كارتون هاي عروسكي ايراني دوران كودكي ما

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: كارتون هاي عروسكي ايراني دوران كودكي ما
آن موقع ها تلويزيون دو كانال بيشتر نداشت. هر كدام شان هم فقط يك ساعت برنامه كودك پخش مي كردند. كانال اول، ساعت 5 تا 6 و كانال دوم، ساعت 6 تا 7 برنامه كودك داشتند. به نقل از همشهري جوان برنامه جمعه ها و باقي روزهاي تعطيل فرق مي كرد و تقريبا مثل حالا بود. بعدها كانال اول، نيم ساعتي را تحت عنوان برنامه خردسالان به اول برنامه كودك هر روزش اضافه كرد. به طور طبيعي برنامه كه شروع مي شد، اول از همه مجري را مي ديديم. بعيد مي دانم هم سن و سال هاي من خاطرات خوب و به ياد ماندني اجراهاي خانم خامنه اي در كانال اول را فراموش كرده باشند.

چهره مهرباني كه حرف هاي شيرينش را با صدايي گرم و لبخندي دل نشين برايمان مي گفت و بي اغراق همگي دوستش داشتيم. اسم اين مجري از همان بچگي اين طوري توي ذهن هاي ما ثبت شده و هيچ جور هم نمي شود پاكش كرد. برخلاف مجري هاي ديگر مثل محمد حسيني و حسين رفيعي و فرزاد حسني و رضا رشيدپور، فقط از سادگي و صميميت خوشش مي آمد. او هيچ تلاشي براي متفاوت بودن نداشت. كلمات قلمبه سلمبه نمي گفت، ژانگولر اجرا نمي كرد و ... ولي در عين حال اتو كشيده و خشك و رسمي هم نبود. راجع به راز و رمز ماندگاري خانم خامنه اي مي شود خيلي حرف زد، اما چه فايده وقتي الان سال هاست كه از او خبري نيست.

بعد از او، الهه رضايي مجري برنامه كودك شبكه اول شد كه هنوز هم بعضي اوقات برنامه اجرا مي كند و البته مجري موفقي به حساب مي آيد. مريم افشار هم مجري دوست داشتني شبكه دوم بود. صداي زير و البته مهربان او باعث شده بود كه جاي خودش را خوب بين بچه ها باز كند. اما به جز تيتراژ ايراني و مجري هاي وطني، برنامه كودك و نوجوان كلي انيميشين عروسكي و كارتوني و سريال هاي تلويزيوني و آيتم هاي كوتاه ميان برنامه اي توليد داخل هم داشت.

لاشخور لاي آشغال ها
حميد جبلي، اكبر عبدي، حسين محب اهري، آتيلا پسياني و مرحوم حسين پناهي اسم همه اين آدم ها با سريال هاي محله برو بيا و محله بهداشت سر زبان ها افتاد. محله بهداشت و محله برو بيا، دو تا مجله تصويري بودند كه آيتم هاي به طور تقريبي ثابتي داشتند. اين الگو سال ها بعد در مجموعه فرار برگ، هزار رنگ هم كمابيش تكرار شد.

از نظر محتوايي هم دو مجموعه بچه ها سلامت باشيد و بچه ها مواظب باشيد با هدف رساندن پيام هاي بهداشت و ايمني و سلامت به مخاطب، شباهت هايي با محله بهداشت داشتند. شايد هنوز از بچه ها سلامت باشيد لاشخوري را كه با هيبت گنده و يغورش لا به لاي آشغال ها و ول مي خورد اگر نه، افسردگي بعد از ظهرهاي جمعه را كه با اشك هاي بچه هاي حادثه ديده بچه ها مواظب باشيد گره خورده بود، هيچ كس فراموش نمي كند.

خونه شون در داره
شايد شروعش با بازم مدرسم دير شد اكبر عبدي باشد. مثل آباد سريال ديگري بود كه تيم محله برو بيا توليدش كردند. اوسا علم علم كه مرحوم ژيان نقش خياط را در آن بازي مي كرد و مريض خر خورده با نقش آفريني مرحوم داورفر و عبدي به عنوان پدر و پسر طبيب، از معروف ترين اپيزودهاي مثل آباد بودند.

در خانه را يادتان هست؟ اكبر عبدي و بابك بادكوبه و شهلا رياحي و رويا افشار؟ جواد و پسر خاله اش مرتضي؟ فندوق، آروم بگير ... آروم بگير چي؟ خونه شون در داره در خونه شون كلون داره، اتاقش تاقچه داره، حياتش باغچه داره، باغچه ميونش گل گلي، كنار حوضش بلبلي، لاي لاي لاي ... ديگر گفتن ندارد.

علي كوچولو با بازي فرزانه كابلي و اميد آهنگر و صداي فهيمه راستكار. با آن فرم عجيب و غريب كه به جاي فيلم برداري از عكس براي نشان دادن قصه استفاده شده بود و علي كوچولو با نمايش سه چهار عكس از سر كوچه به اتاقش مي رسيد يا مادرش را طي 2 عكس مي بوسيد.قصه هاي مجيد را تيم هوشنگ مرادي كرماني، كيومرث پور احمد و مهدي باقربيگي ساختند از يكي 2 سريال مهم ديگر فقط نامي به ميان مي آوريم

منم مي شم باباي حميد
زير گنبد كبود همان آقاي حكايتي. قصه باغ بزرگ، قصه گل قشنگ، قصه شير و پلنگ، قصه موش زرنگ ... بهرام شاه محمدلو با عباس و مهرداد و حميد جمع مي شدند، قصه اي مي خواندند و برايمان بازي مي كردند.

دراكوتا تا به تا
هر چه قدر دستمان در انيميشين كارتوني خالي است، عوضش در انيميشين عروسكي با توپ پر حاضريم. شايد بخش عمده اش را هم مديون مرضيه برومند و عادل بزدوده باشيم كه سرحال و قبراق در واحد كودك و نوجوان صدا و سيما فعاليت مي كردند.

خونه مادر بزرگه
با يك تيم قوي در طراحي و ساخت عروسك ها، نوشتن متن مجموعه و عروسك گرداني و دوبله رضا بابك، فاطمه معتمد آريا، بهرام شاه محمدلو، مريم سعادت و آزاده پور مختار به جرأت يكي از بهترين آثار كودك و نوجوان بعد از انقلاب است. موفقيت اين مجموعه به حدي بود كه سازندگانش را به فكر ساختن سري دوم آن (با اضافه كردن هاپوكومار) انداخت.مدرسه موش ها با حضور كپل و نارنجي و دم باريك و دم دراز و گوش دراز و سرمايي، تجربه موفق ديگري از برومند بود كه ساختن فيلم شهر موش ها را هم در پي داشت. ديو ... ديو ... دارم مي شنوم و ايش! بدم مياد از اين بچه موش ها تا سال ها ورد زبان بچه ها بود.زي زي گولو آسي پاسي دراكوتا تا به تا كه ليلي رشيدي و امير حسين صديق را به سينماي ايران معرفي كرد هم كار برومند بود كه البته با دوبله عالي آزاده پور مختار، توك زباني حرف زدن رضا فياضي و جمالي گفتن هاي مريم سعادت، جاي خودش را حسابي بين بچه ها باز كرد.هادي و هدي و قلي و بابا علي هم از ديگر مجموعه هاي موفق عروسكي به شمار مي آيند.

عرضه عروسك هاي هادي و هدي در بازار و دهان به دهان چرخيدن اصطلاح قلي جون اين يه ضرب المثله بين مردم، خود گواهي بر اين مدعاست. اين وسط فقط انيميشني عروسكي بد فرم روي اعصاب بود. آن هم بعد از ظهر جمعه كار و انديشه با آن پلان آخر تيتراژش كه اين دو تا يكي مي شوند و با سر ضرب هاي آهنگ، دست هايشان را به طرفين پرتاب مي كردند. بلاهت هاي بي حد و غايت كار و بچه مثبت بودن انديشه همراه با پيام اخلاقي تابلويش كه اين 2 جدا از هم و به تنهايي دردي را دوا نخواهند كرد تحمل اين مجموعه را براي ما كاري عذاب آور كرده بود.

عروسك ها و مجري ها
سمبل اين نوع برنامه ها، صندوق پست است. همان كلاه قرمزي! ايرج طهماسب به خواب هم نمي ديد كه با خلق اين شخصيت كودكانه بازي گوش كار خراب كن سمج و در عين حال دوست داشتني، اسمش به عنوان كارگردان پر تماشاگرترين فيلم تاريخ سينماي كشور ثبت شود. اما اين آقاي قرمز كلاه و پسر خاله اش كه صداي حميد جبلي هر 2 را به سخن گفتن وا مي داشت، ناممكن را ممكن كردند!

البته برنامه هاي اين چنيني كه با حضور مجري و يك يا چند عروسك ساخته مي شود، سابقه اي طولاني در تلويزيون دارد. از هاچين و واچين بگير تا آقا جبليم ضمن اين كه يك سريال تلويزيوني هم با ساختاري شبيه به اين ساخته شده است. اوسابابا مرد بي پسر و همسر و برادر و خواهري كه تنهايي اش را با مظفر و بهادر و گل بهار عروسكي پر كرده بود و روزگار مي گذراند.

تنبلي بهادر با آن زبان قرمز و سر كچل و آتيشي شدن گلي خانم از مؤلفه هاي قابل ذكر اوسا بابا هستند كه البته هيچ وقت معلوم نشد چرا عروسك ها را براي دوستي خود انتخاب كرده استوقتي همين حالا هم به خاطر ضعف هاي فني و تكنولوژيك، در كشور ما انيميشن حسابي و به درد بخوري كه بتواند مخاطب را چند دقيقه اي پاي تلويزيون نگه دارد، چندان ساخته نمي شود، ديگه از سال هاي دور كه هنوز حتي كامپيوتر به ايران نرسيده بود، چه توقعي داريد.
سه شنبه 16 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 15325]