واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > خاورمیانه - محمد فرازمند میگوید: سازنده بمبها را شخصی به نام حسن العسیری معرفی کرده اند. برادر العسیری در سال گذشته در یک عملیات تروریستی تلاش کرد که معاون وزیر کشور عربستان محمد بن نایف را به قتل برساند که آن عملیات هم با شکست روبرو شد. زهرا خدایی: ماجرای ارسال بستههای مشکوک انفجاری به اقصی نقاط دنیا طی روزهای اخیر از طریق یمن، بار دیگر نام این کشور را به صدر اخبار رسانه ها فرستاده است. همزمانی کشف این بسته های انفجاری با انتخابات میان دوره ای آمریکا نیز به حساسیت این موضوع افزود خصوصا اینکه این تحلیل نیز همچنان وجود دارد که کاخ سفید به شدت از این رویداد بهره برداری سیاسی کرده است. در چنین فضایی آمریکایی ها می کوشند تروریسم بین المللی را همچنان به عنوان چالش مهم و اصلی کشورها معرفی کنند. از این رو این ادعا به نظر درست می رسد که بگوییم فارغ از تهدیدات این گروه،تروریسم و القاعده طی سالهای اخیر به بهانهای برای قدرتهای بزرگ برای بهرهبرداری سیاسی تبدیل شده و قدرتهای فرامنطقهای در مقاطعی حساس از این ابزار برای پیشبرد اهدافشان استفاده کرده اند. خبر در گفتگو با محمد فرازمند، سفیر سابق کشورمان در بحرین به بررسی اقدامات اخیر القاعده یمن و چشمانداز این حملات پرداخته است. بستههای ارسالی از سوی گروه القاعده در یمن به مقصد آمریکا یادآور حادثه 11 سپتامبر بود،اوباما بلافاصله پس از این اقدام بر مبارزه قاطع با تروریسم تأکید و حتی از مهار این گروه در یمن سخن گفت،اظهارات وی در چه قالبی قابل تحلیل و ارزیابی است؟یمن از مدتها قبل به عنوان یکی از پایگاه های القاعده همواره مورد توجه آمریکا و کشورهای اروپایی بوده است . اتفاقاتی که در دهه 90 و سالهای گذشته در یمن علیه منافع آمریکا رخ داد،باعث شده که یمن در مبارزه علیه تروریسم در سیاستهای آمریکا جایگاه ویژهای پیدا کند. به همین دلیل کشورهای غربی در ژانویه 2010 اجلاسی را در لندن برگزار کردند که موضوع این اجلاس جلب همکاریهای بینالمللی برای مبارزه با تروریسم در یمن و سومالی بود. به این دلیل که احتمال میدادند القاعده بعد از پاکستان،افغانستان و عراق در حال بازسازی پایگاه دیگری دریمن باشد .در اجلاس مذکور کشورهای غربی سعی کردند توجه بینالمللی را به لزوم مبارزه با القاعده در یمن جلب کنند. اتفاق دیگری که قبل از این اجلاس سبب توجه جامعه بینالمللی شد تلاش القاعده برای منفجر کردن یک هواپیما بر فراز دیترویت در روزهای نخست سال جدید میلادی توسط یک نیجریایی بود که در یمن آموزش دیده بود که البته این عملیات انجام نشد، اما کشف این عملیات باعث توجه بیشتر به یمن شد. القاعده در یمن را انور العولقی هدایت و رهبری میکند،وی روحانی یمنی و دارای ملیت آمریکایی است که به نظر میرسد آمریکا را کلافه کرده است. کمی درباره این شیخ بگویید. انور العولقی یک آمریکایی یمنی تبار است که در حال حاضر فرماندهی القاعده در یمن را بر عهده دارد . از مدتها قبل بین دولت یمن و آمریکا مذاکراتی برای دستگیری و تحویل انور العولقی به آمریکاییها در جریان بود. آنها معتقدند که العولقی در تعدادی از عملیاتهای تروریستی دست داشته است. نام او به این دلیل در موضوع ارسال بستههای مشکوک به آمریکا مطرح شده که رهبری القاعده در یمن را بر عهده دارد،اما در حال حاضر از فرد دیگری به نام ابراهیم حسن العسیری نیز به عنوان مغز متفکر سازنده این بستههای انفجاری نیز یاد میشود. ابراهیم العسیری یک سعودی است که در پایگاههای القاعده در یمن حضور دارد. سوابق وی نشان میدهد که او توانایی ساختن چنین بمبهای پیچیدهای را دارد به همین دلیل در حال حاضر انگشت اتهام به سمت العسیری به عنوان سازنده این بمبهاست. برادر العسیری در سال گذشته در یک عملیات تروریستی تلاش کرد که معاون وزیر کشور عربستان محمد بن نایف را به قتل برساند که آن عملیات هم با شکست روبرو شد. برخی از ناظران واکنش آمریکا به این حادثه را بهانهجویی برای حضور مجدد در منطقه میدانند،آیا واقعا آمریکا با داشتن پایگاههای متعدد در خاورمیانه نیازی به این بهانه دارد؟ و یا اینکه چنین واکنشهایی تنها در چهارچوب برنامههای آمریکا برای مبارزه با تروریسم است؟ در این مسئله که آمریکا همواره سعی میکند از این اتفاقات برای پیشبرد استراتژی خود در منطقه و سیاست های داخلی خود نهایت استفاده را ببرد، شکی نیست. این اتفاق در آستانه انتخابات میاندورهای آمریکا رخ داد.آمریکاییها حداکثر بهرهبرداری را از این اتفاق کردند و به صورت نمایشی در تلویزیونها و رسانههای خود لحظه به لحظه گزارش این بستهها را پیگیری کردند و از فرود هواپیمای اماراتی حامل بستههای انفجاری پخش مستقیم داشتند. جنگندههای آمریکایی به استقبال این هواپیما رفته و هواپیما را اسکورت کردند و تلویزیونها لحظه به لحظه این اقدام را نشان میدادند.اوباما بلافاصله نطق تلویزیونی کرد و به مردم آمریکا اطمینان داد که دستگاههای امنیتی آمریکا هوشیارند و اجازه عملیات تروریستی را در خاک آمریکا را نمیدهند. از سوی دیگر در سیاستهای منطقهای آمریکا حضور مداوم به بهانه مبارزه با تروریسم در دستور کار است. در برخی از کشورها از جمله عراق و افغانستان این حضور با چالشهای جدی روبروست و خسارات جدی را متوجه نیروهای آمریکایی کرده و در داخل آمریکا نیز اوباما برای خروج هر چه سریعتر خود از افغانستان و به خصوص عراق تحت فشار است.در این میان یمن به لحاظ موقعیت جغرافیایی و ژئوپولیتیک به محل امن دیگری برای القاعده تبدیل شده است. یمن از سمت جنوب بر تنگه استژاتژیک بابالمندب، از غرب به دریای سرخ و از سوی دیگر با آفریقا و کشورهایی که وضعیت مشابهی در قاره سیاه دارند از طریق دریای سرخ در ارتباط است. همچنین به آبهای آزاد از جمله اقیانوس هند و دریای عمان راه دارد. از سویی ساختار سیاسی در یمن قبیلهای و دولت مرکزی بسیار ضعیف است. فساد سیاسی و اقتصادی در یمن بسیار بالاست. امکان دسترسی به خاک عربستان که منبع اصلی تغذیه فکری القاعده است منبع دیگر نگرانی عربستان و امریکاست. یمن بعد از عربستان در ساختار القاعده بیشترین مشارکت را داشته و تعداد زیادی از اعضای القاعده یمنی هستند. همه این پارامترها سبب میشود که به یمن در چهارچوب برنامههای مبارزه با تروریسم در خاورمیانه توجه ویژهای شود.لذا این تحلیل وجود دارد که هم القاعده در آینده پایگاههای خود را به یمن منتقل کند و هم آمریکاییها در آینده تمرکز بیشتری بر یمن داشته باشند چون در این منطقه بسترهای رشد القاعده بسیار مساعد است. موقعیت یمن این احتمال را شدت میبخشد که القاعده در این کشور صلح و امنیت جهانی را نیز به خطر بیندازد. با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک و با توجه به موارد ذکر شده از جمله دسترسی به آبهای آزاد و گذرگاه های استراتژیک القاعده میتواند اهداف و منافع غرب و آمریکا از جمله کشتیهای عبوری از این منطقه را هدف قرار داده و حرکت حمل و نقل بینالمللی را دچار اخلال کند. به ارتباط این حادثه با انتخابات میاندورهای آمریکا اشاره کردید،آیا واقعا میتوان ارتباطی میان این دو قائل شد؟ همانطور که اشاره کردم،دولت آمریکا حداکثر بهرهبرداری نمایشی را از این اتفاق برد. بررسی همزمانی این مسائل با انتخابات و اینکه آیا پشت پرده مسئله دیگری است، نیازمند اطلاعات موثقتری است که فعلا با حدس و گمان نمیتوان درباره آن صحبت کرد. حکم ترور انور العولقی بدون در نظر گرفتن موقعیت زمانی و مکانی وی با توجه به اینکه آمریکا داعی دفاع از حقوق بشر است،خود ناقض این امر نیست؟ تجربه نشان داده آمریکا در مسائل امنیتی چندان رعایت مسائل حقوق بشری را نمیکند.مثلا در یمن آمریکاییها در گذشته اقدام به ترور و از بین بردن افراد القاعده در بیابانها کرده و بدون هماهنگی با دولت یمن کاروانی را که متشکل از نیروهای القاعده بود را از بین بردند.با این اتفاقات جدید و بستههای پستی ارسالی به مقصد آمریکا، آنها توجیه خوبی برای خود در نزد افکار عمومی به دست آوردهاند که اگر بتوانند طرح ترور انور العولقی را به اجرا بگذارند. آمریکاییها در این موارد ملاحظه حقوق بشر را نخواهد کرد.ضمن اینکه در حال حاضر نام ابراهیم العسیری نیز به لیست تحت پیگرد آمریکا اضافه شده است. با توجه به اینکه آمریکا گروهی از کارشناسان را برای نظارت بر پروازها به یمن فرستاده، پیشبینی شما از آینده این اتفاقات چیست؟از اواسط دهه جاری میشد پیش بینی کرد که یمن روزهای سختی را در پیش خواهد داشت هم به دلیل تمرکز القاعده در یمن و هم به دلیل توجه غربیها به حضور القاعده در این کشور. در حال حاضر دولت یمن با چندین چالش همزمان روبروست. دولت یمن در ابتدای سال جاری قصد داشت حوثیها در شمال کشور را از بین ببرد.بر همین اساس از عربستان کمک گرفت و وارد جنگی خونبار در شمال کشور شد.اما آنچه که باعث توقف این جنگ شد، غفلت دولت یمن از القاعده و گسترش آن بود.بعد از ماجرای پروازهواپیمایی حامل مواد منفجره بر فراز دیترویت در سال 2009 دولت یمن تحت فشار غربیها جنگ در شمال را متوقف و آتشبسی را با حوثیها اعلام کرد تا توجه دولت و ارتش یمن به القاعده متمرکز شود.همزمان با این وقایع دولت یمن با جریان جداییطلب و استقلالخواهان جنوب نیز مواجه است.از سوی دیگر بحرانهای عظیم اقتصادی دولت یمن را تهدید میکند.در چنین فضایی دولت باید با القاعده هم وارد جنگ شود. اولویت غربیها و آمریکاییها اینست که دولت یمن بر روی القاعده تمرکز کند.غرب کمکهای خود به یمن را به مبارزه با القاعده مشروط کرده است. اما به دلیل اینکه القاعده در ساختار قبیلهای جامعه یمن نفوذ داشته و در دولت و تشکیلات رسمی یمن نبز قبایل نفوذ دارند، جنگ دولت با القاعده جنگ راحتی برای دولت یمن نخواهد بود.دولت در حال حاضر تحت فشار مضاعفی قرار دارد یکی فشار بیرونی و دیگری فشاری که برآمده از ساختار قبیلهای بوده و نقش حمایت کننده از القاعده را دارد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 567]