درباره نمايشگاه «من از دنياي بي كودك مي‌ترسم» در گالري نيكول رقص كودكان روي خشت‌هاي آجر

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: درباره نمايشگاه «من از دنياي بي كودك مي‌ترسم» در گالري نيكول رقص كودكان روي خشت‌هاي آجر
شهرام شريف اگر‌هارد لپ تاپ خشايار الياسي عكاس جوان باعث از بين رفتن بخش عمده‌اي از عكس‌هايش نشده بود، هم‌اكنون عكس‌هاي ديگري از او بر ديوار نگارخانه نيكول نقش بسته بود.

طبق برنامه‌ريزي قبلي او مي‌خواست عكس‌هايي آبستره با موضوع «ديوار» را به عنوان دومين كار نمايشگاهي‌اش ارائه كند اما بد يا خوب حادثه در از بين رفتن بسياري از عكس‌هايش كه روي يك‌هارد نگهداري مي‌شدند، او را وادار كرد تا در عكس‌هايي كه يك سال قبل از كوره‌هاي آجرپزي نزديك اصفهان گرفته بود، به جست و جو بپردازد و از ميان آنها 15 عكس را براي نمايشگاهش با عنوان «من از دنياي بي كودك مي‌ترسم» انتخاب كند.
فاصله عكس‌هاي آبستره او كه با رويكردي مدرن عكسبرداري شده‌اند تا عكس‌هايي كه در يك بعدازظهر از كودكان افغاني مشغول به كار گرفته شده، به‌اندازه فاصله‌هاي عميق زندگي در ايران است. اگر محيط را در اين عكس ها حذف كنيم، به كودكاني مي‌رسيم كه خندان مشغول بازي و تفريح هستند. اين گونه است كه حضور اين كودكان روي خشت‌هاي آجر به گونه‌اي است كه در حال بازي كردن و لذت بردن هستند. چنين تصوري را خود خشايار الياسي نيز به واقعيت نزديك مي‌داند: «آنها – حدود سي كودك بودند – و در آن بعداز ظهر آنقدر شاد و راحت به نظر مي‌رسيدند كه نيازي به تغيير اين فضا براي نمايش رنج‌هاي آنان نبود.»
بسياري از اين كودكان افغاني عملا حضور ممنوعه و نسبتا مخفيانه‌اي را در ايران مي‌گذرانند و در اين ميان كاركردن آنها كه هنوز به سن قانوني كار نيز نرسيده‌اند، ممنوعه‌اي داخل ممنوعه‌اي ديگر به شمار مي‌آيد.
«بي ترديد حضور ما در جمع آن همه افغاني ما را به شكل بيگانگاني در يك كشور غريبه درآورده بود و از همين رو كار عكاسي ما براي آن كودكان اسباب تفريحي تازه بود. به همين دليل من هم تلاشي براي نشان دادن فضاي غمبار زندگي آنان نكردم و سعي كردم همان فضاي شاد را ثبت كنم».
به‌رغم اين، ثبت شادي‌هاي اين كودكان در كنار انبوهي از آجرها، حكايت‌كننده رنج عميق و اندوه باري است كه‌اين كودكان در زندگي روزانه خود با آن روبه رو هستند. رنجي كه با تم رنگ قرمز و زرد دم غروب و معناي دروني كوره‌هاي آجرپزي بسيار عجيبن شده به نظر مي‌آيد. نگاه‌هاي خيره و پاهاي شياربرداشته نيز به چنان تعبيري نزديك مي‌آيد. خشايار اعتقاد دارد: «قصد من انتقال دادن همان چيزي بود كه در آن لحظه در انجا وجود داشت، به همين دليل غلبه نور طلايي و زرد ملايم اگر منجر به انتقال گرمايي از درون اين آدم‌ها به بينندگان اين عكس‌ها شود من موفق بوده‌ام.»
و ادامه مي‌دهد: «قبل از آنكه انگشتم را روي شاتر فشار دهم، غم و رنجي در چهره آنها نبود و من هم اين شادي را به غم و رنج آنان ترجيح دادم.»
از سينماي جوان تا عكاسي حرفه‌اي
خشايار الياسي تنها 23 سال دارد. با اين حال به دليل علاقه زيادش به عكاسي از 15 سالگي در دوره‌هاي عكاسي سينماي جوان شركت كرده و حدود يك سال است كه به طور حرفه‌اي مشغول عكاسي است. براي عكاس جواني مثل او البته‌اين ميزان سابقه كاري كفاف زندگي با همين يك شغل – عكاسي – را نمي‌دهد. او مي‌گويد: «سينماي جوان فضاي عكاسي را براي من ملموس كرد نه من انتظار چيز عجيب و غريبي از آنها داشتم و نه آنها مي‌توانستند چنان فضايي را ايجاد كنند. من قبل از عكاسي دوست داشتم چيزهايي مثل آگرانديسور، وسايل چاپ عكس و دوربين‌هاي مدل‌هاي مختلف را ببينم و آنجا از اين نظر محيط خوبي براي من بود».
خشايار شايد از معدود خروجي‌هاي موفق سينماي جوان باشد. بسياري از جواناني كه طي سالهاي اخير از طريق سينماي جوان به دنبال ورود به عرصه سينما و عكاسي بوده‌اند، عملا يا هيچ وقت به عرصه حرفه‌اي پا نمي‌گذارند و يا در صورت استمرار و فعاليت مداوم پس از سال‌ها مي‌توانند خود را از آن عرصه بالا بكشند. به‌رغم اين حتي هم اكنون مي‌توان اسامي ‌را در سينما و عكاسي ايران مثال آورد كه نخستين قدم‌هاي خود را در سينماي جوان برداشته‌اند، جايي كه لذت كار از امكانات آن به مراتب بيشتر است.
با اين حال مشكلات عكاسي در ايران به مراتب فراتر از نبود نهادهاي آموزشي قدرتمند و كاراست. چنانكه الياسي مي‌گويد: «ما از عكاسي فقط دوربين‌اش را داريم. ديد عكاسي نداريم، مخاطب وجود ندارد و سرمايه‌اي نيز به‌اين بخش تزريق نمي‌شود. همين چند روز قبل شهرداري تهران يك ميليارد تومان از نقاشي‌هاي خانه هنرمندان را خريداري كرد اما آنها حاضر نيستند روي عكاسي نيز چنين حمايت‌هايي انجام دهند.»
به‌رغم اين نمايشگاه عكس‌هاي خشايار الياسي با توجه خوب رسانه‌اي و مطبوعاتي مواجه شد هر چند در مقابل، بسياري از نهادهاي غيردولتي و دولتي كه او انتظار آمدنشان را داشت، براي ديدن عكس‌ها نيامدند: «واقعا فكر نمي‌كردم بيشتر از آنچه‌ آمده‌اند براي بازديد اين نمايشگاه بيايند اما فكر مي‌كردم با توجه به دعوتي كه از نهادهايي مدافع حقوق كودكان چه عمومي ‌و چه خصوصي شده بود، حداقل براي بازديد بيايند و حتي انتقاد كنند اما ظاهرا انتظار من زياد است.
نمايشگاه عكس‌هاي خشايار الياسي كه با هزينه شخصي او برپا شده تا سيزدهم خرداد ماه در گالري نيكول برقرار است.
شنبه 11 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 303]