واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: يك روز در پشت صحنه فيلم اگر باران ببارد مهتاب با عشق، جنگ را تجربه ميكند
جام جم آنلاين: تله فيلم «اگر باران ببارد» ساخته روحالله حجازي قرار است در سالروز وفات حضرت فاطمهس از شبكه يك سيما پخش شود. اين تله فيلم سفارشي نيست و براي پخش در مناسبت خاصي ساخته نشده است، اما چون قصه ويژهاي دارد و شخصيت اصلي آن يك زن است براي پخش در اين روز در نظر گرفته شده است.
آهو خردمند، مهراوه شريفينيا و هومن سيدي بازيگران اصلي اين تله فيلم هستند. در روزهاي آخر تصويربرداري فيلم اگر باران ببارد، به پشت صحنه اين فيلم رفتيم تا از چگونگي توليد آن اطلاعات بيشتري كسب كنيم.
بيش از 2 هفته است از تصويربرداري تله فيلم «اگر باران ببارد» ميگذرد و اين روزها روزهاي پاياني كار آنهاست در اين شرايط ما تصميم گرفتيم به ويلايي قديمي كه فضاي سبز آرام بخشي داشت برويم و از پشت صحنه اين فيلم گزارش تهيه كنيم.
«كمي زود رسيديد». اين جملهاي بود كه در بدو ورودمان شنيديم و خوب ميدانستيم هومن سيدي و مهراوه شريفينيا آن روز جلوي دوربين ميروند.
با وجود استقبال تقريبا خوبي كه از ما شد، هنوز متوجه نشديم هومن سيدي وقتي زير گريم است، نميتواند مصاحبه كند يا چون ما زود رسيديم نميتواند مصاحبه كند يا چون اصلا نميخواهد نميتواند مصاحبه كند. به هر حال طي دو سه ساعتي كه آنجا بوديم، در دقايق پاياني كه ديگر وقت مصاحبه نيز نبود او را يافتم و علتش را پرسيدم و جوابي نيز نگرفتم. حال ميفهمم او واقعا نمي... مصاحبه كند.
مهراوه شريفينيا كه در اين تله فيلم نقش مهتاب را بازي ميكند، برايمان از مهتاب چنين گفت: حس خوبي به مهتاب دارم او دختري است بسيار با اراده و قوي كه طي جرياناتي عاشق ميشود و پس از آن زندگي نسبتا عجيبي را تجربه ميكندو من او را به خاطر اين اراده قوي تحسين ميكنم.
مهراوه شريفينيا كه اولين بار است كه كار با روحالله حجازي را تجربه ميكند، او را كارگرداني منعطف ميداند كه گوش شنواي خوبي دارد و ايدهها را نيز ميپذيرد. او در اين باره گفت: در نوع دكوپاژ و ميزانسنهايي كه روحالله حجازي به ما ميدهد، حس زندگي جاري است و اين بسيار لذتبخش است.
مهراوه شريفينيا كه تجربه بازي در مقابل هيچ يك از بازيگران اگر باران ببارد را ندارد، از بازي مقابل آنها حس خوبي دارد و معتقد است، از بازي و كار كردن با اشخاص مختلف تجربههاي جديدي به دست ميآيد و هميشه چيزي براي بهتر شدن وجود دارد.
از آنجا كه مهراوه شريفينيا قصد نداشته در تله فيلمها حضوري پررنگ داشته باشد، درباره همكارياش با فيلم اگر باران ببارد گفت: «من به طوركلي تفاوت زيادي ميان سينما و تلويزيون نميبينم؛ اما گاهي اوقات نتيجه كار در تلويزيون چيزي كه شما دوست داريد يا براي آن زحمت كشيديد نميشود و اصولا در سينما دقت كمي بالاتر است. از آنجا كه اين كار را متفاوت يافتم، آن را پذيرفتم اما در نهايت از نظر بازي برايم تفاوت زيادي ندارد و بيشتر ترجيح ميدهم نقش خوب را بازي كنم. گرچه بايد به دنبال راهي براي بالا بردن كيفيت تله فيلمها بود.
از نظر من يكي از راههاي بالا بردن كيفيت، حل كردن مشكل سرعت در ساخت آنهاست. مشكل ديگر كيفيت پايين داستانهاست كه سوژههاي تكراري دارند. گاهي اوقات كه يك كارگردان يك فيلم تلويزيوني ميسازد، ناگهان كار بهتر و رشد يافتهاي ارائه ميشود و اينجاست كه ما يك تله فيلم خوش ساخت ميبينيم.
بايد ازكميت اين تله فيلمها كم كرد و بر كيفيت آنها افزود، اگر تعداد آنها كم شود و به هر كارگرداني اجازه كار ندهند و هر قصهاي را تصويب نكنند و از طرفي زمان بيشتري براي ساخت آنها صرف شود و تهيه كننده نيز پول بيشتري بگذارد، به طور حتم كيفيت اين تله فيلمها نيز بالاخواهد رفت.
مهراوه شريفينيا نگفت كه مهتاب دختري است كه به يك جانباز قطع نخاعي علاقهمند ميشود و عليرغم مخالفتهاي خانواده اش با او ازدواج ميكند اين همان زني است كه با آثار به جا مانده از جنگ اينگونه كنارآمده و در آنها غرق ميشود.
روحالله حجازي: فضاي فيلم، واقعگرا است و هيچ اغراقي در آن وجود ندارد و همه چيز بسيار باورپذير اتفاق ميافتد
به سراغ روحالله حجازي ميروم و از اگر باران ببارد ميپرسم. نميدانم چرا از 5 يا 6 سال پيش اين ايده با او بوده است و نميپرسم كدام تلنگر او را به اين سمت كشانيد. روحالله حجازي كه تاكنون 4 تله فيلم را كار كرده است و يك تجريه كار سينمايي را نيز دارد، پس از ساخت فيلم سينمايياش قصد كار كردن تله فيلم را نداشت، اما چون دغدغه اگر باران ببارد همواره با او بوده است، دوباره به سراغ فيلم تلويزيوني ميآيد. گويي سوژه او در اين قالب بهتر ميگنجد.
او دراين باره گفت: پس از گفتگو با گروه فيلم و سريال شبكه يك سيما حس كردم حالا كه قرار است دوباره به تلويزيون برگردم، بهتر است سعي كنم از زاويه ديگري به اين موضوع نگاه كنم، حتي اگر موضوع قصه تكراري باشد. شيوه روايي در اگر باران ببارد برايم خيلي مهم بود.
من تصور ميكنم اين تله فيلم اولين فيلم غيرخطي و پازلوار تلويزيون است. قصه اگر باران ببارد از زمان حال شروع ميشود و سپس كمي به عقبتر برميگردد و از آنجا شخصيت اصلي داستان كه مهتاب است، زندگياش را روايت ميكند. ما زندگي او را به 5 مرحله تقسيم كرديم كه اين 5 مرحله تقطيع ميشود و به نوعي سكانسها درهم تنيده ميشود.
من به دليل اين كه بشدت به مخاطب شبكه يك كه شبكهاي ملي است فكر كردهام، سعي كردم چيدمان سكانسها بهگونهاي باشد كه خود مخاطب قصه را پيدا و به مرور كشف كند كه مثلا سكانسي كه الان ديده، مربوط به خيلي جلوتر است.
سيد روحالله حجازي كه درخصوص انتخاب بازيگرانش دلايل و معيارهاي خاص خودش را دارد، ميگويد: چون اين كاربراي تلويزيون است، خيلي برايم مهم بود از بازيگراني استفاده كنم كه چهره باشند تا مخاطب بهتر كار را ببيند و نيز توانايي لازم براي اجراي نقشها را داشته باشند. حجازي درباره چگونگي آشنا كردن بازيگران با فضاي قصه گفت: ابتدا به آنها گفتم نوع نگاه من به ماجراهاي فيلم با ديگران تفاوت دارد، به همين دليل سعي كردهام قصه را واقعي روايت كنم.
كارگردان اگر باران ببارد، درباره كارگرداني اين فيلم گفت: در بخشي كه به ساختار برميگردد، از تكنيك دوربين روي دست استفاده كرديم و در بعضي مواقع سكانس پلان گرفتيم. از طرفي نيز نوع بازيهاي بازيگران بهگونهاي است كه به فضاي واقعگرا خيلي نزديك شده و به عبارتي عين زندگي است.
آدمها در اين فيلم تلويزيوني خيلي راحت هستند و راحت نيز با هم صحبت ميكنند. ديالوگها بسيار ساده است، اما درعين حال معني خاص خودش را دارد. هيچ اغراق و غلوي وجود ندارد و همه چيز بسيار باورپذير اتفاق ميافتد و من مدام به بازيگرانم ميگويم كه دوست دارم آنها زندگي كنند.
فيلم اگر باران ببارد در سالروز وفات حضرت فاطمهس پخش ميشود. حجازي معتقد است فيلمش مناسبتي نيست، امام چون قصه يك زن نمونه را مطرح ميكند، مورد توجه گروه فيلم و سريال شبكه يك قرار گرفته و بر آن شده است تا اين فيلم در چنين روزي پخش شود. روح الله حجازي در اينباره گفت: فكر ميكنم اين نگاه، نگاه خوبي است.
آثاري كه تلويزيون براي ايام يا مناسبت خاص پخش ميكند از 2 حال خارج نيست؛ يا فيلمهاي خوبي هستند كه به صورت تكراري پخش ميشوند كه بارها و بارها آن را ديدهايم يا آثاري هستند كه نگاه سطحي دارند.
قصه اگر باران ببارد، نه درآن ايام اتفاق ميافتد و نه به طور مستقيم با حضرت زهراس ارتباط دارد، اما زماني كه مخاطب فيلم را ميبيند، به لحاظ مفهومي كليدهايي وجود دارد كه حسي را كه بايد به او منتقل شود، ميگيرد. مفاهيمي در اگر باران ببارد وجود دارد كه ما آنها را از اين مناسبت خاص گرفتيم. به عنوان مثال، اسم تله فيلم كه به گونهاي اشاره به آب دارد، بيان كننده پاكي و رحمت است.
روح الله حجازي به توليد انبوه تله فيلم در دوران اخيراشاره كرد و گفت: توليدات به لحاظ كمي بشدت بالا رفته، اما به لحاظ كيفي آثار نازلي در حال توليد است. وي افزود: اگر دقت كرده باشيد اين روزها كارگردانان بدنه سينما نيز به دليل مشكلات دروني سينما به توليد تله فيلم روي آوردهاند؛ اما وقتي آثار آنها را دنبال ميكنيم، متوجه ميشويم در اين زمينه آثارچندان شاخصي توليد نكردهاند و گويي تنها به عنوان منبع درآمد به آن نگاه ميكنند.
به نظر من، بايد در اين زمينه فيلترينگ به شكلي صحيح صورت گيرد وكارگردان و قصه خوب شناخته شود و انتخابهاي مناسبي صورت گيرد. متاسفانه اين روزها آنقدر توليدات شكل انبوهي يافته است كه قطعاً گروههاي توليد با مشكل كمبود بازيگر و ديگر عوامل مواجه ميشوند. خود من نيز بشدت اين مشكل را داشتم و همين امر باعث توليد آثار نازل ميشود.
به گفته حجازي، او ازشرايط خاصي بهره برده است تا به ايده آلهاي خودش نزديك شود كه يكي از آنها شيوه خاص تصويربرداري است. كه بيشتر پلانها را با دوربين روي دست گرفته است.
هاشم مرادي، مدير تصويربرداري اگر باران ببارد در اينباره گفت: « از آنجا كه من كار عكاسي نيز انجام دادهام، گرفتن دوربين روي دست برايم زياد سخت نيست؛ چرا كه يك عكاس بهتر ميتواند دوربين را روي دست كنترل كند.
وي در ادامه گفت در اين تله فيلم هيچ وقت احساس نكردم تمايل دارم دوربين را روي سه پايه بگذارم اين كار برايم تجربه قشنگي است و خودم نيز به آن راغب بودم، اما چون بعضي اوقات تعداد برداشتها زياد ميشود، گاهي دچار گرفتگي عضله ميشوم. بايد بگويم دوربين روي دست سخت نيست، اماحساسيتهاي خاص خودش را دارد و همواره بايد دقت نظرهايي دركار وجود داشته باشد.
هاشم مرادي در ارتباط با هدف كارگردان از انتخاب اين سبك تصويربرداري گفت: « شايد حجازي براي القاي حسش از اين روش استفاده ميكند. اين كارتا حدي با كارهاي ديگر متفاوت است.
قاب بنديها در اين كار كمي متفاوت است. مثلاً همه در قاب بندي ترجيح ميدهند سوژه آنها در يك سوم سمت راست كادر باشد، اما در اگر باران ببارد اين اتفاق افتاده كه سوژه كاملاً در سمت چپ كادر قرار بگيرد. در اين سبك حركت به معناي واقعي وجود دارد و دقت نظر خاصي را ميطلبد.
بعضي مواقع كه مشغول گرفتن سكانسهاي بيروني هستيم و مانيتور نداريم، كار سختتر ميشود و كارگردان نميداند چه اتفاقي پشت دوربين در حال وقوع است و تصويربردار بايد آن را چك كند. به هرحال اين كار برايم جذابيت دارد؛ چرا كه با حجازي بسيار راحت هستيم و حرف يكديگر را بخوبي ميفهميم.
اگر باران ببارد اثري است براي به تصويركشيدن جايگاه زن ايراني در حادثهاي به نام جنگ و چيزي كه توجه ما را جلب ميكند، توجه به جايگاه زن امروز با تمامي آرزوهاي اكنون اوست، زني كه شايد حتي جنگ را به خاطر ندارد و اين نگاهي است نو نه فقط به جنگ، بلكه به زن امروز با تمامي دغدغههايش.
آناهيت كواكبي
دوشنبه 13 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]