فرماني براي تقسيم جهان

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: ● نويسنده: علي. - ابوالحسني.

● منبع: سایت - باشگاه اندیشه

فرمان. تقسيم. جهان. بين. دولت. اسپانيا و پرتغال. را پاپ. كه. در سال.هاي. پايانيِ. قرن. 15 ميلادي. صادر كرد قديمي.ترين. كاغذِ. به. جاي. مانده. اي است. كه. روي. ميز سبز نگاشته. شده. و جهان. بيگانه. (انسان.هاي. رنگين. پوست. و سرزمين.هاي.شان) را در اختيار سفيد پوستانِ. قدرتمند قرارمي.دهد.

منشور پاپ، بدعتگذار سنتي. است. كه. تا روزگار ما ادامه. مي.يابد: قدرت.هاي. سفيد پوست. به. كشف. سرزمينهاي. جديد مي.پردازند و در اين. كه. نواحي. تازه. شناخته. شده. را تصرف. كنند، حتي. لحظه.اي ترديد نمي.كنند.(1)

.گرت. پاچنسكي.

در 4 مه 1493 م. (899 ق)، يعني. درست. يك. سال. پس. از سقوط. كامل. دولت. اسلاميِ. غَرناطه و تجديد حاكميتِ. صليبِ. غرب. بر اندُلُس. (اسپانيا)، الكساندر ششم، پاپِ. يهودي. تبار(2) رُم، بيانيه.اي. صادر كرد كه. در تاريخ. به. فرمان. تقسيم.Inter Coetera) ) مشهور است.

پرتغال. و اسپانيا - دو دولت. يكه.تاز و مقتدرِ. مسيحيِ. آن. روز اروپا - بر سر تصاحب. و غارتِ. مناطقي. كه. دريانوردان. اروپايي. در شرق. و غرب. اقيانوس. اطلس. كشف. كرده. بودند، كشمكشي. سخت. داشتند و بيانيه جناب. پاپ. بر آن. بود كه. با تقسيم. جهان، بين. آن. دو دولت، به. اين. كشمكش. پايان. دهد؛ يعني، آن. دو حريفِ. آزمند، جهان. را برادروار با حجتِ. شرعي! بخورند و البته. سهمي. نيز، از اين. نواله، به. پاپ. دهند!

ابتكارِ. عمل. در گرفتن. امضا از پاپ. براي. محكم. ساختنِ. پايه.هاي. سلطه. بر مستعمرات، از آنِ. پرنس. هنري، پادشاه. بلندپرواز پرتغال، (1460-1394 م) بود. هنري. كه. از جنگ.هاي. مكرر با كشور اسلامي. مراكش. طرفي. نبسته. بود، سرانجام. با اكتشافاتي. كه. سياحان. پرتغالي. در اقيانوس. اطلس. و سواحل. آفريقا آغاز كرده. بودند، نظرش. به. جايي. ديگر معطوف. شد و در جستجوي. راهي. برآمد كه. از طريق. جنوب. آفريقا به. هندوستان. برود.(3)

تداوم. جنگهاي. صليبي. و فرمان. استعمار شرق.

در پندارِ. مسيحيانِ. متعصبِ. آن. روزگار، پاپ. به. عنوان. جانشين. مسيح(ع) بايد پاي. طومار حكومت. پادشاهان. مسيحي. را امضا مي.كرد تا سلطه آنان. بر قلمرو حاكميت. خويش. به. اصطلاح. مشروعيت. يابد. از اين. رو، پرنس. هنري. نيز براي. محكم. كاري. و همچنين. جلوگيري. از دستبرد احتماليِ. رقباي. مسيحي. - اروپايي. خويش، سفيري. نزد پاپ. وقت، كاليكستوس. سوم. (عموي. الكساندر ششم) فرستاد و خواستار تأييد و امضاي. وي. شد. پاپ. نيز از دماغه نون گرفته. تا هندوستان، همه زمين.هايي. را كه. كشف. شده. يا بعداً. كشف. مي.شد، به. دولت. پرتغال. واگذاشت. و اين. موضوع. را به. آگاهي. همه دولت.هاي. مسيحي. رساند.(4)

چند دهه. پس. از اين. حاتم. بخشي، فرديناند دوم. و همسرش، ايزابلا، زوج. حاكم. بر اسپانيا، در سال. 1492 م. (898 ق) دولت. اسلاميِ. غرناطه را منقرض. ساختند و دست. به. يك. اسلام. زدايي. (بلكه. شرق. زداييِ) فجيع. و خشن. در اندلس. زدند. سلطه اين. زوج. صليبي. بر اندلس، با آغاز اكتشافات. كريستف. كلمب. در سواحل. آمريكا (كه. نخست. گمان. مي.شد سواحل. هند است) مقارن. بود و اين. امر موجب. شد كه. آتشِ. آز و طمعِ. آن. دو تيزتر گردد و گام. در مسيرِ. جهان.خواري بگذارند. از اين. رو، فرديناند و ايزابلا نيز همچون. پرنس. هنري، لازم. ديدند كه. براي. جلوگيري. از مزاحمتهاي. آتيِ. رقبايِ. اروپايي، دست. خطي. از پاپ. بگيرند. به. همين. منظور، نامه.اي. به. پاپ. وقت، الكساندر ششم، نوشتند و به. همراهِ. نماينده.اي. نزد وي. فرستادند. الكساندر ششم. هم. كه. اصلاً. اسپانيايي. و برادرزاده كاليكستوس. بود، بذل. لطف. فرمود و در نخستين. منشوري. كه. صادر نمود، حق. حاكميت. كشور اسپانيا بر سرزمين.هاي. تازه. كشف. شده. در آمريكا را تصويب. كرد (اين. زمان، تازه. چند هفته. بود كه. كريستف. كلمب. به. عنوان. درياسالار و نايب.السلطنه اسپانيا در جزاير مكشوفه، با دست. پر، از سفر اكتشافي. خود به. آمريكا بازگشته. بود).

با اين. همه، بر خلاف. انتظار، فرداي. آن. روز جهان. شاهد صدور منشور جديدي. از پاپ. گرديد: فرمان. تقسيم. با اين. فرمان، سرزمينهاي. كشف. شده. در دو سوي. اقيانوس. اطلس. بين. دو دولت. صليبيِ. پرتغال. و اسپانيا تقسيم. شده. بود.(5)

الكساندر ششم. به. خانواده.اي. تعلق. داشت. كه. افرادش. به مناعت. طبع. و تقوا چندان. نامي. نداشتند، و در كتب. تاريخ،شواهدي. از مال. اندوزي. و بي.بندوباريِ. اخلاقيِ. اين. خانواده. ذكر شده. است.(6) گرت. پاچنسكي، نويسنده آزادي.خواه. و ضد.استعمار آلماني، با ذكر اين. مطلب، حدس. مي.زند كه. پرتغالي.ها در شب. سوم. مه 1493 در برابر رقباي. اسپانيايي. خود بيكار ننشسته. و حضرت. پاپ. را در صدور منشور شماره دو به. نحوي. تشويق. نموده.اند(7)؛ در معني، سبيل. وي. را چرب. كرده.اند!

مروري. بر كارنامه الكساندر ششم، نظرِ. پاچنسكي. را كاملاً. تأ.ييد مي.كند. ويل. دورانت، نويسنده مشهور آمريكايي، با تكيه. بر مدارك. معتبر تاريخي، موارد بسياري. از شهوت.پرستيها، رشوه.گيري. ، منصب.فروشي.ها و قوم. و خويش.بازي.هاي. الكساندر را ذكر كرده. است، كه. در زير به. برخي. از آنها اشاره. مي.كنيم:

رودريگز بورخا مشهور به. پاپ. الكساندر ششم، مردي. خوش.اندام. و شهوت.ران. از خانداني. اشرافي. تبار بود كه، حتي. پس. از رسيدن. به. منصب. پاپي. نيز، از مغازله. و معاشقه. با زيبارويان. باك. نداشت. در اوايل. عمر، چون. در محيط. اخلاقيِ. سستِ. ايتالياي. قرن. پانزدهم. بارآمده. بود، و مي.ديد كه. بسياري. از كشيشان. [ برخلاف. قوانين. كليسا] به. خود رخصت. متلذذ شدن. از زنان. را مي.دادند، اين. جوانِ. هرزه ارغواني.پوش. نيز تصميم. گرفت. از تمام. مواهبي. كه. خداوند به. او و زنان. عطا كرده. است، بهره.مند شود! پيوس. دوم، پاپ. وقت، او را به. دليل. شركت. در يك. مجلس. رقصِ. قبيح. و گمراه.كننده (1460 م) ملامت. كرد، و اين. در حالي. بود كه. الكساندر به.اصطلاح. رياستِ. دربارِ. پاپ. را بر عهده. داشت.(8)

در 1464 همراه. پاپ. پيوس. دوم. به. آنكونا رفت. و در آنجا به. يك. بيماري. مقاربتي. دچار شد؛ زيرا، به. گفته پزشك. معالجش، تنها نخوابيده. بود.(9) وي. شهوت. پرستي. را، حتي. پس. از آن.كه. با عنوان. الكساندر ششم بر مسند پاپي. نشست، حفظ. كرد. چنان. كه. تاريخ، روابط. نامشروع. او را در دوران. پاپي، با زن. شوهرداري. به. نام. جوليا فارنزه. كه. حتي. به. تولد نوزادي. انجاميد، ثبت. كرده. است.(10) همچنين، در يك. جشن. عمومي. در واتيكان، كه. در طي. آن، يك. نمايش. كمدي. داده. شد (فوريه 1503)، او با صداي. بلند ابراز شادماني. مي.كرد و از اين. خوش. بود كه. جماعتي. از زنان. زيبا گرداگردش. را فرا گرفته. و با ملاحت. بسيار بر چارپايه.هايي. در پايين. پاي. او نشسته.اند.(11)

عيب. ديگرِ. او را منصب. فروشي. و رشوه.گيري. نوشته.اند. الكساندر، پس. از مرگ. پاپ. پيشين. (اينوكنتيوس. هشتم)، با رأ.ي. دستجمعي. كاردينالها در اوت. 1492 به. مقام. پاپي. برگزيده. شد و اين. رأ.ي، بدون. وعده پرداخت. رشوه. به. رأ.ي. دهندگان. به. دست. نيامده. بود؛ چه. او از بركت. شغل. اداري. متمادي. خود در زمان. پنج. پاپ، يعني. رياست. تشريفات. دربار پاپ، ثروتمندترين. كاردينالي. شده. بود كه. تاريخ. رُم. به. ياد داشت.(12) او در فروش. مناصب. كليسا، تصرف. اموال. كاردينال.هاي. متوفي، صدور احكام. معافيت. از تخلفات. قانوني. و نيز فرامين. طلاق. در قبال. دريافت. مبالغ. هنگفت، گردآوري. اموال. سرشار از راه. بخشش. گناهان. و بهشت. فروشي. به. گنهكاران، يدِ. طولايي. داشت؛(13) به. گونه.اي. كه. برخي. از معترضان. برايش. دست. گرفتند كه:

- الكساندر، كليدها و محرابها را مي.فروشد؛ حق. دارد؛ زيرا براي. آنها پول. داده. است!(14)

قوم. و خويش. بازي. نيز خصلت. ديگرِ. الكساندر، بلكه. اصولاً. خصلتِ. خاندانِ. اسپانيايي. تبارِ. وي. ،بود. چنان. كه. نوشته.اند، خويشاوند بازي. در دستگاه. پاپ نخستين. بار در دوران. رياست. عموي. آلكساندر، كاليكستوس. سوم. شروع. شد و پاپ. هاي. بعدي. نيز مشاغل. را به. برادرزاده.ها يا ساير بستگان. خود، و حتي. بعضي. از اوقات. به. پسران. خويش، مي.دادند.(15)

بر همين. سابقه. بود كه. وقتي. آلكساندر ششم. به. پاپي. رسيد، تني. چند از صاحبان. افكار محتاط... بيم. آن. داشتند كه. مبادا پاپ. جديد... قدرت. خود را بيش. از آنچه. براي. تنقيح. و تقويت. كليسا به. كار اندازد، در بزرگ. كردن. خانواده خود اعمال. كند.(16) گذشت. زمان. نشان. داد كه. نگراني. آنهابيجا نبوده. است: مردم. رُم. پاپ. را... به. سبب. آراستن. آشيانه فرزندانش. سخت. مذمت. نمودند و از انتصاب. عده زيادي. از اسپانيائي.ها كه. قيافه اجنبي. و زبان. خارجيشان. براي. ايتاليائيان. ناخوشايند بود، خشمگين. بودند. يكصد تن. از خويشان. پاپ. به. رُم. آمده. بودند. يكي. از ناظران. مي.گويد: ده. دستگاه. پاپ. هم. براي. اين. بني.اعمام. كافي. نيست!(17)

تمسك. به. وسايل. نامشروع. براي. دست. يابي. به. اهداف. ماد.ي. و سياسي، ويژگيِ. ديگرِ. زندگي. آلكساندر ششم. بود. ويل. دورانت. مي.نويسد: او تصميم. داشت. كشوري. نيرومند بسازد و فكر مي.كرد كه. اين. كار با پيروي. از اصول. مسيحيت. ممكن. نيست. به. كار بردن. وسايل. مملكت. داري، همچون. تبليغات، نيرنگ، دسيسه، انضباط، و جنگ، طبعاً. براي. كساني. كه. كليساي. مسيحي. ضعيفي. را به. حكومتي. قدرتمند ترجيح. مي.دادند... ناگوار بود. الكساندر گاه. بر زندگي. خود تأ.ملي. مي.كرد تا آن. را با موازين. انجيلي. بسنجد و آن. وقت. اذعان. مي.كرد كه. منصب.فروش، زناكار، و حتي. - از طريق. جنگ. - منهدم. كننده جان.ها است.(18)

جناب. الكساندر ششم، با اين. روش. و منش، طبعاً. نمي.توانست. دين. و ايمان. درستي. به. حضرت. مسيح. (ع) داشته. باشد: مراسم. مذهبيِ. پرزحمتِ. شغلِ. خود را با وفاداري، اما بي.صبري. يك. سوداگر، انجام. مي.داد.(19) او حتي. زماني. كه. قدرتش. را از جانب. پادشاهِ. مسيحيِ فرانسه. (شارل. هشتم) درخطر ديد، ابايي. نداشت. كه. دست. اتحاد به. سوي. سلطان. مسلمان عثماني. (بايزيد ثاني) دراز كند و او را به. جنگ. با همكيشان. خويش. در فرانسه. تشويق. نمايد!(20) خالي. از نكته. نيست. كه. مردم. رم. - نيمي. به. مزاح. و نيمي. به. عناد - الكساندر را پاپِ. يهودي. زاده مي.خواندند و غرض.شان. اين. بود كه. پيشينيانش، يهوديان. اسپانيايي. عيسوي. شده. بودند.(21)

در مرگ. الكساندر، كه. به. نحوي. فجيع. و دردآگين. رخ. داد، مردم. رم. از فوت. پاپ. اسپانيايي. شادي. كردند. گوتچار ديني، تاريخ.نويس. و سياست.مدار وطن.خواه. ايتاليايي، چنين. گفته. است:

در تمام. شهر رم، يك. شادي.اي. باورنكردني. حكم.فرما بود؛ مردم. در كليساي. سان. پيترو اجتماع. كرده. بودند و از ديدن. آن. افعيِ. مُرده، سير نمي.شدند - آن. افعي. كه. با جاه.طلبيِ. بي.حد و خيانت. نفرت.انگيز، با ستمگري. وحشت.انگيز و شهوت. ديوآسا، و با حرص. سرشار خود در فروختن. همه. چيز، از مقدس. گرفته. تا ناپاك، تمام. جهان. را مسموم. كرده. بود. ماكياولي. نيز داوري. مشابهي. دارد:

الكساندر كاري. جز فريب. نداشت. در تمام. دوران. زندگي.اش. به. هيچ. چيز ديگري. نمي.انديشيد. هيچ. كس. مثل. او با سوگندهاي. غِ.لاظ. و شِداد وعده.اي. نمي.داد كه. بعد آن. را نقض. نكند. به. گفته ويل.دورانت، مورخان. كاتوليك. در حالي. كه. از حق. الكساندر در بازگرداندن. قدرتِ. دنيويِ. پاپ. دفاع. مي.كنند، عموماً. در محكوم. ساختن. شيوه.ها و اخلاقيات. او همداستان.اند. پاستور شرافتمند مي.گويد:

مردم. عموماً. او را عفريتي. مي.دانستند و هر نوع. جنايت. كثيفي. را به. او نسبت. مي.دادند. تحقيقات. انتقاديِ. جديد در باره او بهتر قضاوت. كرده. و برخي. از اتهامات. وارد بر او را رد نموده. است. اما اگرچه. بايد از پذيرش. بدونِ. تحقيقِ. داستان.هاي. گفته. شده معاصران. الكساندر برحذر باشيم، هنوز شواهدِ. موجود عليه. او، آن. چنان. زياد است. كه. ما بايد كوششهايي. را كه. براي. روسفيد كردنِ. او انجام. مي.شود بازيِ. ناشايسته.اي. با حقيقت. بدانيم....(22)

اين. بود كارنامه زندگي. انساني. كه. در مسندِ. پاپي، با فرمان. تقسيم خويش، بر استعمار و اسارتِ ملت. هاي. جهان. به. دست. جهان. خوارانِ. طماعِ. اروپايي. مُهرِ. تأ.ييد زد و مشروعيتِ چند قرن. قتل. و غارت. و آزار و شكنجه بشر در آمريكا و آفريقا و آسيا به. دستِ. مشتيِ. سفيد پوستِ. زرپرست. و قدرت. طلب. را امضا نمود.(23)

گفتيم. كه. عموي. الكساندر، كاليكستوس. سوم، با دست. خطي، حاكميت. پرتغال. را بر تمام. زمينهاي. واقع. در ساحل. اقيانوس. اطلس. تنفيذ كرده. بود، و اينك. كه. كريستف. كلمب، دريا سالار و نايب. السلطنه پادشاه. اسپانيا، بخشهايي. از قاره آمريكا را كشف. و تصرف. كرده. بود، پرتغالي.ها، با استناد به. فرمان. كاليكستوس، مد.عيِ. سلطه. بر قاره جديد بودند. در مقابل، اسپانيايي.ها استدلال. مي.كردند كه. فرمان. كاليكستوس. فقط. شامل. سواحل. شرقي. اقيانوس. اطلس. مي.شود. اين. دو كشورِ. فزون.خواه. نزديك. بود با يكديگر بجنگند كه، الكساندر ششم. فرمان. تقسيم. را صادر كرد (4 مه. 1493) و بر پايه آن، تمام. نواحيِ. كشف. شده. را در غربِ. خطي. فرضي. از قطب. شمال. به. قطب. جنوب. به. فاصله 480 كيلومتري. مغربِ. جزايرِ. آزور و رأ.س. الاخضر به. اسپانيا واگذاشت. و آنچه. نيز در شرق. اين. خط. واقع. شده. بود، به. پرتغال. اختصاص. داد؛ مشروط. بر اينكه. اراضي. مكشوفه. مسكنِ. عيسويان. نباشد و فاتحان. در مسيحي. ساختنِ. اَتباعِ. خود بكوشند.(24)

گرت. پاچنسكي، با اشاره. به. فرمان. پاپ، سخن. تكان. دهنده.اي. دارد كه. در طنين. آن. مي.توان. ضجه ميلياردها انسان. مظلوم. را در سراسر جهان، از آمريكاي. لاتين. و قاره سياه. گرفته. تا شرق. و غرب. آسيا، در زير شلاق.هاي. ستم. شنيد:

اين. قديمي.ترين. كاغذِ. به. جاي. مانده. است. كه. روي. ميز سبز نگاشته. شده. و جهانِ. بيگانه. - انسانهاي. رنگين. پوست. و سرزمين.هاي.شان. - را در اختيار سفيد پوستان. قدرتمند قرار مي.دهد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 106]