دیپلماسی پویا

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

سالی را كه آغاز كرده ایم از سوی مقام معظم رهبری سال نوآوری و شكوفایی نامگذاری شده است. زمانی ما می توانیم منشأ نوآوری و شكوفایی باشیم كه به راستی راهی كه برگزیده ایم باور داشته باشیم و با دو صفت شجاعت و تدبیر و دو ابزار استراتژی و برنامه ریزی مناسب و اجرایی دقیق و باانگیزه در جهت تحول و تأثیرگذاری حركت كنیم. در غیر این صورت به نقطه مقابل نوآوری كه روزمرگی است دچار خواهیم شد. با این مقدمه مرتبط نگاهی گذرا به سیاست خارجی می افكنیم. در حوزه سیاست خارجی، دولت نهم با رویكردی نو وارد عرصه بین المللی شد. دلیل اتخاذ این رویكرد عدم كارآمدی رویكرد قبلی بود كه بعضاً مبتنی بر انفعال، نرمش و تمكین، شكل گرفته بود. رویكرد قبلی با وجود همه نوع مدارایی كه نمود، نهایتاً دستاوردی كه بر جای گذاشت قرار گرفتن ایران در محور شرارت بود. افول و به روزمرگی افتادن حوزه مهم دیپلماسی به دلیل حذف عنصر شجاعت در موقع ضرورت از یك سو و حجم زیاد تنش های منطقه ای، بین المللی و تحولات سریع جهانی و عدم كارآیی آن روش، اتخاذ رویكردی را الزامی می نمود كه بتواند نسبت به نظام غیرعادلانه حاكم بر جهان طرحی نو و نگاهی جدید را ارائه دهد. خصوصاً آنكه ما متصل به مكتبی هستیم كه اگر درچارچوب آموزه های آن درست برنامه ریزی شود در همه حوزه ها منشأ تحول و ارائه مدل فطرت پسندی است كه انسان ها با هر ایده و مكتبی پذیرای آن خواهند بود. با این باور دولت نهم در حوزه سیاست خارجی با رویكرد عدالت محور و تلاش برای نهادینه كردن صلح و گسترش روابط با كشورها و امنیت برای همه و مبارزه با تروریسم، غصب و جنایت كمك بزرگی به تولید خودباوری و خلق و جمع مخاطبین جدیدی كه آمریكا و رژیم صهیونیستی را نامزدهای مناسب برای بدترین تروریست های سال گذشته برگزیده بودند، نمود. به همین دلیل سال گذشته را ما در حالی سپری كردیم كه بسیاری از رسانه های خارجی كه نگاهی واقع بینانه به مسائل داشتند در حوزه منطقه ای و بین المللی سیاست خارجی ایران را فعال و مؤثر معرفی كردند كه توانسته به خوبی تحولات و تغییرات موازنه های قدرت در سطح بین المللی را درك كند و با تدابیر نسبت به اتخاذ موضع مناسب حضوری مؤثر داشته باشد. روزنامه الخلیج چاپ امارات در ۸۶‎/۱۲‎/۲۳ ضمن تحلیل موفقیت دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران می نویسد: «سیاست خارجی ایران در جهت مقاومت در برابر خطراتی كه امنیت ملی اش را تهدید می كند، فولادی و نرم ابزارهای دیپلماسی را به كار می گیرد.»شاید بداخلاقی و نقدهای غیر منصفانه ای كه گاه و بیگاه نسبت به سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در داخل و از سوی برخی افراد خاص صورت می گیرد، نتیجه انعكاس این تحلیل ها و اشاره مقامات بسیاری از كشورها خصوصاً كشورهای همسایه مبنی بر تحول مثبت در روابط دوجانبه و جمعی در طول استقرار دولت نهم باشد. متأسفانه آنچه كه تحت عنوان نقد سیاست خارجی و یا مقایسه دوره قبلی و فعلی با اصطلاحات غیر منطبقی مثل «تقابل»، «تعامل» طرح می شود به دلیل كلی گویی ارزش نقد ندارد. در پاره ای از موارد نیز این نقدها بر اساس مستنداتی است كه بر پایه اطلاعات غلط استوار است، زیرا خالق نقد، دسترسی به اطلاعات و اشرافی بر واقعیت های مرتبط با موضوع ندارد. آنچه كه در سیاست خارجی اهمیت دارد، تحلیل محتوایی است نه بزرگ كردن شكلی و آنچه كه ضرورت دارد، استفاده از اصطلاحات بر اساس واقعیت های موجود بر مبنای اطلاعات درست است. به عنوان مثال كسانی كه روابط با كشورهای همسایه را زیر سؤال می برند و به القایی كه آمریكا مبنی بر ترس خطر از ایران را مبنای تحلیل قرار می دهند یا به دلیل عدم اطلاع از آخرین روند روابط است یا این كه مطلع هستند و می دانند كه بیش از هر زمانی شاهد مشاركت واقعی با كشورهای عرب حوزه خلیج فارس هستیم و دولت نهم در این خصوص فراتر از روابط دوجانبه با شورای همكاری وارد فاز همكاری های جمعی شده است، اما به دلیل عملكرد ضعیف خود در گذشته، چشم بر این واقعیت ها می بندند. دولت نهم در سیاست خارجی مسیری را كه جمهوری اسلامی ایران ترسیم كرده در چارچوب اصل عزت، حكمت، مصلحت با سیاست نرم در جهت توسعه صلح و امنیت در منطقه و گسترش همكاری با كشورها به كار برده و از طرفی در جایگاه مدعی به عنوان رویكرد جایگزین انفعال و تمكین با سیاست فولادی مدافع منافع ملی كشور بوده است.نو بودن این رویكرد از یك سو و اقبال مردمی در همه جهان به آن كه دلیلش انزجار از یكجانبه گرایی و مقابله با نظام سلطه است، ویژگی ممتازی می باشد كه توانسته به عنوان یك دیپلماسی مطرح، جای خود را در تحولات بین المللی باز كرده و نظریه جدیدی ارائه نماید. بی شك این رویكرد بدون مطالعه نبوده و فاقد برنامه هم نمی باشد، بلكه امر مدونی است (یك استراتژی با برنامه منظم و دقیق) كه به طور مستمر مورد ارزیابی كارشناسی قرار می گیرد و قطعاً در سال نوآوری بر اساس مقتضیات و در چارچوب اصول این دیپلماسی پویا، نو به نو دامنه حضورش را گسترش خواهد داد و مناسب است صاحبنظرانی كه دغدغه اعتلای جمهوری اسلامی ایران را دارند، با ارائه نظرات كارشناسی خود، این سیاست پویا و فعال را كمك نمایند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 338]