واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: فیبر نوری چیست و چگونه کار می*کند؟ a h m a d 04 بهمن 1388, 18:19هرجا که صحبت از سیستم های جدید مخابراتی، سیستم های تلویزیون کابلی و اینترنت باشد، در مورد فیبر نوری هم چیزهایی می*شنوید. فیبرنوری چیست؟ فیبرهای نوری رشته های بلند و نازکی از شیشه بسیار خالصند که ضخامتی در حدود قطر موی انسان دارند. آنها در بسته هایی بنام کابل*های نوری کنار هم قرار داده می*شوند و برای انتقال سیگنال*های نوری در فواصل دور مورد استفاده قرار می*گیرند. از آنها همچنین برای عکسبرداری پزشکی و معاینه های فنی در مهندسی مکانیک استفاده می*شود. () اگر با دقت به یک رشته فیبر نوری نگاه کنید، می بینید که از قسمت*های زیر ساخته شده : • هسته _ هسته بخش مرکزی فیبر است که از شیشه ساخته شده و نور در این قسمت سیر می*کند. • لایه روکش _ واسطه شفافی که هسته مرکزی فیبر نوری را احاطه می*کند وباعث انعکاس نور به داخل هسته می*شود. • روکش محافظ _ روکشی پلاستیکی که فیبر نوری در برابر رطوبت و آسیب دیدن محافظت می*کند. صدها یا هزاران عدد از این رشته های فیبر نوری بصورت بسته ای در کنار هم قرار داده می*شوند که به آن کابل نوری گویند. این دسته از رشته های فیبر نوری با یک پوشش خارجی موسوم به ژاکت یا غلاف محافظت می*شوند. فیبرهای نوری دو نوعند : 1. فیبرهای نوری تک وجهی: این نوع از فیبرها، هسته های کوچکی دارند ( قطری در حدود inch (4-) 10x 5/3 یا 9 میکرون ) و می*توانند نور لیزر مادون قرمز ( با طول موج 1300 تا 1550 نانومتر ) را درون خود هدایت کنند. 2. فیبرهای نوری چند وجهی: این نوع از فیبرها هسته های بزرگتری دارند ( قطری در حدود inch (3-) 10x 5/2 یا 5/62 میکرون ) و نور مادون قرمز گسیل شده از دیودهای نوری موسوم به LED ها را ( با طول موج 850 تا 1300 نانومتر ) درون خود هدایت می*کنند. برخی از فیبرهای نوری از پلاستیک ساخته می*شوند. این فیبرها هسته بزرگی ( با قطر 4 صدم inch یا یک میلیمتر ) دارند و نور مرئی قرمزی را که از LED ها گسیل می*شود ( و طول موجی برابر با 650 نانومتر دارد ) هدایت می*کنند. بیایید ببینیم طرز کار فیبر نوری چیست. () یک فیبر نوری چگونه نور را هدایت می*کند؟ فرض کنید می*خواهید یک باریکه نور را بطور مستقیم و در امتداد یک کریدور بتابانید. نور براحتی در خطوط راست سیر می*کند و مشکلی ازین جهت نیست. حال اگر کریدور مستقیم نباشد و در طول خود خمیدگی داشته باشد چگونه نور را به انتهای آن می*رسانید؟ برای این منظور می*توانید از یک آینه استفاده کنید که در محل خمیدگی راهرو قرار می*گیرد و نور را در جهت مناسب منحرف می*کند. اگر راهرو خیلی پیچ در پیچ باشد و خمهای زیادی داشته باشد چه؟ می*توانید دیوارها را با آینه بپوشانید و نور را به دام بیندازید بطوریکه در طول راهرو از یک گوشه به گوشه دیگر بپرد. این دقیقا همان چیزی است که در یک فیبرنوری اتفاق می افتد. نور در یک کابل فیبرنوری، بر اساس قاعده ای موسوم به بازتابش داخلی، مرتبا بوسیله دیواره آینه پوش لایه ای که هسته را فراگرفته، به این سو و آن سو پرش می*کند و در طول هسته پیش می*رود. از آنجا که لایه آینه پوش اطراف هسته هیچ نوری را جذب نمی*کند، موج نور می*تواند فواصل طولانی را طی کند. به هر حال، برخی از سیگنال*های نوری در حین حرکت در طول فیبر، ضعیف می*شوند که علت عمده آن وجود برخی ناخالصی*ها داخل شیشه است. میزان ضعیف شدن سیگنال به درجه خلوص شیشه بکار رفته در داخل فیبر و نیز طول موج نوری که درون فیبر سیر می*کند بستگی دارد. سیستم ارتباط بوسیله فیبرنوری برای پی بردن به اینکه فیبرهای نوری چگونه در سیستم های ارتباطی مورد استفاده قرار می*گیرند، اجازه دهید نگاهی بیاندازیم به فیلم یا سندی که مربوط به جنگ جهانی دوم است. دو کشتی نیروی دریایی را درنظر بگیرید که از کنار یکدیگر عبور می*کنند و لازم است باهم ارتباط برقرار کنند درحالی که امکان استفاده از رادیو وجود ندارد و یا دریا طوفانی است. کاپیتان یکی از کشتی ها پیامی را برای یک ملوان که روی عرشه است می*فرستد. ملوان آن پیام را به کد مورس ترجمه می*کند و از نورافکنی ویژه که یک پنجره کرکره جلو آن است برای ارسال پیام به کشتی مقابل استفاده می**نماید. ملوانی که در کشتی مقابل است این پیام مورس را می*گیرد، ترجمه می*کند و به کاپیتان می*دهد. (ملوان کشتی دوم عکس عملی را انجام می*دهد که ملوان کشتی اول انجام داد.) حالا فرض کنید این دو کشتی هر یک در گوشه ای از اقیانوسند و هزاران مایل فاصله دارند و در فاصله بین آنها یک سیستم ارتباطی فیبرنوری وجود دارد. سیستم*های ارتباط بوسیله فیبرنوری، شامل این قسمت هاست: • فرستنده: سیگنال*های نور را تولید می*کند و به رمز در می*آورد. • فیبرنوری: سیگنال*های نور را تا فواصل دور هدایت می*کند. • تقویت کننده نوری: ممکن است برای تقویت سیگنال*های نوری لازم باشد. (برای ارسال سیگنال به فواصل خیلی دور) • گیرنده نوری: سیگنال*های نور را دریافت و رمزگشائی می*نماید. () فرستنده نقش فرستنده شبیه ملوانی است که روی عرشه کشتی فرستنده پیام ایستاده و پیام را ارسال می*کند. فرستنده ابزار تولید نور را در فواصل زمانی مناسب خاموش یا روشن می*کند. فرستنده درعمل به فیبر نوری متصل می*شود و حتی ممکن است دارای لنزی برای متمرکز کردن نور به داخل فیبر هم باشد. قدرت اشعه لیزر بیش از LED* هاست اما با کم و زیاد شدن دما شدت نورشان تغییر می*کند و گرانتر هم هستند. متداول*ترین طول موج*هایی که استفاده می*شود عبارتند از: 850 نانومتر، 1300 نانومتر و 1550 نانومتر. (مادون قرمز و طول موج*های نامرئی طیف). تقویت کننده نوری همانطور که قبلا هم به آن اشاره شد، نور حین عبور از فیبر ضعیف می*شود. (مخصوصا در فواصل طولانی بیش از نیم مایل یا حدود یک کیلومتر مثلا در کابل*های زیر دریا) بنابرین یک یا بیش از یک تقویت کننده نوری در طول کابل بسته می*شوند تا نور ضعیف شده را تقویت کنند. یک تقویت کننده نوری دارای فیبرهای نوری با پوشش ویژه ای است. نور ضعیف شده پس از ورود به این تقویت کننده تحت تاثیر این پوشش خاص و نیز نور لیزری که به این پوشش تابیده می*شود تقویت می*شود. ملکول*های موجود در این پوشش ویژه با تابش لیزر به آنها، سیگنال نوری جدید و قوی تولید می*کنند که مشخصات آن مشابه نور ورودی به تقویت کننده است. درواقع تقویت کننده نوری یک آمپلی فایر لیزری برای نور ورودی به آن است. گیرنده نوری گیرنده نوری مشابه ملوانی که روی عرشه کشتی گیرنده پیام بود عمل می*کند. این گیرنده سیگنال*های نوری ورودی را می*گیرد، رمزگشائی می*کند و سیگنال*های الکتریکی مناسب را برای ارسال به کامپیوتر، تلویزیون یا تلفن کاربر تولید و به آنها ارسال می نماید. این گیرنده برای دریافت و آشکارسازی نور ورودی از فتوسل یا فتودیود استفاده می*کند
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: سایت ریسک]
[مشاهده در: www.ri3k.eu]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 710]