واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: اقتصاد > انرژی - خط لوله جدید روسیه شرق و غرب روسیه را از هم جدا می کند. الهه حسینی: روزنامه نیویورکتایمز در مقالهای به قلم اندرو کرامر نوشت: طرح احداث خط لوله جدید انتقال گاز روسیه بر ترس و وحشت کشورهای شرق اروپا افزوده است. خط لوله روسیه که شرکت گازپروم را از بستر دریای بالتیک عبور میدهد باعث جدایی سیاسی شرق و غرب اروپا خواهد شد. درحالی که خط لوله روسیه به آلمان، انرژی پاک را به نفع غرب اروپا تأمین میکند، رهبران کشورهای شرق و مرکز اروپا نگران به وجود آمدن اهرم گاز روسیه مانند دوران شوروی سابق هستند. روسیه با منابع گاز و شبکه ارتباطی خود در این زمینه در میان اعضای اتحادیه اروپا شکاف ایجاد کرده است درحالی که این کشورها پیمان بستهاند دسته جمعی از امنیت خود حفاظت کنند. هماکنون گاز روسیه ازطریق شرق اروپا به غرب این قاره ارسال میشود و اگر روسیه بخواهد برای اعمال فشار به یکی از همسایگان خود ارسال گاز را قطع کند نتیجه آن در کشورهای غرب اروپا که قدرتمندتر و ثروتمندتر هستند احساس خواهد شد جایی که صدای اعتراض بلندتر خواهد بود. خط لوله جدید انتقال گاز روسیه این معادله را تغییر میدهد. این خط لوله هفتصد و پنجاه کیلومتر را زیر آب از وایبورگ روسیه تا گریفسؤالد آلمان طی میکند و با دور زدن اقمار شوروی سابق به طور جداگانه گاز روسیه را به غرب اروپا میرساند. در نتیجه تعداد زیادی از کارشناسان مسائل امنیتی و مقامات کشورهای شرق اروپا میگویند روسیه سیاست استفاده از اهرم خط لوله را در رابطه با همسایگانش اجرا خواهد کرد. زبیگنیو سیمیاتکوفسکی رئیس سابق سرویس جاسوسی لهستان گفت: روسیه دیروز برای فشار آوردن به کشورهای شرق اروپا از تانک استفاده میکرد و امروز از نفت. ولی روسها از این طریق وارد نمیشوند. شرکت گاز پروم که بیست و هشت درصد گاز طبیعی اروپا را تأمین میکند میگوید قرارداد 10 میلیارد و 700 میلیون دلاری جنبه تجاری دارد نه راهبردی. ماتیاس وارنیگ مدیر اجرایی خط لوله جدید موسوم به نورد استریم که اهل شرق آلمان است، گفت: ترس کشورهای شرق اروپا بیاساس است. دیوار برلین بیست سال پیش فروریخت. اروپا نیاز به گاز طبیعی بیشتر برای جبران کاهش خروجی خط لوله دریای شمال دارد و روسیه بهترین جایی است که میتواند آن را تأمین کند. مقامات اروپایی طرح خط لوله جدید روسیه را کمکی به افزایش امنیت در حوزه انرژی برای اروپای متحد میدانند. کمیسیون و پارلمان اروپا احداث خط لوله مذکور را در سال 2000 تأیید کردند و در سال 2006 نسبت به اجرای آن متعهد شدند. سباستین ساس نماینده خط لوله نورد استریم در اتحادیه اروپا گفت: تا وقتی که سیاست عمومی انرژی وجود دارد ما هم بخشی از آن هستیم و این سیاست اولویت اول ماست. مقامات کشورهای شرق و مرکز اروپا از این بیم دارند که وقتی سود ناشی از این خط لوله به جیب روسها بریزد کشورهایی که زمانی زیر چتر شوروی بودند نسبت به تهدید و باج خواهی با توسل به انرژی بیشتر آسیبپذیر خواهند شد. البته به کاربردن این تاکتیک بدون سابقه نیست. یک مؤسسه تحقیقاتی وابسته به وزارت دفاع سوئد اعلام کرد از زمان فروپاشی شوروی سابق 55 مورد قطع تأمین گاز اروپای شرقی که علت سیاسی داشته رخ داده است. تا به حال روسیه از گاز طبیعی به عنوان ابزار سیاست خارجی در تحریمهای کوتاهمدت بهره گرفته است زیرا خیلی کارساز نیست. ژانویه گذشته روسیه به دلیل اختلاف بر سر قیمت و تعرفه، ارسال گاز از خط لولهای که از اوکراین میگذرد را متوقف کرد. این اقدام باعث شد صدها هزار خانه در جنوب شرق اروپا گرمکننده نداشته باشند و صدها کارخانه به مدت سه هفته تعطیل شوند. این مشاجره دوجانبه منجر به عصبانیت دولتهای بانفوذ غربی و هزینه شدن از جیب روسیه شد. خط لوله جدید و طرح مشابه آن در جنوب اروپا که قرار است از زیر دریای سیاه بگذرد غرب اروپا را از اینگونه حوادث مجزا میکند و هزینههای سیاسی و مالی روسیه را کاهش میدهد. زبیگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی دولت کارتر گفت: خط لوله امتیازی در دست روسیه است تا مرکز اروپا را از اروپای غربی جدا کند تا آنجا که موضوع مربوط به وابستگی به انرژی روسیه مطرح است. وی افزود: کشورهای شرق اروپا بیش از همه از این بابت نگرانند. برای کشورهای شرق اروپا موضوع خط لوله دوران تاریکتر اشغال را به یاد میآورد و تبدیل به موضوع بحث درخصوص اهداف روسیه در سرزمینهایی است که از پایان جنگ جهانی دوم تا فروریختن دیوار برلین تحت حاکمیت شوروی سابق بودند. سران 23 کشور اروپای مرکزی ازجمله لخ والسا و واتسلاو هاول در نامهای به اوباما نوشتند پس از جنگ گرجستان در سال گذشته روسیه برای خود قائل به حوزه منافعی شده است که کشورهای آنان را نیز دربر میگیرد. این افراد درنامه خود به اوباما نوشتند روسیه قدرتی است که به دنبال اجرای دستورالعمل قرن نوزدهم با تاکتیکهای قرن بیست و یکم است. رادک سیکورفسکی وزیر امورخارجه لهستان خط لوله روسیه را با قراردادی موسوم به پیمان مولوتوف - ریبنتروپ که روسیه در سال 1939 با آلمان بست و منجر به تقسیم اروپای مرکزی میان روسیه و آلمان گردید مقایسه میکند. وی افزود: گرفتن تصمیم و سپس مشورت کردن ایده ما برای اتحاد نیست. اوکراین تعرفه انتقال گاز روسیه به اروپا را 60 درصد افزایش میدهد اوکراین قصد دارد تعرفه مربوط به انتقال گاز روسیه را از طریق خاک خود از اول ژانویه 2010 (یازده دی) 60 درصد افزایش دهد. این افزایش تعرفه احتمالاً موجب ایجاد تنشهایی با مسکو خواهد شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، اولگ دوبینا رئیس شرکت نفت و گاز اوکراین در مصاحبه با هفته نامه اوکراینی دزرکالو تیژنیا گفت: براساس محاسبات اولیه، تعرفه برای انتقال گاز احتمالاً به دو دلار و 68 سنت تا دو دلار و 70 سنت برای هر هزار متر مکعب در 100 کیلومتر خواهد رسیددرحالی که این رقم اکنون یک دلار و 70 سنت است. به گفته وی، قیمت گاز روسیه که اوکراین پرداخت میکند نیز در سه ماهه نخست سال 2010 به 70 تا 80 دلار در هر هزار مترمکعب خواهد رسید. این اظهارات ممکن است موجب خشم روسها شود. دمیتری مدودف رئیسجمهوری روسیه اوایل سپتامبر اوکراین را به تلاش برای گفتوگوی مجدد درباره تعرفههای انتقال گاز روسیه از خاک خود متهم کرده بود. الکسی میلر رئیس گازپروم در آن هنگام تأکید کرده بود روسیه پیشاپیش تعرفههای مربوط به انتقال گاز خود را از طریق اوکراین تا پایان سه ماهه نخست سال 2010 پرداخته است. هرگونه ایجاد تنش بین دو کشور موجب نگرانی اتحادیه اروپا است زیرا یک چهارم گاز مصرفی در اتحادیه اروپا از روسیه تأمین میشود و روسها نیز 80 درصد گاز خود را از اوکراین به اروپا منتقل میکنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 464]