راسيوناليسم / فان پاتوق

- واژه rationalism از ريشه لاتينى ratio است؛ و در فارسى با برابر نهاده هاى «عقل گرايى »، «اصالت عقل »، «خردباورى » و از اين قبيل، به آن اشاره مى شود. اين اصطلاح، به طور عمده در سه حوزه به كار مى رود:

اين واژه در فلسفه، در برابر اصطلاح «تجربه گرايى » (2) قرار مى گيرد و به معناى آن است كه هر امرى در مورد حقايق اساسى عالم را مى توان به وسيله عقل تبيين نمود.

عقل گرايى در كلام، در برابر «ايمان گرايى » (3) قرار دارد و به معناى آن است كه عقل بر ايمان مقدم داشته مى شود و كليه اصول و حقايق دينى بر مبناى عقل اثبات مى پذيرند؛ نه آن كه بر مبناى ايمان استوار باشند.