توصيه رهبر انقلاب به گردآورندگان كتاب تاريخ امام حسين

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: توصيه رهبر انقلاب به گردآورندگان كتاب تاريخ امام حسين
خبرگزاري فارس: يك پژوهشگر گفت: رهبر انقلاب به ما گفتند حالا كه انقلاب شده شما بايد فكر كنيد كه به جهان اسلام تعلق داريد. بنابراين طوري كار كنيد كه براي جهان اسلام مؤثر باشيد.

به گزراش خبرگزاري فارس، اعظم فخر يكي از سه پژوهشگر اصلي مجموعه موسوعه امام حسين است. وي وظيفه تحقيق بر روي محور «فضايل و مناقب» تاريخ امام حسين(ع) را برعهده داشت و از سال 1365 كه به جمع پژوهشگران موسوعه پيوست تا پايان اين پژوهش بزرگ به همكاري خود ادامه داد.

* در ابتداي كار در موسوعه، چه كساني به شما كمك فكري دادند؟

* بعد از فارغ‌التحصيل شدن از دبيرستان به درس‌هاي حوزوي روي آوردم و چهار، پنج سالي در مدرسه عالي شهيد مطهري درس خواندم. هم‌زمان با ورود به اين مجموعه در دفتر كمك‌آموزشي، به دانشگاه هم راه پيدا كردم. در طول دانشگاه، اتفاق خوبي كه افتاد، اين بود كه به استفاده از محضر استاداني چون آيت‌الله موسوي بجنوردي، مرعشي و دكتر احمد بهشتي موفق شدم كه با تاريخ امام حسين آشنايي داشتند و جواب‌هايي كه اين بزرگان به من مي‌دادند، در پيشرفت كار «تاريخ امام حسين(ع)» بسيار راه‌گشا بود. به‌طور كلي نظراتشان باعث رشد مجموعه مي‌شد و بسيار تأثيرگذار بود.

* آيا مورد ديگري براي معرفي داريد؟

* مراجعات مكرر به كتابخانه شماره 1 و 2 مجلس و سؤالاتي كه در مسير كار ايجاد مي‌شد، موجب شد تا در موارد متعددي از محضر عبدالحسين حائري كه در آن زمان رئيس كتابخانه مجلس بود، مستفيض شويم. ايشان فردي بسيار مطلع در زمينه‌هاي گوناگون بود و تا آن‌جا كه توانست امكان استفاده بهتر و مفيدتر از كتابخانه را براي ما فراهم مي‌كرد. در مجموع طوري ما را اكرام مي‌كرد كه نشان مي‌داد براي اين كار ارزش ويژه‌اي قائل است. در كتابخانه مجلس شعبه خيابان وليعصر، فردي به‌نام آقاي بندلي بود كه همكاري شاياني با ما داشت. خاطرم هست مكان مطالعه با دو قفسه كتاب، به دو قسمت تقسيم شده بود كه بخش كوچك‌ترش به خانم‌ها اختصاص داشت و نور كافي هم نداشت. روزي به ايشان گفتم اين‌جا نور كافي ندارد و ادامه كار مطالعه را براي ما مشكل مي‌كند، اگر ممكن است فكري بكنيد. به هر حال پس از مدتي لامپ بزرگي دقيقاً بالاي ميز مطالعه نصب كردند و مشكل ما حل شد.

**توصيه رهبر انقلاب به ما انگيزه مي‌داد

*چه چيز براي پيشبرد كار، به شما انگيزه مي‌داد؟

*يكي از عوامل مؤثر در انگيزه من براي ادامة اين كار، توصيه آيت‌الله خامنه‌اي بود. ايشان به ما گفتند حالا كه انقلاب شده شما مثل طلبه‌هاي قبل از انقلاب نيستيد كه گمان كنيد ديده نمي‌شويد و نمي‌توانيد تأثيرگذار باشيد. شما بايد فكر كنيد كه به جهان اسلام تعلق داريد. بنابراين طوري كار كنيد كه براي جهان اسلام مؤثر باشيد. اين حرف، براي من انگيزه بزرگي شد و نگرش مرا براي انجام اين كار خيلي تغيير داد و در زاوية ديد من خيلي تأثير داشت. طوري كه ديگر هدف من و بقية مجموعه هم اين بود كه كاري مؤثر انجام دهيم. خدا را شكر كه به همين سمت‌وسو حركت كرديم.

*چه شد كه تاريخ امام حسين(ع) به اين وسعت و گستردگي كار شد؟

* در مورد وسعت كار بايد بگويم، يكي از منابع مورد استفاده ما، مجموعه عظيم بحارالانوار بود. وقتي ما شروع به خواندن اين مجموعه كرديم تازه ارزش آن برايمان مشخص شد؛ حتي بعد از مدتي با دوستانمان صحبت كرديم كه خوب است به سبك بحارالانوار كار را پيش ببريم. به نظرم اين وسعتي كه الان حاصل شده است، محصول همان نگرش و تأثير بحارالانوار بود. بحارالانوار براي جامعة مسلمين يك سرمايه است و ما هم بايد بر اين سرمايه مي‌افزوديم، چون بخش فارسي آن كم و مخاطب فارسي‌زبان نيز بسيار زياد است. بنابراين بايد براي اين مخاطبان كه قصد آشنايي با فرهنگ و تاريخ عاشورا را داشتند و دارند، منبعي قابل اعتماد تهيه كنيم.

*چه كساني در اين طرح شما را ياري كردند؟

* سيد عبدالعزيز طباطبايي. آن مرحوم تنها كسي بود كه كتاب‌هايش را امانت مي‌داد. ما از خيلي‌ها كتاب به امانت مي‌خواستيم، اما حتي كساني هم كه در تهران بوند، به نحوي تقاضاي ما را رد مي‌كردند. اما فقط آقاي طباطبايي با طيب‌خاطر و بزرگواري خاصي كتاب‌هايش را امانت مي‌داد، بدون اين‌كه دغدغه‌اي داشته باشد. تا جايي كه يادم مي‌آيد نزديك به 50 جلد كتاب از كتاب‌خانة شخصي ايشان امانت گرفتيم.

* از چه طريقي كتاب‌هاي مورد نياز پژوهش را تهيه مي‌كرديد؟

* اين كار از راه‌هاي مختلف تأمين مي‌شد. يك راه مراجعه به نمايشگاه كتاب بود كه خود جايگاه ويژه‌اي داشت، هم از لحاظ اهميت علمي و هم حواشي آن. يك راه مراجعه به علما بود،‌ البته در تهران ما از كتاب‌خانة شخص ديگري جز آقاي جاودان استفاده نكرديم. براي اين كار مدت زيادي به يكي از اساتيد مراجعه مي‌كردم، بالاخره روزي به ايشان گفتم ما از علماي قم كتاب گرفتيم و رسم امانت‌داري را نيز مي‌دانيم، شما چرا از امانت‌دادن واهمه داريد، ايشان گفتند از بس كتاب امانت داده‌ام و بازنگشته است، ديگر به اين كار رغبتي ندارم. يك بار كتابي را به دوستي امانت دادم، سال‌ها طول كشيد پس نداد. يك بار كه اتفاقي او را ديدم و موضوع كتاب را يادآوري كردم. او گفت من در وصيت‌نامه‌ام ذكر كرده‌ام كه اين كتاب مال شماست و هنوز هم آن كتاب به دست من نرسيده است. كاش امانت‌داري در موضوع كتاب لااقل در حد بقية موضوعات بود.

* آيا تاكنون مجموعه‌اي با اين وسعت درخصوص حضرت امام حسين(ع) ارائه شده است؟

* يكي از كتاب‌هاي غني و پرمحتوا در مورد شخصيت حضرت امام حسين(ع) كتاب «ناسخ‌التواريخ» است كه متن فارسي آن هم، موجود است و مطالب مورد نظر ما را هم به‌طور وسيع مطرح كرده است. اين اثر، از كتاب‌هاي مبسوطي است كه مي‌توان گفت هم‌پاية كتاب «نفس‌المهموم» است. البته اين نكته نيز قابل توجه است كه نام «موسوعه» خود نشان‌دهنده ويژگي‌هايي است كه اين كار تحقيقي را از ديگر تلاش‌هايي كه قبلاً صورت گرفته متمايز مي‌سازد. مثل كثرت مراجع معتبر ارائه شده و اعمال و شيوة فني تحقيق و واگذاري برداشت از مطالب به محقق و...

*با توجه به اين‌كه شما مسئوليت محور سوم ـ امام حسين (ع) خارج از تاريخ عاشورا ـ را به عهده داشته‌ايد، در اين زمينه توضيح بفرماييد.

* بررسي منابع ـ اعم از منابع تاريخي، حديث و تفسير ـ منجر به بروز وجوه ديگري غير از فضايل و مناقب شد منجمله شخصيت امام(ع) در قرآن كه طي تحقيق و آهسته آهسته شكل گرفت و تكامل پيدا كرد و ديگر مباحث عبارت‌اند از: مشخصات فردي امام(ع)، امامت ايشان، جايگاه امام(ع) در ديدگاه پيامبر و تبيين افعال و اقوال ايشان. آنچه در اين مجموعه جلب نظر مي‌كند اتفاق نظر محدثين شيعه و سني حتي سبقت اهل سنت در بيان «آميختگي و جدايي‌ناپذيري تولي و تبري پيامبر و اهل بيت (عليهم‌السلام) مي‌باشد. معجزات، سيره، سخنان امام(ع)، امام حسين(ع) و حضرت مهدي(عج)، اخبار شهادت، فلسفة شهادت، رفع شبهه از شهادت امام(ع)، امام(ع) و اصحاب، امام(ع) و قاتلان ايشان، گريه و عزاداري در مصيبت امام(ع)، تربيت و زيارت ايشان. ما در ارائه مطالب به گونه‌اي عمل كرده‌ايم كه مخاطب بدون قضاوت مستقيم ما در قضيه‌اي خاص، خود به نتيجه‌اي قابل قبول برسد و در مورد مسائل مطرح شده به قضاوت بنشيند. در واقع ما با تنظيم اطلاعاتي پراكنده، راوي تاريخ سراسر افتخار و شكوه زندگي حضرت امام حسين(ع) بوده‌ايم.

*چه روشي را براي استفاده از كتاب پيشنهاد مي‌كنيد؟

* در مورد نحوة استفاده از كتاب، اطلاع از ويژگي‌هاي آن براي ورود و بهره‌برداري مؤثر است. از آن‌جا كه سعي شده اطلاعات حول محور امام(ع) تا حد ممكن كامل باشد، اين موضوع موجب شده تا محتواي كتاب چندوجهي شود. به اين معنا كه تنها يك كتاب مقتل، تاريخ و... نباشد، بلكه علاوه بر اين‌ها شامل رجال، حديث، تفسير، كلام و... هم باشد و كوتاه‌ترين راه براي دست‌يابي به محتواي كتاب، مراجعه به فهرست اجمالي موضوعات است كه در انتهاي كتاب با عنوان «فهارس» آمده است.
انتهاي پيام/و

سه|ا|شنبه|ا|20|ا|دي|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 95]