واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: توبه ، پادزهر گناهانتوصیه هایی از حضرت آیت الله جوادی آملی
نشستن بر پای درس و سخن بزرگان و عالمان ، از راه هایی است که می تواند ما را سریع تر و صحیح تر به مقصد نهایی که همان سعادت دنیا و آخرت است ، برساند .اینک برای این مهمّ به گوشه ای از سخنان عالم بزرگ ،حضرت آیت الله جوادی آملی می نشینیم ؛ - تهذیب نفس در حقیقت تهذیب نفس ،سیر به سوی « مكانت برتر » است ، نه مكان بالاتر .مسافت و مسیر آن را باید در نهان و نهاد آدمی جستجو کرد نه در بیرون هستی او . - ترك رذایل و اجتناب از آن« تخلیه » ، یعنی خالی كردن نفس از رذایل اخلاقی است و بر« تحلیه » یعنی آراستن نفس به زیور فضایل اخلاقی مقدم است .1چرا که تا نتوانیم خود را از نا پاکی ها پاک کنیم ، جایی برای رشد خوبی ها و پاکی ها وجود نخواهد داشت . - سیر و سلوك عبد به سوی خدا حرکت و صعود به سوی خداوند ، سیری عمودی است نه افقی و منظور از عمودی ، عمودی در هندسه الهی است نه در هندسه طبیعی ؛ به عبارتی این حرکت ، به معنای به مكانت ومقام و ارزش برتر راه یافتن است نه به مكان برتر رفتن . - اعتراف به ناقص و تهی بودنانسان باید توجه كند كه ناقص است و باید كامل شود و مسافر است و به زاد وراحله و راهنما نیاز دارد و بدیهی است كه اگر كسی غافل باشد و نداند مسافر است در جای خود خواهد ماند و هیچ حرکت و انگیزه ای برای جنبش نخواهد داشت.2اگر نداند که مسافر است ، هیچ تلاشی برای به دست آوردن آذوقه برای سفر نخواهد کرد . - غفلت از خدا و آیات او با تهذیب روح سازگار نیست انسان غافل ، ناخواسته و بدون آنکه متوجه شود به دام گناه میافتد ، چرا که در خود بذر گناه را کاشته و روز به روز آن را آبیاری می کند . هرچه انسان را از خدا باز بدارد ، مایه سرگرمی اوست و انسانِ دنیازده ، مهذّب نیست ؛ خواه این دنیا « مال » دولتمند باشد یا « علم » دانشمند- عبادت مؤثّر عبادت آنگاه در تهذیب روح و تزكیه جان مؤثر است كه عبادتكننده به مضامین آن ، عارف و معتقد باشد ، اما اگر عبادتكننده در متن عبادت غفلت كند وتنها به جسم عبادت تکیه کرده و به الفاظ بسنده کند ، دیگر راهی برای تزكیه او نیست. وقتی بر روی آینه ی وجودی انسان غباری از تاریکی ها و کثیفی ها پوشانده شود ، دیگر آینه چیزی را نشان نخواهد داد .
- توبه ، پادزهر گناه استاهل معرفت چون گناه را سم میدانند ، توبه ، كفارات و حسنات و انجام كارهای خیر را پادزهر معرفی كردهاند كه زهر را شستوشو میكند و ازبین میبرد . ممكن نیست انسان مسموم بتواند به مقصد خود راه پیدا كند ، به همینجهت باید پیش گیری کند و قبلاً به كفاره ، توبه ، حسنات و... آن زهرها را شسشو داد تا بتوان انسانی پاک و مطهر شده و به خدای صمد راه پیدا کرد. 3 - سخت ترین و بدترین دشمن ، دشمن داخلی استبدترین دشمنِ سعادت و رستگاری آدمی ، نفس خودبین و هوسمدار اوست . قبل از مبارزه با دشمن بیرون ، باید در سایه تهذیب نفس ، درون را رام كنیم و این همان جهاد اكبر است. 4 - نصحیت پذیری و حقگرایی ، نشانه انتخاب راه درست ، و داشتن روح پاك است اگر نصیحت پذیری یا حتی شنیدن نصیحت برای ما دشوار باشد و به ذائقه ما تلخ آید، نشانه آن است كه بیماریم ، همانطور كه اگر از میوه یا غذای شیرین احساس تلخی كردیم. 5 - بازاری که تنها خریدار گم شدگان است !در بازار انسانفروشی ،شیطان تنها خریدار گمشدگان است و كاری با انسانهای صالح ندارد . هر قطره اشكی كه از چشم بنده صالح فرو میریزد ، سیلی خانه خراب کنی برای شیطان و هر قدم خیری كه عبد صالح برمیدارد ، تیری به سینه و چشم اوست. 6 - مراقب نعمت الهی باشیم ! كسی كه توفیق تهذیب روح پیدا كرد ، باید بداند كه نعمت الهی نصیبش شده و باید حق و قدر این نعمت را با استمرار بر جنگ با شیطان درون حفظ كند. 7اگر نصیحت پذیری یا حتی شنیدن نصیحت برای ما دشوار باشد و به ذائقه ما تلخ آید، نشانه آن است كه بیماریم ، همانطور كه اگر از میوه یا غذای شیرین احساس تلخی كردیم
- بزرگترین دشمن آدمی!شیطان ، بزرگترین دشمن انسان است . در برابر او كه مانع و رهزن سیر آدمی به سوی خداست ، باید صفآرایی كنیم و با همه ساز و برگ نظامی خود به جنگ او برویم ، اگر چنین كردیم جانمان تزكیه می شود و درجاتمان بالاتر میرود. 8 -دنیا ، تنها ابزار سرگرمی است هرچه انسان را از خدا باز بدارد ، مایه سرگرمی اوست و انسانِ دنیازده ، مهذّب نیست ؛ خواه این دنیا « مال » دولتمند باشد یا « علم » دانشمند. 9 - تعلّق به دنیا را رها کنید!مهمترین و بزرگترین مانعی كه بر سر راه انسان سالك قرار دارد ، تعلّق به دنیاست .تا دل غبارروبی نشود و مانع برطرف نگردد ، خورشید كمال نمیتابد و گوهر وصل نمیدرخشد. 10 - غبار روح را پاک کنیمراه قطع علایق از غیرخدا ، راهی است كه پیمودن آن مایه تزكیه نفس و نزاهت روح است و انصراف از آن مایه تیرگی روح ، هر علاقهای كه به غیرخدا باشد غباری بر روح است و جان غبارآلود ، راهی به حریم خدا ندارد. 11 - " دل " را " گِل " نکنیم!كسیكه حقیقت و ارزش خود را بشناسد ، میداند كه ارزش جانِ آدمی به معارف الهی است. دلی كه معرفت خدا و اولیای او در آن نیست « گِل » است نه « دل »، و آنكس كه دارای چنین گوهری نباشد ، انسان نیست. 12 زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیانپی نوشت ها :1. عبدالله جوادی آملی ، مراحل اخلاق در قرآن ، ج 11، ص21 . 2. همان ، ص23 .3. همان ، ص69. 4. همان ، ص73. 5. همان ، ص88. 6. همان ، ص97. 7. همان ، ص99. 8. همان ، ص104. 9. همان ، ص123. 10. همان، ص124. 11. همان ، ص133. 12. همان ، ص214. منبع : نشریه گلبرگ ، ش 117
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 595]