پانزده راه جدید برای لذت بردن از فایرفاکس! (قسمت اول)

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: دانلود و نصب افزونه.ها

عرفان نظري.فاضل

اشاره: مرورگر محبوب فایرفاکس دیگر نیازی به معرفی ندارد. یک مرورگر اپن.سورس که هم کاربران ویندوز به خوبی آن را مي.شناسند و هم کاربران دیگر سیستم عامل.ها، به ويژه لینوکس، دیگر به آن خوگرفته.اند. یک مرورگر کامل و با قابلیت اعتماد بالا که از یک نقطه قوت بسیار خوب نیز سود مي.برد: افزونه.هاي بی.شمار

مرورگر محبوب فایرفاکس دیگر نیازی به معرفی ندارد. یک مرورگر اپن.سورس که هم کاربران ویندوز به خوبی آن را مي.شناسند و هم کاربران دیگر سیستم عامل.ها، به ويژه لینوکس، دیگر به آن خوگرفته.اند. یک مرورگر کامل و با قابلیت اعتماد بالا که از یک نقطه قوت بسیار خوب نیز سود مي.برد: افزونه.هاي بی.شمار. موزیلا با فراهم.کردن امکان توسعه افزونه.هاي سفارشی برای فایرفاکس با استفاده از ساده.ترین ابزارها، زمینه.هاي تشکیل یک مجموعه عظیم از خرده نرم افزارهای سودمند را فراهم کرده است. با استفاده از این خرده نرم.افزارها، هر کاربر مي.تواند روشی جدید، سفارشی و منحصر به فرد از مرور وب را تجربه کند و با آزادی هرچه تمام.تر، از محدودیت.هایی که یک نرم.افزار ایستا به آن.ها تحمیل مي.کند، رها شود. با این اوصاف، فایرفاکس را مي.توان چیزی فراتر از یک مرورگر، بلکه یک پلتفرم مرور وب دانست که همانند یک سیستم عامل، مجموعه.اي عظیم از نرم افزارهای سفارشی و مخصوص به خود را دارد. یک مدل تجاری که گوگل با استفاده از كروم، راه و رسم آن را پیشه کرد و سپس برنامه تبدیل آن به یک سیستم.عامل کامل را در پیش گرفت: Chrome OS. سیستم.عاملی که یک مرورگر بزرگ و احاطه كننده یک ماشین منفرد است. کسی چه مي.داند؟ شاید اگر در تجربه خود موفق باشد، موزیلا هم کم.کم به فکر تولید سیستم عامل Firefox OS بیافتد و بازار مرورگر.هاي به سیستم عامل تبدیل شده، رونق بگیرد. در این مقاله، به معرفی پانزده افزونه سودمند برای فایرفاکس خواهیم پرداخت که تجربه مرور اینترنت را به مراتب بهبود بخشیده و امکانات جدیدی را در اختیار کاربر قرار خواهند داد.

مرورگر فایرفاکس، محبوب.ترین مرورگر آزاد (قابل نصب و انتخاب) است که هم اکنون حدود سي.درصد بازار مرورگر.ها را به خود اختصاص داده است. در جدول رده.بندی سهم از بازار مرورگرها، اینترنت اکسپلورر با داشتن سهمی حدود 42درصد، همچنان یکه تاز میدان رقابت مرورگرها است که یکی از مهم.ترین دلایل آن، عرضه آن به.صورت پیش فرض روی سیستم عامل ویندوز است. در جدول.ها و نمودارهای منتشر شده سهم بازار مرورگر.ها، مرورگر گوگل كروم که با استفاده از مدل تجاری موزیلا و با تکیه بر شایستگی.هاي Webkit عرضه شد، در حال صعود شدید در میزان سهم بازار است و با توجه به ثابت بودن میزان سهم فایرفاکس و دیگر مرورگرها، به نظر مي.رسد کاهش در سهم اینترنت اکسپلورر، به طور مستقيم به نفع گوگل کروم تمام مي.شود.

در این مقاله، به بررسی یکی از شایستگی.هاي مرورگر فایرفاکس خواهیم پرداخت. دانلود و نصب افزونه.ها و شخصی سازی تجربه مرور وب با استفاده از آن.ها. برای نصب افزونه.ها در مرورگر فایرفاکس، باید به منوی Tools و گزینه Add-ons بروید. با انتخاب این گزینه، پنجره مدیریت افزونه.هاي فایرفاکس نمایان مي.شود که امکان جست.وجو، نصب و سفارشی سازی افزونه.ها را فراهم مي.سازد (شكل.1).

شكل 1 جست.وجو و نصب افزونه.ها از این طریق ساده و بسیار سرراست است. راه دیگر برای جست.وجوی افزونه.هاي فایرفاکس استفاده از سايت موزیلا به آدرس /https://addons.mozilla.org است که با قرار دادن اطلاعات بیشتر از هر افزونه، امکان آشنایی بیشتر با آن.ها را برای کاربر فراهم مي.سازد (شكل2). در این سایت، امکان نصب مستقیم افزونه.ها در فایرفاکس به راحتی فراهم شده است. در صورتی که با نصب افزونه.ها از طریق سایت موزیلا مشکل دارید، مي.توانید فایل.هاي هر افزونه (با پسوند xpi.) را به.صورت مجزا تهیه کرده و آن.ها را در سیستم محلی با فایرفاکس باز کنید. مرورگر به.صورت خودکار آن.ها را تشخیص داده و پیشنهاد نصب افزونه را ارائه مي.كند. تمام افزونه.هاي معرفی شده در این مقاله در سایت ماهنامه نیز قابل دسترسی هستند. پس از نصب هر افزونه، فایرفاکس اعلام خواهد کرد برای استفاده از محتوای جدید باید دوباره راه اندازی شود. در صورتی که زبانه.هاي مختلفی را در مرورگر باز کرده باشید، فایرفاکس آن.ها را ذخیره کرده و پس از راه.اندازي دوباره آن.ها را باز خواهد كرد. هم اکنون مي.توانید به راحتی از خرده نرم افزاري بسیار سودمند موزیلا استفاده كنيد.

شكل 2
1- ظاهر فایرفاکس را دلخواه کنید (Personas) نخستين افزونه.اي که باید برای اضافه كردن به فایرفاکس در نظر بگیرید، افزونه Personas است که امکان تغییر کلی ظاهر مرورگر را فراهم مي.سازد. محیط اصلی مرورگر طراحی بسیار ساده.اي دارد و بسیاری از کاربران در همان لحظه نخست، از کار کردن با آن احساس کسالت مي.کنند. پس از یافتن و دانلود این افزونه، مي.توانید مجموعه.اي بسیار بزرگ از کارهای گرافیکی کاربران مختلف را که در دسته.هاي مختلف مرتب شده.اند، مورد مرور قرار داده و طرح دلخواه خود را برای محیط مرورگر انتخاب كنيد. پس از نصب Personas، شمایل یک روباه کوچک در گوشه پایین و سمت چپ مرورگر نمایان مي.شود که میانبری برای دسترسی به منوی انتخاب گرافیک.هاي موجود روی اینترنت برای استفاده روی فایرفاکس است. با نگه داشتن ماوس روی هر کدام از این گزینه.ها، نمای فایرفاکس تغییر کرده و پیش نمایشی از آنچه اتفاق خواهد افتاد، به نمایش در خواهد.آمد. انتخاب هر گزینه از این منو نیز به اعمال طرح تصویری به فایرفاکس خواهد انجامید (شكل 3)؛ به همین سادگی.

شكل3

2- یک تغییر کوچک (FlagFox) پس از دلخواه سازی ظاهر نرم.افزار، اضافه کردن یک افزونه کوچک اما سودمند را به شما پیشنهاد مي.کنم. این افزونه که FlagFox نام دارد، با استفاده از نام دامنه و.اي پی سايت مقصد، محل قرار گیری سرورهای آن را تشخیص داده و با نمایش یک پرچم کوچک در نوار آدرس، این محل را به ما یادآوری مي.کند. این افزونه کار چندان مهمی انجام نمی.دهد، اما تجربه سفارشی.سازی سیستم و نمایش یک پرچم کوچک در بالای مرورگر، خیلی لذت بخش است (شكل 4).

شكل 4

3- یک تغییر خوب (New Tab King) در بسیاری از موارد، سنت.هاي قدیمی و پیش فرض.هاي یک نرم افزار برای ما به عادت تبدیل مي.شوند. یکی از این عادت.ها، محتوایی است که در یک زبانه تازه باز شده به نمایش در مي.آید. در حالت اصلی و پیش فرض نرم.افزار، در حین باز کردن زبانه جدید یک صفحه خالی به نمایش در.مي.آید و پس از آن، مجبوریم تا آدرس سايت مقصد را وارد کرده و به ادامه کار بپردازیم. افزونه New Tab King یک راه مناسب برای رهایی از این بیهودگی در زبانه جدید و خالی است! با نصب این افزونه، مي.توانید در هر زبانه جدیدی که باز مي.کنید، فهرستي از سایت.هاي پر بازدید خود را که به همراه اطلاعات آماری مراجعه شما به آن.ها به.صورت روزانه، هفتگی و ماهانه به نمایش در آمده است، مشاهده كنيد. همچنین، مي.توانید بعضی سایت.ها را از این فهرست.ها حذف کرده یا به آن اضافه كنيد. تصویر زمینه این صفحه نیز قابل سفارشی.سازی است و مي.توانید از منابع آنلاینی مانند پیکاسا یا فلیکر یا یک فایل محلی استفاده كنيد (شكل 5). نوار جست.وجوی موجود در این صفحه این امکان را فراهم مي.کند که بدون به یاد داشتن آدرس یک سايت خاص، تنها قسمتی از عنوان آن را وارد کرده، سپس به سادگی به محل مورد.نظر هدایت شوید. همچنين، نمونه.اي از یافته.ها بر.اساس عبارت جست.وجو شده به.صورت زنده و در پایین این جعبه جست.وجو به نمایش در.مي.آید.

این افزونه محبوب حرفه.ای.ها و علاقه.مندان به استفاده از صفحه.كليد است (شكل 6). همچنين، با فشردن یک دکمه کوچک در این صفحه مي.توانید یک پانل میانبر در قسمت راست صفحه باز كنيد که حاوی یک فهرست برای ثبت کارهای در دست اقدام، تب.هاي بسته شده به تازگي و میانبر به نرم افزارهای سیستم است. این افزونه و امکاناتی که فراهم مي.كند بسیار سودمند بوده و به مرور زمان به ارزش آن پی خواهید برد. اطلاعات آماری که این افزونه ارائه مي.کند، به مراتب بسیار مهم.تر و تأمل بر انگیزتر از میانبرهایی است كه در اختیار كاربر مي.گذارد. با یک نگاه کلی مقایسه.اي به آمار گشت و گذار خود در فایرفاکس، به نكته.هاي جالب توجه و مهمی پی خواهید برد.

شكل 5

4- رنگین کمان زبانه.ها (ColorfulTabs) یک قدم دیگر برای تغییر در یکنواختی محیط استاندارد فایرفاکس، استفاده از افزونه.اي با نام ColorfulTabs است که رنگ زبانه.ها را به.صورت تصادفی تغییر مي.دهد و از این طریق جذابیت و تنوع محیط کاری مرورگر را افزایش مي.دهد. این افزونه امکانی مشابه IE 8 را فراهم مي.کند تا زبانه.ها به رنگ.هاي مختلف درآمده و در عین حال، زبانه.هاي مربوط به یک سايت یا یک دامنه هم رنگ باشند. این قابلیت باعث مي.شود تا چشم در تشخیص سریع مجموعه زبانه.هاي باز راحت.تر باشد و سردرگمی و احساس شلوغی در کاربر کاهش یابد. این افزونه آن.قدر کوچک و در عین حال سودمند است که هیچ.گاه، کاربری از افزودن این خرده نرم.افزار رنگین.کمانی پشیمان نخواهد شد (شكل 7).

شكل 7

5- حذف ناخواسته.ها (Adblock Plus) حال پس از اضافه.كردن چند مورد سودمند به مرورگر، نوبت حذف محتوای ناخواسته از صفحات وبي است که هر روز با آن.ها سروکار دارید. افزونه Adblock Plus با هدف حذف تبلیغات در سایت.ها ایجاد شده که مي.تواند برای حذف دیگر موارد نیز مورد استفاده قرار گیرد. این کار علاوه بر این.که محتوای زائد و ناخواسته را از صفحه.هاي وب حذف كرده و ظاهر مناسب.تر و کاربر پسند.تری را ارائه مي.كند، موجب کاهش میزان دانلود وب پیج.ها شده و سرعت بارگذاری صفحات را افزایش مي.دهد. این قابلیت به خصوص در مواقعی که میزان حجم مبادله شده داده.ها برای کاربر مهم است (در مواقعی که با یک اتصال موبایل به اینترنت متصل هستید)، بسیار سودمند واقع مي.شود. پس از نصب این افزونه در فایرفاکس، آیکونی در کنار نوار جست.وجو مطابق آانچه در شكل 8 نشان داده شده است، به نمایش در مي.آید.

شكل 8
با کلیک کردن این آیکون، یک منوی دسترسی سریع نمایان مي.شود که امکان فعال سازی یا غیر.فعال کردن سیستم بلوکه كردن تبلیغات در صفحه جاری را فراهم مي.سازد. در حالت پیش.فرض، این نرم افزار از پایگاه داده درونی خود برای بلوکه کردن محتوای تبلیغاتی استفاده مي.كند. در این پایگاه داده، تعداد بسیار زیادی از آدرس دامنه. سايت.هایی که سرویس دهنده محتوای تبلیغاتی هستند درج شده است و این افزونه به.صورت خودکار از آن.ها استفاده مي.كند. به.عنوان مثال، با فعال سازی این افزونه، تبلیغات داخل ایمیل تحت وب یاهو به.صورت خودکار حذف خواهند شد و سرعت لود شدن صفحات به میزان محسوسی بهبود پیدا خواهد.كرد. در صورتی که همچنان تبلیغات یا محتوای ناخواسته در وب پیج مورد نظر شما نمایش داده.مي.شوند، مي.توانید با فشردن دکمه کوچکی که این افزونه در کنار المان.هایی چون فایل.هاي ویدیویی فلش یا انیمیشن.ها نمایش مي.دهد، آن آیتم خاص و آدرس مربوطه.اش را بلوکه كنيد. شكل 9 نمونه.اي از این دکمه کوچک را نشان مي.دهد. با فشردن این دکمه، پنجره.اي باز مي.شود که امکان تعریف یک قانون جدید را برای پردازش توسط افزونه ایجاد مي.كند. در این پنجره، همان.طور که در شكل 9 نیز مشهود است مي.توان قانون جدید را که شامل آیتم کلیک شده است، به.صورت قانونی برای بلوکه کردن یا قانونی برای استثنا قائل شدن.تعریف.كرد. در ادامه، مي.توان از پیشنهادهای ارائه شده برای اعمال قانون جدید، یکی را به دلخواه انتخاب كرد. گزینه نخست منحصراً به فایل انتخاب شده مربوط است. گزینه دوم، حالت کلی تری را در نظر گرفته و آدرس محل قرارگیری فایل مورد نظر را در سايت مربوطه پیشنهاد مي.دهد. گزینه دیگری نیز از طرف افزونه پیشنهاد مي.شود که در بر.گیرنده کل دامنه مربوطه است. در حالت کلی سعی کنید تا از انتخاب نام یک دامنه برای فیلتر.شدن خودداری كنيد. این به آن دلیل است که ممکن است با این کار، جریان تمام محتوای ارائه شده توسط سايت مربوطه را بسته و از دیدن عکس.هاي ساده در آن سایت نیز محروم شوید. در صورتی که با چنین مشکلی مواجه شدید، مي.توانید با کلیک روی آیکون این افزونه، آن را غیر فعال كرده و به طور موقت به مرور عادی سايت مربوطه بپردازید.