قلعه سب بنائي تاريخي در شهرستان سراوان

واضح آرشیو وب فارسی:جمهوري اسلامي: "قلعه سب" بنائي تاريخي در شهرستان سراوان
قلعه سب زيباترين و سالمترين قلعه‌اي است كه از دوران اسلامي در سيستان و بلوچستان باقي مانده‌است.اين قلعه كه يادگار دوره صفويه و بعد از آن است، از جمله 27 بناي تاريخي منطقه بلوچستان است كه پا بر جا مي‌باشد. قلعه سب روي صفحه‌اي سنگي و صخره طبيعي كم ارتفاع با خشت و گل در قرن دوازدهم هجري قمري ساخته شد و در پايان قرن سيزدهم آخرين تغييرات اساسي در آن صورت گرفت. ساختمان قلعه مجموعه‌اي از حصار و بناي اصلي است كه با 23 متر ارتفاع در روستاي "سيب" 25 كيلومتري جنوب غرب سراوان قرار دارد.
بناي اصلي قلعه در قاعده، به صورت مستطيل 36 متر* 25 متر، در دو طبقه ساخته شده‌است. به گونه‌اي كه هرچه بر ارتفاع آن افزوده مي‌شود از حجم آن كم مي‌شود و در ظاهر به شكل "مصطبه هرم" درمي آيد كه موجب ايستايي بيشتر بنا و جلوگيري از رانش ديوارهاي قطور و مرتفع آن مي‌شود. معماران چيره دست محلي با بهره گيري از تجربه خود، براي احداث قلعه سب تخم گياهي به نام "توتري" را با گل مخلوط مي‌كردند و ملاطي چسبناك مي‌ساختند كه وقتي خشك شد، شديدترين رگبارها و بارانهاي فصلي بلوچستان نيز توانايي شستن آن را ندارد و به همين دليل قلعه پايدار مانده است. حصار قلعه سب با سه متر ارتفاع 48 متر* 74 متر به شكل مستطيل، دورتادور قلعه را فراگرفته‌است، و به وسيله غلام گردها (محلي ويژه نگهبانان و تيراندازي) در داخل ديوار و چهار برج چهارگوش در چهار رأس حصار از قلعه محافظت مي‌شده است. سازندگان قلعه همچنين با بهره گيري از تنه خرما و شاخ و برگ آن وگاهي حصيرهايي از داز DAZ (نخل كوتاه وحشي)، سقفها را مي‌پوشاندند و روي آنهارا از كاهگل پوشش مي‌دادند. محل ورود به قلعه تنها از طريق پلكان جنوب شرق امكان پذير است و واردشونده‌ها پس از عبور از درب اصلي قلعه به وسيله معبري به درگاهي، در سمت مياني ديواره غربي و از آنجا به وسيله يك راهرو تونل به طول 16/5 متر با شيب نسبتاً تند به حياط مركزي مي‌رسيدند. همچنين براي دسترسي ساكنان قلعه به آب شيرين چاهي در دل صخره و حياط مركزي حفر شده‌است. قلعه سب در مجموع 10 اتاق كوچك و بزرگ دارد كه در اطراف حياط مركزي جاي گرفته‌اند و براي دسترسي به فضاهاي حاكم نشين و تابستاني، راه پله‌اي مخفي، كم عرض، با شيب زياد وجود دارد. قلعه سب بعد از زمان صفويه بويژه در عصر افشاريه محل سكونت حاكمين بوده‌است. بناي تاريخي قلعه سب مهرماه 1375 به شماره 1715 در ليست آثار ملي كشور به ثبت رسيد.
سراوان- خبرنگارروزنامه جمهوري اسلامي

چهارشنبه|ا|6|ا|ارديبهشت|ا|1391

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جمهوري اسلامي]

[مشاهده در: www.jomhourieslami.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]