واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، قيام مردم قم در 19 دي ماه 1356 و شهادت جمعي از آنان توسط نيروي هاي سركوبگر رژيم پهلوي و شكل گيري فرايند اربعين هاي شهدا در شهرهاي مختلف، سرآغازي بر پايان رژيم مستبد پهلوي بود. انتشار مقاله توهين آميز عليه امام خميني (ره) با عنوان استعمار سرخ و سياه،در روزنامه اطلاعات در 17 دي 1356 خشم ملت ايران به ويژه مردم و طلاب قم را شعله ور ساخت و قيام خونين 19 دي را رقم زد، قيامي كه طومار رژيم پهلوي را درهم پيچيد. اين مقاله كه به بهانه سالروز كشف حجاب و با اسم مستعار احمد رشيدي مطلق انتشار يافته بود،با خشم و انزجار مردم و روحانيون روبرو شد. اهداف رژيم شاه در انتشار اين مقاله توهين آميز را بايد در رويداد هاي سال 1356 به ويژه شهادت حاج سيد مصطفي خميني و برگزاري مراسم يادبود وي در شهرهاي مختلف كشور جستجو كرد. با شهادت حاج سيدمصطفي خميني فرزند بزرگ حضرت امام در اول آبان 1356 و برگزاري مراسم ختم وي در شهرهاي مختلف، ياد و خاطره امام دگر باره در دلها زنده شده و نگاه هاي مردم و حوزههاي علميه را متوجه امام خميني (ره) ساخت كه در نجف در حال تبعيد به سر مي بردند. رژيم طاغوت كه از گسترش نهضت مذهبي و انتشار وسيع اعلاميه ها و نوارهاي سخنراني امام خميني (ره) و استقبال روزافزون مردم، به شدت خشمگين و نگران بود، دستور داد تا به مناسبت 17 دي 1356 سالروز كشف حجاب مقاله اي سراسر توهين عليه امام خميني(ره) مرجع تقليد شيعيان در روزنامه اطلاعات منتشر شود. اين ترفند رژيم كه براي جلوگيري از مطرح شدن نام امام به عنوان رهبر اصلي مبارزه صورت گرفته بود، نتيجه عكس داد و با قيام بموقع مردم قم و اشتباه ديگر رژيم مبني بر به خاك و خون كشيدن تظاهرات آرام آنان در 19 دي، نام و ياد امام بيش از گذشته در بين اقشار مختلف مردم مطرح گشت و روند پيروزي انقلاب شتابي فزونتر گرفت. اولين حركت اعتراض آميز در برابر انتشار مقاله موهن در روزنامه اطلاعات، توسط روحانيت و مردم قم، روز 18 دي ماه شكل گرفت.در اين روز علما و مراجع درس خود را تعطيل كردند و اقشار مختلف مردم نيز به آنان پيوستند. اعتراض هاي مردمي در صبح و بعداز ظهر روز 19دي ماه 1356 با تعطيل شدن بازار قم، تداوم تعطيلي دروس حوزه علميه و با سخنراني علما و روحانيون ادامه يافت. در واقع، نقطه عطف تاريخ انفلاب اسلامي بعد از ظهر روز 19 دي كه تظاهرات آرام مردم قم توسط دژخيمان رژيم شاه به خاك و خون كشيده شد و تعدادي از معترضان شهيد و مجروح شدند، شكل گرفت. روز 20 دي ، طلاب در اعتراض به اين وضعيت در كلاسهاي درس حاضر نشدند و با تعطيلي حوزه، شهر قم در سكوتي غمناك فرو رفت. علما و مدرسان حوزه نيز طي بيانيه اي ، كشتار مردم و طلاب را محكوم كردند. اما ماجرا به همين جا ختم نشد. روز 21دي،دانشجويان دانشگاه صنعتي تهران،در اعتراض به كشتار مردم بي دفاع قم در محوطه دانشگاه اجتماع كردند كه با حمله كماندوها و ديگر نيروهاي رژيم رو به رو شدند. در جريان اين حمله،حدود 80 دانشجو مجروح و مضروب شدند. همزمان، علما و وعاظ تهران و ساير شهرستانها با انتشار يك اعلاميه،گزارشي از چگونگي قيام مردم قم را به ملت ايران ارائه داده و جنايات رژيم شاه را آشكار ساختند.جامعه بازرگانان و پيشهوران تهران نيز در اعتراض به كشتار مردم قم، با انتشار اطلاعيهاي اعلام اعتصاب عمومي كرد. مراجع قم نيز روز 22 دي ماه 1356 بيانيه جداگانه اي صادر كرده و در آن، ضمن محكوم نمودن اعمال رژيم در به خاك و خون كشيدن مردم قم، متذكر شدند كه رژيم به جاي توجه به اعتراض صحيح و منطقي طلاب و مردم، اعمالي را كه در تمام جوامع بشري محكوم است مرتكب شده و با اسلحه گرم، افراد بي گناه را به خاك و خون كشيده است. در بخش ديگري از بيانيه مراجع آمده بود: ما مصادر امور را مسئول اين قضايا ميدانيم و شديدا معترض هستيم. به دنبال اين كشتار وحشيانه تا چندين روز حوزهها و بازار قم تعطيل و تظاهرات پراكنده ادامه داشت. امام خميني (ره) نيز در پيامي به مناسبت قيام 19 دي ماه فرمودند:من به ملت ايران با اين بيداري و هوشياري و اين روحيه قوي و شجاعت بيمانند، نويد پيروزي ميدهم، پيروزي توأم با سربلندي و افتخار، پيروزي توأم با استقلال و آزادي ... و انقراض دودمان سياه روي پهلوي. به اين ترتيب، حركت اعتراضي مردم كه از قم آغاز شده بود به زودي به نقاط مختلف كشور كشيده شد و مردم ايران با برگزاري مراسم اربعين شهداي قم و سپس اربعين هاي ديگر پرچم مبارزه با رژيم پهلوي را همچنان برافراشته نگه داشته و تا فروپاشي اين رژيم و پيروزي انقلاب اسلامي اين روند را ادامه دادند. اولين حركت مهم انقلابي پس از اين قيام مردم قم در تبريز اتفاق افتاد و در 29 بهمن 1356 در اربعين شهداي قم تعدادي از تظاهركنندگان تبريزي نيز شهيد و مجروح شدند. در چهلم شهداي تبريز، شهرهاي يزد، شيراز، اصفهان، كرمان، جهرم و اهواز به قيام پيوستند و با راهپيماييها و اجتماع در مساجد، رژيم شاه را به باد انتقاد گرفتند. در يزد اين تظاهرات با كشتار وحشيانه مردم توسط رژيم شاه رنگ ديگري به خود گرفت. مردم در مسير راهپيمايي خود شيشههاي چند بانك و سينما را شكستند و خواستار بازگشت امام خميني از تبعيد و آزادي زندانيان سياسي شدند. به اين ترتيب، ابعاد نهضت اسلامي در طول چند ماه كه با اربعينها گسترش مييافت، به يكي از مسائل و رويدادهاي مهم جهاني تبديل شده بود. روزنامه فرانسوي ليبراسيون در اهميت برگزاري مراسم اربعين در جريان مبارزه با رژيم پهلوي در تاريخ 11 مي 1978 پس از شرح قيام مردم قم و كشتار مردم توسط مأمورين دولتي و تظاهرات مردم تبريز براي گرامي داشت شهداي قم در مقاله اي با عنوان شورش در فاصله هر چهل روز نوشت: در هر چهل روز يك بار مردم ايران در مقابل رژيم طغيان مي كنند. مدت چهار ماه است كه اعتراض و جدال مردم ادامه دارد. مردم از تهديدات رژيم شاهنشاهي نترسيده و عقب ننشسته اند و در اين راه عزمي جزم دارند و مخالفين سياسي اعم از روشنفكر، دانشجو، اداري و كارگر به اتحاد يكپارچه اميد بسته اند. در اين ميان، مذهبيون در راه مبارزه مشترك مذاكراتي را با آنها شروع كرده اند. بنابراين هرچند زمينه هاي بلند مدت شكل گيري انقلاب اسلامي در ايران فراهم بود، اما قيام 19 دي 1356 مردم و طلاب قم، به عنوان يك عامل شتابزا به روند شكل گيري انقلاب اسلامي سرعت بخشيد،رهبري امام خميني (ره) را تثبيت نمود و محتواي اسلامي را برمبارزات ضد استبدادي با رژيم پهلوي غالب ساخت. به اين ترتيب ترفند شاه در انتشار مقاله توهين آميز عليه امام خميني براي كاهش محبوبيت رهبر انقلاب نه تنها با شكست مواجه شد،بلكه با اين اشتباه تاريخي رژيم شاه، همه نگاه ها متوجه امام (ره) شده و ايشان بيش از گذشته در كانون اصلي مبارزه قرار گرفت، مبارزه اي كه 13 ماه بعد از قيام مردم قم با فروپاشي رژيم پهلوي به پيروزي رسيد. گزارميز/1912/ 1551
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 761]