اگر دين از سياست جدا نيست، علماى دين در اين رابطه چقدر تلاش كرده‏اند؟ / فان پاتوق

- اگر دين از سياست جدا نيست، علماى دين در اين رابطه چقدر تلاش كرده‏اند؟ ولايت فقيه در انقلاب مشروطيت چگونه مطرح بود؟
در جواب اين پرسش گفتنى است:

يكم. پيوند دين و سياست پديده نوظهورى نيست كه فقط مربوط به روزگار ما يا نزديك به ما همچون عصر نراقى (ره) و دوره قاجار باشد بلكه سابقه طولانى‏ترى دارد و در اسلام از عصر پيامبر (ص) سرچشمه گرفته است. از سوى ديگر اين نگاه، اختصاص به عالمان شيعى ندارد و علماى اهل سنت نيز بر اين مسأله تأكيد كرده‏اند. ابن خلدون (دانشمند و مورخ معروف) مى‏نويسد: «بايد بدانيم كه صاحب شرع عهده‏دار دو امر مهم است: يكى اجراى امور دينى- كه مأمور است آنها را تبل