دانش - پارك ملي گلستان در آتش

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: دانش - پارك ملي گلستان در آتش
دانش - پارك ملي گلستان در آتش

مژگان جمشيدي: بعد از يك‌سال تصميم گرفتم تا تعطيلات را مغتنم شمرده و بازديدي دوباره از پارك ملي گلستان و جاده‌اي كه امروز شيرازه اين پارك را به هم ريخته، داشته باشم. گلستان بيش از 52 سال است كه به عنوان گل سر سبد پارك‌هاي ايران تحت حفاظت قرار دارد؛ منطقه‌اي كه از سال 1335 به عنوان پارك حيات وحش و سپس به عنوان پارك ملي تحت حفاظت سازمان محيط زيست قرار گرفته است. گلستان يكي از جلوه‌هاي بي‌بدليل طبيعت و يكي از مهم‌ترين اندوختگاه‌هاي طبيعي ايران و جهان است كه از سال 1355 نيز در شبكه ذخاير بيوسفري جهان در يونسكو به ثبت رسيده است، اما ناآگاهي دولتمردان و برنامه‌ريزان دولتي در 7 سال گذشته چنان بلايي بر سر اين پارك آورده كه مي‌رود تا نه تنها اعتبار ايران را در مجامع بين‌المللي زيست‌محيطي خدشه‌دار كند بلكه ما را در برابر نسل‌هاي آينده اين سرزمين به عنوان عامل ويرانگر اين ذخيره‌گاه ارزشمند ژني متهم سازد. جاده‌اي كه تاكنون سه بار در اثر سيل‌هاي مهيب گلستان در سال‌هاي 80، 81 و 83 به طور كل از بين رفته بود امروز با سماجت وزرات راه در حد يك بزرگراه در بستر رودخانه دوغ، تعريض شده و در حال احداث است. هر چه در طول مسير جاده 20 كيلومتري داخل پارك پيش مي‌روم صحنه‌هاي تاسف‌برانگيز بيشتر مي‌شود. حضور پر تعداد مسافران عبوري محور گرگان ـ مشهد در كنار جاده حجم عظيمي از زباله را در پارك رها كرده بود. آتش در گوشه و كنار روشن بود و تابلوهاي زنگ زده و رنگ پريده محيط زيست اينقدر به چشم نمي‌آمد كه مسافران را به احتياط بيشتر ترغيب كند. ترافيك سنگين در جاده گلستان مسافران را كلافه كرده بود هر چند بخشي از اين ترافيك به خاطر عدم گنجايش جاده در پذيرش اين تعداد از مسافران در تعطيلات هفته گذشته بود اما عمده‌ترين عامل، حضور بي‌موقع اداره راه براي آسفالت محور غرب به شرق جاده گلستان بود. با گذشت زمان، تنها آرزو مي‌كردم تا هر چه زودتر از اين جهمني كه در آن قرار دارم خارج شوم و ديگر نبينم كه وزارت راه چه بر سر پارك ملي گلستان آورده است؛ جاده‌اي كه تا دو سال قبل به عرض 11 متر بود امروز تا 70 متر و حتي بيشتر تعريض شده است. پوزه‌ها و ارتفاعات سنگي پارك در دو طرف جاده با صدها گونه گياهي و جانوري تنها به انتظار فصل تخريب نشسته‌اند تا با هجوم غول‌آساي لودرها و بولدوزرها فرو ريخته و منهدم شوند تا ادامه مسير براي پل‌هاي ساخته شده در طول جاده فراهم شود. اينجا جهنمي است كه ديگر نمي‌توان عنوان پارك ملي را روي آن نهاد. تمامي ارزش‌هاي پارك ملي گلستان با تعريض غير قانوني جاده گلستان در آن زير سوال رفته است. در اين انديشه‌ام كه چرا جاده ديگري در محور شمالي پارك و بيرون از منطقه جنگلي احداث نمي‌شود تا هم 30 روستا و آبادي به جاده مناسب دسترسي داشته باشند و هم حجم عظيمي از فشار وارده در داخل پارك به بيرون از پارك منتقل شود؟ چرا در محور علي‌آباد كتول تا شاهرود كه هم اكنون 3 جاده ارتباطي موجود است، با مصوبه دولت كلنگ چهارمين جاده هم در حال زمين خوردن است تا جنگل ابر را ويران كنند اما در محور ترانزيت گرگان ـ مشهد همچنان همين يك جاده مي‌بايست وجود داشته باشد! جاده‌اي كه تا به امروز بارها مسافران عبوري را به خاك سياه نشانده و ده‌ها نفر را به كشتن داده است، همچنان در بستر رودخانه ترميم و تعريض مي‌شود تا سالي دگر با سيلي ديگر ويران شود. در اين فكرم كه ناگهان مسافران عبوري خبر از آتش‌‌سوزي پارك بعد از دو راهي دشت مي‌دهند. خودمان را به محل مي‌رسانيم. آتش نزديك به يك هكتار از بوته‌زار‌ها و جنگل تنك منطقه را از بين برده بود. خودروهاي هلال احمر استان خراسان شمالي در كنار جاده مشغول تخليه دبه‌هاي آب براي اطفاي حريق هستند. با گذشت بيش از يك ساعت از وقوع حريق كه عامل آن مردم بي احتياط بوده‌اند، هيچ مامور محيط زيستي در منطقه مشاهده نمي‌شود! ماموران اورژانس، هلال احمر و منابع طبيعي در حال اطفاي حريق هستند. انگار بنزين ليتري 400 تومان امكان گشت‌زني براي خودروهاي محيط زيست را سلب كرده و اكثر ماموران محيط زيست از اين موضوع گلايه دارند تا اينكه بالاخره محيط‌بانان از راه مي‌رسند. اينجا گل سر سبد پارك‌هاي ايران است؛ پاركي كه با همه ارزش‌هاي زيست محيطي و اقتصادي چند ده ميلياردي‌اش از نگاه دولتمردان ارزش يك چرخبال براي كنترل و حفاظت بيشتر را هم ندارد. ارزش اين پارك به اندازه يك گالن پلاستيكي آب است و هيچ. اين همه سهم طبيعت ايران و نسل‌هاي آينده از محيط زيست است !
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 246]