر جا ندارد.به گفته وي، برنامه كتابخانه مجلس اين است كه تا بهار آينده تعداد كتاب‌هايش به 300 هزار جلد برسد.جعفريان همچنين اظهاراتي هم درباره فيلم‌هاي تاريخي و فيلم‌نامه‌هاي آن‌ها داشت. او از برخي از فيلم‌هاي تاريخي ـ ديني انتقاد داشت و آن را ضعيف ارزيابي كرد.مشروح اظهار نظرهاي وي در اين زمينه نيز هفته آينده منتشر مي‌شود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]