-كوفیان چند دسته بودند؟گرچه امام مجتبى علیه السلام از تعدادى یاران پاكباخته و دلاورى برخوردار بود ولى شمار آنها به اندازه اى نبود كه بتوان با انبوه سپاه جرار شام برابرى كنند و بودند گروهی که بندگان درهم و دینار و پست و مقام بودند كه شعارشان گوش آسمان را پاره مـى كـرد امـا بـزدل بـودند و بوقلمون صفت، مردنمایانى در گاه نبرد از نو عروس حجله لطیف تر و شكننده تر.
یكی از علل صلح امام حسن شرایط داخلی امت اسلامی بود. بـراى بـررسـى ایـن علل لازم است چهره اى از دشمنان و یاران