معرفی استان ایلام

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: استان ایلام یکی از استان.های کشور ایران است که در باختر این کشور و در ناحیه.ای کوهستانی و نیمه گرم قرار گرفته.است. مرکز این استان شهر ایلام است. استان ایلام از غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه.است.
این استان از استان.های جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می.شود. پیش از دوره رضاشاه به این ناحیه پشتکوه می.گفتند.

پیشینه

نام منطقه استان ایلام در زمان باستان، اریوجان بوده.است. در جای خود شهر ایلام کنونی در قدیم شهری به نام ردین بوده و بعدها یعنی در زمان فرمانروایی حاکمان محلی آن یعنی والیان، حسین.آباد نام داشته که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در زمان رضاشاه پهلوی ایلام نام گرفته.است.

تقسیمات کشوری

استان ایلام دارای هشت شهرستان به این شرح است: آبدانان، ایلام، ایوان، دره شهر، دهلران، شیروان و چرداول، ملکشاهی و مهران.
ایلام تاسال ۱۳۴۲ بخشی از استان کرمانشاه بود اما بر اساس تقسیمات کشوری آن سال به استان تبدیل شد. طی این تقسیمات، بخش.هایی از لرستان و خوزستان به ایلام ملحق شدند. این ملحقات شامل دره.شهر دهلران آبدانان از لرستان و موسیان از خوزستان می.شد.
نقاط شهری استان ایلام عبارت.اند از: آبدانان، آسمان.آباد، ارکواز، ایلام، ایوان، بدره، پهله، توحید، چوار، دره.شهر، دهلران، زرنه، سرابله، صالح آباد، لومار، مورموری، موسیان، مهران و میمه.

اقتصاد ایلام

ایلام نفت.خیز است و پالایشگاه گاز هم دارد. در سال ۱۳۸۷ خورشیدی هفت شهرک صنعتی در استان ایلام فعال بود که بیش از ۴۵۰ واحد تولیدی و صنعتی مختلف در این شهرک.ها فعال و دایر است.
واحد پتروشیمی تازه.ای هم در استان ایلام در دست ساخت است. کارخانه سیمان ایلام هم باکیفیت.ترین سیمان ایران را تولید می.کند و بزرگراهی که تهران را به کرمانشاه می.پیوندد و بزرگ.راه کربلا نام گرفته بعد از استان کرمانشاه از طریق شهر حمیل استان کرمانشاه و شهرستان شیروان چرداول استان ایلام به شهر ایلام و از طریق مهران به کشور عراق وصل می شود .این استان ۱۱ درصد منابع گاز ایران را دارد و روزانه ۱۵۴ هزار بشکه نفت خام از چاه.های نفتی دهلران استخراج و با لوله به پالایشگاه.ها در جنوب ایران منتقل می.شود.در سال ۱۳۸۷ خورشیدی تعداد ۵۵ هزار کارگر در این استان در سه هزار واحد تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی مشغول فعالیت بودند.بر اساس آمار اعلام شده در همین سال نرخ بیکاری در استان ایلام ۱۲درصد بود.
مراتع استان ایلام یک میلیون و ۱۶۴ هزار هکتار است که نیمی از مراتع استان از نظر پوشش گیاهی فقیر و نیم دیگر متوسط و غنی هستند.

موقعیت اقتصادی و اجتماعی

در این استان بیشتر فعالیت اقتصادی بر روی دامداری و کشاورزی متمرکز شده.است و زمینه.های مساعدی نیز جهت پرورش زنبور عسل دارد. بخش صنعت در این استان سهم بسیار ناچیزی از اشتغال را نسبت به بخشهای کشاورزی و خدمات به خود اختصاص داده.است.البته باتوجه به گشایش مرز مشترک با عراق در شهرستان مهران افق.های روشنی برای توسعه تجارت و توریسم بین.المللی و ترانزیت کالا و مسافر وجود دارد. از نظر منابع معدنی نیز عمدتاً شامل کانی.های غیر فلزی می.باشداین استان از نظر ذخایر نفت و گاز غنی می.باشدودارای پتانسیل زیاد.

گردشگری

از نقاط دیدنی استان ایلام می.توان به دریاچه.های دوقلوی بسیار زیبای آبدانان، قلعه تاریخی پشت قلعه آبدانان (دوره ساسانیان)، انبارهای هزاردر آبدانان (دوره ساسانیان)، آتشکده ساسانیان و طاق شیرین و فرهاد در ایوانغرب، تنگ رازیانه، میان تنگ (مانشت)، شهر باستانی ماداکتو در درّه.شهر، آتشکده چهار تاقی دره.شهر، دره ارغوان در شمال شهر ایلام، دریاچه سد ایلام، و چشمه.های آب گرم دهلران اشاره نمود.

امکانات روستایی استان

استان ایلام در سال ۱۳۷۸ خورشیدی ۷۵۳ روستا داشت که از این تعداد ۵۶۲ روستا دارای جمعیت و سکنه هستند. از مجموع این روستاها ۴۷۰ آبادی دارای تأسیسات آب سالم آشامیدنی بهداشتی هستند که زیر پوشش آب و فاضلاب روستایی قرار دارند و ۹۲ روستا که زیر ۲۰ خانوار هستند شبکه آبرسانی ندارند. راه.های روستایی استان ایلام در آن سال ۱۰ هزار و ۷۰ کیلومتر جاده آسفالته بود که در حدود ۷۶ درصد راه.های روستایی این استان آسفالت و زیرسازی شده.است.
در سال ۱۳۷۸، در ۲۰۱ روستا دهیار مشغول به کار بود. نرخ باسوادی نیز در مناطق روستایی استان در آن سال ۹/۸۱ درصد بود.

مردم

بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت استان ایلام در سال ۱۳۸۵ برابر با ۵۴۵۷۸۷ نفر بوده.است که از این میان ۲۷۸۵۶۶ نفر مرد و بقیه زن بوده.اند. این استان ۱۱۱۵۵۹ خانوار دارد. جمعیت شهرنشین این استان ۳۳۱۲۳۱ نفر است.

زبان

زبان رایج ساکنین استان ایلام کردی است که طوایف و ایلات مختلف در تمامی شهرستانهای استان با اندک تفاوتی در ادای الفاظ و کلمات بدان تکلم می کنند. لهجه ی کردی رایج در مرکز استان کردی فیلی میباشدو دومین لهجه ی کردی رایج استان را لک.ها تشکیل می دهند و اغلب در نواحی شرقی (شهرستانهای دره شهر و آبدانان) و جنوبی(شیروان و چرداول) ساکنند. عربها نیز به عنوان اقلیت دوم زبان در شهرستانهای جنوبی و شرقی استان و به صورت پراکنده ساکنند. لرها دارای کمترین جمعیت گویشوری در استان هستند.
کردی ایلامی که گاه آن را «کردی فیلی» نیز نامیده اند، در بیشتر مناطق استان ایلام رایج است.واژه فیلی در بین مردم ایلام معروفیت بسیار ندارد.این را کردهای ساکن عراق به مناسبت سلطه والیان لرستان موسوم به فیلی بر ایلام، رواج داده اند و آن از مقوله مجاز خاص و عام است(سارایی)

گویش فیلی دارای لهجه.های گوناگونی است که مهمترین آنها عبارتند از :
ملکشاهی:در شهرستان.های ایلام و مهران

خزلی:در بخش.های از شهرستان شیروان چرداول

آبدانانی:در شهرستان.های آبدانان، دهلران و دره شهر

ایلامی:در شهرستانهای ایلام، مهران، شیروان چرداول

بدره ای:در بخش بدره از شهرستان دره شهر

ایلات و طوایف استان ایلام

ایلات و طوایف استان ایلام شامل ۱۱ ایل، ۸۰طایفه، ۱۵۱تیره و ۱۲ طایفه مستقل به تعداد حدود ۸۱۲۴ خانوار و با جمعیتی حدود ۶۴هزارنفر است.طبق دفترچه.های صادره (توزیع ارزاق عمومی عشایر) مرکز آمارایران، درسال ۷۷ درمجموع بیش از ۱۳درصد جمعیت استان، عشایر هستند و هرسال توسط همین جمعیت نزدیک به ۴۰۰هزار رأس دام مازاد تحویل بازارهای مصرف می.شود.
ایلات و طوایف کرد استان ایلام: ایل کرد ایل کرد (دره شهر) ایل ملکشاهی ایل بدره ایل ایوان ایل بالاوند زردلان ایل خزل (با خزعل عربی اشتباه گرفته نشود) ایل میشخاصی ایل ارکوازی ایل شوهان ایل بولی ایل کلهر ایل چعب (عرب) ایل ده بالایی

طوایف مستقل استان ایلام:
کولیوند ایلام پنج ستون کایدخورده سرتنگ مله ماران حسن گاوداری قاضی خان قیاسوند عالی بیگی عرب رودبار نسار مله ماران سورگه چنانه گوراب علیا ستار وند قلندر زینی وند چماب گلان میرزا دیناروند سادات لالا دلفان ابزاد لرنی اسلامیه دوگر علی آباد درویشان زنگنه سیردی ماموسیان

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1559]