با افزایش تمایل بشر به اکتشافات فضایی و برنامهریزی برای مأموریتهای طولانیمدت در ماه، نیاز به تجهیزات پیشرفته و مقاوم بیش از پیش احساس میشود. یکی از چالشهای اساسی در این زمینه، طراحی و تولید تایرهایی است که بتوانند در شرایط سخت و ناهموار سطح ماه، عملکرد مطلوبی داشته باشند. شرکت بریجستون، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت تایر، با بهرهگیری از فناوریهای نوین، تایرهای ویژهای را برای ماه نوردها طراحی و معرفی کرده است. این تایرها، با ویژگیهای منحصر به فرد خود، میتوانند نقش مهمی در موفقیت مأموریتهای آینده ماه ایفا کنند. در این گزارش، به بررسی جزئیات این نوآوری و ویژگیهای برجسته تایرهای ماه نورد بریجستون میپردازیم.
بریجستون، فاتح ناهمواریهای ماه؛ رونمایی از تایرهای فلزی فضایی با فناوری اختصاصی!
شرکت تایرسازی مشهور بریجستون، با کولهباری از تجربه 90 ساله در تولید تایرهای زمینی کارآمد، اکنون قدم در عرصه نوآوری برای تحقق رویای تحرک در فضای بیکران گذاشته است. این شرکت به تازگی از نسل آینده تایرهای ماهنوردی خود پرده برداشته است؛ تایرهایی که با ساختار فلزی منحصربهفرد و طراحی ویژه پرههایشان، برای پیمودن سطوح ناهموار و چالشبرانگیز کره ماه مهندسی شدهاند.
نسل دوم این تایرهای فضایی، بر خلاف تایرهای سنتی که از لاستیک ساخته میشوند، تماماً از فلز مقاوم تولید شدهاند. این انتخاب هوشمندانه به این دلیل صورت گرفته است که تایرهای لاستیکی معمولی قادر به تحمل شرایط سخت و طاقتفرسای محیط ماه، تغییرات دمایی بسیار شدید و سطوح بالای تابش فرابنفش موجود در آن نیستند. علاوه بر این، خلاء حاکم بر فضا، استفاده از تایرهای پر از هوا را به امری غیرعملی تبدیل میکند.
شرکت بریجستون از این دستاورد نوین خود در چهلمین سمپوزیوم فضایی که در نمایشگاه کلرادو اسپرینگز و در بازه زمانی 7 تا 10 آوریل برگزار میشود، رونمایی خواهد کرد تا گامی بلند در راستای تحقق سفرهای فضایی پایدار بردارد.
این شرکت در بیانیه مطبوعاتی خود با اشاره به سابقه درخشانش در تولید تایرهای زمینی با عملکرد بالا، تاکید کرده است که بریجستون با نمایش چالشپذیری و تعالی خود از طریق توسعه تایرهای ماهنورد که از سال 2019 آغاز شده است، قصد دارد تا شتاب بیشتری به ابتکارات خود در زمینه تحرک فضایی ببخشد. لازم به ذکر است که بریجستون در طراحی لاستیکهای مخصوص شرایط سخت زمینی، به ویژه در عرصه ورزشهای موتوری نیز تخصص ویژهای دارد و از این دانش در توسعه تایرهای فضایی بهره میگیرد.
طراحی منحصربهفرد برای پیمودن ماه
طراحی نوین این تایرهای ماهنوردی به جای استفاده از چرخهای سنتی، از یک آج فلزی بسیار بادوام و ساختارهای پشتیبانی انعطافپذیر بهره میبرد. مهندسان بریجستون با در نظر گرفتن ابعاد و وزن مختلف ماهنوردها، دو طرح اصلی را توسعه دادهاند: یک طرح سبکتر با تعداد پرههای کمتر برای ماهنوردهای کوچکتر و یک نسخه قویتر برای ماهنوردهای با اندازه متوسط که تعادلی هوشمندانه بین وزن، دوام و قابلیت لازم برای عبور از سطوح بسیار ناهموار ماه ارائه میدهد.
جدیدترین طرحهای تایر ماهنورد بریجستون بر اساس مدل نسل دوم سال 2024 این شرکت ساخته شده است که از یک ساختار داخلی انعطافپذیر بهره میبرد. با این حال، تفاوت اصلی در طراحی آج این تایرها نهفته است. در حالی که نسخه سال 2024 از شبکههای فولادی چیده شده در لنتهای مستطیلی استفاده میکرد، طرحهای جدیدتر تحولی چشمگیر در مواد و الگوهای آج ارائه میدهند.
در وبسایت شرکت بریجستون در این باره آمده است: “این ساختار جدید از فناوریهایی استفاده میکند که به طور کامل در توسعه نسل بعدی تایرهای بدون هوا (Air Free) انباشته شدهاند و پرههای فلزی نازکی را معرفی کرده و بخش آج را در جهت چرخش تقسیم میکند تا به طور موثر در برابر محیط خشن و طاقتفرسای ماه مقاومت کند.”
جالب است بدانید که در طول ماموریتهای آپولو، تایرهای وسایل نقلیه قمری (LRVs) با استفاده از تور بافته شده از سیمهای پیانو روکش شده با روی تقویت شده و آجهای تیتانیومی ساخته میشدند. این طرح به طور خاص برای جلوگیری از فرورفتن چرخها در خاک نرم ماه انتخاب شده بود. اگرچه خاک ماه به طور غیرمنتظرهای سفت بود، این آجها ردهای کمعمقی را بر سطح ماه بر جای میگذاشتند. فضانوردان آپولو به لطف همین وسایل نقلیه قمری توانستند مسافتی بالغ بر 22 مایل را در سطح ماه طی کنند.
بر اساس گزارشها، ماموریتهای فضایی آینده با هدف پیمودن مسافتی به مراتب بیشتر، حدود 6000 مایل در سطح ماه برنامهریزی شدهاند. به همین دلیل است که نیاز به تایرهایی با دوام و مقاومت بسیار بالا بیش از پیش احساس میشود و نوآوری بریجستون در این زمینه، گامی حیاتی به شمار میرود.
نکته قابل توجه این است که این نوآوریها نه تنها در عرصه فضایی کاربرد خواهند داشت، بلکه میتوانند به توسعه و بهبود تایرهای زمینی نیز کمک شایانی نمایند.
بریجستون در سال 2024 با شرکت استروباتیک (Astrobotic) نیز همکاری کرد تا تایرهای ماهنورد را به طور خاص برای ماهنورد “CubeRover 24U” توسعه دهد. این کاوشگر، وسیله نقلیهای به اندازه یک اجاق گاز است که برای انجام عملیات بر روی سطح ماه طراحی شده است. راه حل بریجستون در این همکاری، استفاده از ساختار اسکلتی پرههای فلزی با طراحی الاستیک بود که به این تایر خاص اجازه میدهد تا به طور هوشمندانه تغییر شکل داده و از موانعی مانند سنگهای موجود در سطح ماه به طور موثر عبور کند.
شرکت بریجستون در بیانیه مطبوعاتی خود خاطرنشان کرده است: “در ادامه این مسیر، این شرکت به سفر خود برای توسعه لاستیکهایی ادامه میدهد که میتوانند بر اساس نیازهای خاص هر مشتری یا ماموریت فضایی سفارشیسازی شوند و از ایمنی، آرامش خاطر و چالش بشریت در توسعه ماه از پایه پشتیبانی میکنند.”
علاوه بر این، محققان بریجستون قصد دارند از بینشهای ارزشمندی که از توسعه لاستیکها برای محیط منحصربهفرد ماه به دست میآورند، برای ارتقای فناوری تایرهای مبتنی بر زمین خود نیز بهره ببرند و بدین ترتیب، شاهد تحولات نوینی در صنعت تایرسازی برای هر دو محیط خواهیم بود.
