سلام بر زندگي با سرطان

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: سلام بر زندگي با سرطان
مجيد زندي مدت ها بودكه دلم مي خواست با بيمارن سرطاني سخن بگويم و لحظاتي را با آنها باشم و درباره آنها بنويسم و از درد و درمان از بيم و اميد آنها بگويم خصوصا اينكه به اين مساله بيشتر توجه كنم كه ديگر گفتن و نوشتن درباره سرطان دلهره آور نيست . همان باور خامي كه متاسفانه در لايه هايي از جامعه وجود دارد كه فكر مي كنند سرطان هم مسري است ! و اگر كسي به اين بيماري دچار شود هم بايد سلامتي و هم اميد خود به زندگي را پايان يافته تلقي كند... امروز از آن دوران بسيار فاصله گرفتيم كه سرطان را با مرگ برابر مي دانستند مرگي كه در كمين بيماران سرطاني نشسته است . امروز اين بيماري به دليل پيشرفت هاي زياد در تشخيص زودهنگام و انجام درمانهاي بهتر از جمله جراحي راديوتراپي (پرتو درماني ) و خصوصا شيمي درماني در بسياري موارد درمانپذير شده است . به همين دليل است كه اكنون بسياري از افرادي كه در گذشته دچار بيماري سرطان شده بودند با اميد به آينده به زندگي عادي خود ادامه مي دهند و همانند بسياري از آدمهاي ديگر روي آينه خانه خود مي نويسند : « سلام بر زندگي » چرا كه دوباره صبحي آمد و آنها همچنان زنده و اميدوار به آينده مي نگرند. در اين گزارش كه روزي با بيماران سرطاني همراه بوده ام با همين ديد و با همين رويه به پيش مي روم كه بگويم مي توان باسرطان هم زندگي كرد و در هر صبحگاهي به زندگي سلامي دوباره گفت اما مهمتر از آن اين است كه بدانيم چه كنيم تا به اين بيماري دچار نشويم بيماري مزمني كه اكنون پس از بيماري قلبي و عروقي دومين عامل مرگ افراد بر اثر بيماري شده است . آري سرطان هست و اتفاقا اگر زود شناسايي و درمان نشود بيماري خطرناك و كشنده اي هم خواهد شد. اين خرچنگ مخوف كودك و جوان و زن و مرد نمي شناسد مي آيد و همانند اختاپوس به جان آدمي مي افتد و او را به كام مرگ مي كشاند. اما اكنون پيشرفت هاي علم پزشكي به كمك آدمي آمده است تا با او در اين مبارزه سخت همراه شود به همين دليل است كه بيماران سرطاني هم به زندگي اميدوار هستند و عليرغم حضور اين بيماري در نهادشان شرايطي را براي خود فراهم مي سازند كه علاوه بر درمان دارويي و شيميايي درمان روحي و اميدآفرين را نيز به خدمت مي گيرند چرا كه مي دانند اگر در اين مبارزه سخت و نفسگير روحيه و اميد خود را هم از دست بدهند بيماري بسيار زود بر آنها غلبه خواهد يافت و همه درمانهاي دارويي را به هدر خواهند داد. آري سرطان هست . كافي است در همنوعان خود جستجو كنيم درخواهيم يافت كه امروزه سرطان ها دايره وسيعي از بيماريها را تشكيل مي دهند سرطان خون سرطان دهان سرطان پروستات سرطان ريه سرطان مثانه سرطان معده سرطان سينه سرطان لوزالمعده سرطان روده فراخ سرطان پوست سرطان بيضه سرطان تخمدان سرطان رحم و... سرطان هايي هستند كه همانند خرچنگ به جان آدمها مي افتند و آنان را با درد مرگ آور به كام خود مي گيرند اما همچنان بايد تاكيد كرد كه در موارد مختلفي سرطان هم قابل پيشگيري و هم قابل درمان است . امروز رابطه مصرف سيگار و ساير آلودگي هاي دخاني و مخدر عامل اصلي سرطان ريه و برخي ديگر از سرطان ها شناخته شده است آيا نمي توان سيگار را از جامعه پاك كرد تا سرطان ريه مهار شود آيا نمي توان نوع تغذيه را اصلاح كرد تا سرطان معده لوزالمعده و روده بزرگ مهار شود اين حداقل راههاي ممكن براي مهار دايره سرطان هاست اما اگر بشر بخواهد لااقل تا آن بخشي كه مربوط به نحوه زندگي و نوع تغذيه اش هست مي تواند سرطان را به بيماري كنترل شده اي تبديل سازد. به راستي سرطان چيست كه تا اين حد مايه نگراني شده است اگر بخواهيم در مورد سرطان بدانيم بايد بافت اصلي بدن را بشناسيم چرا كه در زندگي هر موجود زنده اي سلولها به طور طبيعي در بدن بازسازي و تكثير مي شوند و باعث ادامه حيات بافت هاي مختلف بدن و حتي رشد آن به تناسب سن و وزن مي گردند. حال اگر اين سلولها در بعضي از بافت ها يا اعضاي بدن به صورت غيرطبيعي و غيرقابل كنترل شروع به تكثير كنند بيماري سرطان شكل مي گيرد زيرا اين سلولهاي ناهماهنگ به جان سلول هاي ديگر مي افتند اين رشد غيرمتوازن به تومور تبديل مي شود و تومورها يا همان غده هاي خوش خيم و بد خيم سرطاني گاهي آنقدر قدرتمند مي شوند كه نه تنها بافت عضو مورد نظر را مي بلعند كه به ساير بافت هاي جوارح اطراف هم هجوم مي برند و به تهاجم و تخريب بافت هاي سالم ادامه مي دهند. تومورهاي سرطاني ممكن است گاهي خوش خيم و يا متاسفانه به صورت بدخيم ظاهر شوند درحالت بدخيم سلولهاي سرطاني حتي مي توانند از طريق جريان خون به تمام نقاط بدن منتقل شوند و هر نقطه اي غده سرطاني جديدي را ايجاد كنند كه در چنين شرايطي عملا سرطان به تمام اعضا و جوارح هجوم مي برد و امكان فعاليت عادي را از اعضا سلب مي كند. وقتي در جمع بيماران سرطاني قرار مي گيري اگرچه نمي تواني همه درد دل و مشكلات آنها را منتقل نمايي اما برخي از اين افراد از شرايط محيطي و باورهاي غلط اجتماعي درباره بيماري سرطان ناراحت هستند و يكي از اين افراد كه علاقه اي به معرفي خود ندارد مي گويد : گاهي كه با نگاه تحقيرآميز افراد مواجه مي شوم احساس مي كنم اين بيماري نفرين خداوند است كه به جانم افتاده است زيرا چنين درد جسمي روحي اجتماعي خانوادگي و درماني و.. را در خود احساس مي كنم تا حدي كه دوست ندارم مدت ها پس از شيمي درماني در انظار عمومي ظاهر شوم زيرا ريزش موي بدن خصوصا سر و صورت پس از شيمي درماني به ابزاري براي تحقير اين دست از بيماران در جامعه تبديل شده است . وي مي گويد : البته من خداوند را بسيار دوست دارم و اكنون به يقين و باوري درباره او رسيدم كه قبلا نداشتم پس مي دانم كه او تنهايم نمي گذارد اين خواست خداست كه تاكنون باشم و آينده من هم كاملا دردست اوست . اين آقا ادامه مي دهد : اكنون اگرچه خسته و نامهربان شده ام اما همچنان به اميد لطف پروردگار زنده ام و اكنون بيست و پنج مرحله شيمي درماني را پشت سر گذاشته ام چرا كه پزشكان پس از يك مرحله جراحي ديگر عمل جراحي را براي من مناسب نمي دانند. وي مشكل تامين دارو را يكي از دردهاي اجتماعي مي داند و مي افزايد : هزينه دارو بسيار گران است و برخي از اين بيماران براي ادامه درمان خود حتي خانه خود را فروختند هنگامي كه در داروخانه هاي خاص با ديدن دردهاي ديگران كه گراني دارو يكي از دردهاي كوچك آنهاست . مواجه مي شوم درد خود را فراموش مي كنم درحاليكه به آنها حق مي دهم و مي گويم كاش جايي بود كه بيماران سرطاني و ساير بيماران صعب العلاج درد تهيه دارو و امكانات نداشته باشند و درد آنها فقط درد بيماري شان باشد. وي مي افزايد : اين افراد اگر شاغل باشند هزينه هاي درماني براي خريد داروهاي گرانقيمت برايشان كمرشكن مي شود اگرچه هزينه « رژيم غذايي » آنها هم هر سال به چند ميليون تومان مي رسد زيرا ما بايد نوع غذاي خود را هم براساس تجويز پزشك انتخاب كنيم و همين غذاي انتخابي و مجزا از ساير اعضا خانواده هزينه گزافي را روي اقتصاد خانواده تحميل مي كند. اين بيمار سرطاني ادامه مي دهد : متاسفانه در كشور ما حمايت از بيماران سرطاني در قانون وجود ندارد تا او و خانواده اش هنگام بروز بيماري سنگين سرطان زندگي خود و فرزندانش را نبازد و فقط به درمان و درد بيماري خود فكر كند و اين مشكلي است كه هنوز مسئولان در كشور به درستي درباره آن فكر نكرده اند. آقاي مرتضي دمان كه حدود چهار سال است جراحي غده سرطاني « تومور كولون » انجام داده هم در اين باره مي گويد : سرطان فقط بيماري من نيست بلكه بيماري قرن است كه به بشر متمدن داده شده است و اكنون هرقدر بشر بيشتر به سمت تمدن پيش مي رود بيشتر گريبان بشر را مي گيرد به همين دليل است كه نبايد فكر كنيم اين بيماري فقط در كشورهاي جهان سوم و درحال توسعه وجود دارد بلكه در كشورهاي توسعه يافته هم فراوان است كه در كنار امكانات بيمارستاني و درماني مهمترين عامل براي درمان و يا حداقل مهار اين بيماري همان تقويت روحيه و قدرت ايمان است . وي مي افزايد : يادآوري روز عمل جراحي برايم بسيار سخت است كه فقط پس از عمل را مي گويم كه به يك دستم سرم در يك دستم خون وصل بود يك سوند معده هم در دماغم و يك سوند ادراري هم به من وصل كرده بودند و به شدت درد موضعي داشتم و امروز هم تنها راه مبارزه براي عدم بازگشت بيماري داشتن روحيه قوي است كه به اين يقين رسيدم خداوند براي درك بيشتر دنيا به برخي از آدمها اين درد را عطا مي كند. وي مي افزايد : سه سال هم شيمي درماني كردم و اكنون هم ادامه مي دهم مشكلات من براي تحمل درد و ادامه درمان آنقدر زياد است كه نمي توانم همه را براي شما توضيح دهم فقط اميدوارم همراه همه بيماران شفا بگيرم . همين ... خانم آمنه (اعظم ) فيروزآبادي بازنشسته آموزش و پرورش كه حدود شانزده سال پس از درمان سرطان به فعاليت هاي فرهنگي و هنري مشغول شده است هم به گزارشگر ما مي گويد : من پس از بيماري سرطان زندگي شيرين و جديدي را آغاز كردم كه به هويت فرهنگي و هنري خود بيشتر پي بردم و در اين سالها اميد به زندگي در من بيشتر شد و به اين نتيجه رسيدم كه آدمي با اميد زنده و سالم خواهد ماند. وي مي افزايد : من در تمام سالهاي جنگ تحميلي در اهواز بودم و مشكلات جنگ و مردم جنگ زده را از نزديك مي ديدم ولي هنگامي كه به تهران آمدم متوجه وجود توموري در بدنم شدم كه به جراحي منجر شد و مجبور شدم عضوي از بدن خود را از دست بدهم اما چون به لطف پروردگار ايمان داشتم اين اميد مرا به يقين رساند و آسايش زندگي را بدست آوردم . خانم فيروزآبادي ادامه مي دهد : من چه در دوران آگاهي از سرطان و چه در طول درمان لحظه اي خود را نباختم و نااميد هم نشدم و اكنون هم كه به عنوان يك بيمار سرطاني به زندگي عادي بازگشتم تصور مي كنم مثل همه مردم سالم هستم و در سلامت كامل به زندگي خود ادامه مي دهم . وي به همه و خصوصا بانوان توصيه مي كند مطالعات خود را درباره بيماريهاي موسوم به سرطان افزايش دهند و با مشاهده اولين نشانه ها با پزشك مشورت كنند چرا كه زود فهميدن بيماري درصد بهبودي را افزايش مي دهد. در اين مرحله هم لب به شكايت نگشايند و افسرده نشوند عمرآدمي چه سالم و چه بيمار سرطاني در دست خداست و هيچ كس نمي تواند آن را تغيير دهد. اين بيمار درمان شده و اميدوار به سلامتي ادامه مي دهد : شك و ترديد در انتخاب راه درست همانند سوار شدن به خودرويي است كه نمي دانيد مسيرش به كدام سوي شهر است به همين دليل من معتقدم افراد بايد ابتدا بدانند كه راه درمان اين بيماري بايد به درستي طي شود و حرف و حديث هاي مردم نبايد افرادي را از انتخاب راه درست به ترديد و دودلي سوق دهد. دكتر رضا ملايري فوق تخصص سرطان شناسي و مسئول بخش شيمي درماني مركز پزشكي بيماريهاي خاص هم در اين زمينه به گزارشگر ما مي گويد : متاسفانه بيماري سرطان بيماري بسيار شايعي در كشور ما است و اين واقعيتي است كه نمي توان انكار كرد كه در سال ما بيش از 100 هزار نفر مبتلاي جديد به سرطان داريم پس نمي توانيم هميشه فكر كنيم كه بيماري همسايه است براي همه ممكن است اتفاق بيفتد. وي ادامه مي دهد : در چنين شرايطي همه افراد بايد كارهايي را براي پيشگيري و تشخيص زودهنگام و درمان سريع و درست آن انجام دهند. وي در پاسخ به اين سئوال كه چرا بيماري سرطان در جهان و به ويژه در كشور ما رو به افزايش است هم مي گويد : سرطان ارتباط مستقيمي با سن افراد دارد و هر قدر عمر انسان طولاني تر مي شود احتمال بروز سرطان هم افزايش مي يابد اين افزايش عمر عيب نيست بلكه يك حسن است ولي به هر حال انسان عمر محدودي دارد كه به علل تامه اي تمام خواهد شد اما مهمتر از آن بروز بيماري سرطان تا حدود بسياري با سبك زندگي ما هم بستگي دارد. وي مصرف دخانيات غذاهاي فست فود جان فود عدم تحرك استرس آلودگي هاي محيطي را در بروز بيماري سرطان موثر مي داند و مي افزايد : بسياري از اين عوامل سرطان زا در دست خود بشر هست كه مي تواند در پيشگيري موثر باشد ولي برخي از عوامل هم هست كه در دست افراد نيست بلكه در اختيار دولت ها و توليدكنندگان محصولات مصرفي در سفره خانواده يا ساير مواد مورد استفاده در منازل و حتي اسباب بازيها هست و برخي از عوامل هم خارج از اراده بشري است . وي استفاده از هورمون ها در موادغذايي دامي را ازجمله عوامل سرطان زا معرفي مي كند اما مي افزايد : البته نه فقط در كشور ما بلكه حتي در كشورهاي توسعه يافته هم بشر در اين زمينه موفق نبوده كه راهي پيدا كند كه هم به افزايش سطح توليد منجر شود و هم براي سلامت مصرف كنندگان مضر نباشد. اصل حرف شما را قبول دارم اما راه برون رفت از مشكل تامين غذا و تضمين كيفيت سالم آن مشكلي است كه هنوز در هيچ كشور توسعه يافته اي هم حل نشده و كشور ما هم از اين مساله مبرا نيست . دكتر ملايري ادامه مي دهد : واردكنندگان لوازم مصرفي و حتي غذايي آنقدر قدرتمند و با نفوذ هستند كه هر قدرت سلامت گرا در مقابل آنها شكست بخورد پس اين خود مردم هستند كه بايد نسبت به آنچه را كه مصرف مي كنند حساس باشند هر غذايي را نخورند و هر كالايي را هم مصرف نكنند اين كار به مراتب آسانتر از درمان بيماري سرطان است . وي مي افزايد : استفاده از سموم دفع آفات نباتي در ميوه ها هم چنين حكمي دارد كه بشر هنوز نتوانسته براي آن راه نجاتي پيدا كند ولي تا آنجا كه در اختيار ما هست مي توانيم سيگار نكشيم . الكل مصرف نكنيم غذاي پرچرب نخوريم و... بسياري ازنمونه هاي زندگي سالم كه در اختيار افراد است . اين فوق تخصص سرطان شناسي ادامه مي دهد : گفتم كه سالانه 100 هزار نفر از مردم كشورمان به سرطان دچار مي شوند اما خوشبختانه بيش از نيمي از اين افراد با انجام اقدامات درماني بيش از 5 سال زنده مي مانند يعني بيماري سرطان آن كشنده مخوف ديروز نيست كه در كوتاهترين مهلت بيمار را در مهلكه خود گرفتار سازد. ما حدود يك ميليون نفر در كشور داريم كه با سرطان زندگي مي كنند. وي در معرفي افرادي كه با سرطان زندگي مي كنند هم مي گويد : اين افراد كساني هستند كه در گذشته به سرطان مبتلا و درمان شدند و اكنون كساني را داريم كه 20 تا 25 سال پيش دچار اين بيماري شدند و پس از درمان هنوز زنده اند . مسئول بخش شيمي درماني مركز پزشكي خاص مشكلات فرهنگي را يكي از عوامل تهديدكننده بيماران سرطاني در كشور معرفي مي كند و مي افزايد : بسياري از افراد با مخفي كردن بيماري و يا اخلال در روند درمان بيماري خود را بيشتر گسترش داده و درمان آن را هم سخت تر كرده اند و متاسفانه حتي پس ازدرمان نيز براي اين افراد طرح موضوع سرطان يك « تابو » است . وي ادامه مي دهد : در كشور ما اگر فردي ديابت يا ام .اس بگيرد از لحاظ اجتماعي جرمي را مرتكب نشده است اما اگر فردي دچار بيماري سرطان شود از زخم زبان مردم در امان نخواهد بود و متاسفانه بسياري از افراد احساس مي كنند سرطان مسري است ! در حاليكه به هيچ وجه اين بيماري مسري نيست . ممكن است ارثي باشد اما مسري نيست . دكتر ملايري مي افزايد : اينكه مي گويم فرهنگ جامعه و افكار عمومي هم بايد براي برخورد با بيماران سرطاني اصلاح شود به اين منظور است كه در شرايطي كه بيماري فرد تحت كنترل پزشكان درآمده زخم زبان اطرافيان شرايط سختي را براي بيمار فراهم مي آورد كه بيمار از اين زخم زبانها و نااميدي از زندگي قالب تهي مي كند و خود را به طور كامل تسليم سرطان مي سازد در حاليكه اگر اميد به زندگي باشد درمان سرطان بسيار آسانتر خواهد بود. وي درباره خود سرطان هم مي گويد : كلا 270 نوع بيماري در شمار سرطان ها جاي دارد كه شايع ترين سرطان ها در كشور ما سينه و ريه است و اختصاصا در آقايان سرطان پروستات است . 10 نوع سرطان پوست داريم و همچنين از سرطان ساده خوش خيم خال گرفته كه با يك عمل جراحي ساده درمان مي شود تا سرطان لوزالمعده و خون كه سخت تر تحت كنترل درمي آيند. وي با اظهار تاسف از اينكه سرطان هنوز در كشور ما « تابو » و « ناخوشايند » است مي افزايد : اين ضعف فرهنگي سبب شده كه بسياري از افراد تا روزهاي سخت بيماري خود را پنهان كنند و همين سبب شده كه درمان سرطان در كشور ما سخت تر شود تا حدي كه برخي ازافراد از آن به عنوان « مرض بي اسم » ياد مي كنند و حتي دوست ندارند واژه سرطان را بر زبان خود جاري سازند. آنچه كه حداقل يك روز زندگي با بيماران سرطاني دستگيرم شد اين است كه هزينه ها و مشكلات بيماران سرطاني بيش تر از آن است كه در وصف آيد مشكلات آنها به مراتب فراتر از درمان ساير بيماريها در بيمارستانهاست كه عمدتا مردم از آن آگاه هستند در اين زمينه اولين مشكل همانا هزينه هاي سنگين درماني است خريد داروهاي گرانقيمت و مراقبت هاي پزشكي از دست دادن شغل و ممر درآمد و هزينه هاي سنگين مصرف غذاهاي رژيمي و... چيزي نيست كه بتوان آن را به صورت عادي برشمرد چرا كه تنها هزينه هاي جراحي و شيمي درماني و پرتودرماني خود گواه سنگيني هزينه هاي درمان اين نوع بيماران است . حال اگر چنين بيماراني در روستاها و شهرهاي كوچك زندگي كنند كه امكانات درماني ندارند و مجبورند هرچند روز به شهرهاي بزرگ مسافرت نمايند و نوبت بيمارستاني دريافت كنند. اينكه مي گويم در وصف نمي گنجد تنها بخشي از مشكلات بيماران سرطاني را تاكنون بيان كردم . هزينه هاي مربوط به پيوند را نمي توان با حساب و كتاب هاي معمولي زندگي افراد متوسط و رو به پائين محاسبه و منظور كرد در اين ميان تنها راهي كه پيش روي اين دسته از بيماران مي ماند بيمه ها انجمن ها و نهادهاي خيريه مراكز درماني و كمك هاي مردمي است كه تنها مي توانند بخشي از هزينه هاي درماني را تقبل نمايند و براي بقيه بخش ها كه اشاره شد واقعا در كشور برنامه اي نداريم كه بيماران سرطاني شهرستاني در قالب آن انجمن خيريه در شهر بزرگي همانند تهران اصفهان شيراز تبريز مشهد اسكان يابند و برنامه هاي درماني آنها فارغ از هزينه هاي اسكان و غذا پيگيري شود. در چنين شرايطي تنها مي توان يك سئوال را مطرح ساخت و آن اينكه آيا يك بيمار سرطاني خود به تنهايي مي تواند همه موانع پيش روي درمان مراقبت و هزينه هاي پس از جراحي و... را تامين نمايد ! اگر اميد و توكل و صبر در وجود بيماران سرطاني نبود آنها در مبارزه نفسگير با اين بيماري سخت و درمان پي در پي دارويي جراحي راديوتراپي (پرتو درماني ) و شيمي درماني و... خيلي زودتر از پاي درمي آمدند در حاليكه اكنون حدود يك ميليون ايراني با سرطان زندگي مي كنند يكي از اصلي ترين مشكل بيماران سرطاني در كشور نبود قانون حمايتي از آنهاست . مشكلي كه علاوه بر درد بيماري درد جراحي درد خريد داروهاي گرانقيمت و مراقبت هاي پزشكي و هزينه هاي سنگين مصرف غذاهاي رژيمي بر وجود آنها سنگيني مي كند يك بيمار سرطاني : كاش درد ما فقط درد ريشه دار سرطان بود در حاليكه درد روحي اجتماعي خانوادگي و باورهاي غلط موجود در جامعه در باره بيماران سرطاني بسيار سنگين تر و جانگزاتر از سرطان است خانم فيروزآبادي 16 سال پس از عمل جراحي غده سرطاني : پس از پشت سر گذاشتن سرطان زندگي شيرين و جديدي را آغاز كردم و در اين سالها با انجام فعاليت هاي فرهنگي و هنري اميد به زندگي در من پديدار شد و به اين نتيجه رسيدم كه در سخت ترين شرايط « اميد » آدمي را زنده و سالم نگه مي دارد دكتر رضا ملايري فوق تخصص سرطان شناسي و مسئول بخش شيمي درماني : در كشور ما سالانه بيش از 100 هزار نفر به سرطان مبتلا مي شوند و اكنون شايع ترين سرطان در ايران سرطان ريه سينه و پروستات است در كشور ما به دليل ضعف فرهنگي هنوز بسياري از بيماران سرطان را پنهان مي كنند و همين ضعف اجتماعي سبب شده كه درمان سرطان در كشور ما سخت تر و خود بيماري كه اكنون 270 نوع را شامل مي شود كشنده تر شود
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 444]