واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سیسال تلاش حرفهیی هنرمند ایرانی در اسپانیا روایت شد

بهمن جلالی: ما كشورمان را با عكس میسازیمروز گذشته نمایشگاه عكسهای بهمن جلالی در گالری تاپیه فوندیش شهر بارسلونای اسپانیا كلید خورد. منابع خبری دنیا دیروز و امروز با عكسهای هنرمند ایرانی - بهمن جلالی - توجهشان به عكسهای ایرانی معطوف شده است. چراغ نمایشگاه بهمن جلالی در بخشهای "روزهای خون و روزهای آتش"، "خرمشهر: شهری كه ویران شد" و بوشهر، مجموعهی عكسهای ماهیگیری، معماری كویر و مجموعهی چهرهنگار در اسپانیا روشن شده است. منابع اسپانیایی چنین تحلیل كردهاند، ایران از نخستین كشورهایی بود كه دوربین عكاسی با فاصلهی هشت سال از ابداع، به آن وارد شد و بهخاطر نبود رابطهی نزدیك با اروپا بر خلاف دیگر كشورها هیچگاه تحت تسخیر اروپاییها قرار نگرفت. این در حالی است كه عكاسی منطقهی مصر و فلسطین آن روزها كه شامل اردن، لبنان، سرزمینهای اشغالی و بخشهایی دیگر میشد، شدیدا تحت تاثیر اروپا بودند. بهمن جلالی به آنها گفته است: «ما در آن زمان فرهنگ تصویری نداشتیم. هیچ موزه یا موسسهیی را نداشتیم تا بفهمیم چرا یا به چه هدفی این كار را میكنیم. در آن سالها دو دسته عكاس در ایران وجود داشتند دسترسی نخست گروهی بودند كه اروپا را میشناختند و به آنجا سفر میكردند. عكسهای این دسته زمینهی سفید و ژستهای اروپایی داشتند. این عكاسها با نقاشی و تركیببندی اروپایی نیز آشنا بودند. دستهی دوم نه به اروپا سفر كرده بودند و نه آنجا را میشناختند. این گروه مینیاتورها و نقاشیهای دورهی صفویه، زندیه و قاجاریه را میشناختند و دیده بودند كه این نقاشیها هیچ كمكی به پیشرفت شیوهی تركیببندی عكس آنها نمیكردند. در این شرایط تنها دانش فرهنگی به پیشرفت این فعالیت كمك میكرد؛ ایرانیای كه غرب را نمیشناخت، نمیتوانست این كار را انجام دهد و تنها دانش فرهنگی میتواند سبك را پدید آورد.» در ایران عكاسی نقش عمدهیی در ورود مدرنیته و نوگرایی به ایران بازی میكرد و به مدرنیتهی تصویرگری ایران كمك شایانی كرده است. جلالی با آگاهی از این پدیده شكل تازهتری از فرهنگ عكاسی بومی و غیرغربی ارایه میدهد. او میگوید ما كشورمان را باعكس میسازیم. این عكسها كشور ما را شكل میدهند. نمایشگاهی كه اكنون در گالری تاپیه فوندیش برپاست، بخشهای مختلفی از كار جلالی را مانند عكسهای مستند و ویژهی دوران جنگ و اشغال خرمشهر و روزهای انقلاب ارایه میدهند. جلالی با همكاری همسرش - رعنا جوادی - روزهای اوجگیری مبارزهها با رژیم شاه را در بازهی زمانی 64 روزه تا پیش از بیست و دوم بهمن 1357 نشان میدهد. پس از این، بخشی كه "روزهای آتش، روزهای خون" نام گرفته، عكسها دوران اشغال خرمشهر به دست عراقیها را روایت میكنند. "خرمشهر: شهری كه ویران شد" روایت این ویرانی است. آنها در بارهی عكسهای جلالی چنین استنباط كرده و نوشتهاند، عكسهای او از وحشت حاضر در جنگ میان ایران و عراق میگویند. جنگی هشت ساله كه با بیتفاوتی رسانههای دنیا مواجه شده بود. دیگر مجموعه جالب توجه عكسهای بوشهر است؛ این عكسها به تصاویری از شهر تاریخی بوشهر كه زمانی بزرگترین و مهمترین بندر جنوب ایران بوده و بافت معماری تحت تاثیر هند و زنگبار را دارد، میپردازد. این معماری بهدلیل روابط نزدیك و تاریخی بوشهر با این مناطق پدید آمده است. جلالی در عكسهای بوشهر خود با یك ماهیگیر همسفر شده تا رنجها و دشواریهای زندگی روزمرهی او را بیان كند. عكسهای كویر نیز به ویژگی زیبای خانههای كویری ایرانی پرداخته است. این خانهها سقفهای گنبدی شكلی دارند و از خشت و گل ساخته شدهاند و با معماری این منطقه نیز سازگار هستند. واپسین مجموعهی این گالری به عكاس معروف شیرازی - بهرام چهرهنگار - پرداخته و بههمین نام عنوان گرفته است. چهرهنگار سال 2001 درگذشت. بایگانی عكسهای او شامل هزاران عكس بسیار با ارزش بود كه با تلاش جلالی سال 1369 (1993) به پژوهشكدهی فرهنگ ایران فروخته شد. این آرشیو بخشی از موزهی عكس ایران است كه جلالی از پایهگذاران آن بهشمار میرود. مجموعههای "تصویر خیال: سیاه و سفید"، "تصویر خیال: قرمز" نیز از مجموعه عكسهای مونتاژ شدهی جلالی از نگاتیوهای دوره قاجار هستند. بهمن جلالی فارغالتحصیل رشتهی علوم سیاسی و اقتصاد است و عكاسی را بهشكل تجربی آموخته است. وی مدت كوتاهی پس از پایان جنگ ایران و عراق با آژانس خبری سیپا همكاری كرد، ولی خیلی زود بهخاطر آنچه خود او علاقه به عكاسی مستند مینامد این همكاری را قطع كرد. جلالی همواره علاقه داشته است كار خود را به سبك عكاسی آماتور نزدیك كرده و از سبكها و قواعد عكاسی حرفهیی دوری كند. نمایشگاه او تا 16 آبانماه سال جاری در گالری یادشده برپا میماند. كاترین داوید فرانسوی، ادیتور آثار عكس مستند خاورمیانه، سالها رییس بخشی از مركز ژرژ پمپیدوی فرانسه بوده، كوریتور این نمایشگاه است؛ وی تاكنون نمایشگاههای بزرگی را با محور فلسطین، لبنان، عراق و ... در نقاط مختلف دنیا برپا كرده است. تاكنون چنین مجموعهی كاملی از آثار جلالی كه یكی از عكاسان باسابقه، حرفهیی و پركار ایران بهشمار میرود، گردآوری و یكجا ارایه نشده است. در مراسم گشایش نمیشگاه، كتابی با عنوان "مجموعه آثار بهمن جلالی" رونمایی شد. این كتاب توسط برگزاركنندگان نمایشگاه به سه زبان اسپانیایی، انگلیسی و فرانسوی تدوین و گردآوری شده و دربر گیرندهی مقالهها، تحلیلها و یادداشتهایی از منتقدان بینالمللی عكس، جامعهشناسی و تاریخ است. منبع : ایسنا مطالب مرتبط :عكسهای هفت هنرمند عكاس ایرانی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 433]