وضعیت آئینی و مذهبی هند هنگام ظهور بودا / فان پاتوق

- ريشهدارترين آيين در سرزمين هند، همانا هندوئيسم است. هندوئيسم از جمله ادياني است كه منشأ پيدايش آن چندان مشخص نيست. برخي از محققان، هندوئيسم را يك فرهنگ قلمداد كردهاند تا يك مذهب. حتي انديشمندان معروف هند نيز تعريف جامع و مانعي از هندوئيسم ارائه ندادهاند.
«هندوئيسم مذهب و اعتقادي است مبهم؛ بدون شكل و چندجانبه كه همه چيز را براي همهي مردم دربرميگيرد. به دشواري ميتوان آن را به شكلي مشخص بيان كرد يا به شكلي مشخص گفت كه اصولاً هندوئيسم بامعني معمولي كلمهي مذهب، آيا مذهب هست يا نيست؟ آيين هندو در شكل كنوني خود و حتي در شكل گذشتهاش اعتقادات و آداب فراواني را دربرگرفته است كه اغلب بايكديگر تضا