واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: حدود 60 درصد توليد خودروسازان خصوصي، چيني استايران بهشت خودروسازان چيني
گروه خودرو- نگاهي به سابقه خودروسازان بخش خصوصي كشور نشان ميدهد كه آنها روزگاري با شركتهاي معتبر دنيا همكار بوده و محصولاتي به روز، باكيفيت و مشتري پسند روانه بازار ميكردهاند.
دوو موتورز، فولكس واگن و هيوندايي موتور از جمله معتبرترين شركتهايي هستند كه نامشان در تقويم خودروسازان خصوصي كشور درج شده و در اين بين، فولكس و دوو ديگر در ايران حضور ندارند و هيوندايي نيز به زودي خداحافظي خواهد كرد، تا خصوصيها بمانند و خودروسازان چيني؛ تاريخ يك دهه اخير خودروسازي بخش خصوصي نشان ميدهد هر جا شركتهاي معتبر پا پس كشيده اند، چينيها به سرعت جايگاه آنها را فتح كرده و هم اكنون نيز جمع شان جمع است.اين در شرايطي است كه چين نيز زماني بهشت خودروسازان اروپايي و آمريكايي بوده و هست.
چري،هافي موتور، ليفان و به تازگي «JAK» خودروسازاني هستند كه در اين يك دهه ميهمان خودروسازي ايران شده اند و هم اكنون نيز محصولات آنها در خيابانهاي كشور به چشم ميآيند. اما چه شده كه بخش خصوصي از شراكت با امثال جنرال موتورز و فولكس واگن و پروتون و... به همكاري و توليد مشترك با خودروسازان چيني رضايت داده است؟ جبر روزگار يا راحتي كار؟ چه شده كه خصوصيها توليد باكيفيت اما سخت را به توليد راحت ترجيح دادهاند؟براي پاسخ به اين پرسشها بايد تاريخچه فعاليت خودروسازان خصوصي و فراز و نشيب شان را در يك دهه اخير مورد بررسي قرار دهيم و آنگاه درباره چرخششان از اروپا و آمريكا به چين، قضاوت كنيم. در بين خودروسازان خصوصي، صنايع خودروسازي كرمان داراي سابقهاي طولاني است كه روزگاري با دووموتورز كره كار ميكرد، اما پس از آنكه جنرال موتورز آمريكا اين شركت را خريد، همكاري با آن محدود شد و كرمان خودرو از توليد دوو سيلو به محصولات چيني روي آورد.همچنين بم خودرو نيز كه زيرمجموعه كرمان خودرو به حساب ميآيد، پيشتر با فولكس واگن آلمان همكار بود و «گل» توليد ميكرد، اما هم اكنون به مونتاژ لوبو (محصول شركتهافي موتور چين) ميپردازد.
فولكس واگن نيز به دليل محدوديتهاي بينالمللي ايران را ترك گفت، تا خودروسازان بخش خصوصي بار ديگر از اين محدوديتها ضربه بخورند، ضربهاي كه همكار آلماني را به شريك چيني تبديل كرد. اما كرمان موتور نيز به عنوان يكي ديگر از خودروسازان بخش خصوصي، با محدوديتهاي بينالمللي روبهرو شد و هم اكنون توليدكننده ليفان است و تا چندي ديگر «JAC» توليد خواهد كرد. اين در حالي است كه كرمان موتور پيشتر هيوندايي ورنا و آوانته را توليد ميكرد، اما ورنا از خط توليد خارج شد و آوانته نيز نهايتا تا فروردين ماه ميهمان اين شركت است. هرچند ديگر خودروساز بخش خصوصي يعني «گروه بهمن» هم اكنون مزدا3 را مونتاژ ميكند، اما آن طور كه شنيده ميشود، اين شركت نيز قرار است در آيندهاي نزديك ميزبان چينيها شود.
بخش چيني
اما سري به آمار 10 ماهه توليد خودروسازان خصوصي بزنيم و ببينيم چينيها چه وضعيتي در آن دارند و چگونه روزگار ميگذرانند.
طبق آمار، در 10 ماه امسال به جز «گروه بهمن» و «خودروسازان راين»، ساير شركتها ميزبان خودروهاي چيني شدهاند و با كمك آنها، روزگار ميگذرانند.
به لحاظ آماري، حدود 18 هزار دستگاه از خودروهاي توليد بخش خصوصي طي 10 ماه امسال، چيني به حساب ميآيند، كه اين رقم حدود 60 درصد از كل توليد سواريهاي بخش خصوصي را شامل ميشود.
در اين بين، «مديران خودرو» توانسته حدود 17 هزار دستگاه انواع محصولات چري چين را طي 10 ماه امسال به توليد برساند و رشد تيراژ را تجربه كند. اين شركت در 10 ماه امسال، انواع مدلهاي MVM اعم از 530، 110 و X33 را به توليد رسانده است.
پس از «مديران خودرو» در حالي «گروه بهمن» توانسته لقب دومين خودروساز بزرگ بخش خصوصي كشور را ازآن خود كند كه بر خلاف معمول، با افت تيراژ روبهرو شده است. اين شركت كه مزدا3 و مزدا2 را به مونتاژ ميرساند، در 10 ماه امسال پنج هزار و 854 دستگاه از اين محصولات را توليد كرده و اين آمار متضمن افت حدودا 5/19 درصدي گروه بهمن شده است. اين شركت نيز قرار است سال آينده خودرويي چيني را ميهمان خود كند.
اما «خودروسازان راين» (زير مجموعه كرمانخودرو) كه ديروز خودرويي چيني را رونمايي كرد، شركتي است كه در مقايسه با 10 ماه سال گذشته بيش از 46 درصد افت توليد داشته و هيوندايي ورنا را نيز از دست داده است. همچنين آوانته نيز چندي ديگر از اين شركت ميرود، تا جاي خود را به «توجوي» چيني بدهد.
همچنين ديگر خودروساز بخش خصوصي كشور به نام «خودروسازان بم» نيز كه خودرو چيني توليد ميكند، با افت تيراژ در مقايسه با 10 ماه سال گذشته روبهرو شده است. اين شركت كه روزگاري فولكس گل مونتاژ ميكرد، هم اكنون ميزبان لوبوي چيني شده و در 10 ماه امسال فقط و فقط چهار دستگاه از اين محصول را به توليد رسانده است.
همچنين طبق آمار، كرمان موتور نيز تنها 441 دستگاه محصول را به توليد رسانده و اين موضوع از افت 2/69 درصدي آن حكايت ميكند. 270 دستگاه از خودروهاي توليدي اين شركت، ليفان 520 هستند و 171 دستگاه باقيمانده را نيز ليفان 620 به خود اختصاص داده است. با توجه به آمار مذكور، بايد عنوان كرد كه خودروسازي خصوصي ايران به نوعي اين روزها چيني شده و اين «چيني شدن» نه از سر اختيار و رغبت باطني كه از سر ناچاري بوده است. به عبارت بهتر، خودروسازان خصوصي فهميدهاند با وجود محدوديتهاي بينالمللي موجود، امكان ادامه همكاري و مشاركت با شركتهاي معتبر آمريكايي و اروپايي ندارند، پس بهتر است به سراغ چينيها بروند و تجارتي كم دردسر را با آنها تجربه كنند.
در اين مورد، فربد زاوه، كارشناس صنعت خودرو كشور با اشاره به اينكه خودروسازان خصوصي از سر ناچاري به سراغ چينيها رفتهاند، ميگويد: اگر خصوصيها دست همكاري به سمت خودروسازان چيني دراز نميكردند، با ركود مواجه ميشدند.
وي با بيان اينكه محدوديتهاي بينالمللي دليل اصلي چرخش خودروسازان خصوصي به سمت چينيها است، ميافزايد:به نظر من از بابت اين ماجرا، چينيها بيش از خودروسازان خصوصي سود ميبرند؛ زيرا بدون سرمايهگذاري بر سر لقمه اي حاضر و آماده نشستهاند.
زاوه تاكيد ميكند: اين وسط مشتري ايراني سودي نميبرد، چون مجبور است به جاي مثلا فولكس گل و دوو سيلو، خودروهاي چيني سوار شود و اين به نفع چينيها است.
به گفته وي، محدوديت بينالمللي چارهاي را جز همكاري با چينيها بر سر راه خودروسازان خصوصي قرار نداده و آنها مجبورند خودرو چيني به توليد برسانند، وگرنه بايد در كارخانههايشان را بسته و كارگرانشان را اخراج كنند.
زاوه ادامه ميدهد: تازه همين چينيها گاهي با كلي اما و اگر و حتي منت گذاشتن، قطعه در اختيار خودروسازان خصوصي قرار ميدهند و اين نشان دهنده قدرت چانهزني ضعيف ما است. اين گفته زاوه را دبير انجمن خودروسازان نيز تاييد كرده و ميگويد:خوشبختانه برخي شركتهاي داخلي كه با چينيها كار كردهاند، موفق بوده و هم اكنون درآمد مناسبي دارند؛ اما به هر حال چينيها چندان قابل اعتماد نبوده و ممكن است در جايي هم به خودروسازي ما ضربه بزنند.
احمد نعمت بخش با اشاره به اينكه خودروسازان خصوصي در شرايط فعلي (محدوديتهاي بين المللي) چاره چنداني ندارند، ميافزايد: اينكه همكاري به چينيها به نفع خودروسازان خصوصي باشد يا به ضرر آنها، به نوع مديرانشان بستگي دارد، مثلا اگر خودروهاي عرضه شده، گرانقيمت بوده يا خدمات مناسبي براي آنها ارائه نشود، مشتريان نيز استقبال نخواهند كرد. دبير انجمن خودروسازان ادامه ميدهد: خودروسازان خصوصي در كل دو راه بيشتر براي ادامه فعاليت ندارند، به نحوي كه يا بايد با خارجيها (در حال حاضر چينيها) جوينت شوند يا پلت فرم بسازند و چون ساخت پلت فرم هزينه بسيار زيادي دارد، آنها مجبور به انتخاب راه اول شدهاند.
چهارشنبه|ا|3|ا|اسفند|ا|1390
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 116]