کلبه عمو تم، تعزیه ای برای ضايع شدن حقوق انسانی

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
کلبه عمو تم، تعزیه ای برای ضايع شدن حقوق انسانی

به بهانه تغییر مکان اجرای نمایش و کارهای آینده غريب‌پور، خبرنگار شهر با اوگفت‌گو كرده است.* چرا نمایش کلبه عمو تم را از فرهنگسرای بهمن به تالار اصلی مجموعه "تئاتر شهر" منتقل کردید ؟ انگیزه اصلی شما ایجاد تغییر در اجرای نمایش بود یا جذب تماشاگر بیشتر؟ - تهیه کنننده این نمایش، یعنی "مرکز هنرهای نمایشی"، موافقت کرده بود که این نمایش در تالار شهید آوینی فرهنگسرای بهمن و در راستای آشنا شدن هرچه بیشتر مردم با هنر تئاتر در این سالن اجرا شود. با وجود ترافيك شديد پایان سال تهران و وقفه‌هاي متعدد ناشي از چند عزاداري، تماشاگران زیادی از این نمایش دیدن کردند. اما همه آن‌ها، حتی نزدیکان خود ما می‌گفتند که ساعت‌ها وقت صرف رفت و آمد کرده‌اند. اما به هر حال آمار تماشاگران این نمایش بسیار هیجان انگیز بود. مرکز هنرهای نمایشی نظرش به کارگیری روشی بود که بر اساس آن "کلبه عمو تم" در سطح شهر تهران و درجاهای مختلف ایران به اجرا درآید. من هم بر همین اساس پذیرفتم تا شعار "تئاتر برای همه" را محقق کنم تا بیننده بیشتری به دیدن این تئاتر بیاید. ما در تمام ایام فروردین سعی کردیم که فضای سالن شهید آوینی را درتئاتر شهر پیاده کنیم تا تماشاگری که هر دو اجرا را دیده، باور کند که فضای دیگری در اینجا آفریده شده است. در فرهنگسرای بهمن تماشاگر "ناظر" بر نمایش بود اما در اینجا تماشاگر "محاط" بر نمایش است و البته اجر ا در تئاتر شهر به نیت اصلی من به عنوان طراح و کارگردان این کار نزدیک تر است. * استقبال از این کار در سال گذشته چگونه بود؟ - خیلی خوب بود و ما تماشاگران زیادی داشتیم که چندین مرتبه به دیدن این تئاتر آمدند. من با اجرای این نمایش می خواستم نشان دهم که چگونه یک تماشاگر می تواند از تک تک لحظاتی که در این نمایش حضور پیدا کرده است لذت ببرد؛ خیلی‌ها برای اجرای تئاتر نمایشی را انتخاب می کنند که فقط برای تماشاگران محفلی معنا داشته باشد، اما من نمایش و متنی برای توده مردم انتخاب کرده ام. در این فکر بودم که تئاتر نباید هنر سختی به نظر برسد که برای تعداد معدودی قابل درک است. در میان تماشاگران این کارهم تماشاگران "بینوایان"، "قصه تلخ طلا" و "رستم و سهراب" بودند و هم تماشاگرانی که برای اولین بار به دیدن تئاتر آمده بودند. به اعتقاد من نباید گمان کنیم کسانی که به دیدن تئاتر نمی‌آیند دشمنان همیشگی تئاترند و این وظیفه ماست که تئاتر را به گونه ای اجرا کنیم که طیف های مختلف تماشاگرانی که وارد سالن می شوند، ارضا شوند. * شما در مصاحبه های گوناگون به این نکته اشاره کرده‌اید که در تئاتر "کلبه عمو تم" سعی کرده‌اید حالت آمریکایی رمانی که این نمایش از آن اقتباس شده است را به "تعزیه عمو تم" تبدیل کنید. اقداماتی که در این راستا کردید چه بوده است؟ - بنیان رمان عمو تم و بینوایان بر تفاوت دیدگاه و تحلیل از مذهب و کلیساست. در این نمایش نشان داده می‌شود که چگونه این ذهنیت، توسط کلیسا، در مردم به وجود می آید که برده داری را باید مانند اصول دین پذیرفت و این یک تعبیر نادرست است که ممکن است در همه مذاهب وجود داشته باشد. در اسلام و به ویژه در تشیع "شهید شدن در راه حقیقت" یک اصل محسوب می‌شود. در این تئاتر در واقع تلفیقی از موضوع اصلی و حادثه کربلا و در واقع حادثه عاشورا به عمل آمده تا نشان داده شود یک فرد برده چگونه با ایمانی که به خدا و به هدف راستینش دارد، حاضر است که جان خودش را در این راه فدا کند. در واقع من نسبتی بین مظلومین تاریخ و عمو تم برقرار کرده ام و صحنه پایانی این کار مویه ای وجود دارد و نوعی مراسم سوگواری برگزار می‌شود که در یونان باستان و میان اهل تشیع وجود دارد. این شکل اجرا ناگهان شما را در فضایی قرار می دهد که موضوع فقط آمریکا نیست و در هر جای دنیا ممکن است تبعیض وجود داشته باشد. * نوع موسیقی استفاده شده در این تئاتر هم بر همین اساس است؟ - بله من از موسیقی یونان باستان و مویسقی کولی ها استفاده کرده ام و در بعضی جاها از نوعي موسیقی همانند کرنای تعزیه استفاده کرده‌ام؛ یعنی با وجود این‌که موسیقی ایرانی نیست اما شما با شنیدن آن یاد تعزیه می‌افتید و خود این نوع استفاده از موسیقی حاکی از این است که داستان، داستانی است جهانی. موسیقی در واقع تفسیر یک واقعه است. * اقتباس از یک شاهکار ادبی دیگر را برای اجراهای آینده تان مد نظر دارید؟ - از مجموعه آثاری که برای اقتباس انتخاب کرده ام، ی کی "قلعه حیوانات" است و آثار دیگر که به موقع خودشان عرضه خواهند شد. * در آثار شما شاهد اقتباس از رمان‌هاي ايراني هم خواهيم بود؟ - چرا؛ من داستان "حسنک وزیر" از تاریخ بیهقی را برای اقتباس انتخاب کرده ام امادر حال حاضر دوست دارم که از طریق شاهکارهای جهانی به شمار تماشاگران تئاتر اضافه کنم. از جمله اقتباس‌های ایرانی که دوست دارم در آینده انجام دهم "مدیر مدرسه جلال آل احمد و "سووشون" اثر سیمین دانشوراست. امیدوارم که این اقتباس از آثار ادبی پلی باشد که بین ادبیات مکتوب و ادبیات صحنه ای ارتباطی خوب برقرار کند. * استفاده از بازیگران تئاتری که به عنوان چهره مطرح نشده اند یکی از نکات قابل توجه در این اجرای شما بوده است. از کار کردن با این گروه راضی بوده‌اید؟ - بله کار با این گروه رضایت بخش است. من به دنبال چهره نرفته ام چراكه غالبا به دنبال چهره رفتن برای حفظ گیشه صورت می گیرد. * "کلبه عمو تم" در نقاط دیگر ایران نیز اجرا خواهد شد؟ - بله؛ البته اگر میزبانی از شهرهای دیگر داشته باشیم و شرایط اجرا برای این گروه فراهم شود. * آیا در خارج از کشور هم اجرا خواهید داشت؟ - من در تئاتر عروسکی و در این تئاتر با محدودیت تعداد زیاد افراد گروه اجرایی و بازیگران روبه رو بوده‌ام و بردن گروهی با این تعداد افراد به خارج از کشور با مشکلاتی روبه روست، اما اگر در این مورد تصمیم گیرنده بودم حتما این گروه را به خارج از کشور می فرستادم تا به مردم کشورهای دیگر جهان نشان دهم که ما چگونه به آن‌ها و آثار ادبی شان نگاه می کنیم. من يك تماشاگر آلمانی داشتم که با زبان فارسی آشنایی کمی داشت، اما بعد از دیدن تئاتر به من گفت که شما با این تئاتر مرا یاد دوران کودکی‌ام انداختید و ای کاش هموطنان من نیز می‌توانستند از این نمایش دیدن کنند. من برای نشان دادن ظرفیت‌های نمایش‌های ایران مشتاقم که در خارج از کشور نیز اجرا داشته باشیم. * به نظر شما سازمانی مانند سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران چه نقشی می تواند در کم کردن رکود موجود در تئاتر ایران داشته باشد؟ - به نظر من نقش بسیار موثری در این زمینه می توانند داشته باشند؛ به عنوان مثال سالنی مانند سالن شهید آوینی که یکی از سالن های بی نظیر تئاتری ایران از لحاظ فضای تماشاگران و ظرفیت اجرای تئاتری است؛ شهرداری تهران با قرار دادن امتیازات و تسهیلاتی مانند مجانی سوار شدن مسافران مترو با نشان دادن بلیط تئاتر کلبه عمو تم، که در محلی نزدیک مترو خزانه، به اجرا درامده یا در اختیار گذشتن اتوبوسی از اتوبوس های شرکت واحد، در اختیار عوامل این نمایش و نوشتن نام نمایش برروی بدنه اتوبوس، همه می تواند از اقداماتی باشد که برای جذب بیننده و به وجود آوردن یک تحول در تئاترموثر باشد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 231]