واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > رزاقی، ابراهیم - بعد از انقلاب عده ای این ایده را رایج کردند که اخذ مالیات سبب تضعیف بخش خصوصی می شود. توسعه فرهنگ مالیاتی در ایران همواره با موانعی مختلف از جمله موانع تاریخی روبه رو بوده است. این در شرایطی است که ایران جزو کشورهایی است که همواره هزینه های دولت از مردم گرفته می شد. این روال تا آخر دوره قاجاریه ادامه داشت، هرچند در میزان این اخذ مالیات و شدت و حدت وجود داشت. در این جریان به جز شرایط کنونی، عمدتا شیعه در اقلیت بوده اند و جز در موارد خاص (هم چون دوره صفویه)، حکومت در دستشان بوده است. بنابراین روحانیون در این شرایط در تلاش بودند که مردم به حکومت ها مالیات نپردازند چرا که این حرکت را کمک به قدرت حاکم می دانستند که زورگیر و ستمگر بوده است. در این شرایط خمس، زکات، سهم امام و مجموع پرداخت ها به حکومت اسلامی یکی بودند که این وجوهات به روحانیون پرداخت می شد. ملی شدن صنعت نفت و دستیابی دولت ها به پول نفت سبب ایجاد احساس بی نیازی نسبت به درآمدهای مالیاتی شد. حکومت هایی همانند حکومت پهلوی که با اتکا به درآمدهای نفت خود را خود را بی نیاز از پرداخت های مردم به هر شکل می دانستند به این روند و به این عادت مردم دامن زدند. بعد از انقلاب نیز عده ای به ادامه روال گذشته اصرار می رزیدند که امام (ره) چندین بار در سخنرانی های خود تاکید کردند که عدم پرداخت مالیات به حکومت ها مربوط به گذشته بوده و اکنون که حکومت اسلامی است باید به آن کمک کرد، چرا که با وجوهات شرعی نمی توان حکومت را اداره کرد. در کنار دو عامل روحیه عدم حمایت مالی از حکومت ها و بی نیازی دولت ها به درآمدهای مالیاتی،از حکومت ها و بی نیازی دولت ها به درآمدهای مالیاتی،عامل دیگری نیز مزید بر علت شد تا فرهنگ مالیاتی در کشور توسعه نیابد. این عامل، رواج این تفکر بود که با دریافت مالیات کمتر می توان زمینه توسعه بخش خصوصی را فراهم کرد. این تفکر در تئوری سرمایه داری غرب رایج است که وقتی مالیات کمتر گرفته می شود،سرمایه گذاری افزایش می یابد. برای سرمایه گذاری نیاز به درآمد و پس انداز زیاد است تا بخش خصوصی تشکیل شود. با همین روش نیز در دوره رضا شاه بخش خصوصی شکل گرفت. بعد از انقلاب عده ای این ایده را رایج کردند که اخذ مالیات سبب تضعیف بخش خصوصی می شود. این ایده سبب شد کار به جایی برسد که حقوق بگیران دو برابر مغازه داران از 30 درصد تولید ناخالص ملی بهره می گیرند و تنها 4.5 درصد مالیات می پردازند. اگر قرار باشد بر اساس ظرفیت، مالیات بپردازند باید 30 درصد مالیات پرداخت کنند. در چارچوب این فرهنگ، تسهیلات گیرندگانی هستند که از منابع بانک ها و یا از حساب ذخیره ارزی تسهیلات دریافت کرده اند ولی نه تنها مالیات مربوط به این تسهیلات را نمی پردازند بلکه به جای صرف آن در حوزه تولید، آن را به امور دلالی و پرسود برده و با خرید مسکن و سفته بازی به مشکلات اقتصادی دامن می زنند و از سوی دیگر حتی حاضر به پرداخت اصل پول نیستند چه رسد به مالیات آن. اما واقعیت این است که هیچ دولتی نمی تواند از طریق غیر مالیاتی،عاملان اقتصادی را وادار به انجام یا عدم انجام کاری کند. چرا که مالیات ها دو جنبه دارند، کسر درآمد برای دولت (پوشش هزینه های دولت) و عامل بازدارنده یا مشوق. در سایر کشورهای جهان وقتی قرار است از انجام کاری مثلا واردات جلوگیری شود اقدام به دریافت مالیات های سنگین می شود، به حدی که انجام آن دیگر مقرون به صرفه نیست. ولی از آنجا که مالیات سهمی در اقتصاد کشور ما ندارد، هرگونه حرکتی در این حوزه از اثرگذاری برخوردار نیست. در ایران وقتی جریمه پایینی نیز برای کسی تعیین می شود، همین جریمه نیز با برخی اقدامات قانونی به حداقل می رسد. اما پنهان بودن میزان درآمد و محل درآمد افراد سبب شده تا امکانات نظارت بر این مساله و اخذ مالیات از آنها فراهم نشود و با مهیا بودن بستر مالیات گریزی عده ای به خصوص افراد توانمند از پرداخت مالیات طفره می روند. کسانی که 30 درصد تولید ناخالص ملی را استفاده می کنند با درآمد 120هزار میلیارد تومان، تنها پرداختی در حد 1200 میلیارد تومان در قالب مالیات دارند. این دسته علی رغم این که مبتنی بر نسبت درآمد خود، مالیات نمی پردازند دست به مظلوم نمایی نیز می زنند. لذا استفاده از ابزارها و قوانین جدید،برای توسعه فرهنگ مالیات در جامعه ضروری است. برای اصلاح فرهنگ مالیاتی در کشور و نیز اجرای قوانین چون هدفمند کردن یارانه ها نیاز به حرکت تدریجی است. نمی توان در عرض سه یا چهار سال یک رویه 1400 ساله را تغییر داد. برای توسعه این فرهنگ نیاز به عزم جدی، ارائه آموزش های لازم، ارشادات روحانیون، ساخت فیلم های سینمایی و تلویزیونی، سریال ها، تبیین ارتباط بین وجوه شرعی و مالیات هاست. چون برخلاف عده ای که فرهنگ را خارج از اقتصاد می دانند، فرهنگ یک عامل مهم در اقتصاد است که به واسطه آن می توان برخی مشکلات اقتصادی را حل کرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 614]