بازدید میدانی و چالش های منطقه صعب العبور
بر اساس گزارش منتشر شده از سوی قوه قضاییه، اقای عالیشاه، دادستان مرکز استان مازندران، به همراه سردار ساجدی نیا رئیس سازمان مدیریت بحران کشور و سرهنگ زکریایی فرمانده یگان حفاظت اراضی غرب مازندران، با حضور در محل دقیق اتش سوزی جنگل های الیت، از نزدیک در جریان اخرین تلاش ها و اقدامات انجام شده برای مهار کامل اتش قرار گرفتند.
دادستان مازندران با تشریح ویژگی های جغرافیایی منطقه الیت، بر مسیرهای بسیار پرشیب و دشوار ان تاکید کرد و گفت که این منطقه جزء نقاط حفاظت شده تحت نظارت مستقیم سازمان محیط زیست محسوب می شود. ایشان ضمن انتقاد از عملکرد این سازمان، تصریح کرد که سازمان محیط زیست موظف به نصب دوربین های تله ای و کنترل مداوم منطقه بوده است، اما متاسفانه این امر مهم و پیشگیرانه انجام نشده است. نبود نظارت الکترونیکی، روند کشف و رصد تهدیدات را بسیار دشوار کرده است.
کمپ های تفریحی بدون نظارت، تهدیدی جدی
اقای عالیشاه در ادامه به وجود کمپ ها و محل های اقامت در این منطقه حفاظت شده اشاره کرد و گفت که تورهای تفریحی متعددی در این محل ها برگزار می شود، اما متاسفانه مدیریت گردشگری استان نظارت کافی و مستمری بر انها ندارد. وی افزود که تمامی این شرایط، محیطی را ایجاد می کند که افراد به سادگی به مجموعه های جنگلی ورود کنند و تنها یک سهل انگاری یا اشتباه تصادفی کافی است تا خساراتی جبران ناپذیر و سنگین به محیط زیست استان و در نهایت، به کل منابع ملی کشور وارد شود. این موضوع، زنگ خطری برای نهادهای مرتبط با گردشگری و محیط زیست استان است.
وی بار دیگر تاکید کرد که عامل اصلی موثر در کنترل این اتش سوزی گسترده، در وهله نخست، دانش و تجربه مردم بومی منطقه بوده است. مسیرهای ورودی به جنگل های الیت به اندازه ای سنگلاخی و با شیب بسیار زیاد هستند که عملا ورود و مانور ماشین الات سنگین و تجهیزات اتش نشانی را با چالش های جدی و غیر قابل حل روبه رو کرده است. در چنین شرایطی، نیروی انسانی متخصص و اشنا به محیط، به مهمترین ابزار اطفاء حریق تبدیل می شود.
مشکل درختان شکسته: قانونی که به اتش دامن زد
دادستان مرکز استان مازندران در تحلیل علت تشدید و گسترش دامنه اتش سوزی در جنگل های الیت، به یک چالش مهم مدیریتی و قانونی اشاره کرد. وی بیان کرد که انبوه درختان شکسته و افتاده در محیط جنگل، به عنوان سوخت اضافی عمل کرده و به گسترش دامنه اتش سوزی ها افزوده است.
متاسفانه، ایشان خاطرنشان کرد که در گذشته قانونی تصویب شده بود که اجازه خروج درختان شکسته و افتاده از مناطق جنگلی را نمی داد و از سوی دیگر، درختان خشک و مستعد سوختن نیز قطع و خارج نمی شدند. این وضعیت، انباشت بی سابقه ای از مواد سوختی را در جنگل ها فراهم کرده است. گرچه در برنامه هفتم توسعه این اجازه برای منابع طبیعی فراهم شده است، اما متاسفانه سهل انگاری و عدم اقدام به موقع از سوی این سازمان، باعث شده که این درختان همچنان در منطقه باقی بمانند. عالیشاه با اشاره به فصل پاییز و افزایش خشکی محیط، ابراز تاسف کرد که تمامی این عوامل دست به دست هم داده و متاسفانه منجر به این حادثه غم انگیز و خسارت بار شده اند.
کارایی محدود ایلوشن و لزوم روش های نوین
اقای عالیشاه در خصوص استفاده از تجهیزات هوایی برای مهار اتش نیز توضیحاتی ارائه داد. وی بیان کرد که هواپیمای سنگین ایلوشن در چند نوبت برای عملیات اطفاء حریق هوایی به کار گرفته شده است، اما به دلیل اینکه پرتاب اب از ارتفاعات بسیار بالا صورت می گیرد، اب در طول مسیر به پایین کاملا پودر شده و تبدیل به قطرات ریز می شود و در نتیجه، اثرگذاری لازم و کافی را برای خاموش کردن شعله های اتش ندارد.
با این وجود، او با تاکید بر حضور پر شمار نیروهای مردمی و اکیپ های امدادی در منطقه، وضعیت را تحت کنترل توصیف کرد و ابراز امیدواری کرد که به زودی عملیات مهار به پایان برسد.
تحقیقات برای کشف عمدی بودن حریق و برخورد قاطع
دادستان مرکز استان مازندران همچنین به تکرار حوادث اشاره کرد و گفت که یک مورد اتش سوزی قبلی در دهم ابان ماه رخ داده و خاموش شده بود، اما متاسفانه در بیست و چهارم ابان ماه نیز اتش سوزی اخیر مجددا اتفاق افتاده است.
ایشان تاکید کرد که تحقیقات دقیق و جامع برای روشن شدن علت اصلی بروز این اتش سوزی ها در جنگل های الیت با جدیت ادامه دارد. عالیشاه با قاطعیت هشدار داد: “اگر در جریان این تحقیقات به این نتیجه برسیم که این اتش سوزی ها جنبه عمدی و سازمان یافته داشته است، برخورد قاطع، جدی و عبرت اموز با فرد یا خاطیان احتمالی صورت خواهد گرفت.”
وی همچنین بر مسئولیت پذیری و احساس وظیفه بیشتر سازمان ها و نهادهایی چون اداره کل منابع طبیعی و رئیس سازمان جنگل ها تاکید کرد. او از جایگاه مدعی العمومی و رسیدگی به حقوق عامه، اعلام کرد که مکاتبات و تماس های تلفنی متعددی با مسئولین ذی ربط برقرار شده و مطالبه گری های لازم در این حوزه انجام شده است. در نهایت، دادستان مازندران بر لزوم احداث راه های دسترسی اسان و مناسب به جنگل ها برای کنترل و مدیریت شرایط ناایمن مشابه در اینده تاکید کرد.
در پایان، دادستان ساری با اشاره به اظهارات رئیس مدیریت بحران کشور، ابراز امیدواری کرد که عملیات مهار اتش در ظرف امروز و فردا حتما به طور کامل کنترل و پایان خواهد یافت. او همچنین از اقدام موثر ایجاد فاصله و حایل بین منطقه اتش گرفته و نقاط امن قدردانی کرد و ان را در جلوگیری از پیشروی اتش ضروری دانست.
