آغازي دوباره براي فراگير كردن بيمه اجتماعي عشاير و روستاييان

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: آغازي دوباره براي فراگير كردن بيمه اجتماعي عشاير و روستاييان
«براساس برنامه پنجم توسعه كشور، دولت مكلف به فراگير كردن بيمه روستايي شد»

اين خبر را هشتم آذرماه پارسال خبرگزاري ها به دنبال مصوبه نمايندگان مجلس منتشر كردند.

آن زمان اگر چه بعد از ۵ سال از آغاز اجراي قانون بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير كشور تنها ۲۳ درصد واجدان شرايط يعني ۸۲۹ هزار خانوار تحت پوشش قرار گرفته بودند ولي با تلاش هاي انجام شده اكنون كه به پايان سال اول برنامه پنجم توسعه نزديك مي شويم شاهد رشد ۷ درصدي بيمه شدگان هستيم و اميد مي رود تكليف دولت در همه گير كردن بيمه روستايي و پوشش صد درصدي روستاييان محقق شود.

تكليف به دولت

در برنامه پنجم توسعه دولت مكلف به فراگير كردن بيمه روستاييان و عشاير شده است اين تصميم نمايندگان مجلس در قالب بررسي الحاقيه ماده ۱۷۴ لايحه برنامه پنجم توسعه كشور صورت گرفته است و بر اساس تصويب نمايندگان مجلس دولت مكلف به تحقق بيمه روستايي و پوشش صددرصدي روستاييان از طريق تقويت صندوق تأمين اجتماعي روستاييان شده است همچنين گزارش هاي آماري حاكي است كه در حال حاضر ۸۲۹ هزار خانوار روستايي در كشور تحت پوشش بيمه هاي اجتماعي هستند و بر اساس برآوردهاي انجام گرفته، حدود ۳ ميليون و ۱۴۷هزار خانوار روستايي فاقد بيمه در كشور وجود دارد و به اعتقاد صاحب نظران اقتصادي، تحت حمايت بيمه نبودن تاكنون آسيب هاي زيادي را به عشاير و روستاييان كشورمان وارد كرده است.

با اقدامات انجام شده هم اكنون ۳۰درصد جمعيت روستايي مشمول، تحت پوشش بيمه هستند. مديرعامل صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير با بيان اين مطلب افزود: با وجود اين كه حدود ۶ سال از آغاز فعاليت اين صندوق مي گذرد ولي تاكنون اقدامات ارزنده اي براي تحت پوشش قرار دادن روستاييان و عشاير انجام شده است و اقداماتي را كه دولت در راستاي توسعه روستاها انجام مي دهد در برخي مناطق مهاجرت از روستاها به شهرها معكوس شده و مردم از شهرها به روستاهاي خود باز مي گردند. بر اساس آمارها حدود ۱۲ ميليون روستايي به شهرها مهاجرت كرده اند كه نزديك به ۱۰ ميليون آن ها در حاشيه شهرها ساكن شده اند.

موسويان گفت: فقدان بيمه اجتماعي يكي از عوامل مهاجرت روستاييان بود كه اميدواريم با فعاليت صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير اين معضل برطرف شود.

همچنين در راستاي تحقق اهداف برنامه و افزايش خانوارهاي تحت پوشش از سوي صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير تاكنون حدود ۲ هزار و ۲۰۰ كارگزاري بيمه اجتماعي در روستاهاي كشور تأسيس و علاوه بر آن با هدف اطلاع رساني و فرهنگ سازي و آموزش روستاييان فعاليت هاي مختلفي در روستاهاي كشور انجام شده است و دهياران نيز درباره چگونگي اجراي طرح و مزاياي آن توجيه شده اند.

ضرورت بيمه روستاييان

در اصل ۲۹ قانون اساسي آمده است كه برخورداري از تأمين اجتماعي از نظر بازنشستگي، بيكاري، از كارافتادگي، بي سرپرستي، حوادث و سوانح، نياز به مراقبت هاي بهداشتي و درماني به صورت بيمه اي و غيربيمه اي، حقي است همگاني و دولت موظف است بر اساس قوانين از محل درآمدهاي عمومي حاصل از مشاركت هاي عمومي، خدمات و حمايت هاي مالي را براي يكايك افراد تأمين كند.

«رضا محمدي» كارشناس امور بيمه در باره ضرورت و اهميت بيمه روستاييان مي گويد: فراگيري بيمه تأمين اجتماعي به عنوان مهم ترين ابزار زمينه ساز توسعه در مناطق روستايي و عشايري، در فعال سازي ساير عوامل توسعه موثر است و ارتقاي كمي و كيفي و سطح زندگي اين قشر مولد و توليد كننده را موجب مي شود.

وي مي افزايد: بايد به مسائل اقتصادي و اجتماعي روستاييان در مناطق محروم توجه شود. چرا كه اگر به اين مسائل توجه نشود در آينده حتي ممكن است تعداد بيشتري از روستاييان به شهرها مهاجرت كنند و شاهد افزايش پديده حاشيه نشيني در كلان شهرها باشيم.

به گفته وي در واقع نبود امكانات مناسب و فاصله زياد رفاه در شهر و روستاها باعث مهاجرت روستاييان به شهرها مي شود. لذا به همين علت در برنامه پنجم توسعه، دولت توجه ويژه اي نسبت به بيمه روستاييان دارد كه اين توجه بيانگر اهميت و ضرورت بيمه شدن روستاييان است و روستاييان بايد از نظر خدمات بيمه احساس امنيت كنند تا بتوانند در روستاها بمانند.

تدوين و اجراي برنامه هاي فراگير تامين اجتماعي، يكي از مهم ترين روش هاي ارتقاي سطح زندگي طبقات محروم جامعه و بهبود اوضاع اقتصادي و اجتماعي مردم به ويژه روستاييان است.

«حميد محسن زاده» به عنوان كارشناس صندوق بيمه هاي اجتماعي مي گويد: تامين اجتماعي را اقدامي مي دانيم كه براي حمايت افراد يك جامعه در مقابل خطرها و پيشامدهاي اجتماعي مثل بيماري، بيكاري، از كارافتادگي، فوت و بازنشستگي تعريف شده است و اين نگرش در همه كشورهاي دنيا وجود دارد و كشورهاي توسعه يافته به اين مقوله نگاه ويژه اي دارند و همواره در كشورهاي پيشرفته تلاش مي شود تا وضعيت زندگي مردم به ويژه اقشار آسيب پذير از طريق پوشش هاي بيمه اي بهبود يابد و روستاييان هم به دليل مشكلات اقتصادي نياز به پوشش هاي بيمه اي مناسب دارند.

در واقع وضعيت جمعيت روستايي و عشايري از نظر پوشش بيمه اي مناسب نيست و اين در حالي است كه اعضاي جمعيت خانوار روستايي در مقايسه با اعضاي خانوار جمعيت شهري بيشتر مشغول به كار هستند و به همين دليل بايد به پوشش بيمه اي خانواده هاي روستايي توجه خاصي شود.

وي مي افزايد: كشور ايران با توجه به موقعيت جغرافيايي تقريبا در صدر كشورهاي بلاخيز جهان قرار دارد كه روستاييان در اين ميان بيشتر از ديگر اقشار جامعه در معرض تهديد انواع بلاها قرار دارند. بنابراين بايد براي تحت پوشش قرار دادن جامعه روستايي به طور ويژه برنامه ريزي كرد.

طرح پزشك خانواده

اگر طرح پزشك خانواده و نظام ارجاع به طور كامل در برنامه هاي توسعه كشور اجرا شود، از اين طريق مي توان زمينه هاي بيمه فراگير را در روستاها فراهم كرد.

در واقع اهداف مورد نظر در پزشك خانواده با فراگير شدن بيمه روستاييان قابل تحقق است.

دكتر خالقي عضو كميسيون بهداشت و درمان مجلس چنين نظري دارد و از طرح پزشك خانواده در قالب اجراي بيمه فراگير روستاييان ياد مي كند و مي گويد: وقتي گروه پزشك خانواده كه از پزشك، پرستار، بهيار و ساير عوامل تشكيل مي شود در مركز بهداشت درماني و يا خانه بهداشت روستا حضور مي يابند، در اولين اقدام براي تك تك خانوار ها پرونده سلامت تشكيل مي دهند و بر اساس اين پرونده سلامت فرد در فهرست نظام ارجاع قرار مي گيرد. بنابراين با شكل گرفتن هسته هاي پزشك خانواده زمينه مناسبي براي فراگير شدن بيمه ها هم در روستاها به وجود مي آيد.

وي مي افزايد: بحث تجميع صندوق هاي بيمه اي در كشور به طور جدي مطرح است و هدف از تجميع صندوق هاي بيمه اي اين است كه خدمات بيمه اي يكساني در سراسر كشور براي همه مردم ارائه شود و اين طرح هم زماني به درستي اجرا خواهد شد و بستر عدالت اجتماعي را فراهم خواهد آورد كه در قالب طرح پزشك خانواده دنبال شود. در واقع وقتي هسته هاي پزشك خانواده در خانه هاي بهداشت روستايي مستقر شدند فراگير شدن طرح بيمه روستاييان و عشاير هم به تناسب شكل خواهد گرفت.

بيمه اي ديگر به نام خدمات درماني

دكتر «باقرزاده» معاون نظارت و ارزشيابي اداره كل بيمه خدمات درماني استان خراسان رضوي با بيان اين مطلب كه حدود ۲۲ميليون روستايي در سراسر كشور تحت پوشش بيمه خدمات درماني قرار دارند و نزديك به ۲هزار روستايي در استان خراسان رضوي از خدمات اين بيمه استفاده مي كنند، مي گويد: به موازات تحت پوشش قرار گرفتن خانوارهاي روستايي در طرح پزشك خانواده، شرايط استفاده آن ها از بيمه ها هم فراهم مي شود به عبارت ديگر طرح پزشك خانواده در اجرايي كردن بيمه هاي خدمات درماني موثر است و برعكس افرادي كه تحت پوشش بيمه هاي خدمات درماني قرار دارند به راحتي با استفاده از مزاياي اين بيمه، مراحل انجام درمان خود را در قالب نظام ارجاع پزشك خانواده دنبال مي كنند.

وي با بيان اين مطلب كه با طرح فراگيرشدن بيمه روستاييان آماري به تفكيك سن و جنس از خانوارهاي روستايي و عشايري تهيه شده است، مي افزايد: در طرح فراگيرشدن بيمه روستاييان شرايط به گونه اي است كه به محض تولد يك نوزاد در خانواده روستايي، دفترچه بيمه خدمات درماني هم براي او صادر مي شود به عبارت ديگر فراگيرشدن طرح بيمه روستاييان و عشاير به روز است و همه روستاييان مي توانند به طور يكسان از مزاياي بيمه خدمات درماني استفاده كنند و با نظارت هايي كه انجام مي شود ضعف هاي كار شناخته و از طريق كارشناسان در اسرع وقت آن ضعف ها برطرف مي شود تا خانواده هاي روستايي بتوانند از مزاياي بيمه خدمات درماني در نظام ارجاع پزشك خانواده به موقع استفاده كنند.

شرايط در بيمه هاي اجتماعي

در بحث فراگير شدن بيمه روستاييان بايد بين بيمه هاي خدمات درماني و بيمه هاي اجتماعي تفكيك قائل شد. در واقع ممكن است همه روستاييان در سراسر كشور تحت پوشش بيمه خدمات درماني قرار گرفته باشند ولي تحت پوشش بيمه هاي اجتماعي نباشند چون شرايط تحت پوشش قرار گرفتن اين ۲نوع بيمه با يكديگر تفاوت دارد.

يك كارشناس حوزه بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير كشور با بيان اين مطلب مي گويد: موضوع تامين اجتماعي يك مفهوم عام دارد و وقتي كه بيمه هاي اجتماعي و خدمات درماني به اين حوزه كلان اضافه مي شود با اين مجموعه، نظام جامع رفاه و تامين اجتماعي بر اساس چشم انداز برنامه هاي توسعه محقق مي شود.

«ابارشي» سرپرست بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير خراسان رضوي مي افزايد: در استان خراسان رضوي حدود ۴۸۰ هزار خانوار ساكن روستاها، شامل ۵۵ درصد افراد مشمول بيمه اجتماعي روستايي و عشايري تحت پوشش اين بيمه قرار گرفته اند در حالي كه ممكن است همه روستاييان و عشاير تحت پوشش بيمه خدمات درماني باشند.

وي در بيان دليل تفاوت موضوع مي گويد: در بيمه هاي اجتماعي شرايط عضويت مطرح است و اين شرايط شامل ساكن بودن افراد در روستاها، شرط سني حداقل ۱۸ سال و حداكثر ۵۵ سال براي مردها و ۵۰ سال براي زن هاست.

علاوه بر اين شرط پرداخت حق بيمه مطرح است كه يك سوم آن از طرف متقاضيان بيمه پرداخت مي شود و دو سوم آن را دولت پرداخت مي كند. بنابراين شرايط ذكر شده باعث مي شود كه همه افراد تحت پوشش بيمه هاي اجتماعي قرار نگيرند.

وي پرداخت حق بيمه توسط روستاييان را در سال بين ۷۲ تا ۱۸۰ هزار تومان مطرح مي كند كه ۲ برابر اين رقم در سال توسط دولت پرداخت مي شود و سهم متقاضيان هم بر اساس ۸ سطح درآمدي كه شوراي عالي رفاه و تامين اجتماعي محاسبه مي كند تعيين و ۵ درصد اين سهم توسط بيمه شده و ۱۰ درصد ديگر آن توسط دولت پرداخت مي شود.

وي در مورد فراگير شدن بيمه اجتماعي هم مي گويد: بيمه هاي اجتماعي از سال ۸۴ به صورت اختياري مطرح شده است و در مدت عمر كوتاه نزديك به ۵۵ درصد روستاييان تاكنون تحت پوشش بيمه اجتماعي قرار گرفته اند و همچنين بيش از هزارو ۲۰۰ خانوار از كارافتاده و مستمري بگير تحت پوشش بيمه هاي اجتماعي هستند و برخي از خانوارهاي روستايي و عشايري كه از سال ۸۴ تحت پوشش اين بيمه قرار گرفته بودند با پرداخت حق بيمه 2.5 سال از مزاياي مستمري آن استفاده مي كنند و برخي از خانواده ها در سال يك تا يك ونيم ميليون تومان حق مستمري مي گيرند و از سال ۸۶ هم كه شرايط عضويت تعيين شده است افرادي كه ۶۵ سال دارند با پرداخت ۱۵ سال حق بيمه وارد مرحله بازنشستگي مي شوند و حقوق دوران بازنشستگي را دريافت مي كنند.

وي با مهم دانستن پي گيري هاي استاندار و معاونت سياسي استانداري خراسان رضوي در فراگير شدن بيمه هاي اجتماعي مي گويد: اگر در استان خراسان رضوي، اين طرح تا به حال موفق شده به دليل حمايت استاندار، معاون سياسي و فرمانداران است و با همت مسئولان استان ستاد بيمه اجتماعي روستاييان تشكيل شده است و همه مسئولان تلاش مي كنند تا با مصوبات مناسب شرايط فراگير شدن بيمه اجتماعي را در استان مهيا كنند.

حفظ كرامت روستايي

«موسويان» مديرعامل بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير كشور درباره اهميت و فراگير شدن بيمه هاي اجتماعي به رسانه ها گفته است.گاهي كرامت انسان ها به دليل تنگدستي مورد بي توجهي قرار مي گيرد كه بيمه مي تواند به عنوان پشتوانه عظيم در راستاي حفظ اين كرامت، نقش حائز اهميت و قابل توجهي داشته باشد.

وي مي افزايد: طرح بيمه اجتماعي سال هاست كه در كشور اجرا مي شود و مردم شهرها در اقشار مختلف توانسته اند از آن استفاده كنند اما متاسفانه با وجود تمام زحمت ها و سختي هايي كه در كارها و مشاغل روستاييان مثل دامداري و كشاورزي وجود دارد، بيمه اجتماعي براي روستاييان و عشاير با ۲۷ سال تاخير وارد ميدان حمايت از اين قشر زحمت كش شد.

وي با بيان اين كه صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير حدود ۶ سال است با هدف گسترش پوشش بيمه اجتماعي تشكيل شده و تاكنون دولت منابع مالي خوبي به اين موضوع اختصاص داده است، عنوان مي كند: صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير، يكي از موفق ترين نهادهاي بيمه اي است كه با وجود اختياري بودن، توانسته ۳۰ درصد از جامعه هدف خود را تحت پوشش قرار دهد و اين به اين معناست كه از هر ۳ خانوار روستايي يك خانوار بيمه شده است.

وي استقبال مردم روستايي مناطق كويري از عضويت در اين صندوق را قابل توجه عنوان كرد و گفت: تاكنون بيش از ۵۰ درصد از مردم اين مناطق به عضويت اين صندوق درآمده اند. اين در حالي است كه متاسفانه در مناطق خوش آب وهوا كه مردم روستاها تا حدودي از امكانات بهتري برخوردار هستند كمتر از ۲۰ درصد مردم به اين امر تمايل نشان داده اند.

وي يكي از دلايل مهاجرت روستاييان به شهرها را تحت پوشش تامين اجتماعي نبودن مي داند و يادآور مي شود: بيمه نشدن روستاييان، ديواري بين روستا و شهر ايجاد كرده بود اما هم اكنون اين ديوار برداشته شده است و روستاييان مي توانند از مزاياي بيمه برخوردار شوند.

به هر حال كارشناسان يكي از مهم ترين روش هاي ارتقاي سطح زندگي طبقات محروم جامعه و بهبود اوضاع اقتصادي و اجتماعي مردم را تدوين و اجراي برنامه هاي فراگيرشدن بيمه هاي اجتماعي در روستاها مي دانند.

چكيده گزارش

۶ سال از اجراي قانون بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير كشور مي گذرد اما تا پايان اجراي برنامه چهارم حدود ۲۰ درصد جمعيت واجد شرايط تحت پوشش قرار گرفتند.در برنامه پنجم توسعه نيز دولت مكلف به فراگير كردن «بيمه روستاييان و عشاير» شده است.به اعتقاد كارشناسان اين طرح از اين نظر اهميت دارد كه نزديك به ۲۲ ميليون روستايي در كشور سكونت دارند و اين جمعيت در برابر اتفاقاتي مثل بيماري، فوت، از كارافتادگي و بيكاري تهديد مي شوند و در دوران بازنشستگي نياز به دريافت مستمري دارند از سال ۸۴ با آغاز اجراي اين طرح فقط ۸۲۹ هزار خانوار روستايي (۲۳درصد) در كشور تحت پوشش اين طرح قرار گرفته اند. بنابراين ضرورت دارد تا با تدوين و اجراي برنامه هاي فراگير بيمه اجتماعي به سمت اجراي طرح هايي برويم كه بتوانيم سطح زندگي طبقات محروم جامعه را از نظر اقتصادي و اجتماعي بهبود بخشيم و اين بهبود از طريق فراگير شدن بيمه هاي اجتماعي ممكن مي شود.

شنبه|ا|1|ا|بهمن|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 230]