اصول سياست خارجياز منظربنيانگذار انقلا‌ب اسلا‌مي(ره)

واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: اصول سياست خارجياز منظربنيانگذار انقلا‌ب اسلا‌مي(ره)
1. اصل صدور انقلاب: صدور انقلاب از موضوعات مورد توجه امام بوده كه به معناى صادر كردن تجربه هاى انقلاب اسلامى به ساير كشورهاى جهان است. از ديدگاه امام خميني، منظور از صدور انقلاب، همان گسترش اسلام است.(1)

امام در اين باره اعتقاد دارد كه:

ما با صدور انقلاب مان كه در حقيقت صدور اسلام راستين و بيان احكام محمدي(ص) است، به سيطره و سلطه و ظلم جهان خواران خاتمه مى دهيم.(2)

از نگاه ايشان براى پيروزى بر مشكلات، بايد در مقابل همه قدرت ها ايستاد و ارزش هاى انسانى را از اين جا به ساير نقاط جهان صادر كرد. در واقع صدور انقلاب در نگاه ايشان، صبغه فرهنگى دارد.

روح الله رمضانى درباره صدور انقلاب ايران مى گويد:

ظهور صدور انقلاب به مثابه اصلى بنيادى در سياست خارجي، همچون خود انقلاب ايران، بازتاب پويايى سياسى داخلى ايران است.(3)

در واقع، هدف اصلى سياست خارجى ايران، از همان آغاز به كار حكومت جديد، تبليغ و گسترش اسلام انقلابى بود؛ اين هدف در وظيفه اى ريشه داشت كه قرآن براى مسلمانان در جهت تحقق و تبليغ پيام الهى در سراسر گيتى معين كرده است. روح الله رمضانى در جاى ديگرى خواسته امام خمينى مبنى بر صدور انقلاب را ريشه در ايدئولوژى او و فرهنگ سياسى ايران- اسلامى مى داند.(4)

امام درباره صدور انقلاب مى فرمايند:

ما بايد با شدت هر چه بيشتر انقلاب خود را به جهان صادر كنيم و اين طرز فكر را كه قادر به صدور انقلاب نيستيم، كنار بگذاريم؛ زيرا اسلام بين كشورهاى اسلامى تمايز قائل نيست. ما حامى تمام محرومان مى باشيم. همه ابر قدرت ها و همه قدرت ها براى از بين بردن ما برخاسته اند. اگر ما در محيط محدودى باقى بمانيم، قطعا با شكست رو به رو مى شويم.(5)

ما انقلاب مان را به تمام جهان صادر مى كنيم، چرا كه انقلاب ما اسلامى است و تا بانگ لا اله الا الله و محمد رسول الله بر تمام جهان طنين نيفكند، مبارزه هست و تا مبارزه در هر كجاى جهان عليه مستكبران هست، ما هستيم.(6)

البته ايشان براى جلوگيرى از سوء استفاده از معناى صدور انقلاب و برداشت هاى منفى از آن ياد آور مى شوند كه:

اين كه مى گوييم بايد انقلاب ما به همه جا صادر بشود، اين معنى غلط را از آن برداشت نكنند كه ما مى خواهيم كشور گشايى كنيم. همه كشورها بايد در محل خودشان باشند. ما مى خواهيم اين چيزى كه در ايران واقع شد و خودشان از ابر قدرت‌ها فاصله گرفتند و [نجات] دادند، دست آنها را از مخازن كوتاه كردند، اين در همه ملت ها و در همه دولت ها بشود. معنى صدور انقلاب اين است كه همه ملت‌ها و همه دولت ها بيدار شوند و خودشان را از اين گرفتارى كه دارند نجات بدهند.(7)

با توجه به مطالب فوق مى توان به اين نتيجه رسيد كه صدور انقلاب از ديدگاه امام خميني، همان صدور اسلام ناب محمدي(ص) است كه جزء رسالت ها و تعهدات دولت اسلامى به شمار مى رود. و در نتيجه، حمايت از ملت هاى محروم و مستضعف و حمايت از حكومت جهانى اسلام در اين راستا، مفهوم و معنا پيدا مى كند.

2. اصل نفى سبيل: از ديگر اصول سياست خارجى امام خميني، نفى سلطه گرى و سلطه پذيرى است. ايشان براى حيات زير سلطه غير، ارزشى قائل نمى شوند، بلكه ارزش حيات را به آزادى و استقلال مى دانند و با توجه به آيه شريفه «لن يجعل الله للكافرين على المومنين سبيلا»(8) كه مى فرمايد خداوند، سلطه اى براى كافرين بر مومنين قرار نداده، اذعان مى دارند كه:

ما منطق مان، منطق اسلام، اين است كه سلطه نبايد از غير بر شما باشد. نبايد شما تحت سلطه غير برويد. ما هم مى خواهيم نرويم زير سلطه. (9)

3. دفاع از كيان اسلام و مسلمانان: ايشان برنامه سياست خارجى ايران را برنامه اسلام ذكر مى كنند و مى فرمايند:

ما براى دفاع از اسلام و ممالك اسلامى و استقلال ممالك اسلامى در هر حال مهيا هستيم. برنامه ما برنامه اسلام است، وحدت كلمه مسلمين است، اتحاد ممالك اسلامى است... .(10)

و در جاى ديگرى دفاع از تمام مسلمين را لازم مى دانند:

ما كشور را، كشور ايران نمى دانيم، ما همه ممالك اسلامى را از خودمان مى دانيم، مسلم بايد اين طور باشد. ما دفاع از همه مسلمين را لازم مى دانيم.(11)

4. اصل احترام متقابل و عدم دخالت در امور يكديگر: امام در اين مورد قائل به اين است كه اسلام براى همه و دلسوز براى بشر است و ما همه تابع اسلام و دلسوز براى بشر هستيم. به اين معنا كه «ما با هيچ ملتى بد نيستيم، اسلام آمده بود براى تمام ملل، براى ناس، ... ما اعلام مى كنم كه نظر تجاوز به هيچ يك از كشورهاى اسلامى و غير اسلامى نداريم...»(12)

ايشان در جاى ديگرى فرمودند:

ملت ايران اجازه نمى دهد كه هيچ مملكتى در امور داخلى او دخالت كند و آزادى و استقلال خودش را حفظ مى كند، و با تمام كشورها هم به طور متقابل عمل خواهد كرد.(13)

حضرت امام در موارد متعدد به اين مسئله (روابط حسنه و متقابل) در سياست خارجى اشاره كرده اند.

وقتى خبرنگار مجله آمريكايى تايم از ايشان سوال مى كند كه: در جمهورى اسلامى به طور كلى سياست خارجى شما چگونه خواهد بود؟ امام در جواب مى فرمايند:

جمهورى اسلامى ما با تمام ممالك روابط حسنه دارد و احترام متقابل، قائل است، در صورتى كه آنها هم احترام متقابل، قائل باشند.(14)

5. اصل نفى ظلم و حمايت از مظلوم: امام خمينى با استناد به سيره انبيا، ملت اسلام را پيرو مكتبى مى دانست كه برنامه آن در دو كلمه «نه ستم كنيد، نه مورد ستم قرار گيريد؛ لا تظلمون و لا تظلمون» خلاصه مى شود.(15)

امام در بيانات خود در جمع سفرا در تاريخ 59/11/22 فرمودند:

ما نه ظلم خواهيم كرد؛ و نه مظلوم خواهيم واقع شد.(16)

در واقع، امام مى خواهد تا با ابر قدرتها و ظالمان مخالفت شود. ايشان سازش با ظالم را ظلم به مظلومان و ظلم به شرع و خلاف راى انبياء مى دانست:

ما تحت رهبرى پيغمبر اسلام اين دو كلمه را مى خواهيم اجرا كنيم؛ نه ظالم باشيم و نه مظلوم... (17)

6. اصل نه شرقي- نه غربي: اين اصل كه در واقع يكى از شعارهاى اساسى مردم در بحبوحه انقلاب بود و برگرفته از سخنان امام خميني(ره) كه در موارد متعددى به اين مسئله اشاره كرده اند:

ملت ايران بدون اتكا به غرب و شرق مى خواهد روى پاى خود بايستد و بر سرمايه هاى مذهبى و ملى خود استوار باشد.(18)

در جاى ديگرى به معناى اين شعار توجه مى دهند كه:

اين كه جوانان ما مى گويند «نه شرقى نه غربي»، معنايش اين است كه هيچ كدام در ايران دخالت نكنند؛ و اين كاملا بجا و بحق است.(19)

در واقع ايشان به دنبال دولت اسلامى آزاد و مستقل است كه فارغ از گرايش به سوى غرب و شرق باشد و تعادل قوا در اين منطقه از جهان حفظ شود.

پى نوشتها:

.1 محمد ستوده، پيشين، ص ؛273 صحيفه نور، ج 11، ص 21-28

.2 در جستجوى راه از كلام امام (دفتر دهم( )تهران: اميركبير، 1362) ص435

.3 جان ال اسپوزيتو، انقلاب ايران و بازتاب جهانى آن، ترجمه دكتر محسن مدير شانه چي، مقاله صدور انقلاب ايران: سياست، اهداف و وسايل، روح الله كارگر رمضانى (تهران: مركز بازشناسى اسلام و ايران، 1382) ص 56

.4 همان، مقاله صدور انقلاب ايران: سياست، اهداف و وسايل، روح الله كارگر رمضاني، ص .58

.5 همان، ص65

.6 پيام امام به مناسبت سالگرد كشتار خونين مكه (67/4/29) صحيفه نور، ج20، ص 232.-8

.7 آيين انقلاب، پيشين، ص413

.8 نساء (4) آيه 141

.9 بيانات امام خمينى در مورد ماموريت شاه براى اجراى طرح هاى استعماري، اقتصادى فرهنگى (57/7/20) صحيفه نور، ج2، ص 139

.10 بيانات امام خمينى در جمع كليه سفرا، كارداران و ... (62/11/18) صحيفه نور، ج18، ص221

.11 اعلاميه مشترك آيات عظام امام خميني، نجفى مرعشى و ... (1343) صحيفه نور، ج1، ص 84

-12 آيين انقلاب اسلامي، پيشين، ص 407-409

-13 مصاحبه خبرنگار روزنامه دانماركى (57/9/5) صحيفه نور، ج22، ص 146

.14 مصاحبه خبرنگار مجله آمريكايى تايم (57/9/30) صحيفه نور، ج 22، ص 156

-15 آيين انقلاب اسلامي: گزيده اى از انديشه و آراى امام خمينى (تهران: موسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، 1374) ص 390.-395

-16 بيانات امام خمينى در جمع سفرا (59/11/22) صحيفه نور، ج14، ص .68

-17 همان، ص .66

18. مصاحبه امام خمينى با روزنامه اونيتا، ارگان حزب كمونيست ايتاليا (62/10/1) صحيفه نور، ج4، ص 195.

19. بيانات امام خمينى در ديدار با سفير شوروى (57/11/19) صحيفه نور، ج7، ص89 .
شنبه 18 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: رسالت]

[مشاهده در: www.resalat-news.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 279]