-سير تمدن غرب - 149
برتري هلند در قرن هفدهم مديون رونق اقتصادي ناشي از نقش اين كشور به عنوان پيشرو تجارت اروپا بود. اما جنگ اثر بسيار مخربي بر جمهوري هلند داشت. دو جنگ هلند با انگلستان در دهههاي 1650 و 1660، جنگ انگلستان با فرانسه در دهه 1970، و حمايت انگلستان از آنها در مقابل فرانسه در جنگ جانشيني اسپانيا فشار سنگيني بر سرمايه و نيروي انساني هلند بر جاي گذاشت. كشتيراني انگلستان شروع به رقابت