محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1827378069
راویان غدیر
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: " راویان غدیر " زنان راوى غدیرشواهد موجود در كتب تاریخى گویاى این حقیقت است كه پیامبر اكرم(ص) از آغاز رسالتبا رویكرد عمده زنان به آیین توحیدى روبرو شد. اولین پذیرنده اسلام (خدیجه)، (1) اولین شهیده (سمیه) (2)و بانوانى كه از سابقین و مهاجران شمرده مىشدند (3)نمونه روشنى از مشاركت زنان در عرصههاى اجتماعى را به نمایش مىگذارند.حضور زنان در حجة الوداع بارزترین و ماندگارترین نوع شركت در صحنههاى اجتماعى است. اخبار فراوانى كه به وسیله راویان زن از این مراسم عظیم نقل شده، گویاى تلاش گسترده زنان در پاسدارى از این میراث مقدس است. دستاوردهاى بانوان در عرصه اخبار غدیر به دو گروه عمده تقسیم مىشود: الف. اخبار زنان صحابىدر سال دهم هجرى، با اعلام پیامبر(ص)، مؤمنان بسیارى از شهرهاى مختلف به سوى مدینه روان شده، در حومه شهر مسكن گزیدند و به انتظار موسم حج نشستند; حجى كه بعدها به حجةالوداع، حجةالاسلام، حجةالبلاغ، حجةالكمال، حجةالتمام شهرت یافت. پیامبر اكرم(ص) روز شنبه، پنجیا شش روز قبل از آغاز ذىحجة، از مدینه حركت كرد. در این سفر همه زنان و اهل بیت پیامبر با وى همراه بودند. (4)گروهى از این بانوان حدیث غدیر را نقل كردهاند; كه نام و روایتشان چنیناست: 1. حضرت زهرا(س)حضرت فاطمه زهرا(س) یگانه یادگار رسول اكرم(ص) است، كه همچون دیگر اهل بیت(علیهم السلام) بارها به یادآورى واقعه غدیر پرداخت. نگاهى به سخنان آن بزرگوار جایگاه وى در عرصه اخبار غدیر را آشكار مىسازد:گروهى از انصار، براى توجیه خطاى خویش، به ایشان گفتند: اگر مطالب شما را قبل از بیعتبا دیگران مىشنیدیم با غیر على بیعت نمىكردیم. حضرت فرمود:آیا پدرم در روز غدیر براى كسى جاى عذر باقى گذاشت؟ (5)و نیز در جواب محمود بنلبید كه پرسیده بود: آیا از سخنان پیامبر دلیلى بر امامت على دارید؟فرمود: شگفتا، آیا روز غدیر را فراموش كردید؟!محمود بنلبید گفت: آن روز چنان بود ولى از آنچه به شخص شما اشاره شده، بگویید.حضرت فرمود: خدا را شاهد مىگیرم، شنیدم [پیامبر] فرمود: على بهترین كسى است كه در میان شما جانشین خود قرار مىدهم. على(ع) امام و جانشین بعد از من است و دو فرزندم حسن و حسین و نه تن از فرزندان حسین امامان نیكاند. اگر از آنان اطاعت كنید، شما را هدایتخواهند كرد و اگر با آنان مخالفت ورزید، تا قیامت اختلاف در میان شما حاكم خواهد بود. (6)روایتى با سند بسیار دقیق و مشهور بیان مىدارد كه دختر بزرگوار پیامبر حدیث غدیر را چنین بیان فرمود:قال رسول الله(ص): «من كنت ولیه فعلى ولیه و من كنت امامه فعلى امامه.» (7)رسول خدا(ص) فرمود: هر كه من سرپرست اویم على سرپرست اوست و هر كه من امام او هستم على امام اوست. احتجاجى از فاطمه زهرا به وسیله چند تن از زنان به این صورت روایتشده است:قالت: انسیتم قول رسول الله(ص) یوم غدیر خم، من كنت مولاه فعلى مولاه و قوله: انت منى بمنزلة هارون من موسى علیهما السلام. (8)آیا سخن رسول خدا(ص) در روز غدیر خم را فراموش كردهاید، كه فرمود: هر كه من مولاى او هستم على مولاى اوست و آیا سخنش را فراموش كردهاید كه فرمود: تو نسبتبه من مانند هارون نسبتبه موسى هستى. حضرت فاطمه زهرا(س) عمر خویش را در راه اثبات ولایت امیرمؤمنان به انصار و مهاجرین صرف نمود و سرانجام نیز در همین راه به شهادت رسید و سیده شهیدان ولایت نام گرفت. 2. ام سلمهحضور زنان پیامبر، از جمله امسلمه (9)در مراسم غدیر، در كتب مختلف مورد تاكید قرار گرفته است. (10)صاحب روضةالصفا مىگوید: «چون حضرت رسول خدا(ص) در غدیر خم حدیث «من كنت مولاه فعلى مولاه» در شان امیرمؤمنان فرمود پس از منبر فرود آمد و در خیمه خاص خود نشست و فرمود كه امیرمؤمنان در خیمه دیگر بنشیند بعد از آن طبقات خلائق را فرمود تا به خیمه على(رض) رفتند و زبان به تهنیت على(ع) گشادند. چون مردم از این امر فارغ شدند امهات مؤمنین به فرموده آن حضرت نزد على رفتند و او را تهنیت دادند». (11)امسلمه یكى از دو زن پیامبر(ص) است كه حدیث غدیر را روایت كرده است. او ماجراى غدیر را چنین باز مىگوید:اخذ رسول الله(ص) بید على بغدیر خم فرفعها حتى راینا بیاض ابطیه فقال «من كنت مولاه فعلى مولاه» ثم قال «ایها الناس انى مخلف فیكم الثقلین كتاب الله و عترتى و لن یفترقا حتى یردا على الحوض». (12)در غدیر خم رسول خدا(ص) دست على(ع) را بالا برد، تا آنجا كه سفیدى زیر بغلش را دیدیم، آنگاه فرمود: هر كه من مولاى او هستم پس على مولاى اوست.بعد فرمود: اى مردم، من دو چیز گرانبها در میان شما بر جاى مىگذارم كتاب خدا و عترتم. این دو هرگز از هم جدا نخواهند شد تا وقتى در حوض به من برگردند.امسلمه از معدود كسانى است كه بعد از وفات نبى اكرم(ص) در خط ولایت امیرمؤمنان باقى ماند. او به فرزنش چنین وصیت كرد. «یا بنى الزمه فلا و الله ما رایتبعد نبیك صلى الله علیه و آله اماما غیره»; پسركم، همراهش [على] باش. به خدا قسم، بعد از پیامبرت امامى غیر او ندیدم. (13)امسلمه روایات دیگرى نیز، در باره امیرمؤمنان، از پیامبر اكرم(ص) نقل كرده است. (14) 3. اسماء بنت عمیساو به دلیل تقرب به اهل بیت روایات فراوانى نقل كرده است; تنها حدود شصت روایت از پیامبر اكرم(ص) دارد كه بسیارى از آنها در منزلت امیرمؤمنان است. (15)اسماء از سابقین در اسلام است و از جمله افرادى است كه قبل از آنكه مردم در خانه ارقم ایمان بیاورند به همراه همسرش جعفر به خدمت پیامبر آمد و اسلام اختیار نمود و به همراه جعفر به حبشه مهاجرت كرد. بعد از شهادت جعفر طیار به عقد ابوبكر در آمد و از وى صاحب (محمد) شد در آن زمان كه همسر خلیفه دوم بود توطئه قتل وصى پیامبر(ص) را با هوشیارى و ایثار تمام خنثى نمود. وى همواره از محبان و ملازمان فاطمه زهرا(س) بود او بعد از شهادت حضرت فاطمه(س) از جمله زنان على(ع) شد. فرزندش محمد را چنان تربیت كرد كه از مریدان و مخلصان امیرمؤمنان شد. زمانى كه در حجةالوداع شركت جست همسر ابوبكر بود. و محمد بنابىبكر نیز در مسیر حجةالوداع متولد شد. ابنعقده در كتاب ولایتحدیث غدیر را از او روایت كرده است. (16)اسماء همچنین از راویان حدیث ردالشمس (17)به شمار مىرود. 4. ام هانى بنت ابىطالب (سلام الله علیهما)او فاخته نام دارد (18)و خواهر امیرمؤمنان(ع) است. امهانى از راویان(19)و اصحاب (20)پیامبر اكرم بود پیامبر ضمن حدیثى او را «یكى از بهترین مردم» خواند. (21)این بانوى گرانقدر احادیثى چون ثقلین(22)و غدیر را از پیامبر اكرم(ص) روایت كرده است. او در باره واقعه غدیر مىگوید:رسول خدا(ص) از حجبازگشت، تا در غدیر خم فرود آمد، سپس برخاست و در گرماى سوزان چنین گفت: [اى مردم هر كه من مولاى او هستم، پس على مولاى اوست. خدایا، هر كه او را دوست دارد، دوستبدار و هر كه با او دشمنى كند، دشمن بدار; هر كه او را زبون سازد، زبون گردان و هر كه او را یارى كند، یارى كن]. (23) 5. عایشه دختر ابىبكراو در شمار زنان پیامبر اكرم(24)و حاضران در حجةالوداع جاى داشت. در كتب مختلف اهل سنت روایت غدیر از وى نقل شده است. ابنعقده در «حدیث ولایت» روایت او را نیز ذكر مىكند. (25)بررسى موضعگیریهاى وى و تطبیق آن با عملكرد امسلمه همسر دیگر پیامبر گرامى كه در تاریخ از خود بر جاى نهاده و تحقیق در انگیزهها، تعیین جهتگیریها و موقعیتهاى آن دو مىتواند براى بانوانى كه امروز در مقابل امواج سهمگین و بنیانكن سیاستبازى تبلیغات رنگارنگ و هدفدار و شعارهاى برخاسته از مطامع نفسانى و دنیوى دنیاداران قرار دارند نمونههایى تجربه شده و تاریخى و الگویى عملى و آكنده از راهكارهاى مذهبى و سیاسى باشد. 6. فاطمه دختر حمزة بن عبدالمطلباو از صحابه مشهور پیامبر(ص) است و ابنعقده و منصور رازى حدیث غدیر را از وى نقل كردهاند. (26) 7. همسر زید بن ارقماز جمله كسانى كه حدیث غدیر را روایت كردهاند زید بنارقم و نیز همسر وى مىباشد علامه طباطبایى ضمن نام بردن از گروه كثیرى كه روایت (من كنت مولاه فعلى مولاه) را نقل كردهاند به ایشان نیز اشاره مىكند. (27)ب. روایات زنان تابعى و ...در میان روایات غدیر روایتى با ده سند به چشم مىخورد كه همه راویانش زن هستند. نام این بانوان چنین است:1. الشیخة ام محمد زینب ابنة احمد بنعبدالرحیم المقدسیه.2. فاطمه دختر امام موسى بنجعفر(ع)3. زینب دختر امام موسى بنجعفر(ع)4. امكلثوم دختر امام موسى بنجعفر(ع)5. فاطمه دختر جعفر بنمحمد الصادق(ع)6. فاطمه دختر محمد بنعلى(ع)7. فاطمه دختر على بنالحسین(ع)8. فاطمه دختر حسین بنعلى(ع)9. سكینه دختر حسین بنعلى(ع)10. امكلثوم دختر فاطمه زهرا(س)این گروه از فاطمهزهرا(سلاماللهعلیها) نقل كردهاند كه حضرت فرمود:«انسیتم قول رسول الله(ص) یوم غدیر خم، من كنت مولاه فعلى مولاه و قوله انت منى بمنزلة هارون من موسى علیهما السلام.» (28)آیا سخن رسول خدا(ص) در روز غدیر را فراموش كردید، كه فرمود: هر كه من مولاى او هستم على مولاى اوست. و [آیا] گفتارش را [فراموش كردید كه فرمود]: [اى على،] جایگاه تو در برابر من مانند جایگاه هارون در برابر موسى است. 11. عایشه بنت سعدعایشه بیشتر روایتهایش را از پدرش سعد (29)بنابى وقاص نقل مىكند و نزد ابنحجر از راویان موثق به شمار مىرود. (30)او روایت غدیر را، از زبان پدرش چنین بازگو مىكند:«كنا مع رسول الله(ص) بطریق مكة و هو متوجه الیها (كذا فى النسخ و الصحیح و هو: متوجه الى المدینه) فلما بلغ غدیر خم وقف للناس ثم رد من تبعه و لحقه من تخلف فلما اجتمع الناس الیه قال: ایها الناس من ولیكم؟ قالوا: الله و رسوله. ثلاثا ثم اخذ بید على فاقامه ثم قال «من كان الله و رسوله ولیه فهذا ولیه اللهم و ال من والاه و عاد من عاداه». (31)با رسول خدا در راه مكه بودیم و او به سوى مكه توجه داشت. (در نسخههاى صحیح مىخوانیم كه به مدینه توجه داشت.) وقتى به غدیر خم رسید، ایستاد; آنان كه جلو بودند بازگشتند و آنان كه عقب مانده بودند، رسیدند. مردم پیرامونش گردآمدند و حضرت فرمود:اى مردم، سرپرستشما كیست؟ حاضران سه بار گفتند: خدا و پیامبرش. آنگاه دست على را بلند كرد و فرمود: هر كه خدا و رسول او سرپرستش هستند، این سرپرست اوست. خدایا، هر كه او را دوست دارد، دوستبدار و آن كه با او دشمنى مىورزد، دشمن بدار.عایشه بنتسعد حدیث دیگرى نیز از پدرش روایت كرده، كه ولایت على(ع) را آشكار مىسازد:«سمعت ابى یقول: سمعت رسول الله(ص) یوم الجحفه فاخذ بید على فخطب فحمد الله و اثنى علیه ثم قال: ایها الناس انى ولیكم قالوا صدقتیا رسول الله ثم اخذ بید على فرفعها فقال: هذا ولیى و یؤدى عنى دینى و انا موالى من والاه و معادى من عاداه.» (32)شنیدم پدرم گفت كه، رسول خدا(ص) در روز جحفه دست على(ع) را گرفت، سپس خطبه خواند، خداى را سپاس گفت، ستایش كرد و فرمود: اى مردم، من ولى شما هستم. گفتند: راست گفتى، اى رسول خدا(ص). سپس دست على را گرفت و بالا برد و فرمود: این جانشین من است و دین مرا ادا مىكند. من دوستدار كسى هستم كه او را دوستبدارد و دشمن كسى هستم كه با او دشمنى ورزد. 12. دارمیه حجونیه كنانیهاو از شیعیان معروف و بسیار مشهور حضرت امیرمؤمنان بوده به نحوى كه آوازهاش تا بدان حد پیچیده بود كه معاویه موقع ورود به مكه از وى سراغ گرفت این موضوع خود به خوبى مىتواند نمایانگر فعالیتهاى مؤثر و ارزنده این بانوى شیعه و محب اهل بیتباشد (ما تنها به آن بخش از سخنان وى كه مربوط به غدیر مىشود مىپردازیم) (33)آنچه از گفتگوى او و معاویه بر جاى مانده است را زمخشرى در كتاب «ربیع الابرار» چنین باز مىگوید:سالى معاویه به حج رفت و از زنى كه به نام دارمیه حجونیه، كه سیاه چهره و تنومند بود، سراغ گرفت وقتى او را نزد معاویه آوردند، پرسید: اى دختر حام، چگونهاى؟گفت: خوبم، حام نیستم، از قبیله بنىكنانم.گفت: راست گفتى، آیا مىدانى چرا تو را فرا خواندم؟- سبحان الله! من غیب نمىدانم.- خواستم بپرسم چرا على را دوست دارى و با من دشمنى مىورزى؟- آیا از پاسخ معافم مىدارى؟- نه.- حال كه نمىپذیرى مىگویم; من على را به خاطر عدالتش و تقسیم یكسانش دوست داشتم و با تو دشمنى مىورزم چون با آن كه براى حكومت از تو سزاوارتر بود، جنگیدى و در پى چیزى برآمدى كه براى تو نیست. با على دوستى ورزیدم به خاطر ولایتى كه رسول خدا(ص)، در روز غدیر خم در مقابل چشم تو، براى او اقرار گرفت، به خاطر آنكه به بیچارگان محبت مىورزید و دینداران را بزرگ مىداشت و .... (34) 13. حسنیهاو در خانه امام صادق(ع) پرورش یافته بود و از شاگردان مكتب وى شمرده مىشد. (35) حسنیه، با استعداد سرشارش، در مناظرات مختلف، كه توسط هارونالرشید ترتیب داده مىشد، شركت جسته و از مقام ولایت دفاع مىكرد. در یكى از این مناظرهها از فردى، كه ابراهیم خوانده مىشد، پرسید: آیا در هیچ جاى تفاسیر شما آمده است كه در حجةالوداع رسول خدا(ص) به امر پروردگار، در غدیر خم، فرود آمده، این آیه را: (یا ایها الرسول بلغ ما انزل الیك من ربك و ان لم تفعل فما بلغت رسالتك). با بیمناكى براى مردم تلاوت كرد و سپس آیه والله یعصمك من الناس نازل شد و [آیا در تفاسیر شما آمده است كه پس از نزول «والله یعصمك من الناس» پیامبر خدا دست على بنابىطالب را گرفت; بر منبرى، كه از جهاز شتر ساخته بودند، برآمد و گفت: من كنت مولاه فعلى مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و انصر من نصره و اخذل من خذله و العن من ظلمه. آنگاه، این آیه نازل شد: «الیوم اكملت لكم دینكم و اتممت علیكم نعمتى و رضیت لكم الاسلام دینا. »ابراهیم سر به زیر افكند، حسنیه علماء را مخاطب ساخت و آنان را به جان هارون سوگند داد. حاضران، كه خود را در مقابل هارونالرشید مىدیدند، لب به تایید گشودند. ابو یوسف گفت: بیشتر صحابه و مفسران تصریح كردهاند كه این آیه در باره على بنابىطالب نازل شده است و حدیث من كنت مولاه فعلى مولاه نیز مشهود است.حسنیه پرسید در باره «انما ولیكم الله و رسوله و الذین آمنوا الذین یقیمون الصلاة و یوتون الزكوة و هم راكعون» چه مىگویید؟ ابو یوسف گفت: به اجماع امت در باره على بنابىطالب است.آنگاه حسنیه با شگفتى پرسید: ... احكام و نصوص الهى را وا مىنهید و بیعت روز غدیر را نادیده مىگیرید؟! (36)14. عمیرة بنتسعد بنمالكاو نیز از تابعین شمرده مىشود. عمیره، اهل مدینه و خواهر سهل امرفاعه ابنمبشر بود. او از راویان حدیث غدیر است و در سلسله سند حدیث «مناشده» امیرمؤمنان(ع) قرار دارد. 15. امالمجتبى علویهاو حدیث غدیر را از عدى بنثابت نقل كرده است و ابنعساكر در تاریخ خود از حدیث وى یاد مىكند. (37)16. فاطمه بنت على بنابىطالب(ع)او دختر على بنابىطالب(ع) است و مادرش امولد مىباشد. برقى در رجال خود وى را از راویان امام حسن(ع) مىداند (38)و در تهذیبالاحكام از راویان امیرمؤمنان(ع)، ابىحنیفه، اسماء بنتعمیس(39)شمرده شده است. حدیث منزلت (40)و ردالشمس(41)از جمله روایات اوست. وى حدیث غدیر را از امسلمه نقل نموده است. (42)«اشهد الله تعالى لقد سمعته یقول: على خیر من اخلفه فیكم و هو الامام و الخلیفة بعدى و سبطاى و تسعة من صلب ائمة ابرار لئن اتبعتموهم وجدتموهم هادین مهدیین و لئن خالفتموهم لیكون الاختلاف فیكم الى یوم القیمة». پىنوشتها:1- در باره اسلام خدیجه این سخن امیرمؤمنان به تنهایى كافى است كه فرمود: «لم یجمع بیت واحد یومئذ فى الاسلام غیر رسول الله و خدیجه و انا ثالثهما» نهجالبلاغه خطبه 192 (قاصعه).2- كانتسمیه ام عمار بنیاسر و ابوه یاسر ممن عذب فى الله تعالى فصبرا و ارادتهما قریش على ان رجعا عن الاسلام الى الكفر فابیا فضرب ابوجهل سمیة بحربة فى قبلها فماتت... اعیانالشیعه، ج7 ، ص319.3- ریاحینالشریعة، ج 2، ص 305.4- الغدیر ج 1، ص9.5- خصال صدوق، ج 1، ص173; عوالم، ج 11، ص467. «هل ترك ابى یوم غدیر خم لاخذ عذرا» تاكید مورخان بر این كه اهل بیت پیامبر(ص) از جمله حاضرین در غدیر بودند مبین این مطلب است كه حضرت فاطمه زهرا(س) نیز در بین آنان حضور داشته است. زیرا مورخان حضور زنان پیامبر را به طور مستقل بیان كرده و گفتهاند كه امهات مؤمنین همراه پیامبر بودند بنابراین از طرفى فاطمه زهرا(س) داراى چنان شخصیتبرترى است كه در صورت عدم حضور وى در غدیر باید بتوان روایاتى دال بر آن یافت كه ظاهرا وجود ندارد از این روى مىتوان گفت كه ایشان نیز در بین جمع حاجیان در حجةالوداع حضور داشته است.6- بحارالانوار، ج36، ص353 و 354; اسمى المناقب، ص 32; نهجالحیاة، ص 38.7- احقاق الحق، ج 2، ص 460. در فیض الغدیر، ص 391 به نقل از ینابیع الموده حدیث را چنین نقل كرده است «قالت: قال رسول الله(ص) من كنت ولیه فعلى ولیه و امامه».8- الغدیر، ج 1، ص197; «من كنت مولاه فعلى مولاه» احقاق الحق، ج6، ص 282; ارجح المطالب، ص 571 و 448. صاحب فیض الغدیر توضیحى بر احتجاج حضرت فاطمه دارد (فیض الغدیر، ص 390).9- ام سلمه دختر ابىامیه بنالمغیرة مخزومى است مادرش عاتكه دختر عبدالمطلب است او دختر عمه پیامبر و همسر وى بود و در سال 65 هجرى وفات یافت. (اعلام خصال صدوق، ص 301)10- معارج النبوة، ج 2، ص 318.11- فیض الغدیر، ص 388 -389.12- الغدیر، ، ج 1، ص17 و 18; ملحقات احقاق الحق، ص53; معجم رجال الحدیث، ج23، ص177.13- اعلام النساء، ص 651; بصائر الدرجات، ص183، ح 4.14- مانند «من سب علیا فقد سبنى و من سبنى فقد سب الله تعالى» (المستدرك على الصحیحین، ج3، ص 121) و «قال رسول الله(ص) كانى دعیت فاجیب و انى تارك فیكم الثقلین احدهما اكبر من الاخر كتاب الله عز و جل حبل ممدود من السماء الى الارض و عترتى اهل بیتى فانظروا كیف تخلفونى فیهما». اعلامالنساء، ص 634 نقل از امالى شیخ طوسى، ج 2، ص 92; كشفالغمه، ج2، ص 32، ارجح المطالب، ص 338، از طریق ابنعقده.15- اعیان الشیعه، ج3، ص 408; جامع الرواة، ج 2، ص 455; خلاف طوسى، ج 1، ص 5.16- الغدیر، ج 1، ص17.17- امالى مفید، ص 55 و56; ارشاد مفید، ص163 و 164. مجموعه فضایل و عنایات اسماء بنت عمیس به اهل بیت(ع) در ضمن مقالهاى مستقل در شمارههاى آینده به خوانندگان گرامى ارائه خواهد شد.18- اعیان الشیعه، ج3، ص 488.19- رجال برقى، ص 60.20- رجال شیخ طوسى، ص33.21- تنقیح المقال، ج3، ص73; معجم رجال الحدیث، ج23، ص 881.22- اعلام النساء، ص 488; ارجح المطالب، ص337.23- «رجع رسول الله(ص) من حجة حتى نزل بغدیر خم ثم قام خطیبا بالهاجرة فقال: ایها الناس [من كنت مولاه فعلى مولاه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه و اخذل من خذله و انصر من نصره] ینابیع المودة، ص 40; اعلام النساء، ص489. روایت غدیرى فاخته را در الغدیر، ج 1، ص 18 و احقاق الحق، ج 2، ص463 ببینید.24- عایشه در سال57 در مدینه درگذشت و در بقیع دفن شد. (اعلام خصال صدوق، ص 315)25- الغدیر، ج 1، ص 48; احقاق الحق، ج 2، ص 460.26- الغدیر، ج 1، ص 58.منصور بنحسین آبى معروف به ابوسعد صاحب كتاب نثرالدرر متوفى قرن پنجم كتابى به نام حدیثالغدیر نوشته و بنا به گفته مناقب ابن شهرآشوب این كتاب راویان حدیث غدیر را بر حسب حروف الفبا برشمرده است. «غدیر در آینه كتاب، ص79»27- المیزان فى تفسیر القرآن، ص59.28- روایت فوق را حافظ بزرگ ابوموسى مدینى در كتاب خود آورده است. او مىگوید: این حدیثسلسلهدار است. زیرا هر یك از فاطمهها از عمه خود روایت كردهاند و این روایت پنجخواهر برادر است كه هر یك از دیگرى نقل كردهاند. رك: اسنى المطالب فى مناقب على بنابىطالب»، شمس الدین ابوالخیر الجزرى، ص 32; احقاق الحق، ج 21، ص26 و27; بحارالانوار، ج36، ص353; عوالم، ج 11، ص 444; اثبات الهدى، ج 2، ص553 و ج3، ص127; اعلام النساء المؤمنات، ص 578 و مسند فاطمه معصومه(سلام الله علیها)، سید علىرضا سید كبارى، ص56 (چاپ نشده).29- ابواسحاق سعد بنابىوقاص در سال 54 - 58 و عایشه بنتسعد در سال117 وفات یافتند. نسایى روایت وى را نقل كرده است. به خصائص نسایى، ص3 مراجعه شود.30- التقریب، ابنحجر، ص473.31- الغدیر، ج 1، ص 38- 41; خصائص نسائى، ص 18 و 25.عایشه بنتسعد احادیث دیگرى راجع به فضایل امیرمؤمنان دارد; به اسنى المطالب، ص 52 و ملحقات احقاق الحق، ص189 و 190 رجوع كنید.32- الغدیر، ج 1، ص 38 - 41.33- دارمیه حجونیه از زنان فاضل، خردمند و فصیح بود. او استدلالى قوى داشت و در خط ولایت استوار بود. روایت او را ابنعبدربه در عقد الفرید از سهل بنابىسهل تمیمى از پدرش نقل كرده است.(عقد الفرید، ج 1، ص 352; بلاغات النساء، ص 72)34- متن كامل مباحثه دارمیه حجونیه را در كتب ذیل بخوانید:بلاغات النساء، ص 72; العقد الفرید، ج 1، ص 162; صبح الاعشى، ج 1، ص259; الغدیر، ج 1، ص209; اعلام النساء المؤمنات، ص333; اعیان الشیعه، ج6، ص 364.35- ریاض العلماء، ج 5، ص 704. او فاضل، عالم، مدقق و آگاه به اخبار و آثار بود.36- این متن در حلیة المتقین، بخش مناظرات حسنیه، ذكر شده است. در باره موضوع مناظره حسنیه اختلاف است. سید محسن امین در اعیان الشیعه، ذیل كلمه «حسنیه» مىگوید: این [مناظره] از اختراعات ابوالفتوح رازى است. مرحوم خوانسارى در روضات الجنات این مناظره را ذكر كرده است و شیخ آقابزرگ در ذریعه مىنویسد:الحسنیه: رسالة فى الامامة تنسب الى مؤلفها و هو بعض الجوارى من بنات الشیعة فیها مناظراتها مع علماء المخالفین فى عصر هارونالرشید. (الذریعه، ج7، ص 200، رقم89; نقل از اعلامالنساء، ص 300 تا 301). براى تحقیق بیشتر در باره شخصیتحسنیه به تنقیح المقال، ج3، ص247; ریاض العلماء، ج 5، ص407; روضات الجنات، ج 1، ص153; الذریعة، ج7، ص 200 و ج 4، ص97 و ج 25، ص296 و ج 5، ص 105 و 145 و 161; من لا یحضره الفقیه، ج 4، ص 75. معجم رجال الحدیث، ج23، ص187 رجوع كنید. خلاصهاى از مطالب كتب فوق در اعلام النساء ص 300 تا 302 آمده است.37- الغدیر، ج 1، ص 70.38- پیام غدیر، عذرا انصارى، ایشان روایت را از تاریخ دمشق، باب تاریخى على بنابىطالب(ع) ص 51 نقل نمودهاند.39- رجال برقى، ص 60; معجم رجال الحدیث، ج23، ص197، رقم15659.40- تهذیب التهذیب، ج12، ص 470.41- اعیان الشیعة، ج 8، ص 39 - ملحقات احقاق الحق ; ص26242- همان، ص 54.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 547]
-
گوناگون
پربازدیدترینها