واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: ** ماهيت سونامي ---------------------- براساس يك تعريف، سونامي، آبلرزه يا غرياله پديدهاي جغرافيايي است كه به لرزش شديد آب دريا در پي زمينلرزههاي زير سطح دريا گفته مي شود. آبي كه به لرزه در آمده به شكل موجهاي عظيم به كرانهها رسيده و ويراني به بار ميآورد. آبلرزه ها معمولاً پس از يك زمينلرزه بزرگ با حركت رو به بالا، فعاليت آتشفشاني زمينلغزه و يا برخورد شهابسنگها پديد ميآيند. گفته مي شود سونامي، نامي ژاپني است كه به دليل كثرت و شدت وقوع اين پديده در سواحل اين كشور و كاربرد مكررش در زبان ژاپني به ديگر زبانها نيز راه يافته است. پس از وقوع زلزله در اعماق آب درياها و اقيانوس ها معمولاً گسلهاي بزرگي در بستر درياها پديد ميآيند و در اثر آن امواجي سهمگين و مهيب ايجاد مي شود كه سرعت برخي از آنها گاه به بيش از 800 كيلومتر در ساعت نيز ميرسد. كارشناسان مي گويند كه قدرت يك سونامي با سرعتي نزديك به سرعت صوت يعني بيش از 970 كيلومتر در ساعت - برابر با سرعت هواپيماي جت - به گونه اي است كه ميلياردها ليتر آب را دهها متر به آسمان مي برد و با قوت و شدت بر زمين مي كوبد. ** سونامي و شكست فرضيه ژاپن زلزله را شكست داده است ---------------------------------------------------------------------- در سالهاي اخير ژاپن به عنوان موفق ترين كشور درمهار قدرت تخريبي زلزله درسطح دنيا مطرح بوده به گونه اي كه گفته مي شد ژاپن زلزله را شكست داده است، اما سونامي اخير با امواج پرقدرت 10 متري كه به سمت فوكوشيما فرستاد، شهرهاي ساحلي شمال ژاپن و حتي نيروگاههاي اتمي اين كشور را تخريب كرد. امواج پرقدرت و مهيب اين سونامي نه تنها افراد بلكه ساختمانها، كشتي ها، خودروها و انواع تاسيسات سنگين و استوار را همچون پركاهي از جا كند و با خود همراه ساخت. اگرچه ژاپن از زلزله حدود 9 ريشتري اوليه چندان لطمه نديد، اما كانون اين زلزله در اعماق اقيانوس كبير، امواجي را به سواحل اين كشور فرستاد كه با اثرات تخريبي گسترده اش آرامش را از اين بخش از جغرافياي زمين ربود. ژاپني هاي شوك زده از سونامي اخير، چنين فاجعه بزرگي بعد از جنگ جهاني دوم را به ياد ندارند. اين درحالي است كه آنها پيش از اين با بكار گيري علم و فناوري، ايجاد زيرساختهاي مناسب، استفاده از ظرفيتهاي گسترده و مديريت صحيح بحران، به بهترين شكل ممكن با پديده مخرب زلزله مبارزه كرده بودند. آنچه چند روز پيش بر ژاپن رفت، تبعات زمين لرزه اي به مقياس 9/8 ريشتر بود كه امواج غول آسا و هولناك آبهاي اقيانوس آرام را دهها متر به آسمان برد و بر زمين كوفت تا بدترين زلزله تاريخ ژاپن را رقم بزند. هنوز آمار كشته شد گان، مجروحان و ميزان خسارات وارده به طور دقيق روشن نيست . رسانه هاي ژاپن خبر از صدها كشته مي دهند و گفته مي شود فقط در شهر ساحلي سندايي كه حدود 140 كيلومتر با مركز زلزله فاصله دارد صدها تن جان خود را از دست داده اند. براساس يك گزارش، منابع دولتي اين كشور اعلام كرده اند كه خشم طبيعت تاكنون دو هزار و 414 نفر كشته ، سه هزار و 118 نفر مفقود و يك هزار و 885 نفر مجروح به جاي گذاشته است و احتمال دارد آمار تلفات و ناپديد شدگان به بيش از 10 هزار نفر نيز افزايش يابد. درمورد قدرت سهمگين سونامي اخير و تاثير مخرب آن در بخشهاي مختلف اين كشور گزارشها حاكي است كه در بسياري از مناطق توكيو پايتخت ژاپن كه 400 كيلومتر با مركز زلزله فاصله دارد، آتش سوزي رخ داده و برق بيش از چهار ميليون واحد مسكوني قطع شده است. درپي اين حادثه پالايشگاه نفت چيبا در شمال توكيو به دام حريق افتاد، راكتورهاي اتمي سواحل اقيانوس آرام به هنگام زلزله از مدار خارج شدند و توربين هاي يك تاسيسات اتمي شمال ژاپن در شعله هاي آتش سوخت. زلزله و سونامي متعاقب آن، در ژاپن سبب شد كه در 20 كشور حاشيه اي اقيانوس آرام، مردم مناطق ساحلي از بيم و هراس وقوع سونامي بعدي، مناطق مسكوني و خانه هاي خود را ترك كرده و به مناطق امن تر پناه ببرند. بر اساس آخرين گزارشهاي رسيده از ژاپن ، امواج آب تا به حال اجساد دو هزار نفر را به سواحل منطقه مياگي در شمال شرق ژاپن آورده است. هزار جسد در شبه جزيره اوجكا و هزار جسد ديگر نيز در شهر مينامي سان ريكو پيدا شده است. علاوه براين سرنوشت دهها هزار نفر هنوز نامعلوم بوده و راههاي مواصلاتي به بسياري از شهرهاي كوچك و دورافتاده اين كشور بسته شده است. علاوه بر فاجعه انساني كه در ژاپن در حال شكل گيري است، وضعيت اقتصادي اين كشور نيز با بحران روبرو شده است. بانك مركزي ژاپن ميليونها دلار از صندوق پول اضطراري اين كشور به نظام مالي تزريق كرده تا ثبات اقتصادي را دراين شرايط بحراني تامين كند. ابعاد فاجعه سونامي ژاپن آنگاه بيشترنمايان مي شود كه كابوس هسته اي هم به خسارات و تلفات مرگبار زمين لرزه و سونامي افزوده شود. مديران نيروگاه هسته اي فوكوشيما هشدار داده اند كه نمي توانند احتمال ذوب ميله هاي سوخت در راكتور شماره 2 را رد كنند. به گفته آنها احتمالا آب خنك كننده راكتور شماره 2 تبخير شده و ميله هاي سوخت ، عايقي در برابر حرارت بالاي راكتور ندارند. كارشناسان مي گويند درصورتي كه پيش بيني مسوولان اين نيروگاه به واقعيت تبديل شود، خطر بسيار جدي خواهد بود. با توجه به اين گزارشها پرسش اصلي اين است كه ذوب احتمالي ميله هاي سوخت قابل مهار خواهد بود يا خير؟ به هرروي در فاجعه سونامي آبهاي اقيانوس آرام در سواحل ژاپن، سواحلي مانند سندايي، مياگي، كزن نوما، ايواته، فوكوشيما، ناريبا و چيبا بيشترين آثار تخريبي را متحمل شدند. ** پژواك سونامي هراسي در سواحل اقيانوس آرام --------------------------------------------------------- دريا لرزه سواحل نزديك ژاپن و شمار فراوان كشته ها، مجروحان و آسيب ديدگان و خسارت هاي بسيار سنگين اقتصادي موجب نگراني و هراس ميليونها نفر از ساكنان سواحل و جزاير اقيانوس آرام شده است. دراين ميان بيم و هراس مردم تايلند و اندونزي بشتر قابل درك است، سونامي سال 2004 هنوز از خاطره اين مردم پاك نشده است. به گفته آنها امواج قهرآميز و مهيب آن حادثه نيز از دل آب هاي اقيانوس آرام برآمد و جان صدها هزار تن از هموطنانشان را به كام مرگ كشيد. سونامي سال 2004 كه در پي زلزله 9 ريشتري در شرق آسيا اتفاق افتاد سواحل 12 كشور را در نورديد و بيش از 230 هزار كشته برجاي گذاشت. دو سوم كشته شدگان مربوط به استان آچه اندونزي بودند. تصاويري كه پس از وقوع اين حادثه منتشر شد، شباهت بسياري با حادثه سونامي ژاپن داشت. زمين هاي كشاورزي و خانه هاي ويران شده از امواج سهمگين چند متري، تصاوير مشتركي از دو حادثه بودند، اما تعداد اجسادي كه در آب ها شناور بود در سونامي اندونزي بسيار بيشتر به چشم مي خورد. 50 هزار مفقود و يك و نيم ميليون آواره فقط تلفات كشور هزار جزيره اندونزي بود و تايلند همسايه شمالي آن هم بار غم كشته شدن پنجاه هزار نفر و جراحت صدها هزار تن ديگر را بر دوش كشيد. گردشگران خارجي تايلند تحفه مرگبار سونامي 2004 را هرگز فراموش نمي كنند .از همين روي مراسم سالانه يادبود قربانيان اين حادثه با حضور صدها گردشگر خارجي برگزار مي شود. ** نكته: ------------- ميزان تلفات، حجم خسارات و ويراني هاي گسترده و فوق تصور ناشي از سونامي ژاپن در آينده بهتر روشن خواهد شد، اما نكته قابل توجه اين است كه حدود 90 درصد سونامي ها در اقيانوس آرام رخ مي دهد. با اين اوصاف مي توان گفت اقيانوسي كه امواج مرگبار آن فقط در سونامي هاي اندونزي، تايلند و ژاپن صدها هزار نفر را به كام مرگ كشيد و ميلياردها دلار خسارت به جاي گذاشت، ديگر نام آرام ندارد وبه نظر مي رسد كه بايد نام ديگري براي آن يافت. پژوهش**ح.ا**1599
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 495]