گل گشت

واضح آرشیو وب فارسی:آفرينش: گل گشت
آذربايجان شرقيآذربايجان شرقي يكي از استانهاي كشور ايران است. اين استان بزرگ ترين و پرجمعيت ترين استان ناحيه شمال غربي ايران (آذربايجان) است. استان آذربايجان شرقي از سمت شمال به جمهوري هاي آذربايجان و ارمنستان، از سمت غرب و جنوب غرب به استان آذربايجان غربي، از سمت شرق به استان اردبيل و از سمت جنوب شرق به استان زنجان محدود شده است. اين استان داراي آب و هواي سرد كوهستاني است و به طوري كه از شهريور ماه تا ارديبهشت ماه در اين استان باران و برف مي بارد و تنها سه ماه خرداد، تير و مرداد ماه هاي گرم در آذربايجان شرقي هستند . مساحت كل استان آذربايجان شرقي 45460 كيلومتر مربع است كه از اين نظر يازدهمين استان بزرگ ايران محسوب مي شود. اين استان محل اتصال دو رشته كوه مهم و اصلي كوه هاي ايران، يعني البرز و زاگرس است و بلند ترين نقطه اين استان قله كوه سهند است.مركزآذربايجان شرقي تبريز مي باشد و داراي 19 شهرستان مي باشد . بناهاي تاريخي خانه صلح جو- تبريز1-موقعيت بنا : تبريز، خيابان تربيت، كوچه كرباسي، پلاك . 27 2 -شرح مختصري از بنا و مشخصات فني بنا : اين بنا يكي از خانه هاي قديمي موجود در بافت تاريخي شهر تبريز مي باشد كه مالك اوليه آن آقاي ممقانيان (كلكته چي) يكي از تجار معروف چاي اين شهر بوده است. خانه شامل دو حياط اندروني و بيروني مي باشد. ورودي اصلي اين بنا از كوچه فرعي منتهي به كوچه كرباسي است كه پس از گذر از يك هشتي از طريق دو دالان وارد طنبي بخش اندروني و حياط بخش بيروني مي شود و پس از ورود به اين حياط از طريق وروديهاي جداگانه وارد فضاهاي مختلفي از جمله زيرزمينهاي چهار طرف ساختمان و طنبي ها و اتاقهاي جانبي و دسترسيهاي فضاهاي طبقه فوقاني مي شود. اين مجموعه جز» نادر مجموعه هايي است كه حياط بيروني آن در هر چهار طرف داراي فضاهاي معماري مي باشد. از جمله اين فضاها مي توان به سه طنبي در اضلاع شمالي، جنوبي و غربي مي باشد كه هر طنبي داراي ورودي مستقل و دو گوشوار است كه در طبقه فوقاني اين گوشوارها دو اتاق با وروديهاي مستقل از فضاهاي پايين به چشم مي خورند. 3- نوع مالكيت بنا : مالكيت بنا خصوصي است كه مالك اوليه آن آقاي ممقانيان و مالك فعلي آن آقاي صلح جو مي باشد. 4- قدمت بنا : احداث بنا را بر طبق شواهد معماري موجود و نمونه آجركاريهاي آن به دوره قاجاري نسبت مي دهند. 5- نوع بهره برداري و خصوصيات بارز بنا : اين بنا داراي كاربري مسكوني بوده است كه در حدود 30 سال متروك و خالي از سكنه مانده است. و كاربري فرهنگي يا مسكوني براي آن پيشنهاد مي شود. طراح بنا هر قسمتي از بنا را بوسيله يك ورودي مجزا از ساير بخشها جدا نموده است. در اين خانه بخشهاي مختلف طبقات (همكف، اول و زيرزمين) داراي اختلاف ترازهايي نسبت به همديگر كه گاه تا 1/5 متر ميرسد مي باشد. زيرزمين ضلع غربي بنا داراي خصوصيات بارزتري از ساير زيرزمينهاست و داراي الگوي شكم دريده با حوض سنگي به فرم بيضي شكل مي باشد. حياط بيروني ساختمان نيز داراي حوضي سنگي در مركز حياط مي باشد. آب انبار اين بنا در ضلع شرقي حياط بيروني قرار دارد. 6- تزئينات بكار رفته : الف : نماهاي آجري با طرحهاي مختلف و سنتوري هاي بالاي پنجره هاي در برخي از فضاها. ب : زيرزمين بخش غربي ساختمان داراي تزئينات گچبري بالاي دربها و تزئينات ساده گچي بر روي سقف. 7 -اقدامات انجام شده : حدود 30 سال است كه اين خانه به حالت متروك و خالي از سكنه باقي مانده است. 8- توضيحات ضروري و اختصاصي بنا : مي توان گفت كه اين بنا نمونه اي از معماري دوران گذر از قاجار به پهلوي مي باشد. 9- اقدامات انجام گرفته در گذشته بر روي بنا : طبق شواهد موجود در دوره پهلوي بر روي اين بنا تغييرات و الحاقاتي انجام گرفته است خانه مجتهدياين خانه دو طبقه شامل زيرزمين و طبقه همكف بوده و شامل بيروني و اندروني است. خانه مجتهدي از دو ساختمان مجزا تشكيل شده است كه در امتداد شمال - جنوب قرار گرفته اند، بخش جنوبي بنا كه از قدمت بيشتري برخوردار است و شامل يك طنبي (بفرم چليپا) ودو راهروي جانبي است مربوط به اواسط دوره قاجار مي باشد. قسمت غربي مجموعه در اواخر دوره قاجاريه و بناي جبهه شمالي مجموعه در اوائل دوره پهلوي بنا شده است.خانه داراي دو در ورودي مجزا مي باشد. يك ورودي از قسمت جنوبي كه از طريق يك هشتي وارد حياط جنوبي و بناي اوليه مي شود و ورودي ديگر از كوچه اي كه در غرب مجموعه قرار دارد ما را به داخل بنا هدايت مي كند. ورودي غربي از طريق يك هشتي به داخل زيرزمين بخش غربي بنا و از آنجا بكمك يك راهرو به هر دو حياط متصل مي گردد.بناي شمالي مجموعه دو طبقه بوده و ظاهرا تنها در زيرزمين تعبيه شده است و بناي جنوبي در تمام قسمتها داراي زير زمين بوده سقف زير زمين ها به انواع طاق هاي چهار بخش و آهنگ پوشيده است و سقف اتاقهاي طبقه فوقاني مسطح و چوبي است. بنا تا كنون كاربري مسكوني داشته است. اما در آينده بعنوان موزه پست مورد بهره برداري قرار خواهد گرفت. از خصوصيات بارز اين بنا مي توان بوجود حياط خلوت در ارتفاع 2 متري سطح حياط جهت نوردهي به بازشوهاي شمالي طنبي بناي جنوبي و اتاقهاي جانبي آن مي باشد. اين حياط خلوت خود تنها از طريق سه بازشو به حياط شمالي مجموعه ديد دارد. همچنين با استفاده از ارتفاع رفيع طنبي از بالاي راهروها به صورت اتاق خواب استفاده مي شود. بناهاي اين مجموعه داراي تزئينات زيباي آجري در قابهاي دور پنجره و دربها مي باشد. در قسمتهايي از بنا از آجركاري بند برجسته استفاده شده است. تزئينات فلزي نرده ها - تزئينات گچي سرستونها و تزئينات پنجره ها از جمله زيباييهاي اين مجموعه است. در بسياري از قسمتهاي بنا از روش تفليسي جهت آجرچيني ديوارها استفاده است است. لازم به توضيح است كه اين بنا در فهرست آثار ملي به شماره 7536 به ثبت رسيد. اين بنا تا كنون كاربري مسكوني داشته است. و در حال حاضر در حال مرمت است كه پس از اتمام مراحل مرمتي به عنوان موزه پست بهره برداري خواهد شد.
چهارشنبه 8 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آفرينش]

[مشاهده در: www.afarineshdaily.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 283]