علم‌گرايي انسان‌محور كانت و تأثيرات آن بر نظريه اخلاقي و ديني او بررسي شد

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: علم‌گرايي انسان‌محور كانت و تأثيرات آن بر نظريه اخلاقي و ديني او بررسي شد
گروه انديشه: مقاله «علم‌گرايي انسان‌محور كانت و تأثيرات آن بر نظريه اخلاقي و ديني او»، نوشته «قدرت‌الله قرباني» در فصل‌نامه معرفت فلسفي منتشر شد.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران (ايكنا)، قدرت‌الله قرباني در اين مقاله به تأثيرات اين علم‌گرايي بر نظريه‌ اخلاقي و ديني او مي‌پردازد و در اين‌باره مي‌گويد: نگرش كانت به علم، به ويژه علم تجربي و پيشرفت‌هاي فزاينده آن و سپس تبيين و نقادي مابعدالطبيعه بر اين اساس، پس از او تأثيرات گسترده‌اي داشته است كه هنوز هم ادامه دارد.

به زعم نگارنده اين مقاله، انسان كانتي ضمن محدود شدن در عرصه عالم پديدار، تنها خود را محور هستي و حقيقت مي‌پندارد كه با محروميت از مابعدالطبيعه عقلاني، تلاش دارد براي خود، اخلاق و دين مورد نظر را وضع كند.

قرباني درباره ويژگي اين اخلاق وضع شده از سوي انسان مي‌نويسد: اين اخلاق صرفا يك اخلاق انساني و تنها در خدمت خواست‌ها و تمايلات انسان قرار دارد و از هر گونه معيار و ارزش الهي تهي است.

وي نگرش كانت در مورد اخلاق را چنين تبيين مي‌كند: كانت اخلاق را اساس دين دانسته و براي انسان‌ها دين اخلاقي عقلاني تهي از مبدا الهي تجويز كرده است و اين همان انساني كردن حقايق الهي و راززدايي از هستي توسط كانت و مهم‌ترين نتيجه آن نسبي‌گرايي است.

در مقاله مذكور نويسنده مي‌كوشد ضمن تبيين اصول و ويژگي‌هاي علم كانتي و بررسي مصاديق آن، تسلط و تأثيرگذاري اين ديدگاه علمي همراه با نگرش انسان محور كانت بر فلسفه اخلاق و دين او را نشان دهد و تأثيرات بعدي آن را تبيين كند.

به زعم نويسنده اين مقاله، اخلاق كانت دو وجه مميز اساسي دارد: اولا از جهت اصول و غايت به خود انسان متكي است؛ يعني اخلاقي است براي انسان و ثانيا هر چند غايت اخلاق در خود انسان است، اما براي تأمين سعادت و فضيلت اخلاقي نياز به وجود خداست كه البته نحوه نياز به خدا و ميزان آن را انسان تعيين مي‌كند.

قرباني مي‌نويسد: وجه مشترك ميان اين متفكران و متكلمان آن است كه جملگي تحت تأثير كانت، عقل را از قدم نهادن در عرصه مابعدالطبيعه و الهيات به معني اخص ناتوان مي‌دانند و ساحت حقابق ديني را از ساحت آن‌چه در تصرف و تدبير عقل نظري است به كلي جدا مي‌انگارند.
يکشنبه 19 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 67]