تور لحظه آخری
امروز : سه شنبه ، 15 آبان 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):دعايى كه با بسم اللّه  الرحمن الرحيم شروع شود، رد نمى شود.
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

قیمت پنجره دوجداره

بازسازی ساختمان

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

اوزمپیک چیست

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

نگهداری از سالمند شبانه روزی در منزل

بی متال زیمنس

ساختمان پزشکان

ویزای چک

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1825954515




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
archive  refresh

« بی ام و » دنیای وحش ( یوز پلنگ ایرانی )


واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
« بی ام و » دنیای وحش ( یوز پلنگ ایرانی )
« بی ام و » دنیای وحش ( یوز پلنگ ایرانی ) تهیه کننده : محمود کریمیمنبع : راسخون نسل‌ يوزپلنگ‌ آسيايي‌ در تنها زيستگاهش‌ ايران‌‌ در حال‌ انفراض‌ است‌‌ خبر جديدي‌ نيست‌‌ اما اين‌ خبر در ايران‌ به‌ جز تعدادي‌ علاقمند به‌ محيط زيست‌‌ واکنشي‌ را در مردم‌ برنيانگيخته‌ است‌‌. یوز ، دهخدا ، آکسفوردواژه يوزپلنگ يکی از واژه های اصيل ايرانی است که از ترکيب دو کله يوز و پلنگ حاصل شده است. يوز بُن مضارع مصدر يوزيدن به معنای " جَستن، جهيدن و طلب کردن" بوده و از اين رو يوزپلنگ، به معنای پلنگی است که به دنبال شکار خود گشته و آن را با جستن و دنبال کردن می گيرد.درگذشته اين جانور را پلنگ شکاری می‌ناميدند که به سبب شباهت زياد آن به پلنگ و روش شکار منحصر به فرد آن بوده است. ايرانيان باستان اين جانور را بيشتر با نام "يوز" می شناخته‌اند و کمتر کلمه "يوزپلنگ" را برای آن بکار می‌بردند. همچنين به اين جانور به خصوص در زمان تولگی "هَوْبَر" هم گفته می‌شده است.برای اين جانور زيیا در زبانهای مختلف نامهای گوناگونی به کار رفته است. در زبان عربی يوز را "فهد" می‌نامند درحاليکه در افغانستان به آن "تازی پرنگ" (فارسی دری) و "تازی پلنگ" (پشتو) گفته می‌شود.در پاکستان نيز در زبان براهوئی به آن "يوز" گفته می‌شود. در گويش سواحيلی نيز که در شرق آفريقا رايج است نام "دوما" را برای اين جانور بکار می‌برند. يوزپلنگ در زبان انگليسی "چيتا Cheetah" گفته می‌شود.چیتا واژه‌ای‌ست هندی که از واژه سانسکریت چیتراکا به معنی «خال‌خالی» وارد انگلیسی شده و گاهی در فارسی نیز به‌کار می‌رود.امروزه در سرتاسر دنيا اين جانور را با نام انگليسی آن‌می شناسند. یوزها و مغول ها

شکارگاه اکبر شاه در هند ۱۶۰۲ گفته می‌شد وی در یک زمان ۱۰۰۰ یوز داشته که از آنها برای شکار استفاده می‌کردهیوزپلنگ زمانی در عربستان و هند و تمام ایران و مرکز آسیا و افغانستان و پاکستان محدود بود و در ایران و شبه قاره هند که بسیار زیاد بود. یوزپلنگها تنها گربه سانانی هستند که می‌توانند اهلی شده و برای شکار آموزش بینند.گفته شده امپراتور مغول هندوستان ،اکبر شاه، حدود ۱۰۰۰ قلاده یوزپلنگ در یک زمان داشته‌است.چیزی که در بسیاری از نقاشی‌ها و مینیاتورهای ایرانی و هندی نشان داده شده‌است ، محدوده‌هایی برای نگهداری یوز پلنگ در تعداد زیاد است.نگهداری این حیوان بسیار پیچیده‌است:به طور مثال میزان باروری این حیوان در اسارت بسیار پایین است و نرخ مرگ و میر در میان توله‌های این حیوان به علل ژنتیکی بسیار زیاد است و همچنین این حقیقت که ماده در این حیوان انتخاب کننده جفت است و نمی‌توان دو یوز نر و ماده را در کنار هم گذاشت تا خودشان جفت شوند چون ممکن است با هم جفت گیری نکنند و ماده ، نر را نپسندد.و این عوامل باعث شده میزان تولید مثل این حیوان در اسارت بسیار پایین باشد.دانشمندان به یک حقیقتی در باره یوزها پی برده‌اند و آن این است که بدن تمام یوزها از یک سیستم ایمنی کاملا مشابه بهره می‌برد و در واقع یک بیماری کشنده می‌تواند همه یوزها را به طور مشابه از پای در آورد و هیچ یوزی ار آن جان سالم به در نبرد.و این مشابهت در ژنهای ایمنی بدن به خاطر پیوند خوردن یوزها در ۱۲۰۰۰ سال پیش است که باعث شباهت ژنی آنها به همدیگر گردیده‌است.در واقع بوجود آمدن یک نمونه قوی در آینده غیرقابل پیش بینی است.در ابتدای قرن ۲۰ یوز در بسیاری از نواحی در آستانه انقراض قرار داشت و آخرین ادله عینی از یوز در هندوستان مربوط به سه عکس است که در سال ۱۹۴۷ گرفته شده‌است.در سال ۱۹۹۰ به نظر می‌رسد که یوز تنها در ایران باقی مانده باشد.در سال ۱۹۷۰ برآورد شده بود که ۲۰۰ یوزپلنگ در ایران وجود دارندفقط در ایراندر جهان‌ دو گونه‌ يوزپلنگ‌ وجود دارد که‌ يکي‌ گونه‌ آسيايي‌ و ديگري‌ گونه‌ افريقايي‌ است.‌‌ گونه‌ افريقايي‌ يوزپلنگ‌‌ در شمال‌ اين‌ قاره‌ پهناور منقرض‌ شده‌ و فقط محدود به‌ جنوب‌ اين‌ قاره‌ شده‌ است‌ که‌ البته‌ با برنامه‌هاي‌ مناسب‌ حفاظتي‌ در حال‌ حاضر از نظر جمعيتي‌ در وضعيت‌ مناسبي‌ است‌‌.اما يوز آسيايي‌ که‌ زماني گستره‌ وسيعي‌ از غرب‌ اين‌ قاره‌ از سوريه‌ و عربستان‌ گرفته‌ تا هندوستان‌ و ترکمنستان‌ پراکنده‌ بود از ‌20‌ سال‌ پيش‌‌ جز در ايران منقرض‌ شده‌ است‌‌.مثلا اين‌ گونه‌ در عراق‌ از ‌1929‌‌ کويت‌ ‌1942‌‌ هند ‌1947‌‌ قزاقستان 1970 پاکستان‌ ‌1972‌‌ ترکمنستان‌ ‌1973‌‌ عربستان‌ ‌1973‌‌ و عمان‌ ‌1977‌ منقرض‌ شده‌ است‌‌ .

شکار یوز توسط یک بادیه نشین در عراق ۱۹۲۵قبل از جنگ جهاني دوم، جمعيت يوزپلنگ در حدود 400 قلاده بود که تقريبا در تمام مناطق استپي و بيابانی نيمه شرقي کشور و قسمتي از نواحي غربي کشور نزديک مرز عراق ديده مي شد. ولي وجود خودروهاي جيپ رها شده پس از جنگ ، سرآغاز کاهش اساسی درجمعيت اين جانور گرديد که خود عمدتا معلول کشتار بی رحمانه آهو به عنوان طعمه اصلی اين جانور بوده است . در نتيجه جمعيت يوزپلنگ به شدت کاهش يافت. در سال 1335کانون سابق شکار ايران اعلام نمود که آهو و در سال 1338 يوزپلنگ جزو جانوران حمايت شده هستند. جمعيت آهو در بسياري از مناطق رو به افزايش نهاد که اين باعث افزايش جمعيت يوزپلنگ نيز گرديد. مشاهده يوزپلنگ در مناطق مختلف به خصوص داخل زيستگاههای آهو افزايش يافت که اين احيای جمعيت معلول قوانين و مقررات حفاظتي بود که اعمال شد. در ميانه دهه 1350، جمعيت يوزپلنگ در در ايران 200 تا 300 قلاده تخمين زده مي شد. در خوش ييلاق مشاهده يوزپلنگ بسيار عادی بود (براي مثال در دو مورد مختلف در سال 1970 و 1973، 13 و 9 يوز تنها در عرض چند ساعت گشت در منطقه مشاهده گرديد). قلمرو يوزپلنگ تقريبا تمام مناطق کويري نيمه شرقي کشور بود که جمعيت انسانی آن زياد نبود. در سال 1357، همزمان با وقوع تحولات سياسی در ايران، حفاظت ازحيات وحش براي چندين سال دچار اختلال گرديد. اغلب مناطق به وسيله دامداران اشغال و دشتها و استپهای باز جولانگاه ماشين هاي کمک دار و موتورسيکلت های قدرتمند گرديد که گونه هاي کويري مثل آهو، جبير، گورخر و همچنين يوزپلنگ را تعقيب مي کردند. جمعيت آهو در بسياري از مناطق کاهش يافت و يوزپلنگها مجبور شدند تغيير زيستگاه داده تا در دامنه کوهها و تپه ماهورها از دست هجوم و مزاحمت انسانها در امان بمانند. از طرف ديگر به علت کاهش قابل توجه تعداد آهو، يوزپلنگ ها مجبور شدند که به منابع غذايي ديگري مثل قوچ و ميش و کل و بز که در مناطق کوهستاني محل زيستشان چندان مانند آهو تحت فشار انسان قرار نداشتند، روی آورند. پناهگاه حيات وحش خوش ييلاق که زماني مناسبترين محل براي زندگي يوزپلنگ در آسيا بود تقريبا به طور کامل از بين رفت و آخرين يوزپلنگ در اين منطقه در سال 1362ديده شد. يوزپلنگ از بسياري از مناطق زيست خود ناپديد شده و به بعضي مناطق دور از دسترس که در آنجا طعمه و امنيت مناسبی وجود داشت محدود گرديد.بيش از 40 سال است که برای حفاظت از اين گونه در کشورمان اقداماتی صورت گرفته که بعضا نتايج قابل توجهی نيز به دنبال داشته است و بيش از 20 سال است که در ميان کشورهای آسيايی يوزپلنگ توانسته تنها در کشور ما به بقای خود ادامه دهد و اين مايه غرور و افتخار ما ايرانيان است که توانستيم اين ميراث طبيعی را همچنان حفظ نماييم.و حالا چند سال است که برنامه حمایت از این گربه زیبا به شدت دنبال می شود.و اما يوزپلنگ‌ آسيايي‌ وضعیت بقا: در خطر انقراض به شکل بحرانی (IUCN 2.3) طبقه‌بندی علمیفرمانرو: جانورانشاخه: طنابداران رده: پستانداران راسته: Carnivora خانواده: گربه‌سانان سرده: یوزها گونه: A. jubatus زیرگونه‌: A. j. venaticusنام سه‌جمله‌ای: Acinonyx jubatus venaticus(Griffith٬ ۱۸۲۱) مشخصات‌ ظاهري‌ يوزپلنگ‌ از خانواده‌ گربه‌ سانان‌ به‌ شمار مي‌آ‌يد و به‌ دليل‌ داشتن‌ دست‌ و‌ پاهاي‌ بلند‌ بدني‌ باريک‌ و کشيده‌ و سينه‌هاي‌ فراخ‌ تا حدودي‌ شبيه‌ سگ‌ تازي‌ است‌ ولي‌ برخلاف‌ سگ‌ سانان‌ سر کوچک‌ و گردن‌ و پوزه‌هاي‌ کوتاه‌ و گوش‌هايي‌ کوچک‌ و گرد دارد‌.به‌ طور کلي‌ مي‌توان‌ آن‌ را به‌ سگي‌ با کله‌ گربه‌‌ تشبيه کرد‌. رنگ‌ پشت‌ زرد کم‌ رنگ‌ تا زرد متمايل‌ به‌ قرمز و زير بدن‌ سفيد است‌. بسياري‌ از مردم‌ يوز را با پلنگ‌ اشتباه‌ مي‌گيرند‌ اما تفاوت‌ بارز اين‌ دو حيوان‌ در شکل‌ خال‌هايشان‌ است‌‌ در يوز خال‌ها توپر و گرد است‌‌ در حالي‌ که‌خال‌هاي‌ پلنگ‌ درشت‌ و توخالي‌ و گل‌ مانند است.

به تو پر بودن خال ها در یوز پلنگ توجه کنیدوجود نوار سياه‌ رنگي‌ که‌ از گوشه‌ داخلي‌ چشم‌هاي‌ يوز‌ به‌ موازات‌ بيني‌‌ تا گوشه‌ لبها امتداد يافته‌ و به خط اشک‌‌ معروف‌ است‌ نيز از مشخصات‌ بارز يوز است.چشمان‌ يوز در بالاي‌ کاسه‌ سر قرار دارد.‌ طول‌ سر و بدن‌ يوزپلنگ‌ بالغ‌ از 112 تا ‌137‌ سانتي‌ متر‌ طول‌ دم‌ ‌64‌ تا ‌86‌ سانتي‌ متر و بلندي‌ شانه‌هايش‌ 71 تا ‌84‌ سانتي‌ متر است‌ و وزن‌ حيوان‌ به‌ ‌34‌ تا ‌54‌ کيلوگرم‌ مي‌رسد. جنس‌ نر يوز‌ اندکي‌ بزرگتر از جنس‌ ماده‌ است‌‌."بی ام و" دنیای وحشبرخورداري‌ از ستون‌ فقرات‌ انعطاف‌ پذير‌، کبد و قلب‌ بزرگ‌،‌ سوراخ‌ بيني‌ گشاد‌، ظرفيت‌ بالاي‌ ريه،‌‌ بدني‌ عضلاني‌ و باريک‌‌ يوزپلنگ‌ را تيز‌روترين‌ شکارچي‌ جهان‌ ساخته‌ است. آنها قادرند با سرعتي‌ معادل‌ ‌110‌ کيلومتر بر ساعت‌ بدوند.يوزپلنگ‌ نظم‌ اجتماعي‌ منحصر به‌ فردي‌ دارد. در ايران‌ مطالعاتي‌ درباره يوزپلنگ‌ صورت‌ نگرفته‌ است‌؛‌ اما مطالعات‌ انجام‌ شده‌ در افريقا نشان‌ ميیدهد که‌ يوزپلنگ‌ ماده‌ به‌ استثناي‌ زمان‌ مراقبت‌ از توله‌ها به‌ تنهايي‌ زندگي‌ مي‌کند و يوزپلنگ‌ نر در مراقبت‌ از بچه‌ها نقشي‌ بر عهده‌ ندارد.توله‌هابه‌ مدت‌ ‌18‌ ماه‌ در کنار مادرشان‌ مي‌مانند و طي‌ اين‌ دوره‌ که‌ اهميت‌ بالايي‌ در زندگي‌ توله‌ها دارد‌ چگونگي‌ شکار و گزير از گزند شکارچيان‌ ديگر مانند پلنگ،‌‌ کفتار و گرگ‌ را مي‌آموزند‌ در ‌18‌ ماهگي‌ توله‌ها از مادر جدا مي‌شوند‌ از اين‌ پس‌ ممکن‌ است‌ توله‌ها با هم‌ شيران‌ خود حتي‌ تا ‌6‌ ماه‌ ديگر به‌ سر برند‌ در دو سالگي‌ هم‌ شيران‌ ماده‌ بقيه‌ را ترک‌ مي‌کنند و نرهاي‌ جوان‌ با هم‌ مي‌مانند‌ در واقع نرها به‌ تنهايي‌ يا همراه‌ برادران‌ خوني‌ خود زندگي‌ مي‌کنند اما ماده‌ها به‌ جز زمان‌ بچه‌داري‌‌ تنها زندگي‌ مي‌کنند.برخي‌ از اين‌ گروه‌ها براي‌ خود حوزه‌اي‌ تعيين‌ مي‌کنند تا يوزپلنگ‌ ماده‌ را براي‌ جفت‌گيري‌ جلب‌ کنند‌ اين‌ حوزه‌ها اغلب‌ در جاهايي‌ است‌ که‌ در آن‌ طعمه‌ و آب‌ کافي‌ وجود داشته‌ باشد‌ در فصل‌ جفت‌گيري‌ هر نر براي‌ خود قلمروي‌ را انتخاب‌ مي‌کند‌. در اين‌ فصل‌ نزاع‌هاي‌ خشني‌ ميان‌ نرهاي‌ گروه‌ در دفاع‌ از حد و مرز قلمروشان‌ صورت‌ مي‌گيرد‌.يوزپلنگ‌ها معمولا صبح‌ زود يا غروب‌ به‌ شکار مي‌روند‌ پس‌ از انتخاب‌ طعمه‌‌ که‌ معمولا حيوانات‌ ضعيف‌تر هستند؛ به‌ صورت‌ غير محسوس‌ به آنها نزديک‌ شده‌ و پس‌ از رسيدن‌ به‌ فاصله‌ حدود ‌10‌ تا ‌30‌ متر حمله‌ انفجاري‌ خود را شروع مي‌کنند‌ پس‌ از به‌ زمين‌ انداختن‌ طعمه‌ گلوي‌ او را با دندانهايش‌ فشارمي‌دهد تا خفه‌ شود. تعقيب‌ طعمه‌ معمولا ‌20‌ ثانيه‌ و به‌ ندرت‌ بيش‌ از يک‌ دقيقه‌ به‌ طول‌ مي‌انجامد و در اين‌ زمان‌ بيش‌ از ‌500‌ متر شکارش‌ را دنبال نمي‌کند.‌ قريب‌ به‌ نيمي‌ از تعقيبها موفقيت‌ اميزند‌ گاهي‌ اوقات‌ شکارچيان‌ ديگر نظير گرگ‌ طعمه‌ او را از چنگش‌ بيرون‌ مي‌آ‌ورند‌. يوزپلنگ‌ مانند پلنگ‌ قادر به‌ پنهان‌ کردن‌ طعمه‌اش‌ از دسترس‌ ساير گوشتخواران‌ نيست‌ به‌ همين‌ دليل‌ بعد از خوردن‌ يک‌ وعده‌ غذا در بيشتر اوقات‌ باقيمانده‌ را از دست‌ مي‌دهد‌.توليد مثل‌ بلوغي‌ جنسي‌ در حدود ‌20‌ ماهگي‌ رخ‌ مي‌دهد.‌ زمان‌ بارداري‌ ‌95‌ روز و تعداد توله‌ها ‌1‌ تا ‌6‌ و معمولا ‌4‌ تا 5 عدد است.‌‌ توله‌ها در هنگام‌ تولد حدود ‌300‌ گرم‌ وزن‌ و ‌30‌ سانتي‌ متر طول‌ دارند‌. رنگ‌ آنها خاکستري‌ تيره‌ است‌ و موهاي‌ بلندي‌ بر پشتشان‌ دارند.اين‌ موها باعث‌ استتار توله‌ها در ميان بوته‌زارهاي‌ خشک‌ و پنهان‌ نگاهداشتن‌ آنها از ديد شکارچيان‌ ديگر است‌ . بچه‌ها به‌ دليل‌ جمع شدن‌ ناخنها تا شش‌ ماهگي‌‌ قادرند از درخت‌ بالا بروند‌.تغذيه برای دوی سرعت‌ يوزپلنگ‌ در ايران‌ عمدتا از جبير،‌ آهو،‌ قوچ‌ ، ميش‌‌، کل‌ و بز و خرگوش‌ وحشي‌ تغذيه‌ مي‌کند‌.يوزپلنگ‌، ايران و دیگر هیچ‌ يوزپلنگ‌ در دشتهاي‌ باز و تپه‌ ماهورهاي‌ واقع در مناطق‌ استپي‌ و بياباني‌ و نيمه‌ کويري‌ و زيستگاه‌هاي‌ باز ديگري‌ که‌ طعمه‌ در آن وجود داشته‌ باشد‌ ديده‌ مي‌شود‌. زيستگاه‌‌ عمده‌ يوزپلنگ‌ در ايران‌ دشت‌ کوير است‌ که‌ بخش‌هايي‌ از استان‌ کرمان‌‌، خراسان،‌‌ سمنان‌،‌ يزد،‌ تهران‌ و اصفهان‌ را در بر مي‌گيرد‌. اکنون‌ اين ناحيه‌ وسيع استپي‌ و بياباني‌ به‌ آخرين‌ پناهگاه‌ يوز آسيايي‌ مبدل‌ شده‌ است‌‌.سابق‌ بر اين‌ ‌بين‌ سالهاي‌ ‌46‌ تا ‌‌57‌ گزارش‌هايي‌ از تهران‌ ‌به‌ خصوص‌ پارک‌ ملي‌ کوير مرکزي‌‌‌ سمنان‌ ‌توران‌‌ خوش‌ ييلاق‌ و مناطق‌ اطراف‌‌‌ خراسان‌ ،‌منطقه‌ مياندشت‌ و اطراف‌ طبس‌‌‌ يزد، ‌منطقه‌ کالمند‌، مناطق‌ اطراف‌ بافق‌‌ مهريز،‌ تفت‌ و شهر يزد‌‌، اصفهان،‌ ‌منطقه‌ موته‌ و کلاه‌ قاضي‌‌‌ فارس‌، ‌پناهگاه‌ حيات‌ وحش‌ بهرام‌ گور‌‌ کرمان‌، ‌منطقه‌ خبر و روچون‌‌‌ مازندان‌ ،‌پارک‌ ملي‌ گلستان،‌‌‌ هرمزگان‌ ‌اطراف‌ حاجي‌ آباد‌ و گزارشهاي‌ غير مکتوبي‌ از سيستان‌ ‌اطراف‌ هامون‌ صابري‌‌ و بلوچستان‌، ‌بمپور‌ و حتي‌ نفت‌ شهر در استان‌ کرمانشاه‌ مبني‌ بر مشاهده‌ يوز وجود داشته‌ است‌‌.اما اين‌ روزها در ‌5‌ منطقه‌ مرکزي‌ کشور که‌ احتمالا ‌80‌ درصد يوزهاي‌ آسيايي را در خود دارد‌ مشاهده‌ اين‌ گونه‌ گزارش‌ شده‌ است‌‌.1- پارک‌ ملي‌ کوير مرکزي‌ - ‌افريقاي‌ کوچک‌‌ واقع در استان‌ سمنان-‌ جمعيت‌ براورد شده‌ يوزپلنگ‌‌ ‌4‌ ‌تا ‌6‌ قلاده‌ 2- پارک‌ ملي‌‌ پناهگاه‌ حيات‌ وحش‌ و ذخيرگاه‌ زيست‌ کره‌ خارتوان‌ واقع در استان‌ سمنان‌. جمعيت‌ براورده‌ شده‌ ‌10‌ تا‌ ‌14‌ قلاده‌ 3- پناهگاه‌ حيات‌ وحش‌ نايبندان‌ طبس‌ واقع در شمال‌ شرق‌ استان‌ يزد .برآورد جمعيت‌ يوزپلنگ‌‌ ‌12‌ تا ‌15‌ قلاده‌.4- منطقه‌ حفاظت‌ شده‌ بافق‌ واقع در استان‌ يزد. جمعيت‌ برآورد شده‌‌ ‌4‌ تا‌ 6 قلاده‌ 5- منظقه‌ شکار ممنوع‌ دره‌ انجير واقع در استان‌ يزد . جمعيت‌ برآورده‌ شده‌‌ ‌3‌ تا‌ ‌5‌ قلاده‌.با اين‌ حساب‌ با اينکه‌ آمار يوز آسيايي‌ را در ايران‌ گاهي‌ بين‌ ‌50‌ تا ‌60‌ قلاه‌ و در کل‌‌ کمتر از ‌100‌ قلاده‌ عنوان‌ کرده‌اند.این تخمین نتیجه نقشه برداری زمینی است که توسط بیش از ۱۲۰۰۰ دوربین دید در شب که در مکانهای مختلف کار گذاشته شده بودسام‌ خسروي‌ فرد‌ مشاور پروژه‌ بين‌المللي‌ حفاظت‌ از يوز آسيايي‌ ترجيح‌ مي‌دهد که‌ اين‌ اعداد را حدس‌ کارشناسي‌‌ بنامد تا آمار‌ چرا که‌ معتقد است‌ يوزپلنگ‌ حيواني‌ به‌ شدت مخفي‌ کار و فراري‌ از انسان‌ است‌ ، به‌ راحتي‌ خود را در طبيعت‌ استتار مي‌کند و گستره‌ زيستگاهش‌ بسيار وسيع است.‌‌ همه‌ اين‌ عوامل‌ دست‌ به‌ دست‌ هم‌ مي‌دهند تا آمارگيري‌ از اين‌ گونه‌ کاري‌ بسيار مشکل‌ شود.

توله‌های یوز در سال ۱۸۹۷ در هند همراه با یک سگمهندس‌ هوشنگ‌ ضيائي‌‌ مدير اين‌ پروژه‌ نيز بهترين‌ روش‌ آمارگيري‌ از يوز در ايران‌ را استفاده‌ از دوربين‌ تله‌اي‌ عنوان‌ مي‌کند‌ وي‌ مي‌گويد:"‌ ابتدا گذرگاه‌هاي‌ يوز را از روي‌ ردپاي‌ حيوان‌ مشخص‌ کرده‌‌ سپس‌ دوربينهاي‌ تله‌اي‌ را در انجا کار مي‌گذاريم‌‌ . خالهاي‌ روي‌ بدن‌ يوز مانند اثر انگشت‌ انسان‌‌ منحصر به فرد است؛‌‌ بنابراين‌ از روي‌ عکسها‌ تعداد يوزها را درآن فاصله‌‌ مشخص‌ کرده‌ و با انجام‌ کارهاي‌ آماري‌‌ جمعيت‌ يوز آن‌ ناحيه‌ را تخمين مي‌زنيم‌‌."زنگ ها برای که به صدا در می آیند؟متخصصان‌ محيط زيست‌ بر اين‌ باروند که‌ ريشه‌ نگرانيها از انقراض‌ اين‌ گونه‌ نادر در جهان‌‌ به‌ عدم‌ آگاهي‌ مردم‌ درباره‌ اين‌ جانور برمي‌گردد.‌ برخي‌ تصور مي‌کنند که‌ يوزپلنگ‌ همان‌ پلنگ‌ است‌ و براي‌ حفظ جان‌ خود و دامهايشان‌ به‌ راحتي‌ دست‌ به‌ نابودي‌ اين‌ حيوان‌ مي‌زنند؛‌ در حالي‌ که‌ يوز براي‌ انسان‌ و دام‌ اهلي‌ خطري‌ ندارد و به‌ آنها حمله‌ نمي‌کند‌ به‌ طور کلي‌ عواملي‌ که‌ بقاي‌ يوزپلنگ‌ آسيايي‌ را در ايران‌ تهديد مي‌کند مي‌توان‌ به‌ دو دسته‌ تهديدهاي‌ زيستگاهي‌ و تهديدهاي‌ غير زيستگاهي‌ تقسيم‌ کرد‌.الف‌‌: تهديد زيستگاهي‌ تخريب‌ و بهم‌ ريختگي‌ زيستگاه‌ و ناامن‌ شدن‌ پناهگاه‌هاي‌ حيات‌ وحش‌‌ ريشه‌ در عوامل‌ گوناگوني‌ دارد‌.

توسعه‌ کشاورزي‌ و صنايع‌ اسکان‌ انسانها‌ معدن‌ کاوي‌ و ساير طرحهاي‌ زيربنايي‌ در اکثر زيستگاه‌هاي‌ طبيعي‌ کشور تغييراتي‌ را بوجود آورده‌ است‌‌. افزايش‌ تعداد دام‌‌ بدون‌ توجه‌ به‌ ظرفيت‌ محيط و فصل‌ مناسب‌‌ در تخريب‌ گياهان‌ نقش‌ موثري‌ داشته‌ و اين‌ به‌ نوبه‌ خود به‌ از بين‌ رفتن‌ سم‌ داران‌ وحشي‌‌ که‌ مهترين‌ طعمه‌ يوزپلنگ‌ هستند منتهي‌ شده‌ است‌‌.تقريبا تمامي‌ مردم‌ روستايي‌ ساکن‌ در زيستگاه‌ يوزپلنگ‌ آسيايي‌ بز،‌ گوسفند و شتر پرورش‌ مي‌دهند‌ اين‌ مسئله‌ مدت‌ زيادي‌ که‌ به‌ مانعي‌ در حفاظت‌ از حيات‌ وحش‌ تبديل‌ شده‌ است‌‌.سام‌ خسروي‌ فرد‌ مشاور پروژه‌ حفاظت‌ از يوز آسيايي‌ در ايران‌ مي‌گويد: " ورود دام‌ به‌ زيستگاه‌ يوز‌ از تهديدات‌ اصلي‌ زندگي‌ يوزپلنگ‌ است‌‌ علاوه‌ بر اين‌ که‌ سگ‌ گله‌ ممکن‌ است‌ به‌ يوز حمله‌ کند‌ چوپانان‌ هم‌ به‌ محض‌ رويارويي‌ با اين‌ حيوان‌ با تصور احتمال‌ حمله‌ يوز به‌ دامها‌ حيوان‌ را با تير يا سنگ‌ مي‌زنند.از سوي‌ ديگر‌ با توجه‌ به‌ اينکه‌ وجود آب‌ در زيستگاه‌ اصلي‌ يوز يک‌ موهبت‌ محسوب‌ مي‌شود‌ دام‌ و به خصوص‌ شتر وقتي‌ سر آبشخور يا چشمه‌ مي‌آ‌يند‌ آن‌ را اشغال‌ مي‌کنند و ديگر نه‌ يوز و نه‌ طعمه‌هايش‌ به‌ آنجا نمي‌روند‌ در نتيجه‌ طعمه‌هاي‌ يوز يا مهاجرت‌ مي‌کنند يا مي‌ميرند و به‌ دنبال‌آن زندگي‌ يوز هم‌ تحت‌ تاثير قرار مي‌گيرد‌."از طرف‌ ديگر فرايند تبديل‌ زمين‌ به‌ بيابان یا ‌بيابان‌ زايي‌‌‌ بسياري‌ از مناطقي‌ را که‌ يوزپلنگ‌ درآن زندگي‌ مي‌کند از بين‌ برده‌ و مناطق‌ وسيعي‌ را به‌ محيطي‌ تخريب‌ شده‌ که‌ داراي‌ ارزش‌ اقتصادي‌ يا حيات‌ وحشي‌ اندکي‌ هستند، تبديل‌ کرده‌ است‌‌.ب:‌‌ تهديدهاي‌ غير زيستگاهي‌ شکار مستقيم‌ وحوش‌ در ايران‌ با وفور فزاينده‌ سلاح‌ گرم‌ و استفاده‌ از خودرو براي‌ شکار افزايش‌ يافت‌‌ اکثر شکارچيان‌ غير قانوني‌ از اهميت‌ يوزپلنگ‌ و طعمه‌هاي ‌آن در نظام‌ بوم‌ شناختي‌ آگاه‌ نيستند و شکار غير قانوني‌ در نظر آنها جرمي‌ ناچيز به‌ حساب‌ مي‌آ‌يد.علاوه‌ بر شکار غيرقانوني‌ سالانه‌ حدود يک‌ ميليون‌ مجوز شکار با سهميه‌ ‌300‌ گلوله‌ به‌ طور رسمي‌ صادر مي‌شود.‌ بايد به‌ تمامي‌ اين‌ تهديدها‌ بهره‌‌ برداري‌ تجاري‌ از گونه‌هاي‌ خاص‌ را نيز افزود که‌ به‌ صورت‌ بيرويه‌ ادامه‌ دارد‌. گونه‌هايي‌ چون‌ آهو‌، پلنگ‌،‌ باز‌، هوبره‌‌، کبک،‌‌ مرغابي‌ و تمساح‌ از جمله‌ گونه‌هاي‌ در خطرانقراض‌اند. با توجه‌ به‌ تعداد اندک‌ يوزپلنگ‌ باقيمانده‌ در مناطق‌‌ و به‌ خاطر اين‌ که‌ نسبت‌ ماده‌ به‌ نر اين‌ گونه‌ هنوز روشن‌ نيست‌‌ با شکار هر يک‌ گربه‌سان‌ لطمه‌ سنگيني‌ به‌ نظام‌ ژنتيکي‌ اين‌ گونه‌ در حال‌ انقراض‌ وارد مي‌شود‌. متاسفانه‌ نظارت‌ بر شکار غير قانوني‌ دشوار است‌‌ به‌ عنوان‌ مثال‌‌ زيستگاه‌ يوز‌ غني‌ از کاني‌هاي‌ مهم‌ صنعتي‌ و تجاري‌ است‌ که‌ توسط وزارت‌ صنايع و معادن‌ بهره‌برداري‌ مي‌شود.‌ استخراج‌ معدن‌ به‌ خودي‌ خود تهديدي‌ محسوب‌ نمي‌شود‌ اما جاده‌ سازي‌‌ مناطق‌ مذکور را براي‌ همگان‌‌ از جمله‌ شکارچيان‌ غير قانوني‌‌ قابل‌ دسترس‌ مي‌کند‌.به‌ اين‌ تهديدات‌ بيافزاييد تهديدي‌ از سوي‌ ساير حيوانات‌ شکارچي‌ مانند پلنگ‌،‌ کفتار و گرگ‌ و همچنين‌ سگهاي‌ گله‌ را که‌ متوجه‌ جان‌ يوزپلنگ‌ است‌‌ به عنوان‌ نمونه‌ از دو يوزپلنگ‌ شناسايي‌ شده‌ توسط تيم‌ حفاظت‌ از يوز آسيايي‌ در ايران‌ که‌ گردنبند ردياب‌ روي‌ آنها نصب‌ شده‌ بود‌ چندي‌ پيش‌ يکي‌ از آنها به‌ علت‌ کمبود شکار در قلمرو خود به‌ ارتفاعات‌ بالاتر که‌ قلمرو پلنگ‌ محسوب‌ مي‌شود‌ رفته‌ بود که‌ توسط يک‌ پلنگ‌ مورد حمله‌ واقع شده‌ و از دست‌ رفت‌‌.تلاش‌ها و طرح‌ حفاظت‌ از يوزپلنگ‌ آسيايي‌ در ايران‌طرح‌ حفاظت‌ از يوزپلنگ‌ آسيايي‌ پروژه‌اي‌ است‌ که‌ با مشارکت‌ سازمانهاي‌ ملي‌ و بين المللي‌ از شهريور ‌1380‌ به‌ اجرا در آمده‌ است‌‌ هدف‌ از اين‌ طرح‌ حفاظت‌ از يوزپلنگ‌ آسيايي‌ و به‌ دنبال‌آن مجموعه‌ حيات‌ وحش‌ کمياب‌ و در معرض انقراض‌ و حفظ زيستگاه‌ طبيعي‌ آنها در ايران‌ است‌‌. از طرفي‌ مهندس‌ فرهادي نيا‌ مدير عامل‌ انجمن‌ يوزپلنگ‌ ايراني‌ معتقد است‌‌: تلاشهاي‌ موثري‌ اخيرا براي‌ حفظ اين‌ جانور ارزشمند شروع‌ شده‌ که‌ نتايج‌ قابل‌ توجه‌ و چشمگيري‌ نيز به‌ دنبال‌ داشته‌ است‌ و امروز مي‌توان‌ به‌ يقين‌ اظهار نمود که‌ جمعيت‌ يوزپلنگ‌ ايران‌ در مقايسه‌ با چند سال‌ گذشته‌ افزايش‌ يافته‌ است‌‌ در حال‌ حاضر تمامي‌ علاقمندان‌ به‌ يوزپلنگ‌ ايران‌ برآن شده‌اند روز نهم‌ شهريور را که‌ روز نجات‌ ماريتاست‌ به‌ عنوان‌ روز ملي‌ حفاظت‌ از يوزپلنگ‌ آسيايي‌‌ در نظر بگيرند و يوزپلنگ‌ ايران‌ را به‌ همه‌ مردم‌ جهان‌ به‌ عنوان‌ سمبل‌ و ميراث‌ طبيعي‌ ايرانيان‌ معرفي‌ کنند.در اهميت‌ حفظ نسل‌ يوزپلنگ‌ آسيايي‌ همين‌ بس‌ که‌ چند سال‌ است‌ که‌ هند چشم‌ طمع به‌ يوزهاي‌ ايران‌ دوخته‌‌ حتي‌ حاضر شده‌ که‌ ‌17‌ جفت‌ از گونه‌هاي‌ جانوري‌ موجود در هندوستان‌ را به‌ ايران‌ بدهد و در قبال‌ آن يک‌ جفت‌ يوز بگيرد تا با استفاده‌ از فناوريهاي‌ جديد علم‌ ژنتيک‌ اقدام‌ به‌ تکثيرشان‌ کند‌.منابع تحقیق :hamshahrionline.irabolfazlnabeghe.parsiblog.comویکی پدیا





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]
[مشاهده در: www.rasekhoon.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 439]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن