فیلترشکن ها؛ شمشیر دو لبه ای که امنیت و سرعت اینترنت شما را نشانه می گیرد!

تهدید خاموش: چگونگی تاثیر فیلترشکن ها بر امنیت و کیفیت اینترنت

امروزه استفاده از ابزارهای تغییر دهنده آی پی که عموما با نام فیلترشکن شناخته می شوند، در میان کاربران اینترنت به امری رایج تبدیل شده است. با این حال، استفاده از این ابزارها، به خصوص نمونه های رایگان آنها، با پیامدهای ناخواسته و مخاطرات جدی ای همراه است که دانستن آنها برای هر کاربری ضروری است. این پیامدها نه تنها بر سرعت و کیفیت اتصال تاثیر می گذارند، بلکه می توانند امنیت اطلاعات شخصی افراد را نیز به طور قابل توجهی تهدید کنند.

یکی از نکات کلیدی که کارشناسان حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات بر آن تاکید دارند، کاهش سرعت اینترنت به عنوان یکی از رایج ترین عواقب استفاده از فیلترشکن ها است. دلیل این موضوع کاملا فنی و منطقی است: وقتی شما از یک فیلترشکن استفاده می کنید، داده های ارسالی و دریافتی شما به جای طی کردن مسیر مستقیم، ابتدا از یک سرور واسط عبور می کنند. این عبور اضافی و پردازش در یک نقطه میانی (که معمولا کیلومترها از شما فاصله دارد)، به طور طبیعی زمان تاخیر را افزایش داده و در نهایت باعث می شود که سرعت کلی اینترنت شما کاهش یابد. در واقع، هرچه فاصله شما تا این سرور واسط بیشتر باشد، احتمال افت سرعت بالاتر می رود.

امنیت در خطر: آسیب پذیری های پنهان در ابزارهای رایگان

مسئله اصلی و خطرناک تر، امنیت کاربران است. بسیاری از فیلترشکن هایی که به صورت کاملا رایگان در دسترس قرار می گیرند، در عمل ابزارهایی برای جمع آوری داده هستند.

• دسترسی های گسترده و نامربوط: این نرم افزارها غالبا هنگام نصب، دسترسی های بسیار زیادی را از سیستم عامل یا گوشی هوشمند شما درخواست می کنند. این دسترسی ها می تواند شامل مواردی باشد که هیچ ارتباطی به کارکرد اصلی برنامه ندارند؛ مانند دسترسی به گالری تصاویر، موقعیت مکانی، یا لیست مخاطبین.
• جاسوسی اطلاعات برای اهداف تجاری: توسعه دهندگان این برنامه های رایگان، در ازای ارائه خدمات رایگان، ممکن است اطلاعات با ارزش کاربر را برای اهداف تبلیغاتی و تجاری جمع آوری کنند. این داده ها می تواند شامل الگوهای رفتاری شما در اینترنت، جستجوهای انجام شده، و حتی نوع دستگاه مورد استفاده باشد.
• پنهان شدن باج افزارها و جاسوس افزارها: متاسفانه، بخش قابل توجهی از بدافزارها، باج افزارها و جاسوس افزارها در پوشش یک فیلترشکن مجاز و رایگان عرضه می شوند. این اتفاق به ویژه در فروشگاه های نرم افزاری غیررسمی (پلی استورهای غیرمجاز) یا از طریق لینک هایی که در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته می شوند، بیشتر مشاهده می شود. با دانلود و نصب چنین برنامه هایی، کاربر عملا دروازه ای را برای حمله سایبری به دستگاه خود باز می کند. این بدافزارها حتی ممکن است برای انجام حملات بزرگتر علیه سرورها یا منابع امنیتی دیگر مورد استفاده قرار گیرند، در حالی که کاربر از آن بی خبر است.

خطر حملات DDoS: تبدیل شدن به یک مهره سرباز

یکی از آسیب های جدی تر، تبدیل شدن دستگاه کاربر به بخشی از یک شبکه حمله سایبری است. یک کارشناس حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات تاکید دارد که دستگاهی که فیلترشکن بر روی آن نصب است، می تواند ناخواسته به ابزاری برای اجرای حملات دیداس (DDoS) تبدیل شود.

حمله دیداس (Distributed Denial of Service) نوعی حمله هکری سازمان یافته است که در آن چندین کامپیوتر یا دستگاه به صورت هماهنگ و با ارسال حجم عظیمی از درخواست های غیرضروری، یک سرور وب سایت را تحت فشار شدید قرار می دهند تا زمانی که آن سرور از کار بیفتد. اگر فیلترشکن شما آلوده باشد، می تواند بدون اطلاع شما، در این حملات شرکت کرده و دستگاه شما را به یک ربات سایبری در شبکه مجرمان تبدیل کند.

فیلترشکن های پولی: آیا آنها کاملا امن هستند؟

حتی استفاده از فیلترشکن های غیر رایگان و پولی نیز به طور کامل تضمین کننده امنیت کامل نیست. در این حالت نیز، ترافیک اینترنت شما از طریق یک سرور ثالث متعلق به شرکت ارائه دهنده خدمات عبور می کند. این به آن معناست که رفتار آنلاین کاربر ایرانی شامل پلتفرم هایی که استفاده می کند، وب سایت هایی که بازدید می کند و میزان داده ای که منتقل می کند، می تواند به راحتی توسط آن سرور یا شخص ثالث رصد و ثبت شود. این اطلاعات می تواند مورد سوء استفاده قرار گیرد و همچنان امنیت شخصی کاربر را در معرض تهدید قرار دهد. این خطرات، جدای از مشکلات عظیم امنیتی و ساختاری است که استفاده گسترده از این ابزارها برای شبکه زیرساختی کشور ایجاد می کند.

دوگانگی در کیفیت اینترنت: ضرر مشترک برای همه

همان طور که اشاره شد، عبور داده از سرور واسط، یکی از عوامل اصلی افت سرعت است. اما نکته مهم تری وجود دارد که بر کیفیت اینترنت همه کاربران، چه کسانی که از فیلترشکن استفاده می کنند و چه کسانی که استفاده نمی کنند، تاثیر می گذارد.

زمانی که تلاش های مکرری از سوی مراجع ذی ربط برای مسدود کردن و از کار انداختن این فیلترشکن ها انجام می شود، این اقدامات فنی خود می تواند به طور ناخواسته بر عملکرد کلی شبکه تاثیر بگذارد و در نتیجه، کیفیت اینترنت دریافتی برای همه کاربران با افت روبرو شود. این یک اثر دومینویی است که در نهایت، همه کاربران را متضرر می کند.

ریشه مشکل: اولویت بندی ها در سیاست گذاری

در نهایت، موضوع رفع کامل فیلترینگ با موانع جدی روبرو است. کارشناسان معتقدند که در لایه های تصمیم گیری و سیاست گذاری، متاسفانه مباحث اقتصادی و اثرات آن بر اقتصاد دیجیتال کشور در اولویت اول قرار ندارد. سیاست هایی که در این حوزه اتخاذ شده اند، به نوعی به خودتحریمی اقتصاد دیجیتال ایران منجر شده است و همین مسئله، شرایط را در این بخش نامناسب تر کرده و چشم انداز مثبتی را برای بهبود وضعیت در کوتاه مدت نشان نمی دهد. تا زمانی که نگاه به این فضا تغییر نکند و مزایای اقتصادی و بین المللی فضای باز در نظر گرفته نشود، مشکل افت کیفیت و تهدیدهای امنیتی همچنان بر کاربران سنگینی خواهد کرد.