«اجتهاد درانديشه امام(ره)» درگفت‌وگوبا غرويان اصالت درانديشه امام بر مدارا بود نه خشونت ومنازعه اگرمجتهدان مثل امام باشند،فقه پاسخگوي نيازهاي زمان خواهدبود

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *«اجتهاد درانديشه امام(ره)» درگفت‌وگوبا غرويان* اصالت درانديشه امام بر مدارا بود نه خشونت ومنازعه اگرمجتهدان مثل امام باشند،فقه پاسخگوي نيازهاي زمان خواهدبود

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: تاريخ

عضو جامعه مدرسين حوزه علميه قم درباره نگاه حضرت امام (ره) به فقه پويا معتقد است: نگاه حضرت امام (ره) اين بود كه فقه ما اگر براساس همان مقتضيات زمان و مكان استنباط شود، فقيه جامع و ذوابعاد باشد و همه جهات را ملاحظه كند، فقه گويا و پوياست و مي‌تواند مديريت جامعه و مسايل سياسي، اجتماعي و اقتصادي را تامين كند به شرط اينكه مجتهداني كه مي‌خواهند احكام اسلام را استنباط كنند، از جامعيت مانند حضرت امام (ره) برخوردار باشد، فقه ما مي‌تواند پاسخگوي نيازهاي زمان باشد.

غرويان در مورد جايگاه تساهل و تسامح در سيره امام (ره) نيز خاطر نشان كرد: امام (ره) مدارا كردن، مماشات كردن يا تلورانس تساهل و تسامح را در فروعات مسايل اسلامي داشتند و مي‌گفتند اين برعهده مجتهدان هر زمان است.

وي خاطر نشان كرد: هدف حضرت امام (ره) بر جذب بود. اصالت در انديشه حضرت امام بر رحمت، لطف و مدارا بود نه بر خشونت، جدال، منازعه و كشمكش و ايشان معتقد بودند كه اسلام رحمت است.

جامعيت در اجتهاد شرط اساسي از ديدگاه حضرت امام خميني (ره) بود

حجت‌الاسلام والمسلمين محسن غرويان در گفت‌وگو با خبرنگار تاريخ ايسنا به مناسبت نوزدهمين سالگرد ارتحال حضرت امام (ره)، درباره جايگاه اجتهاد در انديشه حضرت امام خميني (ره) گفت: حضرت امام خميني (رضوان‌الله تعالي عليه) خود به مقام اجتهاد و در حقيقت مرتبه كارشناسي علمي يعني تخصص در شناخت معارف ديني رسيده بودند.

وي گفت: جامعيت در اجتهاد شرط اساسي از ديدگاه حضرت امام خميني (ره) بود يعني كسي كه مجتهد مي‌شود بايد در ابعاد گوناگون معارف اسلامي اطلاعات داشته باشد. اطلاعات مجتهد از فلسفه، كلام، منطق، اصول فقه، تفسير، حديث و تاريخ اسلام بايد در حدي باشد كه بتواند بين اين معارفش يك نوع هماهنگي و انسجام را پديد آورد.

غرويان با بيان اين‌كه حضرت امام (ره) خود مجتهد جامع‌الشرايط بودند، اظهار داشت: امام در تمام ابعاد معارف ديني تاليف دارند و از جامعيت بسيار بالايي برخوردارند و به نظر من اين شرط اساسي اجتهاد از ديدگاه حضرت امام خميني (ره) است.

در نظر حضرت امام(ره)مجتهد عصر جديد بايد متناسب با اين عصر، احكام را استنباط كند

غرويان درخصوص نگاه حضرت امام (ره) به فقه پويا اظهار داشت: فقه پويا، فقهي است كه با رعايت اصول اجتهادي متناسب با شرايط زمان و مكان باشد. براي مثال خود حضرت امام (ره) در مقوله شطرنج نظرشان اين مي‌شود كه شطرنج اكنون حالت قمار ندارد و حرام نيست و يك بازي فكري مانند ساير ورزش‌هاست بنابراين فتواي ايشان اين مي‌شود كه خريد و فروش، بازي كردن و نگاه كردن به شطرنج حلال است و مشكلي ندارد، يعني در نظر حضرت امام (ره)، اجتهاد براساس شرايط زمان و مكان است كه در عصر جديد بايد متناسب با اين عصر و اين زمان، مجتهد و فقيه و مفتي احكام را نسبت به موضوعات جديد استنباط كند.

اگرمجتهدان مانند امام ازجامعيت برخوردار باشند فقه مي‌تواند پاسخگوي نيازهاي زمان باشد

عضو جامعه مدرسين درباره نگاه امام (ره) به ميزان پاسخگويي فقه به مسايل مستحدثه اظهار داشت: نگاه حضرت امام (ره) اين بود كه فقه ما اگر براساس همان مقتضيات زمان و مكان استنباط شود، فقيه جامع و ذوابعاد باشد و همه جهات را ملاحظه كند، فقه گويا و پوياست و مي‌تواند مديريت جامعه و مسايل سياسي، اجتماعي و اقتصادي را تامين كند به شرط اين‌كه مجتهداني كه مي‌خواهند احكام اسلام را استنباط كنند، از جامعيت مانند حضرت امام برخوردار باشد، فقه ما مي‌تواند پاسخگوي نيازهاي زمان باشد.

امام نشان داد كه فقها بايد در استنباط حكم به شرايط عيني توجه كنند

غرويان درباره توصيه امام (ره) به علماي وقت براي در نظر داشتن مقتضيات زمان گفت: حضرت امام در ديدار با علما، طلاب و استادان حوزه‌هاي علميه دايما بر در نظر داشتن زمان و مكان تاكيد مي‌كردند، خودشان هم در سيره عملي‌شان نشان دادند كه حوزه‌هاي علميه، علما، استادن، فقها و مجتهدان بايد شرايط زمان و مكان را لحاظ كنند و اگر حكمي را استنباط مي‌كنند با توجه به شرايط عيني باشد.

وي افزود: شما ديدگاه حضرت امام (ره) را درباره حكومت اسلامي مي‌بينيد كه امام براساس شرايط زمان و مكان، آمدند رفراندوم را تجويز كردند و گفتند كه براي تشكيل حكومت و برقراري جمهوري اسلامي بايد مردم به صحنه بيايند و آراي مردم بايد در صحنه باشد، يعني ديدگاه ايشان براساس شرايط بين‌المللي و وضعيت موجود جهان اسلام بود كه امام (ره) خودشان اين را تحقق عيني بخشيدند و توصيه‌شان هم هميشه به علما و محققان و شاگردان همين بود كه بايد براساس اصول اجتهادي شرايط جديد را لحاظ كنند.

امام (ره) در آن مسايلي كه مربوط به منطقه‌الفراق است اجتهاد مي‌كردند

وي درخصوص مسايلي كه امام در آن‌ها اجتهاد مي‌كردند، عنوان كرد: ما در اسلام يكسري مسايل منصوصه داريم و تعدادي مسايل كه به فرمايش شهيد صدر منطقه‌الفراق است. امام (ره) در آن مسايلي كه مربوط به منطقه‌الفراق است اجتهاد مي‌كردند و توصيه هم مي‌كردند كه علما بايد با توجه به شرايط در منطقه‌الفراقي كه در آن نصي صريح از سوي پيغمبر(ص) و ائمه معصومان عليه‌السلام نداريم، اجتهاد كنند و جاي اجتهاد همان جاست و خود حضرت امام هم به همان شكل عمل مي‌كردند.

غرويان درباره انديشه امام (ره)‌ درباره موضوعات فقهي كه مبناي تعيين مجازات‌ها قرار مي‌گيرند، گفت: امام (ره) متناسب با زمان خودشان، برخي از اين مسايل را اجتهاد كردند و نظرياتي جديد دادند مانند فتواي ايشان در خصوص شطرنج.

وي افزود: همچنين در خصوص اختيارات ولي فقيه، ايشان قائل به ولايت مطلقه بودند و نظريات خود را بيان مي‌كردند. الان در زمان ما بايد اين‌گونه مسايل در مجمع تشخيص مصلحت و شوراي نگهبان كه علما، فقها و حقوقدانان حضور دارند، بحث شود و به نتيجه برسد.

عضو جامعه مدرسين خاطرنشان كرد: ديدگاه امام خميني (ره)‌ اين بود كه در هر عصري علما، فقها و مجتهدان بايد بنشينند و نظر جديدي ارايه كنند، البته در جاهايي كه نص صريحي نيست و ادله تام نيست، بايد اجتهاد كنند.

امام (ره)‌ از اصول اصلي تفكرشان كوتاه نمي‌آمدند اما اهل مدارا بودند

غرويان درباره جايگاه تساهل و تسامح در انديشه امام خميني (ره) توضيح داد: تساهل و تسامح اگر به معناي مدارا باشد در انديشه حضرت امام (ره) وجود دارد اما اگر به معناي كنار آمدن و كوتاه آمدن از اصول و بنيادهاي اصلي تفكر حضرت امام (ره) باشد، ايشان اين ويژگي را نداشتند و در اين زمينه محكم بودند.

امام (ره) تساهل و تسامح در فروعات را برعهده مجتهدان هر زمان مي‌دانستند

وي افزود: امام مدارا كردن، مماشات كردن يا تلورانس تساهل و تسامح را در فروعات مسايل اسلامي داشتند و مي‌گفتند اين برعهده مجتهدان هر زمان است.

اصالت در انديشه امام بر مدارا بود نه بر خشونت، جدال، منازعه و كشمكش

غرويان درباره‌ي سخت‌گيري و سهل‌گيري امام (ره) در برخورد با اشتباهاتي كه بعضا برخي اطرافيان و مسوولان داشتند توضيح داد: هدف حضرت امام (ره) بر جذب بود. اصالت در انديشه حضرت امام (ره) بر رحمت، لطف و مدارا بود نه بر خشونت، جدال، منازعه و كشمكش و ايشان معتقد بودند كه اسلام رحمت است. ‌ پيغمبر، پيغمبر رحمت است و همين انديشه را در شاگردانشان هم تزريق كردند.

وي ادامه داد:‌ مقام معظم رهبري و آيت‌الله هاشمي رفسنجاني كه يار امام در همه مراحل انقلاب بودند، تفكر آنها هم تفكر باز و همراه با تلورانس و تساهل و تسامح است، چون اسلام دين رحمت است. اين انديشه حضرت امام بود مگر در جاهايي كه اصول اسلام مورد ظلم قرار گيرد كه حضرت امام (ره) بسيار قاطع بودند و گذشت و مماشات نداشتند.

وي خاطر نشان كرد: مجمع تشخيص مصلحت كه حضرت امام درست كردند براي اين است كه در هر عصري، فقها و علما بنشينند و مصالح اسلام را تعيين كنند.

امام از شنيدن انتقاد صحيح و مشفقانه ابايي نداشتند

غرويان درباره نحوه برخورد امام (ره) با منتقدان عنوان كرد: روحيه حضرت امام (ره) بسيار باز بود و در همين مساله ولايت فقيه هنگامي كه مقام معظم رهبري، رياست جمهوري را برعهده داشتند و در نماز جمعه بحثي كردند، حضرت امام (ره)‌ معتقد به نظر ايشان در باب ولايت فقيه نبود اما در عين حال خيلي استقبال كردند و تذكر هم دادند يعني مشي پدرانه و عالمانه داشتند همان‌طوري كه معلم نسبت به شاگرد اين مشي را دارد، ايشان به همين شيوه عمل مي‌كردند و از انتقاد صحيح و مشفقانه ابايي نداشتند مگر آنجايي كه براساس غرض‌ورزي باشد كه ايشان بحث نمي‌كنند.

وي در پايان خاطرنشان كرد: ان‌شاءالله همه ما از بركات حضرت امام (ره)‌ بيشتر بهره‌مند باشيم.

انتهاي پيام
جمعه 10 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 140]