واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سفر دكتر احمدي نژاد به تركيه نماد تحكيم روابط دوكشور قدرتمند جهان اسلام
مهدي سمسار- ايران وتركيه به عنوان دو كشور مهم منطقه و جهان اسلام با مشتركات گسترده فرهنگي، ديني و تاريخي نقش مهم در تحولات جهاني دارند و رشد روز افزون همكاري هاي دوجانبه نشانگر وجود اراده سياسي قوي براي توسعه روابط همه جانبه است.
![](http://www4.irna.ir/NewsMedia/Photo/Smal_Pic/2008/8/18/img633546657654375000.jpg)
روابط ايران و تركيه كه طي چند دهه گذشته با نوسانات زياد روبرو بود، با توجه به رويكرد دولت تركيه مبني بر توسعه روابط دوجانبه با كشورهاي همسايه و اراده دولت ايران براي گسترش مناسبات با كشورهاي منطقه با سرعت زياد توسعه يافت و مبادلات تجاري دو كشور از يك ميليارد و 193 ميليون دلار در سال 2001 ميلادي به بيش از 8 ميليارد دلار در سال 2007 رسيد كه انتظار مي رود تا پايان سال جاري ميلادي اين رقم به بيش از 10 ميليارد دلار برسد.
مقامات ايران و تركيه به رغم توسعه روز افزون مناسبات اقتصادي دو كشور، اين مقدار همكاري را در سطح توانمندي هاي دو كشور نمي دانند و بر لزوم تسريع در توسعه روابط دوجانبه و حضور مشترك در كشورهاي ثالث و بازارهاي جهاني تاكيد دارند.
اقدام يك كنسرسيوم تركيه اي در خريد مجتمع پتروشيمي رازي به قيمت نزديك به نيم ميليارد يور، نقطه عطفي در همكاري هاي اقتصادي دو كشور بود كه در عين حال اعتماد دو كشور به يكديگر را نشان داد.
روند توسعه روابط دوجانبه ايران و تركيه در زمان دولت آقاي هاشمي رفسنجاني در ايران و تورگوت اوزال رييس جمهور فقيد تركيه در اواخر دهه اول بعد از پيروزي انقلاب اسلامي پايه گذاري شد و روساي جمهوري دوكشور موافقت كردند براي تسريع در توسعه روابط دوجانبه همزمان با برگزاري كميسيون هاي مشترك همكاري به كشور محل برگزاري نشست كميسيون سفر كنند كه اين روند تا پايان دوره حاكميت تورگوت اوزال در تركيه همچنان ادامه داشت.
در نتيجه تلاش گسترده مقامات عاليرتبه ايران وتركيه و وجود عزم سياسي لازم، روابط ايران و تركيه با سريع زياد گسترش يافت و مبادلات تجاري دو كشور كه قبل از آن حدود 400 الي 500 ميليون دلار بود به يكباره به رقم بي سابقه دو ميليارد دلار رسيد كه كارشناسان دو كشور از آن به عنوان تحول بزرگ ياد مي كردند.
بعد از فوت تورگت اوزال، سليمان دميرل و سپس نجدت سزر روي كار آمدند كه براساس ديدگاه هاي شخصي تمايل چنداني به توسعه روابط تركيه با كشورهاي منطقه و از جمله ايران نداشتند و عقد قرارداد صدور گاز ايران به تركيه كه در دوران نخست وزيري نجم الدين اربكان بين ايران و تركيه امضا شد مورد انتقاد شديد برخي محافل قرار گرفت كه نشانگر مخالفت برخي مراكز قدرت با توسعه روابط اين كشور با ايران بود و همين موضوع باعث ركود شديد در مناسبات دو كشور شد به طوري كه دستيابي به ركورد قبلي دو ميليارد دلار در مبادلات تجاري دوجانبه دور از ذهن مي نمود
روي كارآمدن دولت طيب اردوغان رهبر حزب اسلام گراي عدالت و توسعه در تركيه با حمايت جدي و قاطع مردم فرصت مناسبي براي تركيه ايجاد كرد و تركيه با اتخاذ راهبرد همكاري با كشورهاي همسايه در مرحله نخست اقدام به رفع تنش با كشورهاي منطقه نمود كه در اين ميان حل مشكلات تركيه با سوريه ، بلغارستان و يونان از اهميت فوق العاده اي برخوردار بود.
تركيه كه با اين سه كشور مشكلات تاريخي داشت، سياست تعامل با اين كشورها را پي گيري كرد و توسعه روابط با ايران را كه به لحاظ تاريخي و فرهنگي از بيشترين اشتراكات برخوردار است در سرلوحه فعاليت هاي خود قرار داد.
اين كشور علاوه بر تلاش براي گسترش همكاري دوجانبه با ايران، هدف حضور بيشتر در كشورهاي آسياي ميانه از طريق ايران را دنبال مي كند و تاسيس خطوط لوله انتقال نفت و گاز ايران و آسياي ميانه به اروپا از طريق اراضي تركيه از آرزوهاي ديرينه اين كشور است كه با گسترش تعامل و همكاري هاي دوجانبه اكنون حالت اجرايي به خود گرفته و گفت و گوهاي اوليه براي مشاركت تركيه در توسعه سه فاز حوزه گازي پارس جنوبي و احداث خط لوله انتقال گاز از اين منطقه به تركيه و سپس اروپا و ايجاد خط لوله انتقال گاز تركمنستان به تركيه از اراضي ايران آغاز شده است.
پايان دوره رياست جمهوري نجد ت سزر و انتخاب عبدالله گل از بنيانگذار حزب عدالت و توسعه و وزير خارجه سابق تركيه به عنوان رييس جمهوري جديد اين كشور كه اواخر سال گذشته رخ داد، فرصت جديدي پيش روي تركيه گذاشت و رييس جمهوري جديد كه زماني خود عهده دار اجراي سياست هاي راهبردي جديد تركيه در توسعه روابط دوجانبه با كشورهاي همسايه بود، امكان لازم براي حمايت جدي از اجراي اين سياست را يافت.
گرچه در نظام سياسي تركيه، رياست جمهوري تقريبا مقام تشريفاتي است، اما تجربه سال هاي گذشته اهميت نقش رياست جمهوري در هموار كردن راه دولت و بستر سازي براي تحقق اهداف تعيين شده را نشان مي دهد.
دعوت از جلال طالباني رييس جمهوري عراق اولين اقدام مهم عبدالله گل بعد از انتخاب به پست رياست جمهوري بود و تغيير رويكرد كاخ رياست جمهوري در برخورد با تحولات منطقه و حمايت از راهبرد تعيين شده دولت طيب اردوغان را نشان داد.
نجدت سزر قبل از اين همواره اعلام كرده بود كه از طالباني براي ديدار از تركيه دعوت نخواهد كرد.
تركيه در چند ماه گذشته همچنين پذيراي تعدادي زيادي از مقامات عاليرتبه منطقه از جمله بشار اسد رييس جمهوري سوريه به اين كشور بود و اكنون زمزمه همكاري تركيه با ارمنستان براي حل مشكلات دوجانبه نيز در پايتخت تركيه و مراكز تصميم ساز و تصميم گير اين كشور به گوش مي رسد.
در ميان سفرمقامات كشورهاي مختلف به تركيه سفر آقاي دكتر احمدي نژاد به اين كشور از اهميت فوق العاده اي برخوردار است و بي شك نقطه عطفي در روابط دو كشور خواهد بود و روي همين اصل نيز اين سفر با واكنش هاي مختلف روبرو شده است.
ديدار عاليترين دو كشور بزرگ و قدرتمند منطقه كه تاثير گذاري گسترده در مناسبات كشورهاي منطقه در قالب سازمان همكاري هاي اقتصادي ( اكو) و كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي حادثه بزرگي است كه علاوه بر تاثيرات مثبت در روابط دو كشور مي تواند در رشد و توسعه همكاري كشورهاي اسلامي موثر باشد.
ايران وتركيه به عنوان اصلي ترين كشورهاي واقع بر سرراه جاده ابريشم حلقه اتصال اصلي بين بازارهاي بزرگ غرب و شرق هستند كه همكاري دوجانبه و رفع موانع موجود برسرراه عبور (ترانزيت) كالا و انرژي درآمد فراوان را نصيب دو كشور خواهد كرد و توسعه اشتغال در بخش حمل و نقل و افزايش رفاه مردم و امنيت منطقه را در پي خواهد داشت.
اقدام تركيه در به رسميت نشناختن تهديد هاي آمريكا در واردات گاز و عقد قرارداد هاي انرژي با ايران و بي توجهي اين كشور به تهديد هاي رژيم صهيونيستي در توسعه روابط با ايران نيز اقدام ارزشمند دولت كنوني تركيه است و توجه ويژه اين كشور به اهميت راهبردي همكاري با ايران را نشان مي دهد.
دكتر احمدي نژاد اواخر سال گذشته در ديدار با رييس جمهور تركيه در حاشيه نشست سران سازمان كنفرانس اسلامي در داكا ايران و تركه را دو كشور برادر ناميد و تاكيد كرد كه هيچ كس نمي تواند برادري دو كشور را از بين برده و آنها را از هم جدا كند.
شنبه 16 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ايرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 216]