گفت و گويكاهش قاچاق كالا با عضويت در wtoامكان پذير است

واضح آرشیو وب فارسی:موج: گفت و گويكاهش قاچاق كالا با عضويت در wtoامكان پذير است
خبرگزاري موج - گروه اقتصاد صنعت و بازرگاني .

پيوستن ايران به سازمان تجارت جهاني در زمانيكه بحث تاثير پذيري از بازارهاي جهاني مطرح است و حضور در اين بازارها براي بقاء در تجارت جهاني الزامي است بنابراين پيوستن به سازمان تجارت جهاني از الزامات اهداف اقتصادي هر كشور است .
با توجه به تاثير گذاري پيوستن كشورها به سازمان تجارت جهاني و اثرپذيري بخش هاي مختلف اقتصادي از اين مقوله با دكتر محمد رضا قنبري استاد دانشگاه به گفتگو نشستيم كه در ذيل مي خوانيد:
موج :تاثير پيوستن ايران به سازمان تجارت جهاني برگمرك چيست ؟
گمرك يك نهاد قانون گزار نيست بلكه صرفاً يك مجري است و به عنوان يكي ازارگان هايي است كه به تعيين نرخ تعرفه ها مي پردازد و تنها يك عضو از شش عضوي است كه در كميته ماده يك حضور دارد . گمرك در مقايسه با تعرفه ها مجري مصوبات اين كميته است وتعرفه ها نيزاصولا مرزهاي اقتصادي هر كشوري محسوب مي شود بنابراين اگر تعرفه ها درست وضع شوند و گمرك در خصوص اين تعرفه ها صحيح عمل كند مي توان اميدوار بود كه در داخل كشور از نظر عرضه و تقاضا و صادرات و واردات كالا ها به يك شرايط تعادلي برسيم .
موج:تعرفه كالا بر چه اساسي تعيين مي شود؟
تعرفه و نرخ مؤثر از يك كالا به كالا ي ديگر متفاوت است بايد كالاي مربوطه را دقيقاً شناخته و سياستهاي كشور را در رابطه با توسعه يا تهديد كالاي مذكور مشخص كرده و مزيت نسبي را در رابطه با كالاي مربوطه در نظر گرفت . يكي از مهمترين وظايف كميته ماده يك اين است كه بتواند نرخ موثر تعرفه را تصويب وبه گمرك ابلاغ كند البته اين نكته را هم بايد در نظر داشت كه هيچ كدام از اعضاي كميته ماده يك اجازه افزا يش و كاهش يا قانون گذاري نرخ تعرفه كالا را ندارند
موج :نرخ موثر تعرفه چيست ؟
نرخ موثر تعرفه نرخي است كه بتواند خلا را در داخل كشور در رابطه با كالايي پر كرده و در عين حال قابليت رقابت در داخل كشور ايجاد كند بطوريكه توليد كننده و مصرف كننده متضرر نشوند . نرخ تعرفه اي نبايد تاحدي بالا در نظر گرفته شود كه واردات كالا متوقف شود همواره يكي از نكات مهم در رابطه با تعرفه اين است كه بايد در حدي باشد كه مانع ورود كالاي خاصي نشود و اگر تعرفه يك نوع كالا بسيار بالا در نظر گرفته شود توان رقابت و فروش در داخل كشور را نخواهد داشت.
در مبحث تعيين تعرفه ها بايد هم توليد كنندگان را خوب شناخت و هم كالاهاي مختلف ، بازار مصرف ، توان مصرف كننده و بازارهاي جهاني را مورد بررسي قرار داد و گمرك دراين زمينه به عنوان مجري است كه قوانين و مقررات وضع شده در مجلس شوراي اسلامي و وزارت بازرگاني را اجرا مي كند.
موج:تاثير تعرفه ها در ايجاد قاچاق كالا به چه ميزان است ؟
اگرنرخ تعرفه اي بيش از اندازه افزايش بيابد در نتيجه ديگر كالايي از مجاري قانوني وارد نمي شود چون در داخل كشور تقاضا براي آن كالا وجود دارد كه اين امرمنجربه افزايش قاچاق كالا در بازار خواهد شد كه اين امر بيانگر اين است كه تصميم گيري در خصوص تعرفه بسيار حساس است و اگر گمرك و كميته ماده يك به نرخ تعرفه توجه نكنند بالا بردن بيش از حد تعرفه افزايش قاچاق كالا را به دنبال خواهد داشت بنابراين بايد گفت قاچاق كالا نتيجه سياست گذاري غلط تعرفه درصادرات و واردات است .
اگرتعرفه صادرات يك كالايي دقيق مورد ارزيابي قرار نگيرد سودي متوجه صادر كننده نمي شود در نتيجه براي صادر كردن به مرزها رجوع ميكنند كه اين روش در شرايط فعلي براي صادرات بسياري ازكالاها استفاده مي شود .
موج:پيوستن به wto و تاثير آن را در تعيين تعرفه ها چيست ؟
در مورد wto مطلب بسيار مهمي است كه ما به عنوان ناظر در سازمان تجارت جهاني حضور پيدا كرديم و تا چند سال ديگر ممكن است از ما بپرسند كه سياست ها و نظراتمان را اعلام كنيم كه چگونه ميخواهيم در wto حضور پيدا كنيم . اگر زماني ايران بخواهد به سازمان تجارت جهاني ملحق شود قطعاً اين مسئله وجود نخواهد داشت كه مرزهاي كشور به راحتي باز شود.زمانيكه ايران را به عنوان عضو سازمان تجارت جهاني بپذيرند مزيت هاي نسبي در كشوررا بررسي مي كنند و از اينكه چه كالاهايي در كشور استرتژيك يا ا ستثنائي است و با چه كالايي ميخواهيد وارد سازمان تجارت جهاني بشوييد از ما خواهند پرسيد. نكته بسيار مهم در ورود به سازمان تجارت جهاني بحث چانه زني است يعني ما وقتي وارد سازمان تجارت جهاني مي شويم ديگر بحث چانه زني با كشورهاي مقابل بسيار حساس است بدين ترتيب كه با كشور مقابل در مورد تخفيف تعرفه كالاي وارداتي مذاكره مي شود.چانه زني بر سر تعرفه است ازاين رو كار ساده اي نيست ونياز بسيارزيادي به دقت در محاسبات و تاثير اين تعرفه در اقتصاد داخلي و اثرات مثبتي كه كاهش تعرفه طرف مقابل در اقتصاد كشور دارد و همچنين اثرات اقتصادي كاهش تعرفه كشور در برابر آنچه كه صادر مي كنيم. هر كدام از اين كاهش ها تاثيرات اقتصادي دارددر نتيجه بايد طوري تعرفه كشورمان را در مقابل كاهش تعرفه كشور مقابل انتخاب كنيم كه متضرر نشويم .
درباره كاهش نرخ تعرفه كالاي كشور مقابل بايد ارزيابي كرد حجم واردات ايران از آن كالا چه قدر است و كالاي مورد نظردر اقتصادچه تاثيري دارد؟و اما اگر درصدي از تعرفه كالاي صادراتي كشور كاهش داده شود چه قدر ايران متضرر ميشود؟ براي سود دهي در ورود كالا يا چانه زني در مورد تعرفه ها با كشور مقابل مدلهاي اقتصادي زيادي طراحي شده واز طريق اين مدلها اقدامات مفيدي در وزارت بازرگاني و وزارت كشاورزي انجام شده است.
در مورد كاهش و تخفيف كالاي صادراتي كشور مي توان از مدل هاي اقتصادي استفاده كرد كه در مدت زمان كوتاه براي مشخص كردن سود يا ضرر كشور در مقابل كاهش يا افزايش نرخ تعرفه اطلاعات مي دهد.نكته مهم اين است كه در نهايت پيوستن به سازمان تجارت جهاني حركت به سمت كاهش تعرفه ها ي پايين است .
موج:با توجه به اين كه ايران هنوز به صورت رسمي عضو سازمان تجارت جهاني نشده است چه وظيفه اي تا زمان مقرر دارد؟
با توجه به اينكه نظريات در اين مورد بسيار متفاوت است بسياري معتقدند براي زماني كه به سازمان جهاني تجارت ملحق شويم بايددر چانه زني ها تعرفه ها را كاهش داده و براي كاهش هر تعرفه از كشور مقابل امتياز بگيريم و برخي ديگرمعتقدند اگر
در حال حاضر همه تعرفه ها را كاهش دهيم ديگر درزمان مقرر حرفي براي گفتن و ابزاري براي چانه زني نخواهيم داشت و البته در اين رابطه نظريات بسيار مختلفي وجود دارد و مهمترين مسئله در خصوص سازمان تجارت جهاني اين است كه مزيت هاي نسبي كالاهاي كشور دقيق محاسبه شوند و هر آنچه كه در مورد كالاها و خدماتي كه در درون كشور توليد مي كنيم بايد مشخص شود كه تا چه اندازه در موردآنها داراي مزيت نسبي هستيم .
اگر كالايي را توليد مي كنيم و تعرفه بالا هم براي وارداتش در نظر گرفتيم و هنوز توليد كننده ناراضي است يعني اينكه علي رغم حمايت بسيار زياد كالاي مربوطه در سير اقتصادي كشور توانايي پيشرفت را نداشته و اين متفاوت است با زماني كه صنعت كشور در حا ل خلق مزيت است يعني در خصوص توليد، كالايي مو رد حمايت قرار مي گيرد و در نهايت ميتواندبا تعرفه هاي پايين به رقابت بپردازد اگركالايي را معرفي مي كنيم كه در ابتدا قيمت بالا ولي به تدريج قيمتش پايين، كيفيتش بالا و قدرت رقابت رانيز دارد در اين صورت تعرفه ها بايد هدفمندوبا بر نامه ريزي زمان بندي شوند و در غير اين صورت با تعرفه بالا مزيت نسبي وجود نخواهد داشت با توجه به اين مطلب كه يكي از راههاي پيوستن به سازمان تجارت جهاني مزاياي نسبي است.
موج:هدف سازمان تجارت جهاني از اين توسعه جهاني چيست؟
اگر بخواهيم يك كاركرد wto را با مفهوم عام ذكر كنيم مي گوييم هر كشوري خود به تنهايي بايد مزيت هايش را مشخص وتوليدات را تقسيم بندي كند و به جاي آن كه اين توسعه در درون كشور باشد در كل جهان صورت گيردبه عنوان مثال ميتوان به مقايسه برنج توليدي شمال ايران اشاره كرد.
كشت برنج در شمال كشور سود بيشتري خواهد داشت تا مركز ايران پس ما در رابطه با اين محصول مزيت نسبي داريم حال سازمان تجارت جهاني ميگويد در درون يك كشور اين كاررا انجام ندهيد بلكه در كل جهان اين كار بايد انجام شود و براي اينكه برنج بكاريم شمال ايران را با تايلندمقايسه كنيم در نتيجه برنج كاشته شده در شمال(برنج پر محصول نه معطر) كشور كه ممكن است هر كيلو هزينه اي معادل حد اقل دو برابر هزينه اي باشد كه در تايلند براي برنج صرف مي شود با توجه به اين كه برنج تايلند داره ارزانتربا كيفيت بهتر توليد ميشود پس تايلند بايد توانايي توليد در كل دنيا را داشته باشد چون ديگر كشور ها به شرايطي از شرايط اجتماعي جهان رسيده اند كه تعرفه ها يا همان مرزهاي اقتصادي حذف شوند در اين صورت به وضوح معلوم مي شود كه چه كشوري كالاهاي مختلف را با بهترين كيفيت و مناسب ترين قيمت توليد مي كند در نتيجه به كشور ي كه از لحاظ توليدات و محصولات از همه بهتر است اين اجازه داده مي شود كه از امكاناتش بهترين استفاده شود.

موج:تكليف كالاها يا محصولات استراتزيك در اين ميان چيست؟
برخي كالا ها استراتژيك هستند مثل برنج و گندم و ما با اين كالاها وارد سازمان تجارت جهاني نخواهيم شد چون مسئله استراتژيك و امنيتي است و نمي خواهيم كه گندم وابسته به سياستها و معادلات سياسي و اقتصادي جهان شود و ما داراي كالاهايي مثل كالاي كشاورزي و كالاهاي سنتي هستيم كه صادر مي كنيم و كالاهاي صنعتي و كالاهاي خدماتي داريم كه خلق مزيت كرده ايم و مي توانيم به جهان صادر كنيم .
موج:اگر تعرفه در صنعت خودرو سازي پايين بياد ديگر ما خودرويي در داخل نمي توانيم توليد كنيم؟
سازمان تجارت جهاني برنامه هايي در رابطه با كالاهايي كه ايران در آن مزيت نسبي دارد مبني بر توليد با تعرفه پايين براي صادرات ارائه داده است . از ديگر برنامه هاي اين سازمان كالاهايي هستند كه در مرز قرار دارند كه آنان را توليدو با تعرفه پايين صادر نماييم كه با استفاده از تكنولوژي مي توان آنان را در رديف كالاهاي نوع اول قرار داد و ديگر كالاهايي كه براي خودكفايي توليد مي كنيم مانند برنج و گندم و خودرو پس بنا براين كالاي قسمت سوم كه ما درآن وضيعت نسبي و امكان بهبود وضيعتشان را نداريم براي اين كالاها برنامه ريزي صورت مي گيرد و براي اينكه جايگزين كنند اين كالا ها را با كالاهاي جديد يا كالاهايي كه مي توانيم داشته باشيم ومي توانيم در اين كالا ها به مزيت نسبي برسيم بنابراين اقدامات فراواني مي شود انجام داد پس از اين كه به سازمان تجارت جهاني ملحق شويم ممكن است تعداد مشخصي كالا كه در آنها از مزيت نسبي برخور داريم توليد كنيم بنابراين قطعاً اين كالا ها را مي توان ارزان تر و با كيفيت بهتري توليد و صادر كنيم و در مقابل كالاهايي مزيت نسبي ندارند و در حال حاضر توليد مي شوند توليداتشان متوقف شود چرا كه هزينه هاي زيادي برايمان به وجود خواهد آورد ودر عوض كالاهايي را توليد كنيم كه در آنها از مزيت نسبي بر خورداريم.
سازمان تجارت با هدف افزايش رفاه جهان ،افزايش توليدات و كاهش قيمت ها تاسيس شده است و اين امكان پذير نيست مگر اين كه هر كشور در توليد كالايي بهترين باشد .
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: موج]

[مشاهده در: www.mojnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 234]